Lange tijd was restvlees niets meer dan iets dat tegen bodemprijzen in veevoeder werd verwerkt. Voor sommige slachterijen en gewiekste handelaren is het tweederangs vlees nu echter een goudmijn geworden. Dat heeft alles te maken met China. Terwijl vanuit Nederland in 2010 nog maar een schamele 1,5 miljoen kilo aan varkensresten werd geëxporteerd naar het Aziatische land, was dat in 2012 meer dan vertienvoudigd naar in totaal 16 miljoen kilo. De basis voor dit nieuwe exportsucces ligt in een handelsovereenkomst die voormalige minister van Landbouw Gerda Verburg in 2008 sloot met China. Het verdrag maakte de uitvoer van Nederlands varkensvlees naar het meest bevolkte land ter wereld mogelijk. De veehouderij heeft er sindsdien een heel nieuwe afzetmarkt bij. Varkensslachtafval wordt in Nederland als tweederangs veevoer  beschouwd, maar in China geldt het als een ware delicatesse. Chinese consumenten zien de uiteinden van een varken graag gebakken of gefrituurd op het menu. 'Oren, staarten, snuiten en poten zijn in de Chinese keuken erg gewild,' zegt Marc van der Lee, directeur communicatie van VION Nederland, een van de grootste varkensslachterijen van Europa. 'De afzet van varkensresten naar China is voor de sector van groot belang. In China wonen zo'n 1,4 miljard mensen en het land ontwikkelt zich ook nog eens in rap tempo. De vraag naar deze producten is daarom enorm gestegen.'

'Tja, als varkensoren, poten, darmen en snuiten in China als delicatesse worden gezien... Waarom niet?'

Zeecontainers met varkensoren

Over de opbrengst van de Chinese delicatessen wil Van der Lee niets concreets zeggen. Maar een summier rekensommetje wil hij wel maken. 'Vion verwerkt ongeveer 7 miljoen varkens per jaar. Aan 7 miljoen varkens zitten 28 miljoen poten, 14 miljoen oren en 7 miljoen staarten en neuzen. Dat zijn wel een paar zeecontainers inderdaad.' Door de nieuwe, appetijtelijke afzetmarkt van varkenspoten, -oren, -staarten en -snuiten is het gedomesticeerde beest rendabeler geworden. Dat heet 'vierkantsverwaarding',  legt Dé van de Riet, woordvoerder van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV), uit. Het 'verwaarden' van bijproducten, waar ook de organen en darmen van dieren onder vallen, is zelfs een belangrijk onderdeel van de vleesindustrie. 'Tja, als varkensoren, poten, darmen en snuiten in China als delicatesse worden gezien... Waarom niet?,' zegt Van de Riet op koopmanswijze. Door de slinkende marges in de voedingsindustrie kan vierkantsverwaarding volgens Van der Lee zelfs het verschil betekenen tussen winst of verlies maken.