'Woekeren', zo kwalificeerde de bekende financieel journaliste Frances Coppola de wijze waarop de trojka Griekenland wil blijven financieren; 'loan sharking' noemt ze het. Om er aan toe te voegen: 'Maar wanneer het een vernederd eurozoneland betreft, waar EU-onderhandelaars  de liquiditeit van de banken bepalen, dan noemen we het een "bailout".'

Meer geld nodig

Intussen blijven de kosten van het derde Griekse 'reddingspakket' stijgen. Voorziet het trojka pakket in de lieve somma van 86 miljard euro, door de verslechterende economie in het afgelopen kwartaal is de verwachting dat daar nog eens 6,2 miljard euro bijkomt, schrijft de Süddeutsche Zeitung. Dat zou het totaal van het nieuwe pakket op bijna honderd miljard brengen, bovenop eerdere 'hulppakketten' van respectievelijk 109 miljard (2010) en 130 miljard (2012). De vraag is niet óf, maar wannéér Griekenland bij zijn Europese partners aanklopt voor pakket nummer vier. Het Griekse gebed is een gebed zonder end. Maar laten we er eens van uit gaan dat de deal beperkt blijft tot 'slechts' 86 miljard. Wat kost dat de Nederlander dan? Samen met de reeds bestaande exposure komt het Nederlandse aandeel in het Griekse drama dan neer op ruim 25 miljard euro.

Per werkende Nederlander betalen we een bovenmodaal maandinkomen voor de Griekse crediteuren

Dat is 1.480 euro per Nederlander ofwel 3.470 euro per werkende Nederlander, want die moet het geld tenslotte opbrengen. We praten dan over een bovenmodaal Nederlands maandinkomen voor een perifeer landje van de eurozone. En dan hebben we het alleen nog maar over Griekenland; de noodleningen aan Portugal, Ierland en Cyprus zijn daarbij niet meegerekend en evenmin de ESM-bankensteun aan Spanje. Natuurlijk betaalt niet alleen Nederland mee aan de schadeloosstelling van de Griekse crediteuren, maar álle eurozone landen, ofschoon niet helemaal duidelijk is of de overige programmalanden (Portugal, Ierland, Cyprus) wel zullen meebetalen aan de deal. Dat blijft vooralsnog onder de radar, zoals wel meer - aanvankelijk - onder de radar getracht werd te houden, zoals we verderop zullen zien. Hier een overzicht van de exposure op Griekenland van de eurozone landen: Let wel, dit is vóór storting van het derde 'reddingspakket', waar Nederland voor een slordige vijf miljard euro aan meebetaalt.

IMF

En als het nu nog hielp, al dat geld, maar het helpt niet, zegt ook het Internationale Monetaire Fonds (IMF), dat een forse schuldkwijtschelding voor Griekenland noodzakelijk acht om de staatsschuld terug te brengen naar een behapbaar niveau voor de Griekse economie. Maar schulden kwijtschelden willen de Duitsers niet; tegelijkertijd is deelname van het IMF een Duitse (én Nederlandse) voorwaarde voor nieuw geld voor de Grieken. Een klassieke patstelling dreigt.

Het IMF wordt vrijgesteld van groot deel van de herfinanciering van de Griekse schulden

Maar daar schijnen de dames en heren van de trojka het volgende op te hebben gevonden: het IMF wordt buiten de herfinanciering van de Griekse schulden van de komende twee maanden gehouden. Het zou dan gaan om het enorme bedrag van 26 miljard euro, dat rechtstreeks door het 'permanente noodfonds' (what's in a name?) ESM (Europees Stabiliteits Mechanisme) zal worden betaald. Dat wil dus zeggen: door de eurozone belastingbetaler. Het ESM geld wordt verdeeld over twee subtranches A en B. De eerste bedraagt 16 miljard, waarvan 13 miljard direct wordt uitgekeerd; de tweede subtranche bedraagt 10 miljard, in totaal 26 miljard. Pas in oktober komt het Fonds dan - hopelijk - aan boord. Op die manier zou deelname van het IMF mogelijk acceptabel zijn, zo verwacht de trojka. Ik zei het al eerder: het IMF zal worden gepaaid om het onmogelijke mogelijk te maken: formeel géén kwijtschelding schulden, maar tóch deelname van het Fonds, omdat dit nu eenmaal een eis van met name Duitsland en Nederland was en is. Hieronder het afbetalingsschema voor de Grieken, waaruit blijkt dat juist de komende drie maanden er fors moet worden terugbetaald aan de crediteuren (aanklikken voor groot). Het bijzondere aan de deal is verder, dat het geld van de nieuwe bailout voor driekwart gebruikt wordt om de schuld aan de al bestaande crediteuren (de noodfondsen, het IMF en de ECB) af te lossen. Het is simpelweg rondpompen van geld in de hoop dat dit iets oplost voor de Grieken. Daarnaast wordt - in tranches - een slordige 25 miljard uitgetrokken voor de herkapitalisatie van de Griekse zombiebanken, te beginnen met 10 miljard.

