
© Creative Commons / by L.C. Nøttaasen
De euro: hoe we ons van die dwangbuis kunnen bevrijden
Politici blijven maar voortmodderen met de euro. Gevolg: economische stagnatie in Zuid-Europa, nieuwe zeepbellen in Nederland en Duitsland en toenemende verdeeldheid. Maar er is hoop: economen en beleidsmakers zijn het vaker eens over een nieuwe aanpak. Jean Wanningen legt uit hoe de euro met een doordacht ‘Maastricht 2.0’ kan overleven.
Eurosceptici, eurorealisten en euro-adepten – ze maken elkaar nogal eens voor rotte vis uit. Maar over een ding zijn ze het eens: de invoering van de Europese eenheidsmunt was een monetaire miskleun. De droom van een gemeenschappelijke munt is ontaard in een nachtmerrie die de fundamenten van de Europese Unie aantast. Zelfs de eurogezinde Nobellaureaat Joseph Stiglitz – een uitgesproken bewonderaar van de EU – is tot de conclusie gekomen dat het doormodderen met de euro het hele Europese project bedreigt. En ook een van de belangrijkste architecten van de euro, voormalig ECB-directeur Otmar Issing, constateert dat het 'Eurokaartenhuis' op instorten staat.
Overal in Europa vragen politici en burgers zich af wat nu eigenlijk de voordelen zijn van de euro
Maar niet alleen economen maken zich zorgen om de gemeenschappelijk munt. Overal in Europa vragen politici en burgers zich af wat nu eigenlijk de voordelen zijn van de euro. Sinds de economische recessie en de daaropvolgende schuldencrisis ervaren we immers vooral de nadelen. Dat de euro niet de economische zegeningen heeft gebracht die ons waren beloofd, valt niet langer te ontkennen. En dat er iets moet gebeuren is nu ook de grootste eurofiel wel duidelijk. Maar wat? Zijn er minder kostbare – en meer realistische – alternatieven voor het zomaar kappen met de munt?
Ja, die zijn er. Eind 2015 lanceerden professor Richard Baldwin en anderen namens het CEPR (Centre for Economic Policy Research) het initiatief'Rebooting the Eurozone'. Hierin pleiten de eurogezinde economen van CEPR en anderen (ik behoor daar ook toe) voor een grondige herziening van het Europact. Een groep Duitse economen, verenigd in de German Council of Economic Experts, heeft de handschoen opgepakt en komt in de publicatie'Completing Maastricht 2.0 to safeguard the future of the Eurozone' met meer uitgebreide verbetervoorstellen voor de eurozone en het Verdrag van Maastricht. Ik wil hun ideeën voor een ‘Maastricht 2.0’ kort beschrijven om daarna uiteen te zetten wat er volgens mij nog meer moet gebeuren.
Stap 1: reparatie van de fouten
Om de eurozone goed te kunnen laten functioneren moet volgens deze groep eerst een aantal weeffouten van de euro worden hersteld. Hun aanbevelingen richtten zich op de volgende zaken: het direct stoppen met de bail outs van zwakke eurozone lidstaten (die zijn ook verboden in het Verdrag van Maastricht); verbetering van het toezicht op de Europese systeembanken; het implementeren van een afwikkelmechanisme voor failliete staten; een rem op het aangaan van te hoge schulden door lidstaten; en het opnemen van een exit-paragraaf in het Verdrag van Lissabon voor landen die de eurozone willen verlaten. Nu is het nog zo dat als een land eenmaal in de eurozone zit er geen – formele – weg meer terug is.
In plaats van kleiner, zijn de economische verschillen tussen de deelnemende landen alleen maar groter geworden
Al deze voorstellen zijn inderdaad noodzakelijk. Maar is het genoeg? Ik denk het niet. De problemen in de eurozone vragen om een structurele, veel ingrijpendere aanpak. Die problemen kunnen worden onderverdeeld in politieke en economische. Om met die laatste categorie te beginnen: de euro zou er volgens de voorstanders van de munt toe leiden dat de economieën van de deelnemende landen naar elkaar toe zouden groeien. Het omgekeerde is echter gebeurd: de economische verschillen tussen de deelnemende landen zijn alleen maar groter geworden.
Ook zou de eenheidsmunt de werkgelegenheid bevorderen. Maar ook op dat gebied gebeurde het omgekeerde: de eurozone kampt met een relatief hoge werkloosheid, zeker in vergelijking met de andere grote economische blokken in de wereld.
De euro blijkt in de praktijk een knellende dwangbuis te zijn in plaats van een soepel gesneden maatpak
En tenslotte – zo werd ons voorgehouden – zou de euro de economische groei stimuleren. Ook dat is tegengevallen. Enkele landen in de eurozone zijn nu, acht jaar later, nog steeds armer dan voor de crisis begon. De problemen zijn voor een groot deel te wijten aan de invoering van de euro. Over de mate waarin verschillen de meningen, maar vaststaat dat de euro oplossing van de problemen die ik hierboven heb geschetst in de weg staat. De euro blijkt in de praktijk een knellende dwangbuis te zijn in plaats van een soepel gesneden maatpak. Het zit geen enkel land in de eurozone goed. En staat herstel dus in de weg.
Hoe is het zover gekomen?
In het voorjaar van 2010 werd duidelijk dat Griekenland zijn schulden niet meer kon terugbetalen. Al snel volgden Portugal en Ierland, en ook Spanje kwam in de problemen. De Europese regeringsleiders, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank hadden deze ontwikkelingen niet zien aankomen en werden er compleet door verrast. De hamvraag was toen: wat gaan we doen? Twee overwegingen bepaalden het beleid.
Het achterliggende idee was dat de landen door te bezuinigen snel hun financiën op orde zouden krijgen en weer konden groeien. Maar ook dat pakte anders uit
Uit vrees voor ineenstorting van het financiële stelsel en voor 'besmettingsgevaar' – als je de schulden van het ene land kwijtscheldt, staat morgen het andere op de stoep – werd gekozen voor een aanpak van Eurozone noodfondsen. In gewone mensentaal: het risico dat bijvoorbeeld Griekenland zijn schulden niet zou kunnen betalen werd overgeheveld van de banken naar de belastingbetaler, met name die in Duitsland, Frankrijk en Nederland. De voorwaarde voor het verstrekken van geld werd gekoppeld aan een uitgebreid hervormingspakket, analoog aan de afspraken die in het Stabiliteits- en Groeipact van 1997 zijn gemaakt. De landen die aanspraak wilden maken op de noodfondsen werden gedwongen bezuinigingen door te voeren. Dat beleid staat ook wel bekend staat als austerity policy.
Het achterliggende idee was dat de landen zo snel hun financiën op orde zouden krijgen en weer konden groeien. Maar ook dat pakte anders uit. Het leidde in de zuidelijke landen tot massale werkloosheid, economische krimp en juist méér in plaats van minder schulden. Kortom, het beleid heeft niet gewerkt. De problemen zijn groter in plaats van kleiner geworden.
Alleen een dwaas gaat dan door op de ingeslagen weg. En dat is het politieke aspect van de eurocrisis: de politieke beleidsmakers weigeren om toe te geven dat ze al jarenlang fout zitten. In plaats daarvan wordt er een beleid voortgezet dat aantoonbaar heeft gefaald. Het gevolg is dat Europa achterblijft bij de rest van de wereld.
"De maatregelen in het plan van Ten Dam zie ik als de enige manier om de muntunie op een adequate wijze te laten functioneren"
Hinken op twee gedachten
Ik ben blij dat er langzamerhand wat beweging in die halsstarrige houding lijkt te komen. Gelukkig zijn ook eurogezinde economen gaan erkennen dat de euro als gemeenschapsmunt is mislukt. Er komen er uit die richting dus ook steeds meer ‘coming-outs’, papers, artikelen en boeken met voorstellen om het Europact te verbeteren. Ze hebben gemeen dat ze willen voorkomen dat het hele Europese project samen met het euroschip ten onder gaat. Dat zou waarschijnlijk nog veel duurder uitpakken.
De realiteit is dat de eenheidsstructuur van de euro niet kán functioneren voor álle eurolanden
Maar vrijwel alle verbetervoorstellen die de revue zijn gepasseerd blijven hinken op twee gedachten: verbetering ja, maar wel met handhaving van de huidige one-size-fits-all structuur van de eurozone, de structuur die de euro tot zo’n oncomfortabele en verlammende dwangbuis maakt. Het gaat de eurogezinde economen kennelijk nog iets te ver om ook te erkennen dat het probleem juist ligt in de rigide structuur van de euro zelf. De realiteit is echter dat zo’n eenheidsstructuur niet kán functioneren voor álle eurolanden. Daarvoor verschillende ze onderling teveel. In economisch opzicht, maar ook historisch en cultureel. Een gemeenschappelijke munt vlakt die verschillen niet uit. Als je niet bereid bent om dat te erkennen, is een oplossing in mijn optiek niet mogelijk.
Het onderliggende probleem
Ik vind de door de eurogezinde German Council of Economic Experts genoemde verbetervoorstellen zeker noodzakelijk. Maar hun maatregelen bieden om de redenen die ik hierboven beschreef onvoldoende soelaas. Ik zal uitleggen waarom. De Duitse economen concluderen terecht dat het ontwerp van de eurozone twee fundamentele zwakheden bevat. De eerste is een gebrek aan economische en begrotingsdiscipline in combinatie met het ontbreken van een sanctiemechanisme. Wat weleens wordt vergeten is dat het nu zo strenge Duitsland het eerste land was dat de in het Groei- en Stabiliteitspact afgesproken regels ongestraft aan zijn laars lapte.
Griekenland was enkele jaren achtereen de trotse, snelstgroeiende economie van de eurozone
Mede door het ontbreken van voldoende toezicht op de financiële sector zijn de lonen in de economisch zwakke landen te sterk gestegen. Als gevolg daarvan en door achterblijvende productiviteitsgroei verzwakte hun concurrentiepositie. Tegelijk namen de schulden – zowel privaat als die van de overheden – veel te sterk toe. Het goedkoop kunnen lenen van geld leidde na de invoering van de euro aanvankelijk tot een behoorlijke groei. Zo was Griekenland enkele jaren achtereen de trotse, snelstgroeiende economie van de eurozone. Dat camoufleerde dat er aan de economische structuur nauwelijks iets verbeterde.
