Amerikanen begrijpen Europa niet

De Amerikaanse emiritus hoogleraar economie Melvyn Krauss schreef afgelopen zaterdag in de NRC een oppervlakkig en gemakzuchtig stukje waarin de geesten rijp worden gemaakt voor de zoveelste verdragsschending, die bovendien niets verandert of verbetert aan de huidige europroblematiek.

Ik moest bij het lezen van het stukje van emiritus professor Krauss onmiddellijk denken aan de column van René Cuperus in De Volkskrant van vandaag: 'De hypocrisie der hoogopgeleiden'. Hierin stak Cuperus op meesterlijke wijze de draak met de vermeende superioriteit (van een bepaald deel) der hogeropgeleiden. De bijdrage van Melvyn Krauss in de NRC van zaterdag is een schoolvoorbeeld van gemakzuchtig en oppervlakkig redeneren. Amerikanen begrijpen Europa niet.

Eurozone is Amerika niet

Amerika kent een hele andere situatie dan de eurozone en is daar op geen enkele wijze mee te vergelijken. Amerika is -net als UK, Japan of China- een natiestaat, de eurozone niet. De eurozone is niet eens een optimaal valutagebied. Dit betekent, dat soevereine regeringen, zoals bijvoorbeeld Frankrijk en Italie, de regels en gemaakte afspraken aan hun laars kunnen lappen. Wat ze dus ook doen. Een ander verschil met Amerika is, dat daar geen overheid bestaat met 15-25% ambtenaren van de werkende bevolking zoals bijvoorbeeld in Frankrijk, Griekenland, Spanje en Italie het geval is. Er is bovendien geen epidemische overheidscorruptie, maar wel een flexibele arbeidsmarkt, een hoge arbeidsmobiliteit, en pompt de overheid niet 45% van het budget in de landbouw zoals in de EU. In tegenstelling tot de ECB is de Amerikaanse Centrale Bank wel politiek onpartijdig. In tegenstelling tot het Europese Hof van Justitie, is het Supreme Court evenmin politiek partijdig (republikeinse rechters beslissen regelmatig anders dan hun partij). En last but not least zijn in Amerika wel banken failliet gegaan, zijn de buffers effectief verhoogd en is de sector daardoor weer relatief boven Jan. In de eurozone worden nog talrijke zombiebanken kunstmatig overeind gehouden. Met geld van de belastingbetaler.

Krauss stelt zaken eenzijdig voor

En dan meent een gewezen Amerikaanse economie professor te weten wat Klaas Knot moet doen: steun geven aan het beleid van Draghi cum suis voor het wijd openzetten van de geldkraan. Hiermee gaat Kraus er gemakshalve aan voorbij, dat 'Europa' geen land is als Amerika, sterker, er is zelfs sprake van een groep landen die wel en een groep die niet gekozen heeft voor de eenheidsmunt euro. Krauss noemt het staken van steun aan Weidmann (de Duitse centrale bank president, red.) door Knot 'moedig'. Krauss prees het (illegale) opkoopbeleid van staatsschulden van lidstaten door de ECB.
Knot kreeg volgens Krauss onredelijke kritiek
Hij vond zelfs dat Knot op onredelijke wijze was bekritiseerd (maar legt niet uit waarom). Krauss pleit voor QE (Quantitative Easing, geldverruiming, red.), maar verzuimt toe te lichten dat deze QE vooral in het belang is van het Latijnse deel van Europa. Zoals hij ook verzuimt te melden dat de zuidelijke landen vrijwel alle bepalingen uit de verdragen hebben overtreden. En ja, eerlijk is eerlijk, dat hebben de Duitsers in het verleden óók gedaan (om de kosten van hun eenwording te kunnen dragen, red.), maar daarna niet meer. De voortdurende schending van de oorspronkelijke afspraken tijdens Maastricht (1992) en Lissabon en de stelselmatige overtreding van haar mandaat door de ECB druisen in tegen de geest van de Europese samenwerking van weleer. Krauss gaat hier allemaal aan voorbij, zoals hij er ook aan voorbij gaat, dat Frankrijk en Italië niet hebben hervormd (hetgeen ze ook afgesproken hadden): de landen lappen gewoon elke afspraak aan hun laars in de wetenschap, dat Duitsland en Nederland toch wel zullen betalen.
Boterzachte hervormingsbeloften van Frankrijk en Italië
Krauss noemt de taktiek van Draghi geniaal, omdat hij aan het openzetten van de geldkraan de voorwaarden verbindt dat Frankrijk en Italië zullen hervormen mits Duitsland fiscale prikkels doorvoert. Dat wil zeggen: forse overheidsinvesteringen pleegt en de lonen verhoogt, interne revaluatie noemen economen dat. Op die manier zouden de economieën van de grootste eurozonelanden meer naar elkaar toe moeten convergeren is de gedachte. Maar die hervormingsafspraken met de Fransen zijn boterzacht. Eenmaal het geld binnen is er geen enkele reden meer om te hervormen. Daarbij is de huidige Europese begrotingstsaar van Franse makelij en wordt de opvolger van Dijsselbloem de Spanjaard De Guindos. Alle crucuale monetair-financiële posten zijn dan in handen van Latijns Europa, want de Italiaan Draghi zit de ECB voor, waar een landje als Malta of Cyprus evenveel stemrecht heeft als Duitsland. Alleen een Amerikaan kan de truc van Draghi geniaal noemen. Hij heeft geen oog voor de verschillen tussen landen en kijkt met een VS-bril naar de eurozone. Kortzichtig, oppervlakkig en gemakzuchtig. Maar ja, de NRC is dan ook dé krant voor 'hogeropgeleiden'. Klik hier om mij te volgen op twitter Klik hier voor een overzicht van mijn stukken.