
De monetaire Stemwijzer: wat wil de politiek met ons geld?
Voor de verkiezingen worden de verkiezingsprogramma’s van de meeste partijen doorgerekend om mooie financiële plaatjes te schetsen bij het beloofde beleid. Maar hoe kijken de partijen aan tegen het fundament van onze financieel gestuurde economie: het geldstelsel? Paul Buitink en Thomas Bollen maakten een monetaire Stemwijzer met daarin de belangrijkste ideeën over ons geld.
Het geldstelsel, ook wel monetair systeem genoemd, heeft dankzij het burgerinitiatief Ons Geld de afgelopen jaren flink in de belangstelling gestaan. De werking ervan is zo complex dat de meeste politici en veel economen er ook niets van begrijpen. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) voert daarom op dit moment een onderzoek uit om de verschillende aspecten van geldcreatie in kaart te brengen en te kijken naar alternatieven en verbeteringen. Ondertussen gebeurt er op het gebied van financiële innovatie van alles, zoals het gebruik van cryptografisch geld als Bitcoin, alternatieve lokale munten en het initiatief om een depositobank te stichten. De wetten op het gebied van banken en geldcreatie zijn echter lang niet altijd berekend op dergelijke innovaties. Ook de regelgeving voor de bancaire sector staat nog steeds volop ter discussie: is er wel genoeg veranderd om een nieuwe financiële crisis te voorkomen? En door dit alles heen geweven, is er natuurlijk het fundamentele monetaire vraagstuk over de toekomst van de euro.
Juist bij een aantal gevestigde partijen lees je nauwelijks iets over geldschepping
Hoewel geldschepping een belangrijk maatschappelijk thema is geworden, speelt het onderwerp bij lang niet alle partijen een rol in het verkiezingsprogramma. Juist bij een aantal gevestigde partijen lees je er nauwelijks over, terwijl sommige kleine partijen verrassen met concrete plannen. Wij hebben daarom de programma's van alle 28 partijen op de kieslijst bestudeerd en een monetaire kieswijzer samengesteld. Collega Chris Aalberts schreef al twee verkiezingsartikelen over de EU en Euro, waarin hij de standpunten van de zittende partijen bespreekt. In dit artikel een bredere beschouwing, inclusief de ideeën van frisse en minder frisse nieuwkomers zoals Jezus Leeft, Nieuwe Wegen en de Piratenpartij. Partijen zonder programma, zoals Niet Stemmers en Geenpeil hebben we, vanwege gebrek aan informatie, niet geplot.
De assen
De standpunten van partijen visueel weergeven is natuurlijk overzichtelijk, maar het is tegelijkertijd een subjectieve en arbitraire bezigheid. We dekken ons volledig in, want het betreft hier geen wetenschap maar geïnformeerde opinie: de logo’s hadden ook een plekje verder naar links of rechts kunnen staan. Wel geeft het schema een goed beeld van hoe het politieke landschap eruit ziet.
We hebben de verdeling gedaan op basis van de partijprogramma’s, maar hebben hier en daar ook de huidige politieke situatie beschouwd. De partijen in de hoeken van de grafiek zijn zeer hervormingsgezind wat betreft het geldstelsel en de partijen in de witte middencirkel willen vooral doorgaan op de ingeslagen weg. De keuze voor de assen van de grafiek waartegen je de partijen uitzet, is eigenlijk de belangrijkste van de hele exercitie. Die lichten we dan ook even toe.
Er bestaat een sterk politiek contrast tussen ‘eurofielen’ en ‘nationalisten’
Overheid versus markt
De ideeën over innovatie van en controle over het geldstelsel en de bancaire sector is over deze as zeer uiteenlopend. Sommige partijen vinden dat geldcreatie en -distributie een rol voor de overheid is. Andere partijen zien vernieuwingen liever vanuit de markt komen.
Nederland versus Europa
Er bestaat een sterk politiek contrast tussen ‘eurofielen’ en ‘nationalisten’. Dat leidt soms niet verder dan tot een anti-EU-standpunt, maar we zien ook concrete voorstellen voor splitsing van de euro of ideeën voor parallelle, alternatieve munten. De bevoegdheden om over ons eigen geld te bepalen, zijn met de invoering van de euro overgeheveld naar Brussel. Om de fundamenten van het geldstelsel aan te passen moeten we dus verder kijken dan onze landsgrenzen.

