
In onder meer Het Parool en de Volkskrant verschenen afgelopen maand paginagrote advertenties van Airbnb. De strekking: we zijn een technologieplatform waar welwillende individuen elkaar weten te vinden, en derhalve niet verantwoordelijk voor de hinderlijke bijeffecten van het massatoerisme. Dat er alleen al in Amsterdam 18.500 verhuurplekken werden aangeboden, liet het bedrijf maar even achterwege.
‘Living like a local’, luidt het adagium van het online verhuurplatform Airbnb. Nu wil het geval dat de leefomgeving van die locals steeds onleefbaarder wordt. Dat heeft alles te maken met het feit dat de leefgewoonten van de ‘living like a local’-toerist op gespannen voet staan met datgene wat locals doorgaans bezighoudt. De Airbnb’ende vakantieganger staat meestal in een vrijetijds- en vermaakmodus, terwijl de stadsbewoner het moeten doen met de verplichtingen en routines die bij het alledaagse leven horen. De toerist laat zijn thuisgevoel achter om zich te laven aan de heerlijke roes van de ontheemding.
Dat verlangen hoeft niemand ontzegd te worden, maar in steden als Barcelona, Venetië en Amsterdam is het evenwicht tussen vakantiepret en alledaagse realiteit volledig zoekgeraakt. Zo krijgt de stadskern van Amsterdam, die nog geen 90.000 zielen telt, jaarlijks zo’n 18 miljoen bezoekers te verstouwen. Wie zich dezer dagen in het centrum waagt, kan met eigen ogen aanschouwen wat het betekent voor de sfeer van een stad wanneer die van leefomgeving in vakantiebestemming verandert. Het min of meer routineuze regime dat bij het alledaagse bestaan hoort, raakt ondergesneeuwd door de vloeibare opwinding die bij de toeristische ontheemding past. Anders gesteld: het domein van de doorleefde ervaringen moet in een stad als Amsterdam in toenemende mate wijken voor het domein van de vluchtige belevenissen.
Gevolg van deze verpretparkisering van de stad is dat de vaste bewoner zich er steeds minder thuis voelt, hij raakt als het ware zélf ontheemd. Hoewel Airbnb niet de oorzaak is van het massatoerisme, heeft hun verdienmodel ervoor gezorgd dat meer locals dan ooit zich tegenwoordig een suppoost in hun eigen openluchtmuseum voelen.
Dat aan de wildgroei van Airbnb-adressen een einde is gekomen, laat onverlet dat het leefgebied van would-be locals de afgelopen jaren in adembenemend tempo is uitgedijd. Voeg hierbij dat de grootverdieners van de deeleconomie zelf consequent weigeren om, ter beheer van de toeristenstoom, gegevens te delen met bevoegde instanties, en begrijp dat de gemiddelde local inmiddels een broertje dood heeft aan de disruptieve krachten die de ‘sharing is caring’-cowboys uit Silicon Valley hebben ontketend.
Gelukkig heeft Airbnb een fijngevoelige pr- en marketingafdeling, die een campagne bedacht waarmee de Amsterdamse locals als bij toverslag tot inkeer moesten worden gebracht. In onder meer Het Parool en de Volkskrant verschenen paginagrote advertenties die de lezer middels handgeschreven kattebelletjes deelgenoot maakte van de wederwaardigheden van Airbnb-hosts. Zo vertrouwde ene Eva ons toe dat het haar ‘oprecht kwetst’ dat mensen negatief denken over Airbnb, terwijl zij ‘zoveel vreugde’ haalt uit haar gastvrouwschap. Bovendien deed zij er alles aan om haar gasten goed ‘in te laten blenden’. Dat ‘in laten blenden’ vond ik een interessante beeldspraak, al was het maar omdat ik me afvroeg wat deze vorm van homeopathische toeristenverdunning in de praktijk precies betekent – maar dit terzijde.
Airbnb houdt zich ziende blind voor de maatschappelijke bijwerkingen van zijn dienst
Een week nadat Eva haar gekwetste gemoed met de argeloze krantenlezer had gedeeld, was Kim aan de beurt om haar host-ervaringen op schrift te stellen en de wereld in sturen. ‘Geniet u ook zo van de stad?’, begon ze. Kim in ieder geval wel, ze was met name gecharmeerd van de ‘gezellige drukte’. Dat gevoel wilde ze naar eigen zeggen graag delen – sharing is caring, nietwaar? Haar gasten een ‘onvergetelijke tijd’ bezorgen, bleek ze ‘ontzettend leuk’ te vinden. In die opzet scheen ze goed te slagen, want ‘veel gasten laten een bedankbriefje achter met lieve woorden over hoe fijn ze het hebben gehad’.
