
Tienduizenden ondernemers zijn ondergebracht bij de gevreesde afdeling Bijzonder Beheer, de ziekenboeg van de bank waar slechts een enkeling weer levend uitkomt. Ondernemers worden geconfronteerd met stijgende rentelasten, extra aflossingen en accountantskosten. Resultaat: de ondernemer wordt niet beter, maar juist steeds zieker. De bank toont in deze situatie vaak weinig begrip voor de individuele ondernemer, de relatie met de bank is verziekt. Banken zijn de groeiende stapel probleemdossiers in sommige gevallen liever kwijt dan rijk, ook al leidt dat tot faillissement van de ondernemer en afboekingen bij de bank. Een nieuw bankschandaal lijkt geboren. Toezichthouder AFM onderzocht de praktijken van Bijzonder Beheer en ook de Tweede Kamer buigt zich over de kwestie.
Zo omzeilden Van Lanschot en de Rabobank hun zorgplicht
Van Lanschot Bankiers voelt nog steeds het vuur van de financiële crisis
Oprichters failliete start-up eisen miljoenen van Triodos Bank
Wil Rabobank iets té graag van haar slechte hypotheken af?
De Verleiders worden ‘serieus’ genomen
Achter ING Vesting Finance zit een Quote 500-incassobureau
De treurige werkelijkheid achter Rabo's feelgood-film over Bijzonder Beheer
Praktijkvoorbeelden leren Bijzonder Beheer hoe het niet moet
Familie Ter Haar schoot zichzelf in voet met faillissement Oad
Rechter: Rabobank mag krediet niet per direct opzeggen
Bijzonder beheer is het volgende bankschandaal
Het volgende bankschandaal staat voor de deur: de praktijken van de afdelingen bijzonder beheer. In deze kerkers van de bank leveren duizenden MKB-ondernemingen een verloren strijd. 'Als je er eenmaal in zit, kom je er nooit meer uit.'
'Als je uit eigen beweging wilt stoppen dan gaat de bank je met argwaan bekijken'Biesheuvel heeft dus wel begrip voor die angst voor de bank, ook omdat ondernemers geen kant op kunnen. 'Als je uit eigen beweging wilt stoppen dan gaat de bank je met argwaan bekijken, komt de afdeling Bijzonder Beheer bij je op bezoek. Als je bij een andere bank aanklopt, ontstaat daar de argwaan: er zal wel iets aan de hand zijn en niet kloppen.' Zo zijn ondernemers onderworpen aan de grillen van de bank, die hen opeens heel anders behandelt dan voor de crisis. Volgens oud-bankier en adviseur Folkert Fennema, die thans 21 ondernemers in bijzonder beheer bijstaat, is er een slachting gaande, die onnodig veel schade aanricht. 'Ik heb sterk het idee dat de bank de onderneming wil afbouwen, terwijl dat niet nodig is. Ik heb zelden meegemaakt dat een ondernemer ook weer uit bijzonder beheer komt. Het is de doodssteek.' Ook financieel adviseur Jelle Hendrickx, die ondernemers helpt bij herfinanciering, ziet dezelfde tendens. 'Ik heb nu al een paar keer meegemaakt dat banken bewust afstevenen op een faillissement van de onderneming, terwijl dat niet nodig is. De schade is enorm. Dit is een groter schandaal dan de affaire rondom rentederivaten.'
'Als de dekking goed is, heeft bank er belang bij geld terug te halen. Dan is er dus reële kans dat stekker eruit gaat'Waarom komen ondernemingen zelden weer uit bijzonder beheer? Uit het verhaal van Van Noordenburg en de ervaring van Fennema blijkt dat banken de onderneming direct op grote kosten jagen zo gauw ze in bijzonder beheer zijn. Zo wordt de rente vaak verhoogd omdat het risico volgens de bank is toegenomen en eist de bank opeens extra aflossing. 'Bovendien', zegt Fennema, 'heeft de bank opeens een grote informatiebehoefte. Ze willen bijvoorbeeld accountantsrapporten en schakelen externe bureaus in om het bedrijf door te lichten – allemaal op kosten van de ondernemer. Dat kost vaak tienduizenden euro's. Maar die ondernemers kunnen zich dat op dat moment niet permitteren.' Ondertussen staat bijvoorbeeld Rabobank zich toe om de rekening van de ondernemer in bijzonder beheer stil te leggen. Alleen de bank kan nog transacties verrichten, waardoor in het geval van Van Noordenburg toeleveranciers en personeel niet meer of te laat betaald werden. Met andere woorden: de kans dat een onderneming weer herstelt, neemt door de maatregelen van bijzonder beheer juist af. Het is een self fulfilling prophecy, zeggen de adviseurs. Wat oud-bankier Fennema ook opvalt is dat de bank vooral hard optreedt tegen bedrijven die voldoende onderpand – bijvoorbeeld een bedrijfspand – op de leningen hebben gegeven. Waarom? 'Als de dekking goed is, heeft de bank er belang bij het geld terug te halen. Dan is er dus een reële kans dat de stekker eruit gaat. Het meest mild is de bank als er niks te halen valt. Je kunt beter heel dik in de schulden zitten, dan zal de bank vaak zelfs bijfinancieren zodat ze niet hoeven af te schrijven op de lening.'
Bijdragen