De tweede fundamentele zwakheid is volgens de Duitse economen dat de politiek een grondige sanering van de bankensector en onhoudbare staatsschulden niet wilde doorvoeren. In plaats daarvan werden de sterkere landen slachtoffer van wat een 'moral hazard' is gaan heten. Uit vrees voor het eerdergenoemde besmettingsgevaar en een dreigende ineenstorting van het financiële stelsel, werden de zwakke broeders op kosten van de belastingbetaler voorlopig 'gered'. En juist omdat de zwakke broeders weten dat ze toch wel gered zullen worden, verzuimen ze om de hervormingen door te voeren die nodig zijn om niet verder op achterstand te raken. Zo blijft de Europese bestuurlijke elite doormodderen. De cirkel is rond. En intussen wordt het onderliggende probleem – een rigide euro die niemand past – niet opgelost.
Om deze impasse te doorbreken en om de onderlinge concurrentieverhouding tussen de sterke en zwakke eurolanden weer in evenwicht te brengen, zouden de hervormingsvoorstellen van de Duitse economen moeten worden aangevuld met extra maatregelen. En voor het vinden van die maatregelen hoeven we niet ver van huis.
Een maatpak voor elke economie
Inmiddels al zes jaar geleden (in 2010) presenteerde de Nederlandse euro-researcher André ten Dam onder de naam The Matheo Solution (TMS) een 10-punten plan. Dat omvat niet alleen alle door de Duitse economen voorgestelde ‘Maastricht 2.0’ maatregelen, maar heeft het in zich om drie europroblemen op te lossen die in de Duitse plannen niet of onvoldoende worden aangepakt. Dat zijn: de matige economische groei en werkgelegenheid in de eurozone (de economische problematiek); de stabiliteit van het Europese financiële stelsel (de bankenproblematiek); en de onhoudbare schulden (de schuldenproblematiek).
Wat maakt dat plan van Ten Dam nou zo anders? Kern van The Matheo Solution is dat de euro wel blijft bestaan, maar dat er weer een eenvoudig wisselkoersmechanisme op basis van vaste, maar aanpasbare wisselkoersen wordt ingevoerd. Simpel gezegd geeft dat lidstaten die achterop zijn geraakt de mogelijkheid om hun euro te devalueren en een eigen rentebeleid te voeren. Op die manier kunnen die landen, die dan verlost zijn van een munt die voor hun economische situatie te hoog geprijsd is, weer op eigen kracht economisch herstellen. Elk land kan een rentebeleid voeren dat past bij zijn economische situatie.
The Matheo Solution combineert de voordelen nationale munten met die van een gemeenschapsmunt – zonder de nadelen
Ten Dam bedacht hiervoor een monetair-economische structuur op basis van nationale monetaire rekeneenheden waarbij de euro als enig en gemeenschappelijk betaalmiddel gewoon kan blijven voortbestaan. Hierdoor worden de voordelen van nationale munten gecombineerd met die van een gemeenschapsmunt, terwijl de nadelen van beide systemen worden opgeheven. En juist omdat de euro in deze monetaire structuur kan blijven voortbestaan, blijft het Europese politieke establishment daarmee het gezichtsverlies van het opheffen van de euro – en de instabiliteit die daarmee gepaard gaat – bespaard. En de Europese burger kan gewoon nog steeds overal in de eurozone met zijn euro’s betalen. De munt blijft het enige wettelijke betaalmiddel.
Daarnaast introduceert TMS een systeem voor de herkapitalisatie van Europese systeembanken die nu 'too big to fail' zijn. En ten derde zal in het plan van Ten Dam aan het Internationale Monetaire Fonds (IMF) de bevoegdheid worden gegeven om haar befaamde schuldsaneringsmodel vrijelijk toe te passen. Inclusief het kwijtschelden van schulden die toch nooit terug kunnen worden betaald. Die kwijtschelding, zelfs een gedeeltelijke, wordt nu door de Europese Commissie en de ECB op last van Duitsland (en Nederland) krampachtig tegengehouden. Ook dat staat het opleven van de economie van de schuldenlanden in de weg.
Met het doorvoeren van deze drie additionele maatregelen kunnen de noodfondsen worden opgeheven. De ECB kan bovendien direct stoppen met haar beleid om de euro te verzwakken en de rente zeer laag of zelfs negatief te houden. Ook het grootschalig opkopen (voor 80 miljard euro per maand) van staats- en bedrijfsobligaties kan worden gestaakt.
Laten we massaal de politieke beleidsmakers bewegen tot een ‘Maastricht 2.0’
Deze drie maatregelen ontbreken in het verhaal van de eurogezinde economen die de tekortkomingen in het Verdrag van Maastricht willen repareren, maar zijn naar mijn idee noodzakelijk om de structurele economische onevenwichtigheden tussen de eurozone landen weg te nemen. Ik zie het als de enige manier om de muntunie op een adequate wijze te laten functioneren. TMS biedt Europa een uitweg uit de impasse waarin het nu zit en de kans om eindelijk weer eens de weg omhoog in te slaan. Het is simpelweg niet langer aanvaardbaar dat miljoenen gezinnen in de eurozone al jaren werkloos zijn en dat een hele generatie Zuid-Europese jongeren geen kans heeft op een baan in eigen land. Wat teveel politici zich niet realiseren, met name Nederlandse, is dat de kosten daarvan op de lange termijn enorm zijn. De Nederlandse economie en koopkracht – vooral die van gepensioneerden – lijden onnodig door het beleid van de Europese Centrale Bank, dat de rente en de wisselkoers voor ons veel te laag houdt. Laten we daarom massaal de politieke beleidsmakers bewegen tot een ‘Maastricht 2.0’. Maar wel een die is geschoeid is op de Nederlandse The Matheo Solution.
110 Bijdragen
Roland Horvath 7
Men wil de waarde van de euro stabiliseren door de bestedingen van de overheid te beperken. De bestedingen en schulden van consumenten en ondernemingen worden niet meegenomen. Zelfde valsheid. De reden voor besparingen en hervormingen is de bedrijfslasten van de Grote Multinationale Ondernemingen GMO te kunnen verlagen en ten 2e de Sociale Zekerheid SZ te kunnen afbouwen/ afschaffen door de overheden van de lidstaten in geld moeilijkheden te brengen want ze moeten ook de overheidsschulden boven 60% versneld af betalen en investeringen boeken bij de lopende consumptieve uitgaven.
De EU: onbekwame amateurs. Die geleid wordt door een kartel van GMO, door de idee dat de vrije markt in alles moet toegepast, de overheid geminimaliseerd, het collectieve afgeschaft en door een achterhaalde economische theorie. In de EU is er groeiende ongelijkheid die de maatschappij doet vervallen. Zoals de geschiedenis van eeuwen dominantie van de vrije markt over de overheid leert. TTIP & Co zijn ontwikkelingen in dat neoliberaal =corpocratisch proces van verdwazing en verval. Te veel geld gaat naar kapitaal, wordt in kas gehouden en resulteert zo in geldgebrek in de economie en in crises.
Onstabiliteit: de euro, het geld lekt naar overschot landen zonder geldtransfer naar tekort landen, wat alle lidstaten hebben. Er gaat overal geld van rijk naar arm door de personen belastingen en de SZ. In de EU zien ze niet in dat de eurozone één land is.
In elk land een eigen munt: Niet converteerbaar in andere valuta, niet op de beurs, niet naar het buitenland. Dan werken 2 valuta los van elkaar.
Jean Wanningen 6
Roland HorvathMvdB
Juncker wil Günther Oettinger promoveren naar eurocommissaris voor begroting en die zou naar verwachting dan ook een van de vicepresidenten van de EU worden. Oettinger stelde ooit voor de vlaggen van landen die niet aan de begrotingsdiscipline voldoen, halfstok te hangen. Dat viel niet in goede aarde. Naming and shaming is not done.
Nu vraag ik me af hoe die vlaggen erbij zouden hangen als ze de nationale waarde vertegenwoordigen. Is dat inzichtelijk te maken?
Matthijs 11
Een vraag en een opmerking:
1/ "De eerste is een gebrek aan economische en begrotingsdiscipline in combinatie met het ontbreken van een sanctiemechanisme. Wat weleens wordt vergeten is dat het nu zo strenge Duitsland het eerste land was dat de in het Groei- en Stabiliteitspact afgesproken regels ongestraft aan zijn laars lapte."
Hoe gaat het wél houden aan die begrotingsregels, no-bailout van landen en sancties precies helpen? Stel we zijn een aantal jaar verder, economisch lijkt het stabiel te gaan. Een bepaald land groeit goed. En trekt kapitaal aan. Nog meer groei. Totdat er iets gebeurt waardoor er onzekerheid optreedt. Kapitaal begint weg te trekken. Economie krimpt. Begroting wordt negatief. Overheid moet dan volgens de regels bezuinigen. Daardoor krimpt de economie verder. Nog meer beleggers halen hun geld weg. Je zit direct weer in een zichzelf versterkende negatieve spiraal. Die begrotingspacts staan iedere contracyclisch beleid in de weg, ze zijn zelfs pro-cyclisch. Waarom zijn ze dan toch zo belangrijk?
2/ Opmerking die ik heb over TMS: wat er volgens mij aan ontbreekt is een heldere uitleg en goed eenvoudig, verkoopbaar verhaal. Ik bestudeer in mijn vrije tijd al jaren economie, ben hoger opgeleid en blijf het moeilijk vinden het concept goed te doorgronden. Als ik een eerder artikel herlees begrijp ik het wel weer, maar het blijft conceptueel lastig. Laat staan dat een politicus die het idee omarmt het moet gaan uitleggen en verkopen aan de gewone man. Dat gaat gewoon nooit lukken. Ik blijf denken: als je een Nederlandse euro en een Spaanse euro introduceert, waarom dan moeilijk doen met "nationaal rekeneenheid Nederlandse euro", "Spaanse nationale rekeneenheid euro", etc. Waarom niet duidelijk zijn en het gewoon gulden en peso noemen?
Jean Wanningen 6
Matthijs1/ nadat de economieën van de eurozone de TMS 'procedure' doorlopen hebben zal voorkomen moeten worden dat die negatieve spiraal optreedt. Voorkomen zal moeten worden dat banken weer te kritiekloos te ruimhartig kredieten verstrekken, zowel aan de private als publiek sector. Alleen dan kan voorkomen worden dat de zaken weer opnieuw uit de hand lopen.
Tav je opmerking over TMS maak ik graag de analogie met de invoering van de (girale) € in 1999, maar dan 'gespiegeld': toen betaalden we met onze nationale valuta en stond de €-koers erbij. Bij TMS betalen we overal in de EZ met € en staan de corresponderende nationale rekeneenheden erbij.