De boodschap die het deelplatform wil uitventen, zou je als volgt kunnen samenvatten: onze hosts – we laten speculanten met grote aantallen appartementen op Airbnb, de zogeheten ‘multilisters’, voor het gemak even buiten beschouwing – zijn heel lief en attent (ze schrijven zelfs handgeschreven briefjes), ze zetten alles in het werk om het hun gasten naar de zin te maken, ze geen overlast te laten bezorgen en ze goed te laten ‘inblenden’. Wij brengen goedwillende mensen met elkaar in contact. De gebruikers van ons platform zijn geen herrieschoppers, maar worden gedreven door een oprecht verlangen om elkaar en hun tijdelijke onderkomen beter te leren kennen. We zijn een technologieplatform waar welwillende individuen elkaar weten te vinden en we zijn derhalve niet verantwoordelijk voor de hinderlijke bijeffecten van het massatoerisme.
Wat uit deze imagocampagne eens te meer blijkt, is dat een multinational als Airbnb zich ziende blind houdt voor de maatschappelijke bijwerkingen van zijn dienst, zoals de ondermijning van de sociale cohesie van buurten of de enorme prijsopdrijving op de Amsterdamse huizenmarkt. Om een idee te krijgen van de ontwrichtende uitwerking op de leefomgeving, zou je de individuele propagandapraatjes van de hosts 18.500 keer moeten herhalen; dat is namelijk het aantal verhuurplekken dat in 2017 alleen al via Airbnb werd aangeboden.
De onwil of onkunde om te erkennen dat de disruptieve dadendrang – het blinde geloof dat ontwrichting van bestaande industrieën de innovaties aanjaagt en uiteindelijk iedereen ten goede komt – wel degelijk gevolgen heeft voor de samenleving als geheel, is symptomatisch voor het libertaire gedachtengoed dat te Silicon Valley nog steeds breed aangehangen wordt. Libertariërs verabsoluteren individuele keuzevrijheid en staan wantrouwend of zelfs ronduit vijandig tegenover overheden en regelgeving. Wat de campagne van Airbnb illustreert, is dat het management van dit bedrijf nauwelijks uit de voeten kan met de gedachte dat een samenleving meer is dan het wel en wee van een verzameling losse individuen, of ze nu Kim, Eva of Mohammed heten.
Terug naar het probleem van het massatoerisme, waar Airbnb zowel aanjager als symptoom van is. Hier en elders is men zo langzamerhand doordrongen van het feit dat de stofzuigerblik van de gemiddelde massatoerist de ziel uit een stad trekt. Ook de mythe dat massaal toeristengeschuifel de stad per definitie meer oplevert dan het kost, kan naar het rijk der fabelen worden verwezen. In Nederland heeft onderzoeksjournalist Floor Milikowski een belangrijke bijdrage geleverd aan het doorprikken van die mythe.
Hier en elders neemt men inmiddels dan ook allerlei maatregelen om bezoekerstromen in te dammen, van het verbieden van Airbnb tot pogingen om toeristen te spreiden. Hier en elders is men tegelijkertijd nauwelijks opgewassen tegen de bijwerkingen van de globalisering, zoals de invloed van ‘low budget’-luchtvaartmaatschappijen of de aangewakkerde reislust onder inwoners uit opkomende economieën. Hier en elders heerst een eigenaardig taboe in deze kwestie: wie bezoekersaantallen werkelijk wil indammen en overtoerisme wil uitbannen, zal in termen van quota moeten denken. In sommige uithoeken van het toeristentrekpleisterparadijs is men inmiddels tot een dergelijke maatregel overgegaan en heeft men een maximumgrens aan het aantal bezoekers ingesteld.
Doen we dat niet, dan zullen, zoals in Venetië al het geval is, een aantal historische (binnen)steden in verweesde doorgangsgebieden veranderen waar geen local meer te bekennen valt. Dat zou de ‘living like a local’-firma toch ook aan het hart moeten gaan.
31 Bijdragen
Peter Faasse 4
Marla Singer 7
Een appél lijkt me dan ook zinloos en zou je aan de Amsterdamse overheid moeten richten. Die zijn immers de grootste invloed op het leefklimaat in het centrum van de stad. Die zijn ook maar wat gretig op de inkomsten die deze toeristen meebrengen en zijn er verslaafd aan geraakt. Afkicken zal niet zomaar gaan.
