
Hoe bankiers en beurshandelaars miljarden roofden van Europese belastingdiensten. Lees meer
In heel Europa zijn landen jaren achtereen doelwit geweest van ‘bendes’ van bankiers, handelaren en hedgefondsen. Via ingenieuze constructies pleegden zij fraude met dividendbelasting. De schade loopt in de tientallen miljarden. In Duitsland loopt een strafrechtelijk onderzoek naar diverse banken en bankiers. ‘Georganiseerde misdaad in krijtstreeppak,’ noemde een kroongetuige het. Ook in Nederland is de Belastingdienst tientallen jaren slachtoffer geweest van dividendstrippende bankiers.
The CumEx-files is een internationaal samenwerkingsverband van onderzoeksjournalisten waar Follow the Money deel van uitmaakt. Dat leidde in oktober 2018 tot de eerste een golf publicaties. Drie jaar later volgde de reprise met 16 journalistieke organisaties uit 5 continenten. De onderzoeken worden gecoördineerd door het Duitse onafhankelijke platform Correctiv. Meer weten: cumex-files.com.
KPMG adviseerde ABN Amro over frauduleuze CumEx-transacties in geschil met Duitse fiscus
Fortis Bank Nederland zette na nationalisatie in op frauduleuze CumEx-deals
De Nederlandse KAS Bank speelde een cruciale rol bij frauduleuze CumEx-transacties
Explainer: hoe werkt CumEx?
Het CumEx-schandaal: de officier van justitie in Keulen ‘zal niemand sparen’
De overheid gaat de strijd met dividendstrippers aan
Van CumEx-fraude verdachte ex-ABN Amro bankier op Mallorca gearresteerd
Hoe een Amsterdamse beurshandelaar tientallen miljoenen verdiende aan een Duits belastingschandaal
Voorzitter branchevereniging van beurshandelaren blijkt dividendstripper en treedt af
Dit zijn de Nederlandse verdachten uit de grootste belastingroof uit de geschiedenis
Morgan Stanley, Times Square, New York City © Reuters / Brendan McDermid
Amerikaanse bank Morgan Stanley vroeg in Nederland ten onrechte dividendbelasting terug
Een Nederlandse brievenbusfirma van de Amerikaanse bank Morgan Stanley vroeg ten onrechte dividendbelasting terug bij de Belastingdienst. Dat blijkt uit een baanbrekend arrest van het Amsterdamse gerechtshof dat vanmorgen is gepubliceerd. Het arrest kan de staatskas honderden miljoenen opleveren.
In een langlopende zaak tussen de fiscus en de Amerikaanse bank Morgan Stanley is vandaag vonnis gewezen. Het arrest van het Hof Amsterdam is een gevoelige tik op de vingers van de bank, maar laat bovenal zien dat de Belastingdienst wel degelijk over instrumenten beschikt om het zogeheten dividendstrippen van grote banken, brokers en beurshandelaren aan te pakken. Eerder, in april 2018, werd de fiscus door de rechtbank Haarlem nog in het ongelijk gesteld.
De zaak begon in de herfst van 2009 toen Morgan Stanley Derivative Products (Netherlands) bv een aangifte vennootschapsbelasting (Vpb) over het boekjaar 2006/7 indiende. Naar schatting van de bank moest zij dat jaar ruim 40 miljoen aan Vpb betalen. De bank wilde dat bedrag verrekenen met de som die zij al aan dividendbelasting had afgedragen. Want als Nederlands bedrijf had het recht op terugvordering daarvan; daarmee was een bedrag van ruim 39 miljoen euro gemoeid. Als de fiscus hiermee akkoord ging, zou het bedrijf dus nog maar een miljoen euro Vpb hoeven te betalen.
Maar de fiscus ging niet akkoord. Integendeel: de inspecteur kreeg argwaan
Maar de fiscus ging niet akkoord. Integendeel: de inspecteur kreeg argwaan over de gang van zaken. In een brief van 25 november 2010 vroeg de inspecteur om nadere informatie. Op grond daarvan volgde het besluit dat Morgan Stanley waarschijnlijk geen recht had op teruggave en dat de bank die 39 miljoen euro daarom niet kon verrekenen. ‘Ondanks de uitvoerige beantwoording van mijn vragen ben ik er niet helemaal zeker van dat deze verrekening terecht wordt geclaimd. Ik acht derhalve een nader feitenonderzoek nodig.’
Dat onderzoek werd in de loop der tijd over steeds meer boekjaren uitgebreid. Wilde de fiscus eerst opheldering over de boekjaren 2007/8 tot en met 2009/10, later werd dat uitgebreid tot aan het boekjaar 2012/13.
