Banken Buiten De Deur

Investeringen en consumptie zijn in de eurozone volledig doodgeslagen. In Zuid-Europa is intussen sprake van heuse deflatie. Om het tij te keren wil de ECB de geldkraan openzetten voor de banken. Gastauteur François Goedhart pleit - in navolging van Citibank econoom Willem Buiter- voor rechtstreekse geldverstrekking aan consumenten om de bestedingen aan te wakkeren.

Wat de ECB ook probeert, alle geijkte technieken om de inflatie omhoog te krikken tot 2% hebben volkomen gefaald. De inflatie blijft hardnekkig tot zelfs beneden de 0,5 %, gisteren meldde eurostat zelfs tot 0,3%. Renteverlagingen tot in het negatieve toe, leningen aan banken tegen te verwaarlozen rente, opkopen van obligaties op de secondaire markt, niets helpt. Als laatste poging, maar zonder garantie op succes, probeert Draghi Weidmann zover te krijgen dat hij toestemming geeft om zo'n slordige duizend miljard euro's aan obligaties en allerlei andere waardepapieren op te kopen van banken. Dat vindt Weidmann nooit goed en het Verfassungsgericht evenmin.

Risico van valuta oorlog levensgroot

Het kan bovendien een currency war uitlokken omdat het de wisselkoers van de euro pijlsnel nog verder zou doen dalen hetgeen andere landen niet op prijs zouden stellen en tegenmaatregelen treffen. Waarom zou dat trouwens wel helpen als al die andere toch zo probate middelen niets hebben uitgehaald? De grote vraag is waarom zou het de koopkracht opvijzelen als de banken volgepompt worden met liquiditeit die vervolgens overal heen wegvloeit behalve naar de portemonnee van de consumenten? En juist de consumenten moeten meer geld ter beschikking krijgen om de verkoop te doen herleven en groei te scheppen.
Het is een ijzeren wet: als er niet gekocht wordt, wordt er ook niet verkocht
Het is een ijzeren wet: als er niet gekocht wordt, wordt er ook niet verkocht. Banken kopen niet bij het bedrijfsleven, de bevolking wel. Banken willen met geld winst maken, consumenten willen er dingen mee kopen, willen geld uitgeven. Maar om dat te kunnen doen moeten ze het wel hebben. De Centrale Banken zetten voor de QE de virtuele geldpersen aan om geld te scheppen dat er eerst niet was. Zij zijn het die de macht hebben geld zo maar uit het niets te voorschijn te toveren. Goed, theoretisch ruilen ze het bij de banken in tegen waardepapieren die anders later bij de vervaldatum ervan toch verzilverd zouden moeten worden. Maar dan zonder er geld voor te scheppen want dan zou het door de uitgevers van die waardepapieren moeten gebeuren, niet met nieuw geld van de CB. Hoe je het ook keert of wendt, ze vergroten de geldvoorraad. En de banken krijgen het in handen. Die doen ermee wat ze willen. Het is een schijnoplossing, een verdovingsmiddel, en de kater volgt later.

'Helicoptermoney'

Stel nu eens een volkomen andere opstelling. Stel nu eens voor dat de banken er buiten worden gehouden. De Centrale Bank, want de overheid zelf mag het niet doen, zet de geldpersen aan het werk maar in plaats van dat dat geld naar de banken gaat wordt het aan de burgers verstrekt. Dat kan op een aantal manieren en desnoods voor verschillende groepen. Het voordeel is duidelijk, nu zijn het niet de banken die dat geld zouden willen investeren maar de burgers die het uit willen geven, of schulden mee afbetalen zodat de totale schuldenlast vermindert, of er staatsobligaties voor kopen bijvoorbeeld.
Koopkracht neemt meer toe door de burgers direct geld te geven dan via de bancaire sector
De koopkracht neemt er enorm door toe, de burgers gaan nog meer kopen, de bedrijven nemen daarop meer personeel aan, waardoor ten eerste de groei op gang komt, ten tweede de werkeloosheid afneemt ten derde de belastingkomsten voor de staat gaan toenemen zodat de begrotingstekorten afnemen, de gehele economie leeft op, de groei kan verder doorzetten tot het moment dat de economie zo sterk is dat de staat via de belastingen het nieuw gedrukte geld weer terug kan vorderen en het dan steriliseert (zoals ze bij QE ook doen) zodat tenslotte de geldvoorraad weer op het oude lagere peil is. Dat zet meer zoden aan de dijk dan geld aan banken geven in ruil voor papier. Een waanzinnig idee? Misschien minder waanzinnig dan geld voor de banken drukken zonder te weten wat er mee gebeurt en waar het heengaat. Je gaat een koe ook niet via zijn achterste voederen. Helicopter Geld. Rechtstreeks de economie in zonder omwegen. 'Money Power to the People'. Een groeiend aantal economen houdt er zich al vele jaren mee bezig. Misschien dat de tijd er snel rijp voor wordt om het in praktijk te brengen nu andere technieken falen. Natuurlijk, zoals bij alle wegen om deflatie te voorkomen en groei te bevorderen zijn er felle tegenstanders en even felle voorstanders. Helicopter Money is daar geen uitzondering op. Maar het feit dat het geld rechtstreeks naar de consument gaat is een positief punt. ____________________________________ François Goedhart is ‘pensionado in ballingschap’ (la douce France) en voormalig docent fonetiek aan de Schotse University of St Andrews Linguistics Department. In zijn (schaarse) vrije tijd is hij een liefhebber van zeezeilen en (ijs-)hockey. Zijn motto: ‘niets en niemand zomaar geloven, maar altijd zelf willen uitzoeken’. europeseunie.blogspot.fr