In Volendam en Giethoorn lijken ze er wel mee om te kunnen gaan. Wellicht omdat daar veel minder tere zieltjes wonen?
[Verwijderd]
Marla SingerHet zijn dus de Volendammers zelf die de hele zaak in de hand hebben en waar de winst naartoe vloeit. Dat maakt nogal wat uit. De klachten uit Giethoorn hebben u blijkbaar nog niet bereikt.
Amsterdam kan grenzen stellen aan het aantal cruiseschepen, de groei van Schiphol tegengaan en meer overlastgevende toeristen oppakken en daarmee uitgebreid in het nieuws komen. Het duurder worden van vliegtickets zou ook helpen.
Lydia Lembeck 12
Marla SingerDen Haag vind ik echt niks, maar Utrecht vind ik leuk. Net als Leiden en Groningen en Haarlem. Maar mijn stad is ontegenzeglijk Rotterdam. Niet lullen, maar poetsen. Helaas komen er meer en meer Amsterdammers in Rotterdam wonen vanwege dat rottige AirBNB. En ook hier begint die ellende mensen te ergeren.
Giethoorn is helemaal niet zo blij met al die toeristen. Evenals Kinderdijk en de bollenvelden. Deze mensen, meestal Chinezen, duwen iedereen weg omdat ze een foto moeten maken. Laatst nog een Rode Kruis bus met gehandicapte ouderen die zelf graag een foto van allemaal wilden... de Chinezen gingen rolstoelen verplaatsen! Mijn collega bleef beschaafd, maar heeft in eigen taal duidelijk gemaakt dat dit niet KAN. Too much of a good thing is also bad.
Bas P 1
Marla SingerMarla Singer 7
Bas PPieter Jongejan 7
Om het onttrekken van woningen aan de woningvoorraad tegen te gaan hebben gemeenten maximale verhuurdagen ingevoerd. In sommige gemeenten 120 dagen en in andere gemeenten 60 dagen of zelfs 30 dagen.
Tot op heden heeft dit weinig geholpen om de overlast effectief te bestrijden
Welke local durft een verhurende onderwereldfiguur aan te spreken op de overlast die ontstaat bij permanente korte termijn verhuur? Als voorzitter van een VvE ben ik betrokken bij conflicten tussen flateigenaren en constateer dat goedwillende locals (die bedreigd worden met advokaten) hun flat te koop zetten, waarna die flat eveneens in handen komt van witwassers.en het voor de voorzitter van de VvE nog moeiljker wordt om rust in de flat te krijgen.
Het is dus niet alleen AirBnB maar ook het ontbreken van effectieve handhaving. Hoe kunnen de afgekondigde regels effectief gehandhaafd worden?
Lydia Lembeck 12
Pieter Jongejan[Verwijderd]
In Amsterdam staan de huizen meest op erfpacht. Erfpacht zijn boeken vol over geschreven. Ook een boek van ene de Vries "Oneigenlijk gebruik van erfpacht" Erfpacht was een goed systeem bedoeld voor grondgebruik door de boer.
Amsterdam liet de huizen op erfpacht bouwen om daarmee invloed op later gebruik te houden. Had nu goed kunnen werken als airbnb te voorzien was geweest.
Stephan van der Meer
AirBnB is een makkelijk slachtoffer, terwijl we de hotel multinationals even over het hoofd zien die miljarden winsten maken over de hoofden van Amsterdammers.
Nico Janssen 7
Stephan van der Meerbram de Jeu 4
Stephan van der MeerJ.A. Talsma 4
Een huis in Amsterdam is gewoon een verdien model geworden, zodra mensen een boeking binnen hebben gaan ze zelf de stad uit om op een camping, vakantie park, of bij vrienden te logeren.
Er zijn genoeg mensen in Amsterdam die gewoon gestopt zijn met (full time) werken en zo hun geld verdienen. En ja er zijn regels in Amsterdam x aantal dagen per jaar, maar het is al aangetoond door Quote dat die regels niet te handhaven zijn en er vrijwel geen boetes uitgedeeld zijn. En dan nog, mocht x dagen bij Airbnb hebben bereikt, dan zet je je huis toch gewoon op de 10 andere aftreksels van Airbnb, homestay etc..
Kan iemand mij uitleggen waarom de gemeente amsterdam zo graag AirBNB in stand wil houden, waarom komt er niet gewoon een volledig verbod op de dagverhuur of waarom komt er niet een belasting die het een stuk minder aantrekkelijk maakt?