Aankopen zonder personeel
Het bedrijf dat de Belastingdienst onderzocht, is in feite niets meer dan een in Amsterdam gevestigde brievenbusfirma, beheerd door trustkantoor TMF. Het is in maart 2006 opgericht en heeft geen personeel. De aandelen zijn uiteindelijk in handen van een in Londen gevestigd bedrijf dat de Europese broker/dealer is van de Amerikaanse grootbank Morgan Stanley.
Hoewel de brievenbusfirma geen personeel had, kocht zij op grote schaal aandelen van Nederlandse beursgenoteerde bedrijven. Om een idee te geven van de omvang: aan het einde van het boekjaar 2007/8 hadden die aandelen een waarde van ruim 6 miljard euro. Een jaar later was dat ruim 7 miljard.
De brievenbusfirma moest aantonen dat zij op de dividenddatum metterdaad de juridische eigenaar van de aandelen was
Op die aandelen is op een gegeven moment dividend uitgekeerd. Daar werd direct 25 procent dividendbelasting op ingehouden. Die kon later bij de Belastingdienst worden verrekend met de nog te betalen Vpb.
Maar om voor die verrekening in aanmerking te komen, moest de brievenbusfirma aantonen dat zij op de datum waarop het dividend werd uitgekeerd metterdaad de juridische eigenaar van die aandelen was. Was dat niet het geval, dan kon er sprake zijn van dividendstrippen: het onterecht terugvragen van dividendbelasting. Dat is een praktijk waar internationale grootbanken, brokers en beurshandelaren, bijgestaan door grote advocatenkantoren, zich dan al jaren aan bezondigen en die in 2015 zal uitmonden in de grote CumEx-affaire, waarover FTM inmiddels een omvangrijk dossier heeft aangelegd.
Geen administratie
Om te voorkomen dat de Nederlandse schatkist zou worden benadeeld door dividendstripping vroeg de inspecteur zelfs in Londen en Parijs informatie op. In de laatstgenoemde stad zetelde de bank die de Nederlandse aandelen van de Amsterdamse brievenbusfirma bewaarde.
ABN Amro GSLA verkocht op 12 juli 2010 bijna 5 miljoen aandelen aan de Londense broker van Morgan Stanley
Uit het arrest van het Hof blijkt dat de Belastingdienst ook informatie heeft opgevraagd bij ABN Amro, de bank die najaar 2008 in handen van de Staat was gekomen. Bij die nationalisatie had ABN Amro de afdeling Global Securities Lending & Arbitrage van bank Fortis in handen gekregen. In het arrest staat deze afdeling met name genoemd als een bedrijf dat in de zomer van 2010 een rol speelde in de aandelentransacties van Morgan Stanley. Zo verkocht ABN Amro GSLA op 12 juli 2010 bijna 5 miljoen aandelen aan de Londense broker van Morgan Stanley. Een bank die op dat moment volledig in eigendom was van de staat, werkte dus mee aan het benadelen van diezelfde staat. Eerder schreef FTM uitvoerig over de rol van ABN Amro in de internationale CumEx-fraude.
Het onderzoek van de Belastingdienst werd belemmerd door het feit dat de brievenbusfirma geen eigen administratie heeft. Die leek geheel te zijn gevoerd vanuit New York en Londen, concludeert het Hof. Zo zijn documenten over de aan- en verkoop van aandelen niet aanwezig. Tussen de Amsterdamse firma en de Londense moeder worden grote partijen aandelen in- en uitgeleend, maar van de afzonderlijke contracten zijn geen documenten voorhanden. De Belastingdienst stelde dan ook dat de brievenbusmaatschappij geen administratie voerde en dus de wet overtrad.
Dossier
Volg de Cumex Files
‘Georganiseerde misdaad in krijtstreeppak,’ noemt een kroongetuige het: in heel Europa zijn landen jaren achtereen doelwit geweest van ‘bendes’ van bankiers, handelaren en hedgefondsen. Via ingenieuze constructies pleegden zij fraude met dividendbelasting; de schade loopt in de tientallen miljarden.
The CumEx-files is een onderzoek van 19 Europese journalistieke organisaties en wordt gecoördineerd door het Duitse nieuwsmedium Correctiv. Wil je op de hoogte blijven? Volg dit dossier, dan sturen we je een seintje als er een nieuw artikel online staat.
Begin 2018 stapte Morgan Stanley naar de rechtbank in Haarlem. Bijgestaan door advocaten van Loyens & Loeff voerde de bank aan dat het de taak van Belastingdienst was om te bewijzen dat er sprake is geweest van dividendstripping, iets wat de bank overigens met klem ontkende.
De advocaten raakten met dit argument een gevoelige snaar. Want al in de jaren negentig was duidelijk dat ook Nederland werd geraakt door dividendstrippende grootbanken. En hoewel de wet in 2001 was aangescherpt, was de bewijslast om deze praktijken aan te tonen, bij de Belastingdienst gebleven. Pogingen die bewijslast om te draaien, waren gesneuveld na een succesvolle lobby onder aanvoering van de Nederlandse Vereniging van Banken.
