
To Brexit or not to Brexit? Op 23 juni geeft het Britse volk antwoord op de vraag of het deel wil blijven uitmaken van de Europese Unie. Wat drijft de Britten? Waar komt hun sceptische houding tegen de Europese Unie vandaan en wat zijn de gevolgen als het inderdaad tot een afscheiding komt?
Gaan de Britten historie schrijven als ze op donderdag 23 juni naar de stembus gaan? Blijft het Verenigd Koninkrijk lid van de Europese Unie (EU) of niet? De Britten mogen het zeggen op die dag, althans de Britten die de moeite hebben genomen om zich als kiezer te registreren op een speciaal daarvoor gemaakte website, wat niet altijd even makkelijk was.
De dreigende Brexit houdt internationaal de gemoederen flink bezig. Politiek lopen de meningen uiteen. Gedreigd wordt er ook, door niet-Britse politici. Volgens Commissievoorzitter Juncker zijn ‘deserteurs niet langer welkom in de EU’. De voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders, Donald Tusk, ziet in een Brexit zelfs ‘een bedreiging voor de westerse beschaving’ en Duitslands minister van Financiën Wolfgang Schäuble laat de Britten weten dat ze bij een Brexit niet hoeven te rekenen op toegang tot de interne Europese markt. Zelfs de Amerikaanse president Obama bemoeide zich ermee, vorige maand, in Londen. ‘Ze mogen achter in de rij aansluiten,’ zei hij.
Obama over de Britten na een Brexit: ‘Ze mogen achter in de rij aansluiten’
De druk van de gevestigde orde op de Britten om toch maar vooral lid van de EU te blijven is dus groot, en wordt nog versterkt door talloze opiniemakers en economen. In het Verenigd Koninkrijk ‘gaat het licht uit’ na de Brexit, profeteren sommigen.
Afkeer van het Continent
In de peilingen houden voor- en tegenstanders van de Europese Unie elkaar min of meer in evenwicht, al lijkt het Leave-kamp volgens de laatste peiling een lichte voorsprong te hebben genomen. De euroscepsis van veel Britten hoeft geen verbazing te wekken. Al vanaf de toetreding was er sprake van een ongelukkig huwelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. Niet alleen bleven de Britten buiten de euro, deel uitmaken van het Schengengebied wilden ze ook al niet. Vanwaar toch die eeuwige weerstand tegen de Europese Unie? Laten we voor wat meer inzicht in dit probleem eens kijken naar wat voorafging.
Het rapport-Delors, van 17 april 1989, dat de basis vormde van de oprichting van de Economische en Monetaire Unie (EMU) in de Europese Gemeenschap werd door het Verenigd Koninkrijk heel anders beleefd dan door Frankrijk en West-Duitsland, de voornaamste architecten ervan. Het Verenigd Koninkrijk nam in Europa een geïsoleerde positie in, ook toen al, en de Conservatieve partij was niet minder verdeeld dan nu. De ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën zaten daarbij veel meer op een pro-EU koers dan hun toenmalige premier Margaret Thatcher. Voormalig DNB-bestuurder André Szász maakt in zijn boek De euro duidelijk hoezeer een beperking van zeggenschap over de eigen overheidsfinanciën, een logisch gevolg van toetreding tot de EMU, ook gevoeld werd als een beperking van de nationale soevereiniteit. Voor de Britten is die soevereiniteit altijd een belangrijk uitgangspunt geweest bij hun politieke houding ten opzichte van de Europese Unie — zie de uitzonderingspositie die het land telkens opnieuw voor zichzelf heeft bedongen.
De toenmalige Britse regering zag een EMU totaal niet zitten. Szász beschrijft helder de gevoelens die daar leefden:
De [Britse] regering was fel gekant tegen de EMU, maar besefte dat de ontwikkeling in die richting bezig was vaart te krijgen. Bij het uitzetten van haar koers werd zij niet alleen gehinderd door de geïsoleerde positie waarin zij zich bevond, maar ook door de verdeeldheid in het kabinet. Vanaf deze tijd werd Europa een twistappel in de regerende Conservatieve partij die haar in de komende jaren steeds meer zou gaan beheersen.