Matthijs 11
Jean WanningenOver eerste punt: maar wat als toch nog een probleem optreedt in een land? Ondanks alle voorzorgsmaatregelen? Het lijkt me onmogelijk dat te voorkomen. Dus als er een land is waar de economie een dipje heeft, hoe ga je daar dan mee om? Austerity versterkt een recessie, dat zijn we hopelijk met elkaar eens? Dus welke middelen heeft een overheid die moet bezuinigen omdat belastinginkomsten dalen en uitkeringen stijgen, plus dat er nog eens een boete voor het tekort betaald moet worden? Wat staat er tegenover dit gedwongen proccyclisch beleid?
Over TMS: die vergelijking begrijp ik op zich wel, maar conceptueel blijft het lastig en zie ik niet wat het echte verschil is met eigen munten. Want ik heb als Nederlander mijn inkomen in "nederlandse euro". Vervolgens zie ik in de winkel twee prijzen staan, een "europese euro" en een "nederlandse euro". Als ik vervolgens met pin betaal gaat het bedrag van de prijs in "nederlandse euro" van mijn rekening af. Oftewel, de facto hebben we een gulden. Alleen mogen we dat niet zo noemen, we noemen het "nederlandse rekeneenheid euro" of iets dergelijks. Dat is toch niet uit te leggen? En is toch eigenlijk een taalspelletje om zogenaamd het gezichtsverlies van het mislukken van de euro te kunnen verbloemen?
Jean Wanningen 6
MatthijsZolang die 'dip' niet langdurig en structureel is kan overheid overwegen economie te stimuleren daarbij geholpen door verstandig monetair beleid van haar centrale bank. Probleem met de huidige eurozone is dat geen enkel individueel land zijn eigen monetaire beleid kan voeren: 1-size-fits-none.
'Vervolgens zie ik in de winkel twee prijzen staan, een "europese euro" en een "nederlandse euro". ' - Neen. Er is maar 1 euro. De prijzen worden echter ook weergegeven in NCU, national currency units oftewel nationale rekeneenheden. Monetaire flexibiliteit tussen de diverse eurolanden wordt bereikt door vast. maar beperkt wisslkoersmechanisme tov de 'peg'. Bij TMS is dat de koers van het sterkste euroland (nu Duitsland). De koers wordt vastgesteld aan de hand van veelgebruikte pariteiten zoals dat bvb ook geschiedt bij statistische bureaus.
Lees het 10-punten plan nog eens door (en volgende week nog eens). In de ken is TMS doodsimpel.
Mvg
Jean
Matthijs 11
Jean WanningenEn over de TMS, je bedoelt deze pagina?
http://thematheosolution.blogspot.nl/p/about-matheo-solution-tms-tms-presented.html
"Neen. Er is maar 1 euro. De prijzen worden echter ook weergegeven in NCU, national currency units oftewel nationale rekeneenheden."
Dit is toch slechts een woordspel? Jij noemt het "nationale rekeneenheid", de gewone man noemt het "Nederlandse euro" of "gulden".
Ik, als Nederlander, krijg mijn inkomen in nederlandse euro en betaal in nederlandse euro (in jouw termen "nationale rekeneenheid"). Dat klopt toch?
Jean Wanningen 6
MatthijsZit extern met heel slechte WiFi verbinding. Antwoord je later.
Pieter Jongejan 7
Jean WanningenEen tweede punt dat onaangeroerd blijft is hoe het monetaire beleid van de ECB eruit gaat zien. Streeft de ECB naar een harde euro t.o.v. de dollar, een halfzachte euro, waarvan de wisselkoers gelijkblijft aan de dollar of een zachte euro, waarbij de euro in waarde daalt ten opzichte van de dollar? Welk richtsnoer gaat de ECB hanteren? Blijft dat 2% inflatie bij een stagnerende bevolkingsgroei of wordt het 0% inflatie? Kun je aangeven welk monetair beleid TMS voorstaat of is TMS een lege huls zonder inhoud?
En wat gebeurt er als het monetaire beleid van de ECB gericht is op een harde euro en het monetair beleid van een nationale centrale bank op een zachte rekeneenheid en dus een zachte euro? Mag een euroland steeds opnieuw zijn rekeneenheid devalueren en zo de waarde van de euro omlaag drukken?
Jean Wanningen 6
Pieter Jongejan12.) Omdat de euro in stand blijft is er geen (noemenswaardig) gezichtsverlies, een 'narrow escape', voor het Europees politieke establishment;
13.) TMS voorkomt het uiteenvallen van de EU en de Europese interne markt (de Europese eenheid);
14. TMS geeft met zijn kenmerken van flexibiliteit en natiestaatgerichtheid ook het goede voorbeeld voor de nu ook zoveel besproken hervorming van de Europese samenwerking in de EU in zijn algemeenheid.
@ Roland Horvath (07:14): "TMS is goed als er bijkomt dat elk land een eigen munt krijgt: Niet converteerbaar in andere valuta, niet op de beurs, niet naar het buitenland."
De grootste verworvenheid van de Europese samenwerking is de succesvolle Europese interne markt. En om die markt goed te kunnen laten functioneren heb je vrijkapitaalverkeer nodig. In het (constructieve) voorstel van Roland Horvath heb je dat niet. Terzijde, de WIR is Zwitserland is geen parallelle munt maar veel meer een aan de Zwitserse franc complementaire munt die in principe functioneert binnen het gehele monetaire gebied van de Zwitserse franc (in casu in heel Zwitserland). Het invoeren van ca. 20 niet-converteerbare nationale munten complementair aan de euro die allen slechts in een klein deel van de eurozone (in de desbetreffende individuele eurolanden) functioneren is daarom iets heel anders.
Naast alle bij @Matthijs (11:11) genoemde voordelen is bij het TMS-kernconcept ook Gresham (good money drives out bad money, ik schrijf dit graag in deze volgorde) niet van toepassing in vergelijking met een parallelle of complementaire munten structuur (introductie van nationale munten parallel/complementair aan de euro).
@ULO-meisje (09:43):"Nu vraag ik me af hoe die vlaggen erbij zouden hangen als ze de nationale waarde vertegenwoordigen. Is dat inzichtelijk te maken?"
Morgan Stanley Research (April 2015) – The unfair value of the Euro for all Euro-countries according to Morgan Stanley’s 2015
Roland Horvath 7
Jean WanningenJean Wanningen 6
Roland HorvathLydia Lembeck 12
Jean WanningenJean Wanningen 6
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Jean WanningenRoland Horvath 7
Jean Wanningen1/ In mijn voorstel van 13:06 is er in de eurozone, in tegenstelling tot wat u schrijft, wel vrij verkeer van kapitaal uitgedrukt in euro. Even goed als er nu vrij kapitaal verkeer is in de eurozone.
2/ De 19 eigen valuta, één voor iedere lidstaat, voorgesteld boven, zijn niet converteerbaar in andere valuta. Daardoor zijn ze geen verlengstuk van de euro. Ze zijn complementair aan de euro. Zoals de niet convertibele WIR in Zwitserland CH geen verlengstuk is van de Franc maar er complementair aan is. Dat de WIR in heel Zwitserland =het gebied van de CHF, de Franc, is niet ter zake. De functie van die munten is dezelfde. En dat de 19 eigen munten niet bruikbaar zijn in de hele eurozone maar slechts in 1 staat, die overigens gemiddeld 2,5 keer meer inwoners omvat dan CH, is hier ook niet ter zake.
Jean Wanningen 6
MatthijsHet TMS-kernconcept heeft t.o.v. de constructie van 'terug naar nationale munten' de volgende voordelen:
1.) Voor TMS is géén Verdragswijziging nodig - de euro blijft de enige valuta (wettig betaalmiddel) in alle eurolanden;
2). Met TMS is er geen verdeeldheid meer binnen de Eurozone (en de EU) hetgeen de Europese samenwerking versterkt;
3. Met TMS zijn er geen tweederangs landen meer binnen de eurozone, hetgeen de Europese eenheid versterkt;
4. KIS (Keep It Simple), met TMS is er geen noodzaak tot het drukken en slaan en distribueren van nieuw nationaal papier- en munt geld (eenvoudige aanpassing van software met name in de financiële sector volstaat);
5.) grensoverschrijdend gemak van één en hetzelfde chartale en girale betaalmiddel in de gehele eurozone;
6.) grensoverschrijdende prijstransparantie;
7.) één en hetzelfde gemeenschappelijk betaalmiddel is dienstbaar aan de Europese interne markt (handel);
8.) geen valutaspeculatie (denk aan Soros en het Britse Pond) mogelijk (euro is en blijft de enige valuta) dus monetaire stabiliteit;
9.) TMS zorgt voor evenwichtige onderlinge wisselkoersen (politiek onafhankelijk gemanaged door de ECB), met TMS is er dan bijvoorbeeld geen oneerlijke of doorschietende devaluaties (race to the bottom);
10.) euro kan eindelijk uitgroeien (zoals oorspronkelijk beoogd) tot een solide en stabiele internationale reserve- en handelsmunt als alternatief voor/tegenwicht van de US-dollar (bevordert internationale economisiche en politieke macht voor het Europese blok);
11.) doordat het voormalige D-mark blok is opgegaan in de euro (Franse eis) verdwijnt de Duitse economische en politieke machtspositie in Europa;
1
Roland Horvath 7
Jean WanningenNa een devaluatie betalen de inlanders en de buitenlanders dezelfde verlaagde prijzen in euro. De lonen van de inlanders zijn ook verlaagd in euro. Dus zij kunnen evenveel kopen als voordien zoals altijd gebeurt na een monetaire devaluatie. De buitenlanders kunnen met een zelfde bedrag aan euro meer goederen kopen in de betrokken lidstaat van de eurozone.
Matthijs 11
Jean WanningenHoe het verdragsrechtelijk zit kan ik moeilijk inschatten. Maar verdragen kunnen gewijzigd worden.
Jean Wanningen 6
MatthijsJean Wanningen 6
MatthijsMorgan Stanley Research (April 2015) – The unfair value of the Euro for all Euro-countries according to Morgan Stanley’s 2015 PPP-analyses of the relative changes in competitiveness (consumer and producer prices) for each country since 1999 – Because only the Netherlands entered the Euro with its national currency substantially (13%) undervalued, for the Netherlands the present ‘fair value’ Euro exchange rate is now $ 1.40 .
@ Matthijs (11:11):"..ik blijf het moeilijk vinden het TMS-concept goed te doorgronden."
Het TMS-kernconcept is kinderlijk eenvoudig (maar vergt wel even een andere manier van denken dan we gewend zijn maar dat zal heel snel wennen). TMS is natuurlijk ook veel eenvoudiger en praktischer dan 'nationale munten' al-of-niet parallel aan de euro - de euro is (en blijft) met TMS immers overal de enige valuta (betaalmiddel).