De Haarlemse rechtbank concludeerde daarom dat dividendstrippen niet duidelijk kon worden vastgesteld. De stellingen van de Belastingdienst waren daartoe onvoldoende onderbouwd. De Belastingdienst tekende hoger beroep aan.
Niet de ‘uiteindelijk gerechtigde’
Het Amsterdamse hof heeft zich uitvoerig over de zaak gebogen, zo blijkt uit het arrest van 12 mei, dat vanmorgen werd gepubliceerd. Er zijn meerdere zittingen geweest, de laatste op 2 juli 2019.
Morgan Stanley voerde aan dat die aankopen telefonisch hadden plaatsgevonden. Het Hof vond dat geen steekhoudend argument
Op basis van alle documenten en verklaringen komt het Hof tot het oordeel dat het hoofdkantoor van Morgan Stanley in New York en het kantoor in Londen een sturende invloed hebben gehad op de dividendbetalingen. Er is een constructie opgezet waarbij het net leek of de Amsterdamse bv op de dividenddatum juridisch over de aandelen beschikte, met als doel de te bepalen Vpb te verrekenen met de al afgedragen dividendbelasting. Maar volgens het Hof kan de Amsterdamse brievenbusfirma niet als juridische eigenaar van de aandelen worden beschouwd, en voor zover dat wel het geval zou zijn, niet als ‘uiteindelijk gerechtigde’ van de aandelen.
Ook concludeerden de raadsheren dat de bv niet aan de administratieplicht had voldaan. Zo hadden opdrachten tot de aankoop van aandelen volgens het Hof tot de administratie moeten behoren. Morgan Stanley had aangevoerd dat die aankopen telefonisch hadden plaatsgevonden. Het Hof vond dat geen steekhoudend argument, omdat ook telefoongesprekken kunnen worden vastgelegd. Sterker: de Belastingdienst had enkele van die vastleggingen verkregen via een zogeheten derdenonderzoek: een onderzoek bij een bedrijf dat bij de aandelentransacties was betrokken.
‘Klinkende overwinning’
Tegen deze uitspraak van het Hof kan Morgan Stanley nog in cassatie bij de Hoge Raad. Maar dat hoogste orgaan kijkt hoofdzakelijk of de juiste procedures zijn gevolgd.
Als de uitspraak stand houdt, kan de Belastingdienst over een reeks van boekjaren tot en met 2012/13 navorderingen opleggen. Tijdens de behandeling voor de rechtbank Haarlem was al sprake van een mogelijke navordering van 124,5 miljoen euro, exclusief rente. Het bedrag dat Morgan Stanley moet betalen zou kunnen oplopen tot boven de 200 miljoen.
Jan van de Streek, hoogleraar belastingrecht aan de Universiteit van Amsterdam, noemt de uitspraak een ‘klinkende overwinning’ voor de fiscus. ‘Volgens de rechter heeft Morgan Stanley de constructie zo klungelig opgezet dat de Nederlandse bv de aandelen nooit heeft gehad.’ De in 2001 genomen maatregel in de wet tegen dividendstrippen is daardoor in de zaak niet op zijn effectiviteit getest, stelt Van de Streek. Het verdient volgens hem nog steeds aanbeveling om die maatregel aan te scherpen.
32 Bijdragen
Hans van Swoll 5
Hans Doorschodt 1
Hans van SwollHans van Swoll 5
Hans DoorschodtWe zijn het, denk ik, volledig eens over de ethische handelwijzen. Voor mij is het woord boeven een synoniem voor het woord banken.
Hans Doorschodt 1
Hans van SwollRoland Horvath 7
Zulke kapitaal krachtige ondernemingen als Morgan Stanley speculeren er altijd op dat de tegenpartij de zaak zal opgeven omdat het te duur wordt of omdat men niet gelooft in een winst.
Hans Doorschodt 1
Roland HorvathJustitie kan niet meer anders.
In verhouding kleingeld voor die banken.
Nu doorpakken op meer dossiers.
Eveline Bernard 6
Hans DoorschodtSicco Kamminga 4
Roland HorvathAl Dam 3
Hans Doorschodt 1
Al DamBijvoorbeeld
Postgiro vervoer gezondheidszorg energie enz zijn we overgeleverd aan graaiers.
Ben voorstander van kapitalistische systeem brengt kan gezond ambitieus motivatie losmaken.
Al Dam 3
Hans DoorschodtDaarnaast noem je ook de gezondheidszorg bv, maar als er 1 sector is waar er geen vrije marktwerking is, veel beperkende regels gelden en er geen winstoogmerk mag zijn dan is het deze sector. In hoeverre is er dan geprivatiseerd?