Premier Margaret Thatcher formuleerde het volgens dezelfde publicatie als volgt: ‘Onze lijn was dat het rapport [Delors] zich moest beperken tot een beschrijving en geen voorstellen doen. Maar we hoopten dat er teksten in konden worden opgenomen die duidelijk maken dat de EMU helemaal niet nodig was voor de vorming van de interne markt.’
Voor de Britten is soevereiniteit steeds een belangrijk uitgangspunt geweest in hun Europese politiek
De Britse liefde voor Europa stopt waar het Britse eigenbelang eindigt. Daarmee voldoet het land niet aan één van de pijlers van de Europese samenwerking: onderlinge solidariteit. Als niet-euroland betalen de Britten bijvoorbeeld niet mee aan de ‘redding’ van Griekenland en andere eurozone-lidstaten via de Europese noodfondsen. De Britse weerzin tegen Brussel wordt verder veroorzaakt door de manier waarop daar onderhandeld wordt, schrijft Szász — Thatcher verweet de Italianen bijvoorbeeld ‘slinksheid’ — en doordat Europese regels er kennelijk niet zijn om te worden nageleefd.
Niet gekozen maar benoemd
Het gebrek aan democratische legitimiteit van de leiders van de Europese Unie is iets anders waar veel Britten moeite mee hebben. In eigen land zijn ze gewend hun leiders zelf te kiezen — alle ministers, inclusief de premier, zijn tevens gekozen parlementariërs — en ook zelf weer weg te sturen. Het Britse kiesstelsel, waarbij politici niet op een lijst staan maar per district worden gekozen, zorgt ervoor dat elk lid van het Lagerhuis zelf een verkiezingscampagne heeft moeten voeren om gekozen te worden. Die persoonlijke manier van politiek bedrijven, waar de meeste Britten erg aan gehecht zijn, staat heel ver af van de ondoorzichtige en volgens critici ondemocratische bureaucratie van de Europese Unie. Daar worden leiders immers niet gekozen maar benoemd, en komt de regering — de Europese Commissie — niet voort uit het Europees Parlement, dat overigens door veel Britten niet als een echt parlement wordt beschouwd omdat het geen regeringsfracties of oppositie kent en bovendien niet over de gangbare parlementaire bevoegdheden beschikt, zoals het recht van initiatief.
Tegen deze achtergronden is de Britse euroscepsis misschien wel verklaarbaar. Daarbij wijzen tegenstanders van het EU-lidmaatschap er voortdurend op dat ‘Europa’ de Britten veel meer kost dan het oplevert, ook al betalen zij niet mee aan reddingsacties voor zwakke lidstaten. Hiernaast speelt de vluchtelingencrisis een rol. Die wordt door het Leave-kamp gebruikt als argument om uit de EU te treden. Bovendien, zo stelt dit kamp, zijn de resultaten die premier Cameron bereikte tijdens de onderhandelingen met Brussel begin dit jaar te mager om van een Brexit af te zien.
Grote onzekerheid
Als er al tot een Brits vertrek wordt besloten, kan het wel twee jaar duren voor dat zijn beslag krijgt. En over één ding zijn voor- en tegenstanders het eens: dat leidt tot grote onzekerheid bij financiële markten, in de politiek en op het wereldtoneel. Over de gevolgen zijn economen het hartgrondig met elkaar oneens. Het ene rapport voorspelt een forse daling van het bbp, een koersdaling van het Britse pond en een dalende levensstandaard, het andere voorspelt juist dat de Britten er veel beter aan doen om de Unie te verlaten. Niemand die het echt weet.