@Matthijs (13:28): "Dus als er een land is waar de economie een dipje heeft, hoe ga je daar dan mee om? Austerity versterkt een recessie, dat zijn we hopelijk met elkaar eens? Dus welke middelen heeft een overheid die moet bezuinigen omdat belastinginkomsten dalen en uitkeringen stijgen, plus dat er nog eens een boete voor het tekort betaald moet worden? Wat staat er tegenover dit gedwongen pro-ccyclisch beleid?"
The Matheo Solution (TMS) gaat juist uit van anti-cyclisch begrotingsbeleid, zie onder nr 5 van het TMS 10-puntenplan: uitgangspunt is begrotingsevenwicht met het daarbij creëren van crisisbuffers voor moeilijke tijden.
@Matthijs (13:28):"Over TMS: die vergelijking begrijp ik op zich wel, maar conceptueel blijft het lastig en zie ik niet wat het echte verschil is met eigen munten. Want ik heb als Nederlander mijn inkomen in "nederlandse euro". Vervolgens zie ik in de winkel twee prijzen staan, een "europese euro" en een "nederlandse euro". Als ik vervolgens met pin betaal gaat het bedrag van de prijs in "nederlandse euro" van mijn rekening af."
Matthijs 11
Jean WanningenKan/mag een land binnen TMS ook met de eigen centrale bank eigen obligaties opkopen cq eigen rentebeleid voeren?
Mag een land binnen TMS een ruimer fiscaal beleid voeren (grotere tekorten draaien)?
Jean Wanningen 6
Matthijs'
Mag een land binnen TMS een ruimer fiscaal beleid voeren (grotere tekorten draaien)?' - Ja, in principe wel.
Jean Wanningen 6
Matthijs@Matthijs (13:28):"Over TMS: die vergelijking begrijp ik op zich wel, maar conceptueel blijft het lastig en zie ik niet wat het echte verschil is met eigen munten. Want ik heb als Nederlander mijn inkomen in "nederlandse euro". Vervolgens zie ik in de winkel twee prijzen staan, een "europese euro" en een "nederlandse euro". Als ik vervolgens met pin betaal gaat het bedrag van de prijs in "nederlandse euro" van mijn rekening af."
Nee, bij TMS wordt er zowel chartaal als giraal betaalt (uitsluitend) in euro. Lonen en prijzen worden wel berekend in de desbetreffende nationale rekeneenheid.
bps
Jean WanningenDe barsten in de huid van de EU/Maastricht 1.0 duidt op vervelling en volwassen worden. In een jas die wel past. Die moet soepel en flexibel zijn, bij voorkeur elastisch.
Dan past die jas altijd, in elke economische situatie, met elastische mechanismen die excessen vanzelf, tijdig keren.
Dat gaat niet snel bij zulke grote, complexe lichamen. Daar gaan decennia overheen.
Een evt. Maastricht 2.0 c.q. TMS zal de laatste ook niet zijn. Daar gaan eeuwen overheen.
Matthijs 11
Jean WanningenIk zal alles een paar keer goed lezen voor ik reageer, maar mijn belangrijkste vraag nu is deze:
"Nee, bij TMS wordt er zowel chartaal als giraal betaalt (uitsluitend) in euro. Lonen en prijzen worden wel berekend in de desbetreffende nationale rekeneenheid."
Dit is onduidelijk. Je beweert dat er maar één munt is in TMS maar er zijn wel wisselkoersen en eigen nationale rekeneenheden. Ik word als Nederlander in de Nederlandse euro betaald (zo noem ik dat nu even, ook al weet ik dat jij het liever over "nationale rekeneenheid" hebt). En moet in de winkel betalen met Nederlandse euro.
Als ik op vakantie ga naar Spanje en de spaanse euro is de helft waard van de nederlandse euro (er is immers een wisselkoers?), dan is mijn 1000 NL euro dus 2000 ES euro waard. Correct?
Als ik met mijn nederlandse bedrijf een partij sinaasappels koop in Spanje, moet ik ook rekening houden met de wisselkoers. Stel dat die verandert, de "spaanse rekeneenheid" aka "spaanse euro" wordt duurder, dan worden voor mij ook de inkoopkosten van die partij sinaasappels hoger. Correct?
Als een belegger belegt in Spanje (aandelen, valuta, obligaties) moet deze ook rekening houden met een verandering van de wisselkoers. Die kan veranderen, ook al zal dat minder snel gebeuren dan in de oude situatie met volkomen losse munten. De waarde van de belegging kan veranderen, ook al is deze in "euro". De waarde van spaanse rekeneenheid euro tov de centrale euro kan veranderen. Correct?
Dus voordat ik inga op de mogelijke voordelen, eerst even deze basis vragen.
Jean Wanningen 6
MatthijsMatthijs 11
Jean WanningenAnton Van de Haar 8
MatthijsNeem Nederland als voorbeeld. De euro is het betaalmiddel, maar de prijzen worden vastgesteld in de nationale rekeneenheid, noem die even de gulden. Stel je verdient 5000 gulden per maand en de euro/gulden koers is op dat moment 2 (dus 1 euro is 2 gulden waard), dan krijg je 5000 / 2 = 2500 euro salaris uitbetaald. Stijgt die verhouding de volgende maand om wat voor reden dan ook naar 2,1 dan krijg je die maand 5000 / 2,1 = 2381 euro salaris uitbetaald.
Op dezelfde wijze werkt het met prijzen in winkels. Die zijn in de nationale rekeneenheid aangegeven. Stel dat je voor 50 gulden boodschappen doet en de koers is 2,1 dan betaal je dus 23,81 euro.
Idem met wisselkoersen. Stel, je gaat naar Spanje met je 5000 gulden salaris op zak, uitbetaald in de vorm van 2381 euro’s. Stel nu even dat de Spaanse rekeneenheid peseta heet, en dat de euro/peseta koers 10 is (dus 1 euro is 10 peseta waard). Als je dan voor bijvoorbeeld voor 200 peseta boodschappen doet, dan moet je 200 / 10 = 20 euro betalen. Daalt die verhouding vervolgens naar 9, dan betaal je voor diezelfde boodschappen dus nog maar 200 / 9 = 22,22 euro.
Matthijs 11
Anton Van de HaarDat bevestigt dat je feitelijk weer losse munten hebt maar het alleen in woord iets anders noemt.
Anton Van de Haar 8
MatthijsMatthijs 11
Anton Van de HaarWat ik me dan wel afvraag: aangezien er qua munten en briefgeld maar één munt is, de "echte" euro, zullen bewoners van landen die de neiging hebben te devalueren niet zo snel mogelijk al hun geld omzetten in cash danwel een (voor hun) buitenlandse euro-rekening? Om zo de waarde van hun geld te bewaren?
Dus een Italiaan krijgt zijn loon, 2000 IT euro. Die is bij een koers van 2:1 bijvoorbeeld 1000 Euro waard. Maar de italiaan weet dat er devaluaties (kunnen) optreden van de IT euro. Dus neemt de Italiaan zijn geld zoveel mogelijk in cash op of zet het op een euro rekening elders.
Wat doet dat met de italiaanse banken?
Pieter Jongejan 7
MatthijsIk denk dat Italianen dan alleen een lening in euro's kunne krijgen en betalen (want de rente op een eurolening zal lager zijn). Maar na een paar jaar als de Italoiaans erekeneenheid verder in waarde is gedaald zal het salaris van de Italiaan ook zijn gedaald en zal de lening in euro's voor hem onbetaalbaar worden. Hetzwelfd edeed zich recent voor met goedkope leningen in Zwitserse Franken in Rusland, Polen en andere oostblok landen. Uiteindelijk moest de regering een reddende hand bieden.
Matthijs 11
Pieter JongejanAnton Van de Haar 8
MatthijsNiet per se lijkt me. In principe zou je kunnen volstaan met rekeningen in euro. De NL euro en ES euro (misschien is het handiger om te praten over zoiets als nieuwe gulden en nieuwe peseta) zijn immers rekeneenheden en geen valuta.
Matthijs 11
Anton Van de HaarDe rekening die ik als Nederlander heb is waar ik mijn loon in "Nederlandse rekeneenheid" ("NL euro") op betaald krijg. Als dat niet zo zou zijn, bestaat ook het idee van TMS niet meer. Het centrale idee van TMS is immers dat Nederlanders in "Nederlandse rekeneenheid" betaald krijgen en ik hier in de winkels betaal in "Nederlandse rekeneenheid".
Als ik in "gewone" euro's betaald krijg als Nederlander, waar is dan de conversie gebleven?
Anton Van de Haar 8
MatthijsDat staat in m'n eerste post. Je salaris en de prijzen in winkels zijn vastgelegd in "guldens", maar worden tegen de dan geldende euro/"gulden" wisselkoers omgerekend naar euro en vervolgens betaald in euro. Dat is althans wat ik ervan begrepen heb.
Matthijs 11
Anton Van de HaarMisschien weet Jean het.
Dit soort dingen moet echt duidelijk op de TMS website beschreven worden, want als ik/wij er al niet uitkomen ...
Anton Van de Haar 8
MatthijsAls je rekening in euro is gedenomineerd, dan gebeurt er niets. En als je rekening in "Nederlandse rekeneenheid" is gedenomineerd, dan gebeurt er ook niets, behalve dan dat de waarde in dat laatste geval omgerekend naar euro is gedaald. Dat lijkt me althans het logische antwoord.
Matthijs 11
Anton Van de HaarIk als Nederlander krijg mijn loon uitbetaald in "NL rekeneenheid". Een Italiaan krijgt betaald in "IT rekeneenheid". Etc.
Op mijn rekening staat bijvoorbeeld 4000 NL rekeneenheid. Die is omgerekend bijvoorbeeld 3000 euro waard.
En dan kom ik toch weer terug bij mijn oorspronkelijke punt: als ik het vermoeden heb dat de Nederlandse rekeneenheid binnenkort wel eens gedevalueerd kan worden, neem ik onmiddelijk al mijn 4000 NL rekeneenheid in euro's als cash op. En dat doen alle Nederlanders. Een bankrun dus.
Roland Horvath 7
MatthijsMatthijs 11
Roland HorvathEn verder spreek je jezelf tegen. Want als je zegt "De prijzen van lonen en producten in de NCU blijven gelijk.", hoe ga je dan de devaluatie voor elkaar krijgen als je niet de prijzen verlaagt?
Roland Horvath 7
MatthijsDat bijwerken van alle prijzen die luiden in euro is een enorm werk en het maakt TMS wat onhandig.
................
