2e Kamer wordt wakker: woekerpolisaffaire nog niet voorbij

De tweede Kamer maakt zich zorgen over de nasleep van de woekerpolisaffaire! De Kamer heeft zelfs de indruk dat er nog steeds veel slachtoffers zijn van verzekeraars die beroerd worden gecompenseerd voor de schade die ze hebben geleden. Het CDA heeft nu voorgesteld om maar eens met de Kamer rond de tafel te gaan zitten met de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). Vooral die tweede is aardig om even uit te nodigen. Want het is op basis van een compleet ondeugdelijke aanbeveling van de Ombudsman van het Kifid, de inmiddels afgezwaaide Jan Wolter Wabeke, dat er heel veel mis is gegaan.

Het grote misverstand

De 'Wabekenorm', zoals de aanbeveling van de ombudsman al snel ging heten, vormde het fundament voor de compensatieregelingen die de verzekeraars Delta Lloyd, Nationale Nederlanden, ASR, Aegon, Achmea en SNS Reaal schikkingen met de consumentenstichtingen Verliespolis en Woeker Polis Claim sloten. Delta Lloyd was in september 2008 de eerste die over de streep ging, de anderen volgden snel. De stichtingen waren zelf zeer tevreden over hun onderhandelingsresultaat, maar daar was niet iedereen het over eens. Experts hoonden het resultaat weg. Hoogleraar Arnoud Boot had eerder dat jaar al gezegd dat 3,5 procent kosten (waarop de norm oorspronkelijk voor stond) zeven keer te veel was (ofwel 700 procent te duur).

Het grote misverstand was dat slechts weinigen inzagen hoe extreem duur de Wabekenorm in werkelijkheid was

Het grote misverstand was dat slechts weinigen inzagen hoe extreem duur de Wabekenorm in werkelijkheid was. 3,5 Procent klonk mensen als een beperkt kostenpercentage in de oren, maar dat dit percentage jaarlijks over de opgebouwde waarde van de polis (de spaarpot) geheven mocht worden, drong niet tot de massa door en werd zelfs heel lang op een slimme manier weggemoffeld. Ook de 2,45 procent die de ondergrens in de deals met de verzekeraars vormde, is volstrekt ruïneus. Voorwaarde van de regelingen (die van Achmea niet inbegrepen) is ook nog eens dat de polishouder pas aan het einde van de looptijd zijn compensatie tegemoet kan zien. Een vetpot voor de verzekeraar. Dat betekent immers dat in de tussentijd de verzekeraars keurig met de door Wabeke aangereikte norm door kunnen woekeren. In veel gevallen zelfs zo erg dat ze meer verdienen met de compensatieregeling dan zonder. Om dat te kunnen becijferen is geen hogere wiskunde nodig zoals voormalig verzekeraar Bert Jan Tiesinga liet zien op basis van de rekenmodellen van het Verbond van Verzekeraars.

Waardeloos

Het duurde vervolgens tot de uitzending van Tros Radar op 18 januari 2010 voordat het tot de massa doordrong dat de norm die door Wabeke was bedacht - althans zou beweerde hij in een ontluisterend interview - niet deugde. De compensatieregelingen deugden dus ook niet. Langzaam drong het door dat 2,5 tot 3,5 procent kosten per jaar over de opgebouwde waarde van de polis woekerkosten zijn. En toen was het weer lange tijd stil. Het werd zomer, er werd gevoetbald en toen de blaadjes van de bomen begonnen te vallen werd het in oktober weer tijd voor een nieuwe aflevering in het Woekerpolisdrama. Deze keer verzorgd door het Vara-consumentenprogramma Kassa. De politiek begon toen ook weer uit zijn slaap te ontwaken. Er werden weer eens wat Kamervragen gesteld. Ewout Irrgang en Elly Blanksma, degenen die het dossier al wat langer namens hun partij volgen, stelden Minister van Financiën Jan Kees de Jager enkele dagen later een tiental vragen die niet bepaald getuigden van diepgaande inhoudelijke kennis. Neem vraag 2: 'Heeft u redenen om aan te nemen dat dein de uitzending geschetste voorbeelden onjuist zijn waarbij twee polishouders beter af zijn door over te stappen naar een andere verzekering omdat dit uiteindelijk voordeliger is dan de compensatie aan het einde van de looptijd van hun huidige verzekering'. De Jager antwoordt daarop anderhalve maand later in zijn brief aan de Kamer: 'Ik heb geen redenen om aan te nemen dat de in de uitzending geschetste voorbeelden onjuist zijn. Ik kan niet beoordelen of deze voorbeelden representatief zijn'. Hij opende zijn brief met een persoonlijke inschatting. Volgens De Jager wordt de compensatie 'breed gedragen'.

Weg met de woekerpolissen

Wie deze scherpte van waarneming en dit tempo van denken extrapoleert, komt in 2018 tot de conclusie dat de compensatieregeling niets voorstelt. Tros Radar voelde het moment goed aan en gooide er op 20 december een schepje boven op en kondigde aan dat het opzeggen van woekerpolissen de enige manier is om de schade te beperken. Daar sluit ik mij volledig bij aan. Wacht niet op de politiek. Een rondetafelgesprek gaat meer over pappen en nat houden dan wat de situatie vereist: een harde confrontatie met De Jager om hem te dwingen de verzekeraars tot een fatsoenlijke compensatie te forceren. Weg dus met die woekerpolissen. Samen met woekerpolisexpert René Graafsma zal ik ook uitgebreid vertellen hoe.