Status quo
De partijen die wij in het witte centrum van de grafiek hebben geplaatst, zijn niet echt helder over hun monetaire plannen. Ze spreken zich niet daadkrachtig uit ten faveure van de euro, maar zeggen ook niet dat ze eruit willen stappen. Het devies lijkt hier vooral doormodderen zoals we nu doen, want concrete plannen voor monetaire hervormingen ontbreken. Het CDA, dat zich met zittend kamerlid Pieter Omzigt heeft ontwikkeld tot criticaster van het opkoopbeleid van de Europese Centrale Bank (ECB), maakt zich hard voor de Nederlandse pensioenspaarder, maar spreekt zich als partij gek genoeg niet duidelijk uit over de toekomst van de euro. Wel heeft de inzet van Omtzigt vorige week geleid tot een onderzoek door de Raad van State naar de toekomst van de euro, dat door de voltallige Tweede Kamer werd gesteund.
Het devies lijkt vooral doormodderen zoals we nu doen
Sylvana Simons’ Artikel1 zegt daarentegen niets over de euro en wil qua hervorming slechts een scheiding tussen consumenten- en zakenbanken. PvdA, de partij van de huidige minister van Financiën Dijsselbloem, wil de Europese bankenunie vervolmaken in combinatie met een hogere buffer voor banken (10%). De PvdA wil de overheidsinmenging vergroten door het in 2013 genationaliseerde SNS als nutsbank te behouden.
Internationale vrijmunterij
In dit segment zitten partijen die per saldo vóór marktwerking in het financiële systeem zijn. De VVD wil bijvoorbeeld lichtere vergunningseisen voor kleine banken en zou graag meer fintech zien. Op papier is de partij voorstander van de mogelijkheid om zwakke landen uit de euro te knikkeren, maar in praktijk doet de VVD daar echter niets aan, en daarom hebben we haar in het witte status-quo vlak gezet. De schijn-onafhankelijkheid van de ECB staat bij de eurofiele liberalen hoog in het vaandel en over hervorming van geldcreatie wordt geen woord gerept.
Dit kwart van de grafiek laat een hervormingsgat zien dat alleen wordt opgevuld door de Libertarische Partij (LP) die zich uitspreekt voor internationale vrijmunterij. De LP wil iedere burger de volledige vrijheid geven om te betalen met een andere munt dan de euro — of dat nu bitcoin, goud of een lokale munt is. De partij vindt dat de band tussen ECB, commerciële banken en politiek te innig is geworden maar zoekt als enige de oplossing hiervoor in absolute vrijheid van betaalmiddel.
Transnationale overheidsmunt
D66 bevindt zich als eurominnende partij op zoek naar verdere Europese integratie tussen de internationale vrijmunterij en een transnationale overheidsmunt. De partij zoekt naar marktwerking, door bijvoorbeeld drempels te verlagen voor nieuwe bancaire toetreders en staat open voor innovatieve vormen van bedrijfsfinanciering. Aan de andere kant wil D66 naar een volledig Europese economische en monetaire unie, met een grotere centrale begroting.
De echte eurofanaten vinden we bij Groenlinks
De echte eurofanaten vinden we bij Groenlinks. Daar pleiten ze voor de euro-obligatie of eurobond, die de schuldenlasten van noodlijdende overheden verlicht door ze uit te smeren over de andere landen. Er staat geen enkel kritisch woord over de euro in het partijprogramma, alsof er geen euro-crisis speelt. Dat is opmerkelijk, omdat Groen Links daarmee ook voorbij gaat aan de rol van de ECB in het in stand houden van de fossiele industrie, terwijl de rest van het partijprogramma juist inzet op de duurzame economie. Verder ziet GroenLinks graag overheidsinterventie in de financiële sector, zoals hogere buffers voor banken, scheiden van bankactiviteiten en het stichten van een Groene Investeringsbank. De partij wil de macht van de banken inperken en steunt het onderzoek naar de mogelijkheid om geldcreatie over laten aan de staat.
DENK spreekt zich niet uit over de euro. Interessant genoeg wil de partij wel geldcreatie overhevelen naar de Staat.
