De Franse bank BNP Paribas moet stevig bloeden van Amerikaanse toezichthouders. De bank is zojuist een schikking overeengekomen van maar liefst 9 miljard dollar voor het overtreden van economische sancties tegen Soedan, Iran en Cuba in de periode 2004-2012. Part of deal is dat de bank schuld bekend en 13 mensen uit het hoger management eruit bonjourt, waaronder de coo Georges Chodron de Courcel en meerdere beleidsbepalers op het gebied van compliance en ethiek. Frankrijk grootste bank mag bovendien een jaar lang géén dollarconversies faciliteren in de olie-en gashandel. Deze uitzonderlijke strafmaatregel komt uit de koker van de hyper-ambitieuze New Yorkse toezichthouder Benjamin Lawsky - in Frankrijk beter bekend als 'La Terreur de Wall Street' - die al eerder met vrij onorthodoxe middelen grootbanken op de knieën wist te krijgen. Volgens een bron van persbureau Bloomberg heeft BNP in de schikkingsonderhandelingen nog een overgangsperiode weten te bedingen van een half jaar. Vanaf 1 januari 2015 zal BNP geen dollar clearing meer mogen verrichten. De bank geeft in haar statement aan dat ze daarom een jaar lang een externe partij inschakelen om de (olie)dollars bij hun bestaande klanten te krijgen. De kosten: naar schatting 40 miljoen dollar per jaar én BNP loopt inkomsten mis als gevolg dat ze niet meer (als ‘hoofdaannemer’) kunnen clearen voor andere banken.

Damage control

In een persbericht gaat Jean-Laurent Bonnafe, CEO van BNP Paribas, in een paar zinnen door het stof. ‘We deeply regret the past misconduct that led to this settlement. The failures that have come to light in the course of this investigation run contrary to the principles on which BNP Paribas has always sought to operate. We have announced today a comprehensive plan to strengthen our internal controls and processes, in ongoing close coordination with the US authorities and our home regulator to ensure that we do not fall below the high standards of responsible conduct we expect from everyone associated with BNP Paribas.’

'We deeply regret the past misconduct that led to this settlement'

In de persverklaring geeft de bank ook aan dat de megaboete, die gelijk staat aan 1/7 van hun totale beurswaarde, hun Basel III verplichtingen niet in gevaar brengt. Het beoogde dividend over 2014 zal bovendien niet afwijken ten opzichte van 2013. Met 1,50 euro per aandeel hoopt BNP Paribas de aandeelhouders rustig te houden. De bank trof in 2013 al een voorziening van 1,1 miljard dollar voor mogelijke boetes, de nettowinst bedroeg toen 6,5 miljard dollar.

De bestorming

De overtredingen van BNP deden zich voor bij de vestigingen in Parijs en Genève waar de financiering van olie-en gas handel zich concentreert. In plaats van dollartransacties tégen te houden – in lijn met de sancties tegen Soedan vanwege mensenrechtenschendingen – gaf BNP haar klanten juist aanwijzingen om het embargo te omzeilen: ‘Due to the U.S. embargo on Sudan, please debit our U.S. dollar account without mentioning our name in your payment order.’ Het stiekeme gedoe werd tijdens een hoorzitting door een Amerikaans aanklager in perspectief geplaatst. Volgens hem fungeerde BNP ten tijde van de sancties feitelijk als ‘de centrale bank van Soedan’. En des te kwalijker: de top van BNP zou van alle schendingen op de hoogte geweest zijn. Het justitiële onderzoek bij BNP Paribas leverde overigens meer lijken in de kast op. Zo hadden de Fransen ook niet-legitieme transacties afgehandeld van een dochteronderneming van een Iraans oliebedrijf. En een BNP-vestiging in Parijs zou het oude embargo met Cuba hebben geschonden door 1,7 miljard dollar af te wikkelen via Cubaanse banken. De Amerikaanse toezichthouders zijn nog niet klaar met Franse banken. Het hoofdstuk BNP Paribas gaat weliswaar dicht, maar twee andere Franse banken – Société Générale en Crédit Agricole – hebben al aangegeven dat ze een intern onderzoek hebben ingesteld naar dollar-afhandeling met betrekking tot landen met een embargo. En dat ze meewerken aan een onderzoek van Amerikaanse autoriteiten.