"Hun persoonlijke manier van politiek bedrijven, waar de meeste Britten erg aan gehecht zijn, staat heel ver af van de ondoorzichtige en volgens critici ondemocratische bureaucratie van de Europese Unie"
Wat zou er concreet veranderen als de Britten weer helemaal op eigen benen staan? Voor andere EU-burgers waarschijnlijk niet zo veel. Als de koers van het pond inderdaad fors daalt, worden vakanties naar Engeland goedkoper. De Britten doen niet mee aan ‘Schengen,’ dus paspoortcontrole is er al. Een eventuele visumplicht voor EU-burgers zou het wel iets ingewikkelder maken om naar Engeland te reizen. Doordat het Engels een wereldtaal is, is het land een aantrekkelijk vestigingsland voor veel mensen van binnen en buiten de EU, en een Brexit zou deze status kunnen aantasten. Het zou waarschijnlijk moeilijker worden om in het Verenigd Koninkrijk te gaan wonen en werken.
En voor de Britten zelf? Een lage koers van het pond is gunstig voor de export. Grotere zeggenschap over grenscontroles zou een remmende werking hebben op de migratiecijfers. Onzeker is of het land — net als Noorwegen en Zwitserland — deel zou uitmaken van de Europese Economische Ruimte (EER). De dreigementen van Juncker en Schäuble lijken daar niet onmiddellijk op te wijzen, maar die kunnen evengoed zijn ingegeven door het verlangen het stemgedrag te beïnvloeden. Als puntje bij paaltje komt, profiteren zowel het Verenigd Koninkrijk als de EU van wederzijdse handel.
Baas over eigen munt en begroting
Het allerbelangrijkste voor de Britten was en is het behoud van hun nationale soevereiniteit. Ze blijven baas over hun munt en hun begroting, en ze houden de vrijheid om met wie dan ook handelsverdragen te sluiten. Het soevereiniteitsaspect blijft onverminderd zwaar tellen. Voor de EU liggen de gevolgen van een eventueel vertrek op een heel ander vlak. Die zijn vooral politiek. Niet alleen kan een vertrek tot gevolg hebben dat ook andere lidstaten uit de EU willen treden, mocht straks blijken dat het Verenigd Koninkrijk na de Brexit economisch floreert, dan kan dat de bestaande euroscepsis in vele landen — ook ten aanzien van de euro — verder doen toenemen. Er staat dus het nodige op het spel. Wellicht verklaart dit waarom de drie (ongekozen) leiders van de Europese Unie, Tusk, Juncker en Schäuble, zich mordicus tegen een Brexit hebben verklaard: het kan het begin van het einde zijn van het grote Europese project.
36 Bijdragen
Gilles Wattel 1 3
Daardoor worden ze veel minder getroffen door Brussel dan wij.
Ik denk dat het niet veel uitmaakt op de Britten weggaan of blijven.
De EU problemen blijven hetzelfde.
Als ze blijven blijft er een rebellerende lidstaat, als ze weggaan valt export van EU landen naar Engeland weg.
En goed voorbeeld kon wel eens goed volgen worden.
De Britse Sun schrijft m.i. terecht 'dat de EU nog nooit een grote crisis heeft kunnen oplossen'.
Hollande en Valls zijn volgens de Franse vakbond CTG abois, ik moest het woord opzoeken, 'ten einde raad'.
Er wordt nu gedreigd de stakingen en betogingen gepland voor 21 en 23 juni ter verbieden.
Ben heel benieuwd, mocht dat verbieden doorgaan, of Franse politie en militairen zich tegen de eigen burgers gaan keren.
De actie is in feite tegen Brussel, dat wordt ook gewoon gezegd, 'deze wet is opgelegd door Brussel'.
In 1870 was de Frans Pruisische oorlog die de unificatie van Duitsland mogelijk maakte.
Hoe meer ik over die oorlog, en het ontstaan daarvan lees, hoe meer ik tot de conclusie kom dat zowel Bismarck als de Napoleon van toen die oorlog goed uitkwam.
Het 'aardige' is dat Bismarck na die oorlog wel de feitelijke baas was van wat nu nog grotendeels Duitsland is, maar dat Bismarck nog meer psychosomatische ziektes kreeg.
Het bleek niet eenvoudig, bijna onmogelijk, het verenigde Duitsland te besturen.
Duitsland van rond 1875 doet mij sterk denken aan de EU van nu.
Het doel bereikt, de desillusie slaat toe.