"De Burgerbeweging en Mens en Spirit willen niet alleen uit de euro, maar willen ook rente, speculatie en private geldcreatie afschaffen"
Nationale overheidsmunt
Hier vinden we vooral de conservatief socialistische partijen. Zoals de SP, die graag plannen wil maken om de euro te ontvlechten en die tegelijkertijd GroenLinks-achtige hervormingen wil zien in de financiële sector, zoals een Nationale Volksbank, hogere buffers en een transactietaks.
Nog radicaler zijn De Burgerbeweging en Mens en Spirit, die niet alleen uit de euro willen, maar ook rente, speculatie en private geldcreatie willen afschaffen.
De plannen van de Partij voor de Dieren (PvdD) vallen grotendeels in deze hoek: meer regels in de financiële sector, inclusief verduurzamingseisen. In tegenstelling tot Groen Links is de PvdD uitgesproken tegenstander van de euro en wil ze parallelle munten toestaan, vergelijkbaar met de plannen van partijen in het nationale vrijmunterij-kwadrant.
De PVV is bijna niet in te delen vanwege het summiere verkiezingsprogramma, maar wil uit de EU en is openlijk voorstander van een terugkeer naar de gulden.
De PVV is bijna niet in te delen vanwege het summiere verkiezingsprogramma
Nationale vrijmunterij
In deze categorie vinden we de partijen die van mening zijn dat de euro te veel weeffouten heeft om er nog verantwoordelijk mee door te kunnen gaan en die in een nieuw bestel minder regels willen, zoals Forum voor Democratie (FvD), of die meer ruimte willen voor nieuwe markttoetreders in de bancaire sector, zoals de Piratenpartij. FvD is voor een euro-referendum en tegen het partijkartel in politiek en media, maar wijdt geen enkel woord aan het bankenkartel of concrete monetaire hervormingen. De Piratenpartij maakt zich hard voor een splitsing tussen geldcreatie en kredietverlening en laat ruimte voor alternatieve munten. Nieuwe Wegen wil een opsplitsing van de euro in noord en zuid. Deze partijen zien een rol voor de overheid om in te grijpen in het huidige geldstelsel, maar in tegenstelling tot de partijen in het andere nationaal georiënteerde kwadrant, wordt de uiteindelijke oplossing gezocht in opsplitsing en concurrentie in plaats van een nationale overheidsbank.
Opvallend zijn ook de Christelijk Conservatieve partijen SGP en Christenunie. SGP wil een euro-exit van de Zuid-Europese landen en een efficiëntere overheid met minder regels. Christenunie wil Grexit en pleit als enige partij voor het afbouwen van het depositogarantiestelsel naar 50.000 euro.
Beloftes waarmaken
De hervorming van ons geldstelsel zal de komende jaren een steeds belangrijker thema worden, of de gevestigde orde dit nu wil accepteren of niet. Zowel de technologische als geopolitieke krachten die hieraan ten grondslag liggen zijn niet te stuiten. De grote vraag is welke partijen hier het beste op anticiperen en of ze hun beloftes kunnen waarmaken. De meerderheid van de partijen zet zich stevig af tegen de status quo in de witte cirkel, waar juist de beleidsmakers van de afgelopen jaren zich bevinden. Opvallend veel partijen zijn tegen de euro en willen de financiële sector aanpakken. De ideeën leven, maar voor concrete plannen kun je niet bij de koplopers in de peilingen terecht.
Paul Buitink organiseert het jaarlijkse monetaire event reinvent.money en is bestuurslid van Stichting Full Reserve. Overdag werkt hij bij een kredietverzekeraar.
98 Bijdragen
Lodewijk 6
piterkamp 4
Het werkt niet anders dan het geldstelsel van de Papuas, in de tijd dat Luns nog dacht dat wij Nieuw Guinea konden houden.
De lokale Draghi's daar, Nederlandse bestuursambtenaren, dachten goedkoop te kunnen bouwen, door het plaatselijke geld, kauri schelpen, in grote hoeveelheden te kopen op de Malediven, waar die schelpen in overvloed zijn, bij Nieuw Guinea zijn ze zeldzaam.
Die Draghi's betaalden de Papua bouwvakkers met die schelpen, er kwam gigantische inflatie, de varkens werden onbetaalbaar voor wie ze niet had, de jongeren, en er kwam opstand.
Als ik me goed herinner kwam er één Draghi om, Gonzales, bekend vanwege zijn bijnaam Gunsalves.