Overigens, als ik de middelen zou hebben om een grachtenpandje te kopen in de jordaan, zou ik precies hetzelfde doen. Lekker belastingvrij zo’n flatje voor 250 per nacht verhuren, en de vraag in de toekomst word alleen maar groter. Ga ik zelf wel in de provincie wonen en je hoeft nooit meer te werken!
Hans K 2
J.A. TalsmaLydia Lembeck 12
Hans KHans K 2
Lydia LembeckJ.A. Talsma 4
Hans KLydia Lembeck 12
J.A. Talsmasquarejaw 5
Peter Zwitser 9
"Dat zou de ‘living like a local’-firma toch ook aan het hart moeten gaan."
Dat geloof je zelf toch niet? Die zijn echt alleen maar in geld geïnteresseerd. Zelfs als er straks geen toerist meer zou komen, omdat je alleen nog Chinese Nutella in Amsterdam kunt kopen in nep-windmolens, dan kan het ze nog niets schelen, want dan hebben ze 'n aantal jaren leuk verdiend.
Dat is het trieste van het hele internet-gebeuren. Wat ooit is opgezet door idealisten als een middel om mensen met elkaar in contact te brengen, is volledig overgenomen door de meest gewetenloze roofdieren, die op hun eigen terrein vaak een (bijna-)monopolie hebben. Of ze nou AirBnB, Google, Facebook, Thuisbezorgd.nl of Ticketmaster heten.
Daar komt nog bij dat zelfs de vrijheid van nieuwsgaring in gevaar komt (of al is), omdat overheden dat uitbesteden aan diezelfde roofridders. Als je dan weet dat bijvoorbeeld Facebook samenwerkt met de Atlantische Commissie om het waarheidsgehalte van een bericht te bepalen, en dat miljoenen mensen nieuws alleen via Facebook volgen, tja...
Hans Stammes 3
bram de Jeu 4
Hans StammesHeeft iemand zich wel eens verdiept in de hotelbranche lobby? Dat zijn toch ook multinationals die geld willen verdienen? Of zijn ze , doordat ze toeristenbelasting innen, opeens heilig. Even 5 minuten gezocht: Hilton Doubble tree hotel heeft 553 kamers. Dat is nieuwbouw naast het centraal station. Sir Adam 108 kamers. AO Hostel 1500 bedden. CLINKNOORD 213 kamers. Het is toch echt de gemeente die daar de vergunning voor verleent
Echt een flutstuk voor een roddelblad. De kwaliteit bij ftm holt achteruit.
Marla Singer 7
Rich1960
Ik zou luchtgevulde rubberen bandjes onder de rolkoffers verplichten, dan heb je in ieder geval een deel van het probleem opgelost!
Het is maar een idee..
Peter Zwitser 9
Rich1960Of neem zacht rubber, misschien werkt dat ook al. Of grotere wielen.
Roland Horvath 7
Airbnb en Rayanair hebben ook niets te maken met innovatie. Wel alles met eeuwenoude kapitalistische verknechting.
2/ De reden dat dat onkruid zo welig kan tieren en zich uitbreiden is het feit dat we geen overheid meer hebben. Niet in NL, niet in BE en niet in de EU. En al helemaal niet in de VS. De GMO/ multinationals dicteren de zogenaamde overheidsdienaren zoals Rutte, Michel en Merkel wat ze moeten doen. En ze hebben die sukkels het adagium wijsgemaakt dat wat zogenaamd goed is voor de GMO ook goed is voor de burgers. Of beter voor de consumenten want de GMO erkennen geen burgers. En ook goed voor het MKB, het milieu en voor onze kinderen en kleinkinderen. Zoals het woordgebruik van extreem rechts luidt.
Jan Smid 8
Roland HorvathNieuw-Zeeland mag zich gelukkig prijzen met een sociaal-democrate als premier en een regering die begrijpt dat de inwoners van Nieuw-Zeeland zelf eigenaar van een huis moeten zijn. Driewerf hoera !. Nu nog onze eigen linkse partijen.
https://www.rtlz.nl/life/personal-finance/nieuw-zeeland-verbiedt-buitenlanders-om-een-huis-te-kopen
Theo van Ingen 4
Roland HorvathPeter Waalkens 7
Harde regelgeving voor verhuur en bij verkoop (en toezicht) is wat nodig is voor een eerlijke samenleving.
Eigen bewoning en woningruil of verhuur voor maximaal het gemiddeld aantal vakantiedagen per jaar zou al heel veel oplossen.
Lydia Lembeck 12
Peter WaalkensJan Ooms 10