Het foutenfestijn gaat gewoon door met het toedienen van hetzelfde - verkeerde - medicijn

De Griekse terugbetalingen na oktober 2015 zijn te overzien, zo denken de Brusselse rekenmeesters, die het overigens nog nooit bij het rechte eind hebben gehad bij een prognose over Griekenland. Hun verwachtingen waren steevast veel te rooskleurig. Maar in plaats van te leren van dit foutenfestijn gaat men gewoon door met het toedienen van het zelfde - verkeerde - medicijn. Dat de 'Maastricht-criteria' - zoals bijvoorbeeld een maximale staatsschuldquote van 60 procent van het bbp – ook na 2050 – bij lange na niet door Griekenland gehaald worden: geen probleem, de Grieken kunnen immers wel de rente op hun schuld betalen! Dat is de verwachting. Maar er kunnen serieus vraagtekens worden geplaatst of de verwachte toekomstige primaire surplussen (tot wel 3,5 procent) wel door Griekenland gerealiseerd kunnen worden, gelet op de deplorabele staat van hun economie. Het is zelfs twijfelachtig of de Grieken in staat zullen zijn hun tekort voor dit jaar op -0,25 procent uit te laten komen.

Looptijdverlenging

Om die verwachting waar te kunnen maken wordt alwéér gesproken over de zoveelste looptijdverlenging en renteverlaging. Waar in de 'geheime', maar toch uitgelekte, ESM financieringsvoorwaarden (zie hieronder) nog gesproken werd over looptijden van ruim dertig jaar, gaan er al stemmen op om de looptijden dubbel zo lang te maken, dus tot 2075. Eén ding weten we dan in elk geval zeker: de verantwoordelijken voor deze herfinancierings-hocuspocus zullen zich nimmer hoeven te verantwoorden voor hun krankzinnige financiële beleid. De rekening wordt keurig doorgeschoven naar toekomstige belastingbetalers in de eurozone. De voorheen 'geheime' ESM-deal (4 pagina's, tweet openen en doorklikken), zie ook hier en hier: [embed]https://twitter.com/DirkHoeren/status/633248208634945536[/embed] Uit de ESM-documenten blijkt dat voor de genoemde twee subtranches van in totaal 26 miljard, de Grieken één procent rente betalen gedurende 32,5 jaar, plus een upfront servicefee van 0,5 procent, plus een jaarlijkse service fee van 0,005 procent, plus een extra renteopslag van 0,1 procent bovenop de financieringskosten van de ESM funding, berekend op dagbasis. 'Brussel' verdient dus flink aan de deal, temeer omdat het ESM zelf afgelopen maart voor een appel en een ei geld uit de markt trok; de inschrijving voor hun 3 miljard funding voor de komende twee-en-half jaar was door beleggers ruimschoots overtekend.

Pineut

Wie niet aan de deal verdienen zijn de Griekse burgers. Sterker, zij zijn de pineut en betalen het gelag. Immers, het 'Dictaat van Athene' - zoals de trojkavoorwaarden wel zijn genoemd - voorziet in een verdere aanscherping van de bezuinigingen en hervormingen. En dat in een land dat al bijna acht jaar gebukt gaat onder de ergste economische en humanitaire crisis ooit. Al vijf jaar zwaait de trojka de scepter in Griekenland, maar zij is er niet in geslaagd om de voormalige corrupte regeringen tot daadkracht te dwingen en de gewenste en noodzakelijke hervormingen door te voeren. Een cliëntelistische mediterrane cultuur verander je dan ook niet zomaar, dat is een kwestie van generaties, als het al lukt.