Daarom is door mij een ander voorstel gedaan met echte nationale munten maar dat valt niet onder TMS en het was fout dat te vermelden in dezelfde commentaar die ging over TMS. U heeft terecht opgemerkt dat er in die commentaar gesproken werd over 3 soorten munten.
Anton Van de Haar 8
MatthijsZo bedoelde ik het niet. Ik probeer duidelijk te maken dat als een valuta of rekeneenheid in waarde daalt (ten opzichte van een andere valuta of rekeneenheid) dat dal alleen bankrekeningen gedenomineerd in die dalende valuta in waarde dalen. Zie weer mijn eerste reactie.
Matthijs 11
Anton Van de Haar- saldo 3000 NL euro
- credit 30 NL euro supermarkt
- debit 2000 NL euro loon
etc
Correct?
En als "NL euro" in waarde halveert ten opzichte van de echte euro, kan ik dus met mijn 3000 NL euro nog maar de helft kopen in bijvoorbeeld "DE euro".
Anton Van de Haar 8
MatthijsMatthijs 11
Anton Van de HaarAnton Van de Haar 8
MatthijsMatthijs 11
Anton Van de HaarHet idee van TMS is dat ieder land weer een eigen munt/rekeneenheid heeft. Mijn conclusie is dan dat er op mijn bankafschrift iets anders staat dan €3000,00. Dat er €NL 3000,00 o.i.d. staat. En dat ik met die €NL 3000,00 bijvoorbeeld iets kan kopen in het buitenland dat €1500 als prijs heeft, bij een koers tussen €NL en € van 1:2
Het idee van TMS is dat je wisselkoersen hebt. Dan moet je dus weten: hier staat 300 euro en daar staat 400 NLeuro. En bij een Griek staat 300 GReuro. En die 300 GReuro is bijv 100 gewone euro waard. Of 200 NL euro.
Maar dit soort praktische vragen zijn dus niet of onduidelijk uitgelegd hier op FTM of op de website van TMS.
Anton Van de Haar 8
Matthijshttp://www.volkskrant.nl/archief/the-matheo-solution-een-wisselkoers-in-de-eurozone-door-naast-de-euro-als-betaalmiddel-een-reken-euro-in-te-voeren~a3040460/
En zie ook dit stuk:
http://www.thematheosolution.eu/FTM-euro-avond-oktober2015.pdf
Matthijs 11
Anton Van de HaarHet is me niet duidelijk hoe het volkskrant artikel jouw interpretatie bevestigt. In het artikel wordt gesproken over invoeren van eurogulden of de eurodrachme. Dat is juist wat ik bedoel. Als Nederlander ontvang ik mijn loon als eurogulden op mijn rekening. Daar staat dus: Saldo 3000 eurogulden. Niet Euro.
Anton Van de Haar 8
Matthijs"Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de euro als het enig wettig betaalmiddel (de munten en bankbiljetten) en de euro als rekeneenheid. De euro blijft in de zeventien landen het enige betaalmiddel, maar als calculatie-eenheid voor prijzen en lonen kunnen landen zogenoemde NCU's (National Currency Units) als de eurogulden of de eurodrachme weer gaan invoeren."
kort gezegd: de euro dient als betaalmiddel, de eurogulden (zoals die door de Volkskrant wordt genoemd) dient alleen als rekeneenheid: Alle prijzen worden uitgedrukt in die rekeneenheid en op het moment van een transactie afgerekend in euro, op basis van de euro/rekeneenheid verhouding op dat moment.
Dus op je rekening staat een bedrag in euro.
Matthijs 11
Anton Van de HaarAnton Van de Haar 8
Matthijs- betalingen zoals hiervoor beschreven steeds in euro's gaan;
- er inderdaad "gulden" rekeningen bestaan, maar dan alleen in de vorm van spaarrekeningen die je niet kan gebruiken van het doen van betalingen.
Als ik er zo over nadenk is moet dat laatste ook wel, want anders is er geen mogelijkheid om rente-differentiatie door te voeren. Want daar heb je instrumenten voor nodig als spaarrekeningen en leningen (staatsobligaties, bedrijfsleningen, etc.) in de lokale rekeneenheden.
het zou inderdaad goed zijn als Andre ten Dam hier eens een duidelijk stuk over zou schrijven.
Roland Horvath 7
Anton Van de HaarTMS laat een devaluatie toe in een lidstaat van de eurozone. Dat is het enige doel van TMS. Die monetaire devaluatie wordt uitgewerkt als een binnenlandse devaluatie, want alle binnenlandse prijzen van producten en lonen moeten verlagen. In principe geen probleem, want een devaluatie gebeurt slechts sporadisch. De twee zwakke punten blijven het bewerkelijke van een devaluatie, want alle prijzen in euro moeten veranderd worden, en de mogelijkheid dat bij het verlagen van de prijzen in euro, de prijs in NCU, in de nieuwe gulden eerst verhoogd wordt waardoor de devaluatie ongedaan gemaakt wordt. Het tweede gevaar is er altijd bij een monetaire devaluatie.
Matthijs 11
Roland HorvathRoland Horvath 7
MatthijsMatthijs 11
Roland Horvathleonardoz 7
Jean WanningenAndré ten Dam 5
leonardozMartin van der Wiel 7
Sjoerd Nelissen 6
Jan Smid 8
Waarom denkt Jean Wanningen dat toezicht op de systeembanken - eigenlijk moet je hier spreken van passief i.p.v actief toezicht - helpt? We zien hoe Deutsche bank verder aan het afglijden is en een systeemrisico is geworden, maar niemand weet hoe je dit oplost, laat staan dat het opgelost kan worden. Heb ik het nog niet over zaken als
contingent convertible bond en dat juist de systeembanken nog steeds een kapitaalratio aanhouden van 4%. Dat is gewoon te laag. Maak burgers wijs en leg hen uit dat de overheid banken maar zeer beperkt kan en ondersteunen en dat je per definitie niet veiliger zit bij een grote bank.
Roland Horvath 7
Matthijs 11
Zou je me nu eens echt helder kunnen uitleggen hoe het nu zit met die valuta's, in concrete termen.
Wat staat er precies op mijn bankafschrift, als ik als Nederlander in loondienst ben,
- loon in "Nederlandse euro/rekeneenheid" krijg,
- diverse betalingen doe in binnenland,
- betalingen doe in en naar buitenland?
Wat gebeurt er precies als de "nederlandse rekeneenheid" devalueert, met:
- mijn loon
- binnenlandse betalingen
- betalingen naar buitenland?
- prijzen in een winkel?
Er zijn wel meer vragen, maar dit is wel een begin.
André ten Dam 5
Matthijs1. Een uiteenzetting van 'The Matheo Solution (TMS), met inbegrip van het TMS 10-punten plan, zie hier:
http://thematheosolution.blogspot.nl/p/about-matheo-solution-tms-tms-presented.html
en
2. Een overzicht van antwoorden op veel gestelde vragen, zie hier:
http://www.thematheosolution.eu/Q&A.pdf
Met vriendelijke groet,
André ten Dam
Matthijs 11
André ten DamDank voor je reactie. Die bronnen heb ik gelezen. De basis is wel duidelijk, maar de praktische uitwerking niet.
1/ Welke eenheid staat er op mijn Nederlandse rekening? Is dat Euro of “NL euro” (NL NCU)?
2/ Hoe gaat een betaling naar binnenland en naar buitenland praktisch in zijn werk? Betaal ik binnen Nederland in NL NCU? (die op mijn rekening staan neem ik aan) Als ik naar buitenland betaal, werkt dat dan hetzelfde als wanneer ik nu een XX aantal dollar moet betalen met mijn euro rekening? Maar dan binnen TMS betaal ik bijvoorbeeld 200 NL euro om een factuur in 100 DE euro te voldoen (bij wisselkoers 2:1)
3/ Wat is het antwoord op de vraag van Pieter hierboven:
“En wat betekent dat dan weer voor de rente in Italië vergeleken met die in Nederland?
Ik denk dat Italianen dan alleen een lening in euro's kunne krijgen en betalen (want de rente op een eurolening zal lager zijn). Maar na een paar jaar als de Italiaanse rekeneenheid verder in waarde is gedaald zal het salaris van de Italiaan ook zijn gedaald en zal de lening in euro's voor hem onbetaalbaar worden. Hetzelfde deed zich recent voor met goedkope leningen in Zwitserse Franken in Rusland, Polen en andere oostblok landen. Uiteindelijk moest de regering een reddende hand bieden.”
4/ Waarom zou er geen bankrun ontstaan in zwakke landen? Als Griekenland of Italie constant devalueren, zullen mensen zo snel mogelijk af willen van hun NCU-euro en deze willen omzetten naar “echte” euro elders (rekeningen in buitenland oid). Je krijgt je loon bijvoorbeeld in IT euro, neemt deze cash op als echte euro of boekt het bedrag over naar een eurorekening in het buitenland.
5/ Als ik een bakker binnenloop, staan daar prijzen in zowel Euro als "NL Euro". Als ik met cash betaal, dan zijn dat "echte" euro biljetten en munten neem ik aan? Dan betaal ik dus in euro's? En als ik met PIN betaal, betaal ik in "NL euro" (die staan immers op mijn rekening)?
André ten Dam 5
MatthijsAntwoord: 'NL-rekeneenheid' op een rentedragende depositorekening, en 'Euro' op een niet-rentedragende betaalrekening.
2/ Hoe gaat een betaling naar binnenland en naar buitenland praktisch in zijn werk?
Antwoord: Exact hetzelfde zoals dat nu gaat.
3/ En wat betekent dat dan weer voor de rente in Italië vergeleken met die in Nederland?
Antwoord: dat is afhankelijk van het rente-object en/of de nationale economische omstandigheden. Bijvoorbeeld is het risico op een devaluatie van de nationale rekeneenheid en/of terugbetaling in het ene euroland groter dan in het andere euroland, dan zal de rentevergoeding op een staatsobligatie van dat ene land ook hoger zijn dan die op een staatsobligatie van het andere land. Of de algemene rente in het ene euro land hoger, gelijk of lager is dan die in een ander euroland hangt af van economische omstandigheden in die landen.
4/ Waarom zou er geen bankrun ontstaan in zwakke landen?
Antwoord: Zo'n risico zou uitsluitend bij de omschakeling van het huidige euro-systeem naar het TMS-systeem kunnen optreden (en daarna in de sporadische gevallen dat een noodzakelijke devaluatie van een nationale rekeneenheid doorgevoerd wordt), indien dan vooraf bekend zou worden dat 'The Matheo Solution (TMS)' zou worden ingevoerd. Maar voor het beveiligen van spaargeld tegen een devaluatie is overboeking van gelden van een rentedragende spaarrekening naar een niet-rentedragende betaalrekening afdoende. Van een bankrun hoeft dan dus geen sprake te zijn.
