Het is van een adembenemende vooringenomenheid. Als je als overheid eerst 50 miljard euro extra van de burger meent te moeten vragen om het begrotingstekort tot Brusselse normen te reduceren, en je hem een paar jaar later weer 10 miljard retourneert omdat je te veel hebt gevraagd, is dat geen prudentie maar loepzuivere stupiditeit vermengd met een fikse scheut electoraal opportunisme.

Pijn is in het sadistische universum van het economengilde nu eenmaal beter dan genot

Het was namelijk van begin tot eind evident procyclisch en dus oerstom, zoals deze aardrijkskundige al zes jaar onafgebroken roept. Er werd geknepen toen het slecht ging, waardoor het nog slechter ging. En er wordt geschonken nu het beter gaat, waardoor het nog beter gaat. Natuurlijk schreeuwen de econocraten die van 2010 tot 2014 voor het recessiebeleid van Rutte op de banken klommen nu moord en brand over de sigaar uit eigen doos die Rutte en Dijsselbloem de kiezer toestoppen; pijn is in het sadistische universum van het economengilde nu eenmaal beter dan genot.

Prioriteiten

Erger is wat het zegt over de prioriteiten die men in Brussel en Den Haag koestert. In een democratie zou je verwachten dat het garanderen van de sociaal-economische zekerheden van burgers in tijden van crisis het belangrijkste is: ondanks tegenvallend tij werkgelegenheid en koopkracht zo veel mogelijk beschermen. Sinds 2008 zien we in Nederland precies het omgekeerde. Voor het kolossale falen van overbetaalde bankbestuurders werd stilletjes de tucht van de markt uitgeschakeld, waardoor niet euforische crediteuren maar de staat voor het bancaire bankroet mocht opdraaien. Vervolgens wentelt diezelfde staat de kosten jarenlang op de burger af, onder het motto: witte voetjes in Brussel zijn belangrijker dan uw koopkracht en uw baan.

Dat is waar het vernietigende oordeel van ING over zes jaar Rutte namelijk op neerkwam: door onnodig zware bezuinigingen en lastenverzwaringen zijn maar liefst 365.000 banen verloren gegaan, waarvan 155.000 onder Rutte 2. Het betekent dat als er wat prudenter zou zijn begroot, honderdduizenden Nederlanders het lot van werkloosheid, faillissement, depressie, scheiding, huisuitzetting en alcoholisme bespaard was gebleven. Dat is niet ‘sterker en socialer’, dat is dom en laakbaar.

Met de Franse slag

Dat het anders kan laten door het Nederlandse 'commentariaat' verfoeide landen als België en Frankrijk zien. Het was natuurlijk een provocatie van ING om te pleiten voor wat meer begroten ‘met de Franse slag’. Want Frankrijk, dat is toch die corrupte schurkenstaat die alle Brusselse regeltjes aan zijn laars lapt? Inderdaad trekt de Franse staat zich al zo lang de euro bestaat geen moer aan van die zogenaamde ‘convergentiecriteria’ en zijn tijdens de crisis tekort en schuld aldaar de pan uit gerezen. Maar ik wil hier toch even memoreren dat de groeiprestaties van Frankrijk gedurende de crisis beduidend beter zijn geweest dan die van Nederland, en dat die groei bovendien veel sterker dan in Nederland bestond uit stijgende gezinsbestedingen.

De groeiprestaties van Frankrijk tijdens de crisis waren beduidend beter dan die van Nederland

Hetzelfde geldt voor België. Toen de begrotingskoorts uitbrak, kende België het historische geluk om 541 dagen zonder regering te zitten. Daardoor kon het niet meedoen met de Europese ziekte die politici voorschreef het kille cijfer onder aan de streep zwaarder te laten wegen dan het sociaal-economische lijden van burgers van vlees en bloed. Dat is wat een echt democratische staat namelijk doet: burgers beschermen tegen de macro-economische fantasieën van Brusselse technocraten.

Hoge prijs

Onze eigen staat, die wij liefkozend ‘overheid’ noemen, heeft inderdaad zijn zaakjes bijna weer op orde sinds die bancaire roofoverval op 15 september 2008. Het tekort is laag en loopt sneller terug dan verwacht, terwijl ook voor de staatsschuldenspiegel de Brusselse norm van 60 procent zo langzamerhand weer in het vizier komt. Maar wat een afschuwelijk hoge prijs hebben wij, burgers, daarvoor betaald!

Alle middenpartijen — van GroenLinks tot VVD, van ChristenUnie tot D66 — dragen verantwoordelijkheid voor het zoenoffer dat honderdduizenden Nederlanders hebben moeten plengen op het altaar van de begrotingsfetisj. Denk dus nooit meer dat deze partijen uw welbevinden belangrijker vinden dan het begrotingstekort. En vergeet nooit meer dat zij u rücksichtslos in het ravijn zullen duwen als de balans erom vraagt. Het is de reductio ad absurdum van het boekhouden dat in het postideologische Nederland voor politiek doorgaat: de burger als stelpost, de balans als afgod.

Vergeet dat niet als u straks in het stemhokje staat.