In mijn ogen ligt het dan ook niet het probleem in een externe oorzaak, privatisering, maar door interne oorzaken, hebzucht en gemakzucht (van de controlerende overheid)
Gerrit Zeilemaker 6
Al DamAl Dam 3
Gerrit ZeilemakerEr werd gezegd markt werking in te voeren maar het is nog steeds staats geleid in mijn ogen. Van échte concurrentie en failliete ziekenhuizen is in mijn ogen ook niet sprake, gezien de perikelen en ophef omtrent slecht functionerende ziekenhuizen vorig jaar. Die zijn gewoon gered toch?
Gerrit Zeilemaker 6
Al DamAl Dam 3
Gerrit ZeilemakerWat probeer je nu eigenlijk te zeggen behalve een afzeikerige toon?
Dat er menselijke trekken zijn van hebzucht tov mensen die een normaal leven proberen te leiden en wel normaal belasting betalen, is toch geen simplische beschouwing, maar eerder een constatering dat er verschillende kanten zitten aan de menselijke psyche.
Ik zeg immers niet dat elk bedrijf fout is en elke burger goed.
Martien van Dongen 4
Siem Eikelenboom 3
Martien van DongenEveline Bernard 6
Siem EikelenboomAl Dam 3
Siem EikelenboomAls je eens wist wat er op de plank blijft liggen agv ondercapaciteit...misschien leuk om hier eens een artikel aan te wijden?
Anton Van de Haar 8
Een vraag: gaat de fiscus hier mogelijk een succesje behalen omdat Morgan Stanley haar criminele activiteiten onvoldoende heeft weten te maskeren, of omdat het bedrijf zo amateuristisch heeft gehandeld dat ze een in de wet aanwezig gat heeft gemist?
Hank Rearden
Zijn het zulke briljante handelaren bij ABN, of doen ze net als JP Morgan aan "parking trades", oftewel uitvoeren van speculatieve transacties zonder rekeningnummer, paar dagen wachten, en als transactie winstgevend is voorzie rekeningnummer van collega, bij verlies rekeningnummer van een pensioenfonds.
Ex-Wall Street handelaar Max Keiser legt het bij de Russische concurrent aardig uit vanaf minuut 7:00 (2).
1. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/13/abn-amro-boekt-voor-het-eerst-in-65-jaar-kwartaalverlies-a3999524
2. https://www.rt.com/shows/keiser-report/487002-summers-dumb-money-gold/
Hans van Swoll 5
Hank ReardenHank Rearden
Hans van SwollOp meer overzichtelijk niveau zou Eric Smit c.s. eens moeten bellen met 1 van de meest succesvolle pensioenfondsen van Nederland: Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten. Die heeft haar dekkingsgraad obv marktrente zien dalen van 126% in december 2018 tot 104% in maart 2020 (1).
1. https://www.spms.nl/over-spms/onze-financiele-situatie/dekkingsgraad.aspx
Hank Rearden
Hans van SwollHans van Swoll 5
Hank ReardenCo Pater 7
We moeten de banken onder controle krijgen , want ze zijn zo a-moreel als de pest.
Ze hebben zichzelf boven de wet en buiten de overheid geplaatst ( Hayek )
Maat de overheid zijn wij, dus parasiteren ze op ons.
Crimineel.
Ferdi Scholten 5
Co Paterzie https://www.msn.com/en-in/news/world/eu-pledges-to-raise-money-in-search-of-coronavirus-vaccine/ar-BB13w2Vf
De GPMB organiseerde dit event en CEPI was de ontvangende partij
GPMB is een samenwerkingsverband tussen de wereldbank en de WHO
CEPI is een stichting waarin o.a. alle grote farmaceutische bedrijven vertegenwoordigd zijn.
8 miljard binnengeharkt van de EU lidstaten! Kassa!!
Het lijkt er op dat de EU haar eigen historie m.b.t. de WHO helemaal vergeten is. Door de EU werd de vergaande belangenverstrengeling van de WHO met de farmaceutische industrie blootgelegd in 2010, na de gefabriceerde pandemie van 2009.
History repeating?
Daar gaan onze belastingcenten!
Co Pater 7
Ferdi ScholtenJ.M.J. Denie
Maar de relativerende redactionele opmerking over cassatie in belastingzaken is ernaast. De Hoge Raad kan in fiscale zaken, net als in strafzaken en civiele zaken, vernietigen wegens vormverzuim en schending van het recht: dat betekent, dat de juridische redeneringen en oordelen van het Amsterdamse hof, en daar zijn er een handvol van aan te wijzen in het arrest, ten volle beoordeeld worden door de cassatierechter.
Gerrit Zeilemaker 6
Marc Fahrner 7
squarejaw 5