Je komt als journalist misschien maar één keer in je leven een verhaal tegen dat elke fantasie overstijgt. Een verhaal waarvan de feiten zo onwaarschijnlijk zijn dat je jezelf steeds opnieuw afvraagt of het wel écht gebeurd kan zijn. Ik had het grote geluk dat ik in mijn debuutjaar als journalist tegen de ongelooflijke geschiedenis over de uitvinder Jan Sloot aanliep. Dat leidde in februari 2001 tot het spraakmakende verhaal in het zakenblad Quote (mijn toenmalige werkgever). Drieënhalf jaar later mocht ik aan de voet van de Rembrandttoren in Amsterdam het boek De broncode presenteren. Ruim negen jaar later krijgt het fascinerende verhaal toch nog het vervolg waar het mijns inziens meer dan recht op heeft: een verfilming. Vorige week maakte uitgever Podium bekend dat regisseur en scenarist Max Porcelijn Jan Sloot, de vroegere high tech-goeroe Roel Pieper, de Nijmeegse investeerder Marcel Boekhoorn en andere uitzonderlijke persoonlijkheden op het witte doek tot leven zal wekken. Porcelijn debuteerde in 2012 met de tragikomische thriller Plan C. En toeval of niet, Plan C was aanvankelijk ook de werktitel voor het project rond de uitvinding van Jan Sloot en de titel van het eerste hoofdstuk in mijn boek. De gelauwerde film van Porcelijn begint met een onheilspellende voice over: 'We beginnen allemaal met plannen, met dromen, maar meestal loopt het anders'. Jan Sloot zaliger zou dat beaamd kunnen hebben.

Bingo

Jan Sloot was een in zichzelf gekeerde elektronicareparateur uit Nieuwegein, vader van vier kinderen, woonachtig in een onaanzienlijk rijtjeshuis en trouw bezoeker van de bingo-avonden van de plaatselijke muziekvereniging. Deze nogal alledaagse man leek eind jaren negentig van de vorige eeuw, op het hoogtepunt van de internethype, de heilige graal van de digitale technologie in handen te hebben. Niet alleen de zelfbenoemde kroonprins van Philips, Roel Pieper, lag aan zijn voeten, ook  de supersterren van de Amerikaanse venture capital liet hij watertanden. De vermeende uitvinding van Sloot – een wetenschappelijk onmogelijke coderingstechnologie waarmee digitale informatie één miljoen keer verkleind kon worden – zou de basis vormen van een bedrijf - de 5th Force - dat honderden miljarden dollar waard moest worden. Het liep iets anders. Op het moment dat de bank en investeerders de deal van de eeuw wilden beklinken, stierf de uitvinder in de achtertuin van zijn doorzonwoning en nam hij zijn coderingstechnologie mee het graf in.

Jan Sloot liet de supersterren van het Amerikaanse venture capital watertanden

Dit onbestaanbare scenario zorgde bij de onthulling in Quote in 2001 al voor de nodige ophef. Die werd drie jaar later bij de publicatie van het boek nog veel groter. Fons de Poel, anchorman van de toenmalige actualiteitenrubriek Netwerk (KRO), wist dat mijn boek eraan kwam en maakte een tweedelige documentaire van het verhaal die in de dagen rond de presentatie van het boek De broncode op televisie werd vertoond. Die combinatie zorgde ervoor dat het verhaal bij velen een onuitwisbare indruk achterliet.   De eerste van de twee uitzendingen van Netwerk waarin het verhaal van Jan Sloot werd verteld   Zelfs voor Tom Perkins, de mede-oprichter van de roemruchte durfinvesteerder Kleiner Perkins Caufield & Byers (KPCB) uit de Silicon Valley, leverde de verwikkelingen rond Jan Sloot onvergetelijke momenten op. Toen Perkins Sloot in 1999 ontmoette had hij alles wat je als Amerikaanse durfinvesteerder mee kan maken, beleefd. KPCB stond met succesinvesteringen in Amazon, Netscape en later Google aan de absolute top van de wereldwijde venture capital. In zijn in 2007 gepubliceerde memoires Valley Boy - een 'national bestseller' – omschreef Perkins de 5th Force als 'de beste deal die hij ooit meemaakte'. En ja, 'tevens de slechtste'.

De uitvinding leeft

Het verhaal over de uitvinding van Sloot leeft voort. Niet alleen in de film die, als alles goed gaat in het voorjaar van 2016 zijn premiere zal beleven, ook in werkelijkheid. Vanaf de dag dat het verhaal voor het eerst het licht zag, hebben vele tientallen mensen zich bij mij gemeld met de vreugdevolle mededeling dat ze de code van Jan Sloot hadden weten te kraken of daar bijna mee klaar waren. Vaak wilden ze van me weten of ze bang moesten zijn voor sinistere organisaties die er belang bij zouden hebben de uitvinding voorgoed te laten verdwijnen. Nog vaker wilde ze de contactgegevens hebben van de investeerders die ooit bij de 5th Force waren betrokken. Nooit zag ik ook maar enig resultaat van al deze creatieve geesten. Toch bleven mensen mij bellen en mailen. Eerder dit jaar werd ik nog door een zeer zelfbewuste persoon benaderd die aankondigde dat hij de coderingstechnologie had weten te reconstrueren. Hij stuurde ook een animatie toe van hoe het systeem zou werken en ook een professioneel uitziende brochure van het bedrijf dat de uitvinding op de markt ging brengen. Dat het bedrijf was vernoemd naar een fictief buitenaards ras (en taal) uit de televisieserie Stargate SG-1 zorgde ervoor dat mijn aandacht zich weer snel op meer stoffelijke zaken richtte. Niettemin liet een zeer vermogende Nederlander mij vorige week nog weten dat er een oud lid van het 5th Force-team (hierboven op de foto zichtbaar) bezig is met het aantrekken van investeerders voor...jawel, de lancering van coderingstechnologie van Jan Sloot. Afijn, dat belooft nog wat. Persoonlijk kijk ik vooral uit naar wat Max Porcelijn van mijn boek gaat maken. De eerste geluiden die ik van de filmmaker opving, klonken zeer veelbelovend.