De trojka heeft zelf een behoorlijke berg corpocratistische boter op het hoofd

Daar komt bij, dat de trojka volgens sommigen zelf een geheime agenda voert en een behoorlijke berg corpocratistische boter op het hoofd heeft. De regering Tsipras wilde namelijk de belastingvoordelen van de buitenlandse multinationals in Griekenland aanpakken, maar daar staken de rekenmeesters uit Brussel mooi een stokje voor. Dat ook Nederland vooral sinds het uitbreken van de Griekse crisis profiteert van deze belastingvoordelen blijkt uit onderstaand overzicht:

Bron: UNCTAD

In plaats van de belastingvoordelen van de multinationals te schrappen - en aldus ten goede te laten komen van de Griekse schatkist - wil de trojka wel de diverse staatsbedrijven versneld privatiseren. Een buitenkansje voor 'lijkenpikkers' zou je zeggen, want iedereen weet wat prijzen doen bij gedwongen, versnelde verkoop. Voormalig Grieks minister van Financiën, Yanis Varoufakis, veegde dan ook in een 64 pagina's lange analyse de vloer aan met dat hele MoU (Memorandum of Understanding) voor een driejarig ESM-programma van de trojka. Niet voor niets werd Varoufakis door de eurogroep onder leiding van 'onze' sociaal-democraat Dijsselbloem tot persona non grata verklaard: de man weet te veel van economie.

Slikken of stikken

De Grieken zijn door 'Brussel' met de rug tegen de muur gezet, het was slikken of stikken. Wat een dergelijk woekerbeleid met de veel geroemde Europese Waarden te maken heeft ontgaat mij ten enen male, met democratie heeft het in elk geval niet veel te maken. Het zijn de knellende banden van de starre muntunie die voor economische problemen en lage groei hebben gezorgd. Wie bijvoorbeeld kijkt naar de groei van het bbp vóór en ná de crisis kan zijn eigen conclusies trekken, zie onderstaande grafiek.

bron: True Economics

Kijkt u vooral naar de horizontale grijze lijnen in de grafiek. De gemiddelde groei van het bbp van de eurozone landen bedroeg voor invoering van de euro 0,9 procent op kwartaalbasis. Tussen 2001 en 2007 zakte die al naar 0,5 procent; en als we minimale groei (0,1 procent) tijdens de zware crisisjaren tussen 2008 en 2013 even buiten beschouwing laten, dan zien we in de 'herstelperiode' na 2013 nog altijd maar een bescheiden gemiddelde groei van 0,27 procent, ver beneden het precrisis niveau.

De rituele paringsdans tussen Merkel en Lagarde heeft een onmogelijk compromis opgeleverd

De hele santekraam aan noodfondsen, monetaire kunstgrepen en fraai verwoorde Europacten - EFSM, EFSF, EFS, OMT, ESM, EBU, CMU, GMU, TSCG, LTRO, TLTRO, MRO, enzoverder - hebben niks uitgehaald. En het IMF weet dat ook. De rituele paringsdans tussen Merkel en Lagarde mag dan een onmogelijk compromis hebben opgeleverd inzake de schuldpositie van Griekenland, duidelijk is, dat politiek idealisme (de euro als breekijzer voor een geïntegreerde politieke Europese Unie) slecht samengaat met economische logica en monetaire neutraliteit. De Europese beleidsmakers hebben elke geloofwaardigheid verloren, die uit Washington inmiddels ook en de democratie is een stille dood gestorven in het Griekse Waterloo. Nota bene gestorven op de geopolitieke slagvelden in haar eigen bakermat. Later vandaag beslissen de Duitse en Oostenrijkse parlementen over de Griekse steun; het Nederlandse parlement deed aanvankelijk voor spek en bonen mee, want er mocht niet over de voorwaarden van de deal zelf gesproken worden, die was zogenaamd 'geheim'. Maar via twitter kwamen de modaliteiten van de deal toch in de publiciteit, waarna Dijsselbloem - dit keer niet in zijn hoedanigheid als voorzitter van de eurogroep of gouverneur van het ESM, maar als onze eigen minister van Financiën - alsnog alle voorheen vertrouwelijke stukken heeft vrijgegeven. Of onze terzake deskundige parlementariërs voldoende tijd hebben gehad om deze informatiebrij te analyseren en op haar juiste merites te beoordelen moet straks blijken tijdens het debat. Vanaf 12:05 uur hier live te volgen in de plenaire zaal. Wordt vervolgd. Lees meer over Griekenland en de EU in het Griekenland in Europa dossier van Follow The Money