Het probleem bij de Papuas was dus niet anders dan bij ons, zij waren de beheersing van hun geld kwijtgeraakt, het was hun geld niet meer.
Zo is het nu bij ons ook.
Het lijkt alsof het nu niet anders bij ons is dan in de goede oude tijd, toen de gulden nog van ons was.
Formeel was toen ook onze Draghi, de DNB topman, onafhankelijk.
Toch zat onze Draghi toen wekelijks bij de minister van Financiën, en niet alleen om koffie te krijgen.
Financiën oefende wel degelijk invloed uit.
Zo nu en dan waren er verschillen van inzicht, als die in de openbaarheid kwamen was er een ingewikkelde situatie.
Voor zo ver ik weet werd die altijd opgelost.
De euro landen zijn een stelletje met tegengestelde belangen.
Dijsselbloem is dus geen partij voor Draghi.
Die past dus 'verdeel en heers' toe.
PS
Bij Weltschmerz is nog wel eens iets boeiends te vinden
http://www.cafeweltschmerz.nl/het-schimmige-van-geldcreatie-willem-middelkoop-en-martijn-jeroen-vd-linden/
Het boeiende hier is dan dat een bedrijfseconoom het geldwiel gaat uitvinden.
Maar ja, boer Dijsselbloem kan ook de euro groep leiden, wat zeur ik.
http://joostniemoller.nl/2017/02/zo-verdoezelt-nederlandse-staat-kosten-immigratie/#comments
Immigranten kosten ons dus niets.
peterengel 2
misschien handig om nog eens te lezen over geld en meer op
www.courtfool.info
piterkamp 4
peterengelKlopt, helemaal waar.
Maar dat in deze zin al geen onderscheid wordt gemaakt tussen de centrale bank en de rest van de bankiers, dat toont al aan hoe slecht het verhaal is.
De taak van een centrale bank is regulering van de geldhoeveelheid.
Dat kunnen centrale banken, of ze dat goed doen is iets anders.
Dan zie ik ook niet dat er twee systemen in deze wereld zijn, commerciële centrale banken, alleen de VS en VK, en daartegenover de overige landen en unies, die hebben centrale banken als ambtelijke instellingen.
Beide benaderingen hebben voor- en nadelen.
Het nadeel van een ambtelijke centrale bank is dat die onbeperkt verlies kan maken, ook voor die bank bloedt de belastingbetaler, als een Draghi rotzooi trapt.
peterengel 2
piterkamppiterkamp 4
peterengelGewone banken kunnen niet zonder de centrale bank onbeperkt geld maken.
De enige echte geldschepper is de centrale bank.
Michel Fleur 6
piterkampDenk bij het geldsysteem aan een stelsel van ringen. De binnenste ring is de centrale bank: ring 1. Daar omheen zitten de private banken: ring 2. Daar omheen zit de rest van de economie: ring 3.
De banken in ring 2, vereffenen hun onderlinge transacties via deposito's bij de centrale bank. Als dit vereffenen niet lukt, kan het betalingssysteem (overschrijvingen) in gevaar komen en kunnen bewoners van ring 3 hun verplichtingen niet nakomen. De centrale bank is dan verplicht de bank in gebreke geld te lenen, tenzij deze bank niet solvabel is.
Bewoners van ring 3 kunnen alleen bij ring 2 [1]. Deze bewoners hebben een betaalrekening en eventueel nog wat andere producten. De overheid bevindt zich overigens in ring 3.
Op het moment dat iemand geld leent van een bank, vergroot die het saldo van de betaalrekening van die persoon ZONDER het saldo van een andere rekening te verlagen. Omdat de bank een bankvergunning heeft, mag ze de balans kloppend maken door een schuldverklaring tegenover dit bedrag op de balans te zetten. De bank schept dus een wettig betaalmiddel (tegenover een contract).
Een bank mag dit niet onbeperkt doen. Als de verplichte buffer 5% is, mag ze
(100% / 5%) = 20 maal haar vermogen aan schuld hebben uit staan.
In Europa is meer dan 90% van het geld "uitstaande schuld" en derhalve door private banken geschapen. En daar betalen we allemaal belasting (rente) over.
_____
[1] tenzij de centrale bank besluit direct obligaties te kopen van bewoners van ring 3.
piterkamp 4
Michel FleurIn theorie, het praktische bezwaar is dat alle commerciële banken dat overeenkomstig moeten doen, de uitdrukking daarvan in economische leerboeken is 'in de pas lopen'.