5/ Als ik een bakker binnenloop, staan daar prijzen in zowel Euro als "NL Euro".
Antwoord: Ja.
Als ik met cash betaal, dan zijn dat "echte" euro biljetten en munten neem ik aan? Dan betaal ik dus in euro's?
Antwoord: Ja.
En als ik met PIN betaal, betaal ik in "NL euro" (die staan immers op mijn rekening)?
Nee, zie onder 1 - onder TMS blijft de euro het enige chartale en girale betaalmiddel.
Matthijs 11
André ten Dam1/ Dan zijn er dus twee soorten rekeningen. Maar hoe maak je dat onderscheid? Op alle rekeningen staat een deposito. En op iedere rekening kan een bepaalde rentevergoeding (positief of negatief) gegeven worden.
4/ Maar inwoners van een land kunnen toch hun (bijv) "GR euro" overboeken naar een euro rekening in het buitenland? Of al het geld in cash opnemen? Of elders wegsluizen? Dan heeft de bank waar het geld weggehaald wordt een probleem, net zoals dat nu is bij een bankrun.
5/ Maar waar zit dan het wisselmechanisme in? Als ook alle betalingen binnenlands met de echte euro plaatsvinden, wat doet de "NL euro" dan nog?
Anton Van de Haar 8
Matthijs- je euro rekeningen hebt voor het doen van betalingen;
- er rekeningen in de lokale valuta bestaan, maar alleen om te sparen en niet om te betalen.
Wil je het saldo op die laatste rekening gebruiken voor het doen van een betaling of een overmaking, dan moet je het betreffende bedrag eerst overboeken naar je euro rekening (=inruilen voor euro's). Daar zit dan het wisselmechanisme.
Een grote vraag voor mij is, hoe komt die wisselkoers tot stand? Bepaalt de markt dat op dezelfde wijze als dat nu gaat? En wat voor rol spelen dan de nationale centrale banken en de ECB? Net als nu het sturen van de rente? en wie doet dan wat?
Matthijs 11
Anton Van de HaarDaarnaast, als echt alle betalingen gedaan worden in euro en van en naar de eurorekeningen:
1/ hoe zit het dan met uitbetalen van lonen? Die worden dus ook in euro gedaan. Hoe ga je het dan praktisch voor elkaar krijgen met zo'n devaluatie: moeten alle bedrijven in het land direct hun loonadministratie veranderen en de lonen verlagen? Ik dacht dat dat nu net niet de bedoeling was ...
2/ wat is de functie van die "gulden-euro" rekeningen dan nog?
Anton Van de Haar 8
MatthijsMatthijs 11
Anton Van de HaarStel dat de guldeneuro met 50% gedevalueerd wordt. Eerst kreeg ik een salaris van 3000 euro. Na devaluatie krijg ik een salaris van 1500 euro.
Zo begrijp jij het?
Alle winkeliers moeten hun prijzen in de winkel ook aanpassen. De prijsbordjes waren eerst: "10 euro/10 NLeuro". Na devaluatie wordt het: "5 euro/10 NLeuro". Of is het "10 euro/20 NLeuro"?
Ik begrijp niet waarom dit soort basale dingen niet duidelijk uitgelegd kunnen worden. PDFs van tientallen pagina's, een website, diverse artikelen hier, maar de simpelste beginselen ontbreken. Het concept klinkt interessant maar zoals het nu gepresenteerd wordt blijven er te veel vragen over.
Anton Van de Haar 8
MatthijsNa devaluatie wordt het: "5 euro/10 NLeuro"
Matthijs 11
Anton Van de Haar- de 5000 euro die ik op mijn eurorekening heb staan is in "lokale" waarde verdubbeld, internationale waarde (tov andere eurolanden) hetzelfde gebleven
- de 5000 gulden die ik op mijn guldenrekening heb staan is in lokale waarde hetzelfde gebleven, in eurozone waarde gehalveerd
Vraag me wel af of mensen dan wel hun guldentegoeden willen aanhouden in landen die de neiging hebben te devalueren. Toegegeven, dat geldt met geheel losse munten ook wel, maar nu iedereen meerdere rekeningen voor de verschillende munten -moet- hebben voelt het wel anders. In bovenstaand voorbeeld heb ik twee rekeningen met hetzelfde bedrag, de een is in waarde verdubbeld en de ander niet.
Ook vraag ik me af hoe banken dat doen in hun boekhouding. Als een bevolking vlak voor een devaluatie massaal de lokale valuta/rekeneenheid overboekt naar de corresponderende eurorekeningen, dan verstoort dat de balans van de bank. De waarde van assets en liabilities veranderen dan bij devaluatie. De assets (leningen in gulden) zijn minder waard geworden, terwijl de liabilities (depositos in euro) in waarde gestegen zijn (gerekend in gulden). Is een bank dan niet in één klap failliet?
Of hoe het zit met een langlopende lening, zeg een hypotheek. Als ik als Griek een hypotheek wil afsluiten, dan zal de bank die in euro's willen afsluiten lijkt me? Ik moet het huis kopen van de vorige eigenaar in euro's. Maar wat als bij devaluatie mijn loon in euro's halveert, dan kan ik onmogelijk mijn hypotheek blijven betalen. Of moet de bank dan ook de hypotheek halveren?
Vragen, vragen ;)
Anton Van de Haar 8
Matthijs- de 5000 euro die ik op mijn eurorekening heb staan is in "lokale" waarde verdubbeld, internationale waarde (tov andere eurolanden) hetzelfde gebleven
>> Ja, als de rekeneenheden van die andere landen t.o.v. de euro onveranderd zijn gebleven.
- de 5000 gulden die ik op mijn guldenrekening heb staan is in lokale waarde hetzelfde gebleven, in eurozone waarde gehalveerd
>> Ja, als de rekeneenheden van die andere landen t.o.v. de euro onveranderd zijn gebleven.
Vraag me wel af of mensen dan wel hun guldentegoeden willen aanhouden in landen die de neiging hebben te devalueren.
>> Het antwoord is denk ik ja, mits ze voor dat koersrisico (inflatierisico) gecompenseerd worden met een hogere rente, net zoals dat ging voor de invoering van de euro (denk aan de hoge rentes in de Zuid-Europese landen).
vervolg hierna...
Anton Van de Haar 8
MatthijsOok vraag ik me af hoe banken dat doen in hun boekhouding. Als een bevolking vlak voor een devaluatie massaal de lokale valuta/rekeneenheid overboekt naar de corresponderende eurorekeningen, dan verstoort dat de balans van de bank. De waarde van assets en liabilities veranderen dan bij devaluatie. De assets (leningen in gulden) zijn minder waard geworden, terwijl de liabilities (depositos in euro) in waarde gestegen zijn (gerekend in gulden). Is een bank dan niet in één klap failliet?
>> Als de koersen van de rekeneenheden vrij zweven t.o.v. de euro, dan zal dit probleem beperkt zijn, zo lijkt me. En internationale banken die assets en liabilities hebben in verschillende valuta (euro, dollar, etc) lopen daar nu ook al tegenaan, zo lijkt me. Maar wellicht heb ik het fout?
Of hoe het zit met een langlopende lening, zeg een hypotheek. Als ik als Griek een hypotheek wil afsluiten, dan zal de bank die in euro's willen afsluiten lijkt me? Ik moet het huis kopen van de vorige eigenaar in euro's.
>> Ik denk dat dit voor de bank in principe niets uitmaakt, ze zal voor een “drachme” hypotheek simpelweg een hogere rente vragen dan voor een euro hypotheek. Het risico is misschien eerder andersom, namelijk dat die Grieken de neiging hebben om een euro hypotheek af te sluiten vanwege de lagere rente, en vervolgens keihard daarvoor gestraft worden als de drachme devalueert t.o.v. de euro.
Maar wat als bij devaluatie mijn loon in euro's halveert, dan kan ik onmogelijk mijn hypotheek blijven betalen. Of moet de bank dan ook de hypotheek halveren?
>> Zie de reactie hiervoor.
Matthijs 11
Anton Van de HaarAndré ten Dam 5
Anton Van de HaarVoor het Euro Pact biedt dit dan de basis voor de introductie van nationale rekeneenheden (voor binnenlands gebruik) terwijl de euro kan blijven bestaan als betaalmiddel (voor binnenlands- en grensoverschrijdend gebruik). De Euro-rekeneenheid blijft dienen voor grensoverschrijdende transacties).
Op basis van de nationale rekeneenheden kan dan een Eurozone-wisselkoersmechanisme worden gecreëerd dat in de praktijk functioneert net zo als een wisselkoersmechanisme op basis van nationale munten.
De nationale rekeneenheden bieden tegelijkertijd de mogelijkheid van rentedifferentiatie tussen de diverse eurolanden. En dit allemaal met de instandhouding van de voordelen van de euro als gemeenschapsmunt (zoals prijstransparantie en het gemak van overal hetzelfde betaalmiddel binnen de eurozone en monetaire stabiliteit).
Het afsluiten van een hypothecaire lening is een binnenlandse transactie en wordt dus genomineerd in de desbetreffende nationale rekeneenheid (en dus niet meer in euro), een valutarisico zal er dus niet zijn. De geldstromen bij een hypotheek (= uitbetaling van de lening en vervolgens de (terug)betaling van rente en aflossing) geschieden in euro.
Het is allemaal heel eenvoudig maar omdat we in de praktijk (nog) niet bekend zijn met zo een systeem is het wellicht nog een beetje onwennig. Maar geloof me, het zal snel wennen.
Matthijs 11
André ten DamJe sluit een hypotheek dus af in gulden, maar betaalt de koper met euro. Dan betaal je vervolgens weer de rentebedragen in euro maar geteld in gulden. En wat gebeurt er bij devaluatie? Gaat dan het hypotheekbedrag omlaag/omhoog?
André ten Dam 5
MatthijsEen Nederlandse hypotheek is genomineerd in de Nederlandse rekeneenheid. Bij een devaluatie van die NL-rekeneenheid (= aanpassing NL-wisselkoers t.o.v. de euro/wisselkoers andere eurolanden) blijft de waarde van die NL-hypotheek in de NL-rekeneenheid dus gewoon gelijk. Hetzelfde geldt voor het salaris uit dienstbetrekking waarmee de aflossingen en rentebetalingen op die hypotheek moeten worden gedaan. E.e.a. geheel identiek aan een Gulden-hypotheek in Nederland in het pre-eurotijdperk van de Nederlandse gulden.
