Weg met immense veehouderijen waar dieren op monsterlijke wijze in hokjes worden geperst. Vergeet monoculturen die grond en biodiversiteit verwoesten. En zet een streep door met gif doordrenkte bestrijdingsmiddelen die over onze aardappeltjes worden gesproeid. Volgens voedseldenktank Food Tank gaat niet de intensieve landbouw de wereld redden, maar is deze taak weggelegd voor familieboerderijen. Food Tank heeft in samenwerking met Greener Media het filmpje 'Family Farmers + You = A Well Nourished World' gemaakt. De boodschap is dat familieboerderijen het cruciale ingrediënt zijn in het bestrijden van zowel de huidige hongersnood, als die van de toekomst. Op dit moment produceert deze categorie agrariërs namelijk al bijna zestig procent van 's werelds voedsel. De zegekreet uit het filmpje komt niet uit de lucht vallen. De Food and Agriculture Organization (FAO), het voedings- en landbouwdepartement van de Verenigde Naties (VN) heeft 2014 uitgeroepen tot International Year of Family Farming (IYFF). Doel van deze jaarbenoeming is om 'family farming' op de 'agenda van nationale overheden' te zetten, aldus FAO op zijn website.

Olivier de Schutter

De focus op biologische landbouw, waarbij meer rekening wordt gehouden met ecologie en biodiversiteit, krijgt steeds meer steun vanuit serieuze hoeken. Gisteren werd bijvoorbeeld het rapport van Olivier de Schutter vrijgegeven. De speciale landbouwrapporteur van de VN roept hierin ook op tot een beleidsverandering. Volgens de Belgische Harvard-alumnus  is het huidige, internationale voedselsysteem van de afgelopen decennia alleen efficiënt geweest op het gebied van winsten maximaliseren. Maar de industriële landbouw faalt helaas nog steeds in het voeden van 842 miljoen mensen in hongersnood, zo'n twaalf procent van de totale wereldbevolking. De nadruk moet minder gaan liggen op de uitputtelijke landbouwproductiviteit van de afgelopen decennia, die volgens De Schutter desastreus is voor het milieu. Internationale landbouw moet zich daarentegen gaan richten op 'well-being, resilience and sustainability.' De rapporteur constateert dat grote, agrarische ondernemingen en koepelorganisaties nog een te grote macht hebben op de politiek. 'In the process, smaller-sized food producers have been marginalised, although they can be highly productive.'

Wageningen Universiteit

De Universiteit van Wageningen, een belangrijk landbouwinstituut in de wereld, staat bekend als een voorstander van intensieve landbouw. Aalt Dijkhuizen, de huidige voorzitter van de raad van bestuur, spreekt zich geregeld uit voor meer intensivering in de agrarische sector. 'De landbouw moet nog intensiever', kopte dagblad Trouw eind 2012 terwijl het Dijkhuizen citeerde. Dijkhuizen treedt per 1 juli af. Zijn opvolger, hoogleraar Louise Fresco, is ook van de filosofie dat biologische landbouw de groeiend wereldbevolking nooit in zijn eentje kan gaan voeden. Een van haar argumenten is dat biologische landbouw 'zes keer zo veel grond' nodig heeft als de intensieve variant.

Voedsel Anders

Toch klinken er ook vanuit Food Valley steeds vaker andere geluiden. Zo werd eind vorige maand de conferentie Voedsel Anders gehouden. De opkomst bestond uit 800 studenten, docenten en andere belangstellenden. 'Nog wel in het hoofdgebouw van de Wageningen Universiteit, van waaruit meestal alleen de stem van de intensieve landbouw klinkt', aldus de website. Behalve de eerder genoemde Olivier de Schutter, was ook Pablo Tittonell een van de sprekers op Voedsel Anders. Deze in Argentinië geboren wetenschapper werd vorig jaar mei tot hoogleraar Farming Systems Ecology in Wageningen benoemd. Tittonell pleit voor een extensivering, dus juist het afbouwen van de intensieve landbouw, in rijke westerse landen. De hoogleraar vindt het overheersende model van de conventionele agrarische productie verouderd en meent dat we alternatieven nodig hebben. Morgenavond, op woensdag 12 maart, spreekt professor Tittonell in de Rode Hoed te Amsterdam tijdens de debatreeks It's the food my friend.