Daarbij moet worden bedacht dat de Duitse unificatie, in tegenstelling tot de EU, wel een sterke economische groei tot gevolg had.
Eigenlijk heeft de EU het niet gemakkelijk, de EEG maaide het economische gras voor de voeten weg.
Jean Wanningen 6
Gilles Wattel 1Jan Willem de Hoop 12
Mooi woord, profeteren. .
Jean Wanningen 6
Jan Willem de HoopDiny Pubben 9
Jean WanningenTo be or not to be, ken je klassiekers, prachtig begin!
Jan Willem de Hoop 12
Zou weleens een overzicht willen hebben welke land op welk onderdwerp wel of geen uitzondering heeft bedongen. Denk dat een dergelijk overzicht zou laten zien dat elk land op veel gebeiden totaal andere verwachtingen heeft vn EU. Culturele verschillen.
Ik snap de kramp van onze democratische leiders rondom Brexit maar half. Als je op ontspannen wijze taken van nationaal naar Eeuropees overheveld, dat zou je toch op een zelfde ontspannen weg de omgekeerde weg moeten (kunnen) bewandelen. Zonder dreigen / chanteren met allerlei doemscenario's.
Als burgers door Europa heen bij herhaling, direct of indirect, laten weten dat EU de laatste 10 tot 15 jaar te ver is doorgeschoten, dan moeten onze leiders hier naar luisteren en niet bij herhaling vluchten in dat het volk het wel niet zal begrijpen als men het met hen oneens is. En met of zonder deze EU, zullen buurlanden in Europa altijd wel wegen vinden om elkaar te vinden en om samen te werken. Houdt de EU samenwerking simpel en eenvoudig, beperkt het tot de kern en basis, dat zal de Europese samenwerking een mooie toekomst tegemoet gaan.
Frans 5
Jan Willem de HoopIedereen is het daar mee eens, op de EU burocraten na, dan lijkt het er op dat er dus een andere agenda is die deze logische aanpak alsnog niet logisch cq mogelijk maakt. Welke agenda zou dat dan zijn? follow the money? :)
Jean Wanningen 6
FransJean Wanningen 6
Jan Willem de HoopJan Willem de Hoop 12
Jean WanningenDan stellen we per land nationale omscholingssubsidies in, zodat die gasten een vak leren en leren wat werken is. Wie wil zoekt een oplossing, wie niet wil een reden. Denk dus graag in oplossingen met die EU gasten mee. (En om dat pad van dreigen en chanteren voor iedereen openstaat, zouden we ook kunnen opperen dat ze hun te gemakkelijk verdiende centen terug moeten betalen als bonus.)
Frans 5
Jean WanningenStel voor het gemak dat dat waar is, dan zijn diezelfde mensen dus zo 'dom' of 'kwaadaardig' om vanwege hun persoonlijke belangen het leven te verpesten van bijna een half miljard mensen?
Moest direct hier aan denken "“Iedereen onderschat altijd en onvermijdelijk het aantal domme individuen dat in omloop is.” De eerste wet in het boek De wetten van menselijke stupiditeit van Carlo Cipolla"
http://www.kennislink.nl/publicaties/menselijke-stupiditeit-gesignaleerd
Overigens las ik vandaag ook dit nog even "Terwijl u zo gaat slapen wordt in Brussel de Pensioen-Unie opgetuigd" http://925.nl/archief/2016/06/15/terwijl-u-zo-gaat-slapen-wordt-in-brussel-de-pensioen-unie-opgetuigd/ Nog meer ellende uit de EU....
Jean Wanningen 6
FransFrans 5
Jean WanningenEen ongekend treurigmakende opmerking die helaas door de verschillende opmerkingen van bijv Varoufakis weer eens bevestigt werden.