TMS is echt kinderlijk eenvoudig, zoek er geen dingen achter die er niet zijn.
Prettig weekend!
Matthijs 11
André ten Dam"TMS is echt kinderlijk eenvoudig, zoek er geen dingen achter die er niet zijn."
Als het echt zo kinderlijk eenvoudig is, waarom kost het dan zo veel moeite het aan mij en anderen hier uit te leggen? Toegegeven, misschien had ik na de universiteit niet moeten stoppen met school, dus het kan aan mij liggen, maar eerlijk gezegd geloof ik dat niet.
Mijn goedbedoelde advies zou toch zijn om de zaken veel beter uit te leggen. De informatie op de website is niet bepaald helder en gestructureerd weergegeven. De praktische kant ontbreekt bijna volledig. Laat een goede designer de website aanpakken en een tekstschrijver de teksten, dan verkoopt het verhaal veel beter. Ik ben ook bepaald geen fan van de huidige euro constructie, dus juich alle mogelijke alternatieven toe.
En zelfs als het de TMS niet wordt is het goed om de discussie te voeren over geldsystemen en de fundamentele problemen van de euro, omdat dit voor velen nog onbekend is. Maar de informatie over TMS die er nu is maakt de verwarring alleen maar groter ben ik bang. Als het allemaal kinderlijk eenvoudig is, moet ook het uitleggen aan mensen kinderlijk eenvoudig zijn.
André ten Dam 5
MatthijsAtD: Het TMS-systeem is gebaseerd op de theorie van functies van geld, middelbare school economie (pagina 1, van paragraaf 1, van hoofdstuk 1 van het eerste leerboekje monetaire economie). De ervaring leert dat het juist diegenen zijn die te ver doorgeleerd hebben die TMS niet direct snappen - juist diegene die te veel geïndoctrineerd zijn met het conventionele systeem waarin de betaalfunctie en de rekenfunctie van geld onlosmakend aan elkaar vastgekoppeld zijn hebben even moeite om de denkslag te maken. In 2010 heb ik het mijn neefje uitgelegd, toen Havo 4 met voor het eerst economie, en die snapte het direct - terwijl ik in die tijd ook wel eens een uur nodig had voordat een hoogleraar economie het snapte. Dat neemt natuurlijk niet weg dat, mocht het TMS-systeem ooit ingevoerd worden (en dat zou zomaar kunnen), de autoriteiten het systeem vanzelfsprekend zullen moeten uitleggen. Wat betreft binnenlandse transacties is het allemaal niet anders dan in het pre-eurotijdperk van de NL-gulden met dien verstande dat er met een gemeenschappelijk Europees munt, de euro, wordt (chartaal en giraal) wordt betaald en dat de wisselkoers van de NL-rekeneenheid aangepast kan worden t.o.v. de euro, en wat betreft grensoverschrijdende transacties (binnen de eurozone) verandert er niets - that's it.
Matthijs 11
André ten DamAndré ten Dam 5
MatthijsDaar ligt een uitdaging, een volgend artikel met de titel 'Het TMS-systeem in de praktijk'. Wie doet een goede aanzet (dan zet ik, waar nodig, bij die aanzet wel de puntjes op de 'i')?
Verder nog het volgende. Alle supermarkten bij mij in de buurt hebben bij alle artikelen elektronische prijskaartjes gekoppeld aan een voorraadbeheersoftwarepakket. Kleine moeite om op die prijskaartje twee prijzen op te nemen: één in de NL-rekeneenheid en (tussen haakjes) één in euro). Een NL-rekeneenheid/Euro-wisselkoersaanpassing is daarmee (zoals ik eerder stelde) inderdaad en druk op de knop. Bovendien vindt het overgrote deel van onze dagelijkse betalingen via PIN plaats. De praktijk zal dus niet zo spannend zijn.
En ook dit. Vorig jaar zomer was ik in Turkije met vakantie. In alle winkels aldaar (toeristisch gebied) zag je in veel winkels meervoudige prijsaanduidingen en je kan daar ook zonder problemen cash betalen met de Turkse lira, de US-dollar, de euro, de roebel en het pond. En bij de geldautomaten kan je valuta naar keuze pinnen - en daar komt dan de reserve-functie van de euro opeens om de hoek kijken ;-)
Matthijs 11
André ten DamOverigens is dat ook ter promotie van een idee (denk ik) een belangrijk kanaal. Via algemeen publiek naar politici/beleidsmakers/experts. Net zoals Arjan Lubach met zijn grappige en simpele filmpje over CETA of TTIP in één klap die handelsverdragen op de agenda zet en beïnvloed. Anderen schreven er al langer moeilijke artikelen over maar dat bereikt bijna niemand.
Mijn idee is altijd dat als je iets niet eenvoudig kunt uitleggen het idee waarschijnlijk niet zo goed is.
Kunnen we daarna nog eens van gedachten wisselen over hoe praktisch en makkelijk het nu echt is.
André ten Dam 5
MatthijsPrijzen en lonen worden berekend in de NL-rekeneenheid en uitbetaald in Euro.
De in de NL-rekeneenheid genomineerde bankrekening betreft een rentedragende spaardeposito. Rentedragende bankleningen zijn dan dus ook genomineerd in de NL-rekeneenheid.
Matthijs 11
André ten DamAndré ten Dam 5
MatthijsMatthijs 11
André ten DamAndré ten Dam 5
Anton Van de HaarZie op de pagina's 9 (Q. How about the ECB?), 12 (Q. Can the ECB keep its mandate with TMS?) en 12-13 (Q. How about democratic legitimacy?) van de TMS Q&A:
http://www.thematheosolution.eu/Q&A.pdf
bps
André ten Dam'Een grote vraag voor mij is, hoe komt die wisselkoers tot stand?'
Die vraag wordt helaas niet beantwoord in de Q&A waar u naar verwijst.
Omdat de binnenlandse NCU niet is blootgesteld aan internationale markten, blijft over een wisselkoers te bepalen op basis van pariteitenanalyse zoals Bank Morgan Stanley en ING bank uitvoerden, neem ik aan?
Hoe anders tot een reële wisselkoers te komen?
Ik hoop toch niet op eenzelfde wijze als de ECB de rente kunstmatig forceert, in afwijking van wat het marktconform en gezond zou zijn.
Rente is de prijs van geld. Die prijs wordt in marktomstandigheden gevormd door aanbod (hoeveelheid) en vraag.
Er is echter geen gezonde-economie conforme coördinatie van de hoeveelheid geld/schuld en creatie door de vele onafhankelijke banken. Er is geen grip op, zodat de geldhoeveelheid en het aanbod van geld niet de prijs/rente vormt, maar de prijs/rente de hoeveelheid geld vormt. Dat is de omgekeerde wereld, niet gezonde-economie conform. Dat loopt verkeerd af en is al verkeerd afgelopen.
Datzelfde moet niet met wisselkoers gebeuren. Dat kunstmatig forceren van wisselkoersen leidde al eerder tot mislukking in ‘de slang’ en daarvóór bij het devalueren i.c.m. overmatige inflatie in Mediterrane landen, vóór de euro.
André ten Dam 5
bpsAtD: Dat wordt die, meen ik, wel. De evenwichtige wisselkoers kan objectief bepaald worden met zogenoemde economische fundamentals - wellicht een beetje technisch. De belangrijkste daarvan is de methode van koopkrachtpariteiten analyse waarbij prijsontwikkeling in landen worden gemeten en onderling vergeleken zoals kostprijs-per-produkt, GDP-deflator, CPI en PPI. Als er landen zijn die te veel uit de band zijn gesprongen (en daarmee hun internationale concurrentiepositie veel te hoog of te laag is) kan die onevenwichtigheid met andere landen d.m.v. de wisselkoersaanpassing weer rechtgetrokken worden.
bps
André ten Dambps
André ten DamIk vind TMS evenwel een opmaat voor verbetering en geen eindstation (*).
De discussie hier bevestigt mij dat een afzonderlijke binnenlandse munt (NCU) met alle functies van geld toch beter is, m.u.v. blootstelling aan de internationale markten en -verkeer. Dus NCU alleen t.b.v. de binnenlandse markt met een eigen binnenlandse rente, en de euro (ECU) voor de intracommunautaire markt (Europese interne markt) en -rente en als handelsmunt daarbuiten.
Ook dan is valutaspeculatie tegen de NCU onmogelijk.
Elke geld soort en hoeveelheid heeft dan z'n eigen regulerende rente.
Bij TMS is er maar 1 geldsoort en die met verschillende plaatsen en functies.
Dat is verwarrend en kwetsbaar voor misverstanden, fouten e.d.
Een nieuwe binnenlandse munt kan gemakkelijk en snel digitaal geïntroduceerd en giraal blijven bij de stand van techniek.
Alle €uro’s en leningen in Nederlands en elk binnenlands bezit worden dan tegen de introductiekoers omgezet in girale NCU (in Nederland bijv. weer guldens te noemen voor het onderscheid met euro).
Het wisselen in -en handelen met- €uro moet dan op nieuwe bankrekeningen om het onderscheid te houden in nationale, economie-eigen valuta (NCU) en €uro (ECU). Het wisselen tegen koers is natuurlijk vrij.
ECU en NCU zijn dan niet parallel en niet complementair aan de geldhoeveelheid, maar afzonderlijk.
Er is dan een binnenlandse rente voor de NCU en een internationale marktrente voor de ECU.
Dan is het óf ECU óf NCU. Dat is duidelijk. Beide geldsoorten zijn te gebruiken, alleen de NCU uitsluitend binnenlands en kan het land niet uit en de ECU (euro) wel.
Met NCU als binnenlands geld is er grip op de geldhoeveelheid en rente door de centrale bank.
Na het wisselen van NCU met ECU op een andere rekening, blijft de NCU bij de nationale centrale bank in voorraad en naar behoefte beschikbaar voor uitlenen en wisselen via bi
André ten Dam 5
bpsAtD: Dan verwordt de euro tot een verweesde munt en verliest die veel van de voordelen die een gemeenschapsmunt kan hebben - ik geloof niet dat dat de bedoeling is.
bps
André ten DamJuist niet verweesd!
Dan verwordt de €uro juist tot een beschermende en voedende moedermunt; een gemeenschaps-systeem-munt over de Europese binnenlandse gemeenschapsmunten ¹) met de relatie van wisselbaarheid onder moeders’ vleugels of paraplu tegen agressieve valutaspeculatie, om intern incidentele economische schokken te absorberen, en om de €uro intern onderling te gebruiken en extern buiten de Europese Gemeenschap, zoals bedoeld en beschreven in Maastricht 1.0 in 1992.
