
Bittere familievete om Ikea-miljarden begon in Nederland
Een Zweeds boek dat binnenkort verschijnt, onthult hoe in het altijd gezellige Ikea een heftige familievete woedde. Oprichter Ingvar Kamprad probeerde zijn drie zonen te slim af te zijn met een in Nederland bedachte juridische constructie.
De oprichter van woonwarenhuis Ikea staat bekend als een zuinig man. De 87-jarige miljardair woont in een bescheiden huis, vliegt met EasyJet, rijdt sinds 1993 in een witte Volvo 240 station (als hij niet de bus neemt) en eet het liefst in een Ikea-restaurant. Over Ingvar Kamprad kun je veel zeggen, maar niet dat hij met geld smijt.
Het is dan ook uiterst onwaarschijnlijk dat de in Zwitserland woonachtige Zweed zijn gehele vermogen helemaal aan de liefdadige Stichting INGKA Foundation zou hebben geschonken. De IKEA Group is, zo luidt het officiële verhaal, het eigendom van deze Nederlandse charitatieve stichting. In 1982 zou Kamprad zijn gehele vermogen en de zeggenschap over Ikea hebben overgedragen aan deze stichting. Met als doel dat uit de winsten van het succesvolle warenhuis voornamelijk goede doelen zouden worden gefinancierd.
Dat is de Ikea corporate story. Mooi. Maar het klopt niet, zo wordt beweerd in een boek dat binnenkort in Zweden wordt gepubliceerd. Op zich is het geen nieuws dat de Stichting INGKA en daaraan gelieerde instellingen niet louter uit vrijgevigheid zijn gesticht. Ze spelen een essentiële rol in de inkomstenstroom van het bedrijf en om die reden is Ikea's holding INGKA een Nederlandse BV. Wél nieuws is dat in het bestuurlijke kinderparadijs van het gezellige woonwarenhuis een keiharde machtsstrijd heeft gewoed tussen de oprichter en zijn drie zonen. Een conflict dat zijn wortels heeft in Nederland, met de overdracht van Kamprads aandelen aan de Stichting INGKA.
Bestseller
In het Zweedse dagblad Dagens Industri werd donderdag een tipje van de sluier onthuld van het boek dat binnenkort ongetwijfeld op nummer 1 van de Scandinavische bestsellerlijst zal staan: IKEA : på väg mot framtiden*. Het boek is geschreven door journalist Stellan Björk en Lennart Dahlgren. Vooral de laatste heeft een interessante achtergrond en geniet de nodige bekendheid. Dahlgren was directeur van Ikea in Rusland en schreef een goed verkocht boek over zijn ervaringen. Hij werd door Ikea-oprichter Ingvar Kamprad in 1998 naar Rusland gestuurd om daar de eerste vestigingen van het woonwarenhuis te openen. Een zware klus: Rusland verkeerde op dat moment in een financiële crisis en het openbaar bestuur van het land stond op instorten. Het boek is een aaneenschakeling van hilarische anekdotes over corruptie, machtsmisbruik en opmerkelijke Russen. Het liep op een gegeven moment zo de spuigaten uit dat de oude Kamprad dreigde helemaal te stoppen met zijn investeringen in Rusland. Dahlgren schreef voor de Harvard Business Review een blog onder de titel The basics of doing business in Russia.De bittere familiestrijd heeft de verhouding tussen Kamprad en zijn drie zoons jarenlang bedorven
Bijdragen