Een bank die meer krediet verleent, relatief, dan andere banken komt snel in liquiditeitsproblemen.
Dan zijn er de bevoegdheden van de centrale bank in te grijpen, dan kan via het rente mechanisme, maar dat is indirect, maar ook door eisen te stellen aan commerciële banken.
Michel Fleur 6
piterkamp> De enige echte geldschepper is de centrale bank.
toch niet?
piterkamp 4
Michel FleurIedereen kan geld maken, zo legde Duisenberg ons heel lang geleden uit.
Zoals hij zei 'je maakt alleen een papiertje met IOY, I owe you, als dat als geld wordt geaccepteerd is het geld'.
Je zag het aan de bitcoin, er zijn, geloof ik, nog mensen die die dingen accepteren.
Zwitserland heeft een onderlinge munt, al lang.
In Nederland schijnt nu ook zo iets te bestaan.
Maar euro's maken, dat kan uiteindelijk alleen Draghi.
Binnen de limieten die Draghi toestaat, kunnen commerciële banken geld maken, maar niet onbeperkt.
Michel Fleur 6
piterkampMaar wel veel meer dan op basis van het originele buffer percentage mogelijk zou zijn. Als banken leningen of schuldpapieren met een factor mogen meetellen voor hun vermogen (obligaties zijn tenslotte heel veilige, omgekeerde leningen), dan kunnen leningen dus uiteindelijk ook meetellen als basis voor nieuw krediet. Bovendien zal door het overmatige krediet inflatie optreden, waardoor de portefeuille van bezittingen van de bank toeneemt en weer met een hevel mag worden uitgeleend. Als banken dus inderdaad zoals u zegt "in de pas lopen" is er veel mogelijk.
https://www.youtube.com/watch?v=FRNHdJGBATE
Roland Horvath 7
Hetzelfde met de euro: Niets over de onafhankelijkheid van de ECB. Onafhankelijkheid en wilde geldcreatie met alle gevolgen van dien. Ook niets over een geldtransfer in de eurozone van overschot naar tekort landen zoals er een transfer is in ieder land van rijk naar arm door de inkomstenbelasting en door de Sociale Zekerheid SZ. Voor NL zou dat volgens sommigen 47 miljard per jaar bedragen. En dan, wat is het probleem. Dat geld is het gevolg van de euro, niet van de inspanning van NL. Het wel zeer intelligente antwoord daarop wordt gegeven door een politicus van gemiddeld niveau, de MP Mark Rutte: "Geen NL euro naar Griekenland". Dat is het niveau van de partij programma's. In dezelfde geest: Geen VVD'er en zeker geen Rutte meer naar het Torentje.
Een eigen munt voor iedere staat naast de euro, een zogenaamde Zwitserse combinatie van 2 munten, de Franc en de WIR sedert 1934, dat gaat er nog wel in. Om de staten ook op zichzelf te laten functioneren.
En veel partijen willen af van de euro zoals ze ook een zwakke confederale samenwerking willen. Het is alsof iemand een auto heft die mankementen begint te vertonen. Daarom wil de bezitter af van een auto, het moet zonder ook kunnen. Aan corrigeren van de mankementen van de auto wordt niet gedacht. Wellicht te moeilijk voor de NL partijen. Ze hebben overigens ook niet veel belangstelling.
A. van Dijk 2
Roland Horvathpiterkamp 4
A. van Dijkpiterkamp 4
Roland HorvathHet is kennelijk te moeilijk te begrijpen dat de euro niet kan werken, en ook geen economisch doel heeft of had, alleen een politiek doel: politieke integratie forceren.
Hoe dom onze politici zijn blijkt nu, die euro is het breekijzer wat de EU opbreekt, nu die politieke integratie onhaalbaar is gebleken.
Maar ja, wie leest een boek als dat van Sarrazin ?
Lydia Lembeck 12
Roland HorvathHeb je er alvast eentje...
peterengel 2
nu nog een betrouwbare politieke partij vinden ...
Arjan 7
Mijn verbazing ontstond toen ik zag dat een relatie probeert te worden gelegd naar een ander geldstelsel. Want is dat ook een onderwerp wat Nederlanders bezig houdt? Nou, slechts voor een heel heel heel klein groepje is dat interessant.