Jan-Marten Spit 9
Jan Willem de HoopHet probleem met de tijdslijn is dat er maar een van is. Het opsommen van de ruim aanwezige mislukkingen, de machtsconcentratie en corruptie is daarom nog geen sluitend bewijs dat het geen-EU alternatief beter was geweest - geen mogelijkheid tot controle experiment. De Britten gaan dat mogelijk wel proberen. Stel je voor dat ze na Brexit experimenteel vaststellen lidmaatschap per saldo toch beter was, dan kunnen ze de onderhandelingen met de EU opnieuw beginnen, maar dan vanuit een zwakkere positie. Ik denk dat weinig Brexit-voorstanders zich dat afdoende realiseren.
Als je de gemiddelde burger had kunnen laten kiezen tussen weer een massale slachtpartij en hongerdood enerzijds, of de werkelijkheid van nu anderzijds, dan lijkt me de keuze voor de hand liggen. Maar die keuze hoeft niemand te maken. Je haalt nu je 3 gangen maaltijd, gaat in de tuin zitten eten, en spreekt in welvaart en vrede over wat er allemaal niet deugt aan de EU.
Het voornaamste probleem dat de (Europese) burgerij kent, is hun aantal. Elke Europeaan erbij is minder invloed voor elk, wat de relatieve invloed van onpersoonlijke macht, zoals opgehoopt kapitaal, of dominante kartels, versterkt. Onze democratie is 100 jaar oude technologie zonder een spoor van innovatie. De typische reactie is om bij problemen een zondebok aan te wijzen en de deuren te sluiten. Dat is de natuur die richting typische oplossing beweegt: aantallen reduceren door de loopgraven in te duiken. Zo zijn we immers ook aan democratie gekomen - slachtpartij, minder mensen, overlevers meer macht, algemeen kiesrecht. Wellicht zijn we minder de baas over ons eigen lot dan we graag willen geloven.
Jan Willem de Hoop 12
Jan-Marten SpitZoals ik in mijn reactie aangeeft heeft elk land totaal andere verwachtingen van de Europese samenwerking. Ook vereist samenwerking het nakomen en naleven van gemaakte afspraken. Bij herhaling kunnen we al z'n 10 tot 20 jaar constateren dat, om welke reden dan ook, nakomen en naleven van afspraken niet lukt. Dan werk je dus in werkelijkheid niet samen. Blijkbaar kun je culturele verschillen en andere verschillen niet per papiertje technocratisch opheffen. Het bij herhaling negeren dan de gevoelens en niet werkende plannen / voorstellen zou zomaar een een grotere bedreiging kunnen zijn voor een nieuwe oorlog dan we nu willen inzien.
Of je als bestuurder en politicus mensen in grote getalen wel of niet teleurstelt hangt natuurlijk in grote mate af van het verwachtingspatroon wat je vooraf hebt gewekt en hoe deze in de praktijk uitvalt.
Jan-Marten Spit 9
Jan Willem de Hoopvooralsnog is er al 70 aar geen oorlog tussen Frankrijk en Duitsland, en dat is een duidelijk trendbreuk tov de 80 jaar daar voor. Dat is gene sluitend bewijs, maar gezien onze kennis van machtssystemen wel aannemelijk als bijdragende factor.
Jan Willem de Hoop 12
Jan-Marten SpitMaar ook nu in vredestijd vallen er veel onnodige slachtoffers door met name grote bedrijven die het belang van de massa niet voorop stellen maar hoofdzakelijk hun eigen belang. Dat er geen oorlog met wapens is betekent niet dat er niet vele slachtoffers zijn, alleen kun je in de ene situatie makkelijker de link en bewijs leggen wie je dit kunt en moet verwijten dan in andere situatie.
Eigenlijk is er altijd een vorm van oorlog gaande, Gewapend of ongewapend. En de waarheid is in bij oorlogen altijd het eerste slachtoffer. Gelet of de toename van de hoeveelheid leuges en desinformatie, door alle partijen bij alle onderwerpen, is er reden tot zorg en waakzaamheid altijd geboden. Oplossingen uit het verleden bieden helaas niet altijd de beste garantie voor toekomst.
Jan-Marten Spit 9
Jan Willem de Hoopin politiek-economisch opzicht, vaak niet. maar er is wel de empirische data in gedocumenteerde geschiedenis, dus helemaal blind zijn we ook niet.
dat was echter mijn punt niet. mijn punt is dat het eenvoudig is om te vergeten wat er wel goed gaat, en er gaat vrij veel goed.
