Corona komt studenten de neus uit. Toch moeten ook zij eraan geloven. Erasmus Universiteit test ze in de introductieweek op het virus

De coronapandemie zet de wereld op zijn kop. Wie betaalt de rekening? En wie profiteert? Lees meer

Het virus SARS-CoV-2, beter bekend als het coronavirus, dook eind 2019 op in de Chinese provincie Hubei. In een paar weken tijd veroorzaakte het een epidemie, waarna het zich over de rest van de wereld verspreidde. Begin maart 2020 verklaarde de World Health Organisation de ziekte tot een pandemie en gingen landen wereldwijd 'op slot'.

Met het coronavirus is een crisis van historische proporties ontstaan, niet alleen medisch, maar ook economisch. In de vorm van steunfondsen en noodmaatregelpakketen werden bedrijven wereldwijd met vele miljarden op de been gehouden.

Waar met geld gesmeten wordt, liggen misbruik en fraude op de loer. Daarom volgt FTM de ontwikkelingen op de voet. Wie profiteert van de crisis? En welke oplossingen dienen welke belangen? 

212 artikelen

Corona komt studenten de neus uit. Toch moeten ook zij eraan geloven. Erasmus Universiteit test ze in de introductieweek op het virus © ANP / Marco de Swart

Draag bij aan ons onderzoek naar de volgende fase van de coronacrisis

Hoe graag we het ook zouden willen, de coronacrisis is nog lang niet achter de rug. Follow the Money zal de komende tijd aandacht blijven besteden aan de gevolgen van de crisis, misstanden blootleggen en hen die onze samenleving schade berokkenen ter verantwoording roepen. We nodigen onze leden uit bij te dragen aan onze waarheidsvinding.

De oorverdovende stilte op de redactie van Follow the Money is verdwenen. Op vrijdag 13 maart sloten we de deuren en werkten we de maanden erop vanuit huis. Die tijd is voorbij. Achteraf gezien is hij omgevlogen, de lockdown. Business as usual is het natuurlijk niet. Een deel van onze redacteuren werkt nog steeds overwegend vanuit huis en ook vergaderen doen we voorlopig via internet. Maar het stof daalt niet langer ongehinderd neer op onze bureaus.

Voor onze redactie blijft Covid-19 een belangrijk en terugkerend thema, ook al zijn het ritme en de aard van de artikelen veranderd. De coronacrisis staat niet op zichzelf: ze heeft invloed op verscheidene FTM-onderzoeksdossiers. Vanaf de eerste lockdown-week hebben we op FTM.nl aandacht besteed aan de pandemie. We besloten er een apart dossier van te maken: in dossier Coronacrisis zijn tot nu toe 96 artikelen verschenen. In de loop van het voorjaar keerden de niet-corona gerelateerde onderwerpen langzamerhand terug op onze site. We doken weer in al bestaande dossiers en begonnen ook nieuwe onderzoeken. Maar het einde van de coronacrisis is niet in zicht. De versoepelingen en de opleving van het openbare leven vormen niet het begin van het einde, maar op zijn best het einde van het begin. 

De economische gevolgen beginnen zich immers steeds duidelijker en pijnlijker te manifesteren. Sinds het begin van de coronacrisis zijn 146.000 mensen hun baan kwijtgeraakt en de verwachting is dat de werkloosheid verdubbelt naar 8 procent van de beroepsbevolking. Tienduizenden zzp'ers en ondernemers kampen met sterk teruggelopen inkomsten. De staatsschuld schiet omhoog. De zorgen om een tweede golf nemen toe. De zorgsector is aangeslagen en teleurgesteld. 

Intussen is de samenleving gepolariseerd geraakt, zozeer dat sommigen ontkennen dat er überhaupt sprake is van een probleem

Intussen is de samenleving in korte tijd gepolariseerd geraakt over de aanpak van de coronacrisis. Zozeer dat sommigen zelfs ontkennen dat er überhaupt sprake is van een probleem. Zij lappen de voorzorgsmaatregelen bewust aan hun laars en betichten de overheid en media van een complot met als doel vrijheden in te perken. Daar staat medisch personeel tegenover dat zich maandenlang in de ic’s van ziekenhuizen uit de naad heeft gewerkt. Weer anderen hebben een familielid verloren of zijn besmet geweest met ‘het griepje’ en ondervinden daar maanden later nog last van. In het publieke debat worden feiten over corona met het grootste gemak glashard ontkend. Zelfbenoemde deskundigen grasduinen op internet om hun eigen gelijk bijeen te scharrelen. 

Follow the Money houdt zich verre van de feitenvrije ‘richtingenstrijd’ die op diverse podia woedt. Wij zijn nieuwsgierig naar wat er zich feitelijk afspeelt, welke belangen de doorslag geven en voor welke dilemma's we staan. En ja, we zijn ook kritisch jegens de overheid en haar soms moeilijk navolgbare beslissingen die op advies van een weinig transparant Outbreak Management Team worden genomen. Maar ook nu gaat het ons maar om een ding: de feiten. Waarheidsvinding dus. 

Een zo’n feit: de coronacrisis heeft een diepe uitwerking op onze economie en samenleving. Zelfs in het meest optimistische scenario is het niet over een paar jaar achter de rug. We zullen de schadelijke gevolgen ook na afloop van de pandemie nog jarenlang ondervinden. Dat betekent dat er lastige verdelingsvraagstukken aan de orde komen. Follow the Money gaat mee op zoek naar nieuwe inzichten die tot een antwoord kunnen leiden. Achter de schermen zullen er zware gevechten worden gevoerd om financieel-economische belangen veilig te stellen. We zullen zowel die strijd als de achterliggende belangen in kaart brengen. Terwijl grote groepen financieel in een vrije val zijn geraakt, hebben anderen in de verwarring van de afgelopen maanden hun kans weten te grijpen en zich op kosten van de samenleving verrijkt. We zullen ervoor zorgen dat zij zich nooit ontastbaar zullen wanen en ongehinderd hun gang kunnen gaan. Keeping the bastards honest, noemen we dat. 

Denk mee, doe mee

Op de redactie leven veel ideeën over hoe we journalistiek verslag kunnen doen van de volgende fase in de coronacrisis. Er is bepaald geen tekort aan onderwerpen en invalshoeken. Tegelijk willen we ook graag weten wat jullie van belang vinden. Bij Follow the Money hebben leden een stem. Vanzelfsprekend kunnen we niet alles uitvoeren wat ons wordt aangedragen of voorgesteld. Maar luisteren doen we altijd. En als je denkt een bijdrage te kunnen leveren, ben je meer dan welkom om dat te doen.

Heb je een idee? Werk het uit tot een voorstel waarin je kort en bondig uitlegt waarom je het van belang vindt en wat je onderzoekshypothese is. Stuur het naar onderzoek@ftm.nl en vermeld in de onderwerpregel van je mail ‘suggestie coronacrisis’.