De Grote Hypothekering
19
Een nieuw onderzoek leert dat bankieren in de afgelopen eeuw ingrijpend is veranderd. 'Banken zijn gaan lijken op vastgoedfondsen.'
De ondernemer die met hoed in de hand zijn bankier opzoekt die, na nauwkeurige inspectie van zijn kredietwaardigheid, een lening verstrekt -- het klassieke bankieren. Een nieuw onderzoek van Alan Taylor, Òscar Jordà en Moritz Schularick laat echter zien dat banken in de westerse wereld zich steeds verder los hebben gemaakt van dit romantische beeld. 'Het kernbedrijf van banken in ontwikkelde economieën lijkt veel op dat van vastgoedfondsen: banken lenen (kort) van het publiek en de kapitaalmarkten om te investeren in (lange) leningen en andere bezittingen gelinkt aan vastgoed,' aldus Taylor en zijn co-auteurs.
Het auteurstrio heeft een dataset verzameld met gegevens over de samenstelling van bankbalansen in zeventien landen sinds 1870. De data laat goed zien hoe het bankbedrijf is veranderd. Vlak voor de Eerste Wereldoorlog waren niet aan vastgoed gerelateerde leningen gemiddeld 41 procent van het bbp. In 2010 was dit 46 procent, slechts een fractie hoger. Het beeld voor vastgoedgerelateerde leningen is echter heel anders. Aan het begin van de Eerste Wereldoorlog waren hypotheekleningen nog goed voor 20 procent van het bbp, inmiddels is het 69 procent. Meer dan een verdrievoudiging.
Taylor laat met econometrisch onderzoek zien dat vóór de Tweede Wereldoorlog een hypotheekhausse een matige voorspeller van een aanstaande financiële crisis was. Na de Tweede Wereldoorlog verandert dat echter drastisch. Bovendien zijn na WO2 crises die na een hypotheekhausse komen dieper dan crises na een andere kredietgolf.
De laatste diepe schuldencrisis in de jaren dertig had dan ook een kwalitatief ander karakter dan de huidige. In 1928 was slechts zo'n 27 procent van alle bancaire leningen vastgoedleningen, in 2007 was dat 60 procent.
Taylor et al. bevestigen eigenlijk wat velen al dachten: de groei van de financiële sector is tevens de groei van de vastgoedeconomie. ‘Het bemiddelen tussen de spaargelden van huishoudens en de productieve investeringen van bedrijven – zoals de economische tekstboeken de rol van de financiële sector beschrijven – vormt nog maar een gering deel van het bancaire bedrijf vandaag de dag.’
Taylor laat met econometrisch onderzoek zien dat vóór de Tweede Wereldoorlog een hypotheekhausse een matige voorspeller van een aanstaande financiële crisis was. Na de Tweede Wereldoorlog verandert dat echter drastisch. Bovendien zijn na WO2 crises die na een hypotheekhausse komen dieper dan crises na een andere kredietgolf.
De laatste diepe schuldencrisis in de jaren dertig had dan ook een kwalitatief ander karakter dan de huidige. In 1928 was slechts zo'n 27 procent van alle bancaire leningen vastgoedleningen, in 2007 was dat 60 procent.
Taylor et al. bevestigen eigenlijk wat velen al dachten: de groei van de financiële sector is tevens de groei van de vastgoedeconomie. ‘Het bemiddelen tussen de spaargelden van huishoudens en de productieve investeringen van bedrijven – zoals de economische tekstboeken de rol van de financiële sector beschrijven – vormt nog maar een gering deel van het bancaire bedrijf vandaag de dag.’