Zoals we inmiddels weten, is Maastricht 1.0 nadien door vrijwel alle leden met voeten getreden, misbruikt en verlaten.
Verweesd van Maastricht! Juist dat was de bedoeling niet!
Misbruikt door de noordelijke leden om onevenredig met het zuiden rijkdom en welvaart te creëren, en door de zuidelijke en perifere leden om onevenredig die rijkdom en welvaart te lenen.
Per saldo een bubble van schijnwelvaart voor zoveel het gezonde solvabiliteitsratio’s overschrijdt, waar alle leden economisch ziek, zwak en kwetsbaar van zijn geworden.
¹) Een dergelijk economisch systeem van verschillende vervlochten dynamische complexe subsystemen is conform de systeemstructuur van het vrijwel perfect functionerende natuurlijk complexe systeem ²), waarin het menselijke cultuursysteem slechts deel in heeft.
Dit monetaire cultuur-systeemmodel is een vrijwel 1 op 1 match met het succesvolle complexe natuur- systeemmodel, dat geen star model is maar meer een flexibele structuur. Een beweging met richting, vermogen en snelheid.
Dat is evenwel geen eindstation, maar evident een betrouwbare evolutionaire systeemstructuur met een open einde.
TMS vind ik een goede opmaat naar mondiaal een duurzame economische structuur.
Het kan nog wel een paar eeuwen duren voordat de mens berust in hoe het werkt,
i.t.t. de hoogmoed van maakbaarheid.
v
bps
André ten Dam²) Vergelijkt u een natuurlijk complex groepssysteem van individuen als bijv. een roedel of een kudde, met de EG/EU van lidstaten:
onder dreiging, druk en als nodig gedraagt de groep/het collectief zich als één,
bij de tocht/jacht naar voedsel/welvaart en bij vlucht en verdediging,
en bij veiligheid, welvaart en vrede scharrelt elk z’n eigen gang en ding in de groep.
Merk op dat de EU-eenheidsgedachte is ontstaan in een tijd en situatie van onveiligheid, dreiging en druk van de Grote Depressie en de wereldoorlogen in de 20e eeuw.
Een extreme reactie toen op extreme gebeurtenissen toen.
De druk en dreiging van toen is weg. De EU vormt nu zelf de druk en dreiging.
De EU en Maastricht 1.0 behoeft een update en modernisering.
De Europese Unie doet in feite nog steeds niet anders dan collectieven in de natuur ook doen onder druk en dreiging, met alleen misbruik door individuelen als verschil.
Misbruik (prestatie nemen zonder tegenprestatie/criminaliteit) komt in de natuur niet of nauwelijks voor en als, dan met een systeembelang.
Ecologisch is misbruik of parasitisme zeldzaam t.o.v. symbiose en andere vormen van wederzijds voordelige samenwerking, wat economie inhoudt.
Er zijn nog veel meer analogieën te vinden in complexe cultuur- en natuursystemen.
Een binnenlandse NCU geldhoeveelheid en rente, onder en wisselbaar met ECU/€uro is ordelijk, duidelijk en analoog met natuurlijke systeem-complexiteit en is duurzaam.
Vandaar beleefd mijn bescheiden betoog, 'beyond present sense' en beyond TMS.
bps
André ten DamSociaal/fiscaal-economisch beleid is te harmoniseren, de anderen niet. Die verschillen blijven. De aarde is rond en niet plat.
Dat betekent: geen plaats en geen tijd is gelijk, en daarom is of blijft geen individu en geen collectief gelijk, door verschil in plaats en tijd.
Die aanpassing van verhouding tot elkaar middels wisselkoersen effenen betalingsbalansen en stabiliseren economieën.
Als binnenlandse economieën stabiel zijn, worden wisselkoersen stabiel.
Eerste prioriteit moet het stabiliseren zijn van alle en elke, afzonderlijke binnenlandse economieën.
Dat kan door binnenlandse geldhoeveelheden met rente proportioneel aan de economie te houden in een circulatie van sparen en lenen in NCU.
Reële koersschommelingen van marktwege worden dan minimaal en traag.
Economische wetenschap en centraal bankieren wordt dan saai.
Dat "eindstation" heeft een open einde en is eigenlijk geen eindstation, maar een duurzame structuur.
Zodra dat zo is, kan de mens zich meer richten op sociale en technologische evolutie, omdat thuis economisch het systeem op orde is, loopt en blijft lopen.
erik de lange 3
André ten Dam 5
erik de langeDaarmee doet u het TMS-kernconcept (ECU-ERM) een beetje tekort, dat TMS-concept combineert immers de voordelen van nationale munten met de voordelen van een gemeenschapsmunt terwijl de nadelen van beide systemen worden geëlimineerd. Daarmee realiseert TMS ook eindelijk de gewenste monetaire stabiliteit met de noodzakelijke monetaire flexibiliteit.
Voor een opsomming van de voordelen van het TMS-kernconcept t.o.v. van het concept van 'terug naar nationale munten', zie hierboven bij de reacties van Jean Wanningen.
locke 5
Waarom zou iemand met dezelfde opleiding binnen een Schengenverdrag elders gaan werken tegen 50% discount, toch niet omdat daar de levensstandaard goedkoper is?
P R Bakker 1
Coen Monster 1
Roland Horvath 7
1/ Spaarrekeningen in de NCU, waarom. Men kan toch spaarrekeningen hebben in euro. En is er dan ook geen verleiding om te gaan betalen met NCU.
2/ Een moeilijkheid is het feit dat alle prijzen in euro moeten herrekend worden bij een devaluatie: Een groot werk.
3/ Een andere moeilijkheid: Onstabiliteit door speculatie. Door het stoppen van aankopen uit het buitenland valt de export weg -of vermindert sterk -, wordt de betalingsbalans negatief en moet bvb door dat betalingsbalans tekort bvb na 2, 3 of 6 maanden -of dagelijks- de betreffende NCU gedevalueerd worden maw alle prijzen in euro moeten verminderd worden. Ook de prijzen van goederen die wel makkelijk kunnen geëxporteerd worden. Er is wat dat betreft een verschil tussen de goederen. Interessante goederen kunnen zo voor -veel- minder geld geprivatiseerd, gekocht worden. In Griekenland is ook een interne devaluatie aan de gang door de schuldslavernij van GR waardoor er een eurotekort en een malaise ontstaat, ook onder andere met de bedoeling havens en andere goederen voor een appel en ei te kunnen privatiseren.
Als ipv. TMS een eigen munt samen met - en volledig los van de euro introduceert in iedere staat van de eurozone, dan kan er ook een interne devaluatie plaats hebben zonder alle prijzen in euro te herrekenen. De voor de export 'zwakke' goederen verminderen in europrijs meer dan andere. De eigen munten: Niet converteerbaar in andere valuta, niet op de beurs, niet naar het buitenland. Dan is er in die periode geen geldtekort waardoor de -ruil- handel gehinderd wordt. De burgers moeten alleen leren werken met 2 valuta. Maar er moet niet om de haverklap veel herrekenwerk verricht worden en speculatie tegen de eigen munten is zo goed als onmogelijk. Er is in dit geval geen monetaire formele band tussen de eigen munt en de euro, er is alleen een verband via de prijzen van goederen: in euro en in de eigen munt.
André ten Dam 5
Roland HorvathAd 1. Bij TMS zijn er geen rentedragende spaarrekeningen in euro, uitsluitend in de desbetreffende nationale rekeneenheid.
Ad 2. Het herrekenen van de euro-prijzen bij een aanpassing van de wisselkoers van een nationale rekeneenheid t.o.v. van de euro is een kwestie van een 'druk op de knop' (softwareprogramma's). Na een algehele (dringend noodzakelijke) wisselkoers 'reset' bij de invoering van het TMS-systeem, zullen wisselkoersaanpassingen zeer sporadisch doorgevoerd worden. Het TMS-wisselkoerssysteem is immers een wisselkoerssysteem niet op basis van 'zwevende' wisselkoersen maar op basis van 'vaste maar aanpasbare wisselkoersen'.
Ad 3. Omdat de euro bij het TMS-systeem de enige valuta (= betaalmiddel) blijft, is valutaspeculatie (denk aan Soros en het Britse pond) bij TMS uitgesloten! Aanpassing van onderlinge wisselkoersen tussen eurolanden dienen uitsluitend om ontstane economische onevenwichtigheden recht te kunnen trekken, en dat is zeer wenselijk zeker binnen een open handelsgebied als de Europese interne markt. In die zin neemt het TMS-systeem ook ontstane instabiliteit juist weg.
Waarom het TMS-systeem te prefereren valt boven een systeem van niet-converteerbare nationale munten naast de euro en welke nadelen er aan dat laatste systeem kleven, is in voorgaande reacties al uiteengezet.
Matthijs 11
André ten DamEn dat allemaal gecoördineerd en gecontroleerd door instanties. Want heeft de slager op de hoek zin om zijn prijzen te verlagen op last van een besluit in Brussel/Frankfurt? Waarschijnlijk niet. Hoe wordt gecontroleerd of hij dat wel precies goed doet?
En als klanten na het weekend van devaluatie in de winkels komen, is het een gereken van jewelste. Mijn salaris is van 2150 naar 1785 euro gegaan. Sommige producten zijn in gulden hetzelfde, in euro gedaald, andere produkten zijn in euro hetzelfde maar in gulden gestegen (de buitenlandse produkten of die produkten waar een grote buitenlandse component in zit). Het hele boodschappenmandje is waarschijnlijk duurder geworden (door het buitenlandse aandeel), in zowel gulden als euro.
line
Allereerst mijn dank voor jean en alle andere reageerders van uitleg en vragen over de TMS. André ten Dam u had als voor beeld de hypotheek.Wat gaat er gebeuren als een Chinese "bank" de hypotheken heeft over genomen van een bank in Nederland? De Chinese hebben hun geld in de mand gestopt en was aan genomen (wereldbank?), de A.. en nog wat weet de letters niet meer. Hun geld waarde bedoel ik, als geacsepteerd, als dat klopt.Hoe verhoud zich dat dan de yuan ( nog als ik het goed schrijf) naar de TMS euro/gulden? Dus enigzins buiten de euro/gulden.Qua Europeese gedachten van TMS. Ik vraag dit omdat de Chinesen behoorlijk wat op kopen in Nederland. Hoe verhoud zich dat dan?
André ten Dam 5
lineAntwoord: Niets, het blijft dezelfde hypotheekovereenkomst naar NL-recht en genomineerd in de NL-rekeneenheid. Voor een buitenlandse (Chinese) investeerder die de Nederlandse hypotheek als belegging van een Nederlandse bank koopt is dat dan een investering in een vreemde valuta.