"Maar ook nu in vredestijd vallen er veel onnodige slachtoffers door met name grote bedrijven die het belang van de massa niet voorop stellen maar hoofdzakelijk hun eigen belang"
"Dat er geen oorlog met wapens is betekent niet dat er niet vele slachtoffers zijn"
zeker, maar dat op haar beurt bewijst niet dat gewapende oorlog minder slachtoffers maakt dan bijvoorbeeld economische oorlog. ik ken niet veel mensen met heimwee naar de goede tijden van WO1 en WO2.
"Oplossingen uit het verleden bieden helaas niet altijd de beste garantie voor toekomst."
wat niet aantoont dat het omgekeerde, 'fouten uit het verleden herhalen is misschien wel beter voor de toekomst" wel klopt.
"Maar ook nu in vredestijd vallen er veel onnodige slachtoffers door met name grote bedrijven die het belang van de massa niet voorop stellen maar hoofdzakelijk hun eigen belang."
zeker, maar ook dat is niet nieuw. dat toewijzen aan (bijvoorbeeld) opgehoopt kapitaal is zwak - we weten immers al duizenden jaren dat macht te neiging heeft te concentreren en te corrumperen, maar als het gebeurt waar we bij staan, spelen we slachtoffer in plaats van in te grijpen. ik denk daarbij aan het afluister-sleepnet van Plasterk dat uitgevoerd -en- gecontroleerd moet gaan worden door justitie. Terwijl we al weten dat we machten moeten scheiden. We staan daarbij, we kijken er naar, maar we doen niets. Ergo, de schuld aan 'de EU' of 'de politiek' geven is even makkelijk als lui. Wij zijn hier de baas, maar dan moet je wel leiding geven, en nog belangrijker, je tanden laten zien als dat nodig is.
Jan Willem de Hoop 12
Jan-Marten SpitJan-Marten Spit 9
Jan Willem de HoopOmdat we geen macht tonen, is menig politicus een vertegenwoordiger geworden van andere macht dan democratische, die speciaal voor zijn min of meer toevallige achterban een leuk verhaal bedenkt voor beleid dat de investeerder dient, maar past bij de ideologie van de achterban. De politicus als verhalenverkoper in plaats van volksvertegenwoordiger.
Ik heb zijn naam even niet paraat, maar een Duitse (erg jonge) Europarlementariër heeft digitale burgerrechten gerealiseerd - uitstekend werk. Anderzijds heb je daar ook gevaarlijke potentaten rondlopen als Juncker, die zich met gehoorzame getrouwen omringt, of de koning van de bijbanen en de belangenverstrengeling, Guy Verhofstad.
Het is aan ons de doorslag te geven. Wachten tot een niet-belanghebbende dat voor ons gaat doen is ijdele hoop.
Jan Willem de Hoop 12
Jan-Marten SpitZou het helpen denk je Jan Marten als wij meer concreter aangeven wat we wel en niet willen, hier mensen voor mobiliseren, zonder het direct een politieke kleur te geven. Dan wordt het uit het negatieve gehaald en krijgt het andere vorm van aandacht.
Frans 5
Jan-Marten SpitDoor te praten over "geen-EU" gaat u voorbij aan het feit dat de meeste juist geen probleem hebben bij een (basis) EU gedachten maar dat het probleem de huidige niet democratische vorm van de EU is. Uw stelling had dus moeten zijn
"daarom nog geen sluitend bewijs dat het democratisch EU alternatief beter was geweest "
Jan-Marten Spit 9
FransFrans 5
Jan-Marten SpitJan-Marten Spit 9
Franswant ...
"Dan is meewerken aan het huidige systeem de slechtste keus en opstappen de beste."
je kan het huidige systeem ook veranderen. tenzij je liever wegloopt om te mokken. dan doen anderen dat voor je.
Frans 5
Jan-Marten SpitAllemaal weglopen en handelsovereenkomsten met elkaar aangaan...klaar!
Martin van der Wiel 7
Jean Wanningen 6
Martin van der WielJan-Marten Spit 9
Martin van der WielDe Britse grootgrondbezitters hebben wat schapen op hun land gezet om Europese landbouwsubsidies op te strijken, uitgekeerd per ruim aanwezige hectare. En hun estates opgeknapt met EU subsidie.
Als de Britten kiezen voor een Brexit, zou dat een succes zijn voor de Britse democratie (stemmen tellen belangrijker dan ponden tellen), en een ramp voor de Britten. Daar mogen ze van mij helemaal zelf achter komen - aangezien het onze economie ten goede komt.
Frans 5
Jan-Marten SpitDus u verwacht dat de EU-landen bij een Brexit de Britten gaan straffen door die 70 miljard aan handels overschot niet meer aan de Britten te verkopen? En door de (ik dacht) 10 miljard netto bijdrage aan de EU te verdelen over de huidige netto betalers? Dat zal ze leren die Britten :-)
Jan-Marten Spit 9
Fransnee, ik verwacht dat de financiële sector de gunstige plek zoekt. Dat is in de grootste markt met de minste beperkingen.
ik verwacht niet dat de Britten na Brexit spontaan stoppen met het drinken van Franse wijn, het rijden van Duitse auto's, het eten van Italiaanse pasta, Hollandse tomaten of Spaanse olijven. Wel dat ze er minder van gaan consumeren, omdat het duurder wordt,
Het bestaan van dat handelstekort is overigens precies het punt - de Britten maken amper wat dat te exporteren is, maar leunen wel zwaar op een financiële sector die hard geraakt gaat worden door een Brexit. Daarom zou ik, als ik een Brit was, tegen een Brexit stemmen, als zijnde de minst slechte keuze.
Frans 5
Jan-Marten Spit....Daarom zou ik, als ik een Brit was, tegen een Brexit stemmen, als zijnde de minst slechte keuze."
Daarom werkt democratie niet altijd, er zijn altijd veel mensen die alleen naar hun persoonlijke belangen kijken en niet naar het algemeen belang bij het stemmen. Daarom werkt het omkopen door de EU ook zo goed. Alleen dan noemen we het subsidie, kijk naar de reactie van Schotland.
Jan-Marten Spit 9
Fransis dit geen paradox? als alle stemgerechtigden elk (correct) naar hun persoonlijk belang (en dus niet alleen de korte termijn) stemmen is het democratisch resultaat toch een algemeen belang? dat is toch precies de manier waarop een democratie werkt - en beter dan enig alternatief?
"Daarom werkt het omkopen door de EU ook zo goed."
Hoezo omkopen?
"Alleen dan noemen we het subsidie, kijk naar de reactie van Schotland."
Wellicht noemen we subsidie subsidie omdat het subsidie is. Het verstevigen van de middenklasse is economisch nuttig, ook als het tomaten etende mensen uit Glasgow betreft, op voorwaarde dat ze deel uitmaken van je economie.
Frans 5
Jan-Marten SpitDemocratie is een staatsvorm zonder rem. Want de democratie dwingt politici de bevolking alles te geven waar het om vraagt. Wat de bevolking ook maar voor grillen heeft, de politici zullen er alles aan moeten doen om die te vervullen. Ze willen hun machtsbasis namelijk niet kwijt.
Bovendien zijn politici volgens hem vaak aan lager wal geraakte mislukkelingen, die slechts in de politiek iets van een carrière kunnen maken. Het jagen op eigen voordeel van deze lieden is ook weinig bevorderlijk voor het functioneren van het systeem. Daarom is volgens Plato een rationeel proces van besluitvorming per definitie onmogelijk in een democratie."
http://histoforum.net/democratie2/democratie3.htm
Anton Van de Haar 8
Mijn gokje voor wat betreft de impact van een eventuele brexit: na wat initieel gerommel van wisselkoersen en beurskoersen keert al snel de rust terug, omdat dit in het belang is van alle betrokken partijen.
Jean Wanningen 6
Anton Van de Haar