Maar waarom wordt die relatie dan gelegd alsof het iets wezenlijks is wat speelt onder burgers? Het antwoord is dat de auteur Paul Buitink is met een kleine aanhang vrienden die graag een ander geldstelsel willen en verliefd zijn op de Bitcoin, maar waar Nederlanders niet bezig mee zijn.
Wat mij betreft hoeft die propaganda van Paul niet in een monetaire stemwijzer.
Ferdi Scholten 5
ArjanHet is niet voor niets dat dit onderwerp speelt, mede dankzij de stichting "ons geld" maar ook dankzij bekende economen die bij FTM al meermaals voor het voetlicht zijn gekomen. De manier waarop geld op dit moment in omloop wordt gebracht is fundamenteel verkeerd en niet duurzaam. De geldcreatie uit schuld en het heffen van rente hierover levert een onhoudbare situatie op die nog wordt verergerd door fractioneel bankieren. Het is wachten totdat deze constructie omvalt, maar dat dit gaat gebeuren staat voor de meeste financieel deskundigen als een paal boven water, zeker als er niets verandert.
De problemen met de Euro worden inderdaad overal ter sprake gebracht en de crisis die de ECB veroorzaakt met haar QE beleid onder spaarders (zoals pensioenfondsen) gaat aan niemand voorbij. Dit zijn echter symptomen van een fundamenteel verrot en corrupt monetair systeem. Dat de meeste partijen dit helaas niet zien en alleen maar proberen de symptomen te bestrijden met regelgeving en minimale aanpassingen, zonder het onderliggende probleem aan te pakken is mijns inziens een brevet van onvermogen.
En wat betreft de Bitcoin, de achterliggende blockchain technologie wordt nu ook al ingezet door bestaande banken en andere bedrijven in het huidige monetaire stelsel. Het is een middel op zich, maar geen monetair stelsel.
Arjan 7
Ferdi ScholtenWaarschijnlijk zegt dat meer over je netwerk waarin je begeeft dan over de realiteit. Niemand die dit serieus neemt.
Ferdi Scholten 5
ArjanHet was natuurlijk ook toeval dat het Burgerinitiatief Ons Geld zo snel veel meer dan het benodigde aantal handtekeningen had opgehaald onder de bevolking om dit aanhangig te maken in de tweede kamer. Ook het succes van de keer op keer uitverkochte voorstellingen van "Door de bank genomen" werd slechts door een beperkt groepje mensen veroorzaakt, net als alle media ophef hierover....
Dat het inmiddels ook (mondjesmaat) in reguliere media wordt besproken helpt natuurlijk ook wel een handje mee. Waarschijnlijk sta je er niet eens bij stil dat je zelf mogelijk al gebruik maakt van alternatieve geldsystemen, bijvoorbeeld zoiets als Airmiles kun je als zodanig aanduiden. Ook de veelheid aan LETS kringen in Nederland vallen binnen de definitie van een alternatief geldsysteem.
Dat er daarnaast in Nederland al bijna een half jaar een rentevrije complementaire munt is ingevoerd, naar voorbeeld van o.a. Zwitserland (WIR) en het VK (Bristol pound) is je waarschijnlijk ook ontgaan.
Arjan 7
Ferdi ScholtenStichting Ons Geld moet zichzelf de vraag stellen waarom men spaarders wil opzadelen met een rekening waar je 0% rente krijgt, maar waar het veilig is, en waar je slechts rente mag ontvangen als je het op een deposito zet waarbij de looptijd gelijk is aan die van de looptijd van de lening. Dus een deposito van min 5 a 7 jaar of langer.
Als mensen geen risico willen nemen, dan gaan ze maar bankieren bij die depositobank (van mij mag het er komen), en als mensen lang geld op een deposito willen zetten dan kan dat nu al, of ze nemen meer risico via de kapitaalmarkt. De meerderheid wil spaarrente en geld vrij beschikbaar hebben. Dat ze willen dat hun spaargeld 100% veilig is, betekent niet dat die mening ze is toegedaan als de rente dan altijd 0% moet zijn. Dan accepteren ze dat beetje risico wel, zeker met een depositogarantiestelsel.
En dan heb ik het nog niet eens over de gevolgen voor de kredietverlening in Nederland. Allemaal issues waar ONS GELD niet over nadenkt, althans ik lees er geen woord over.
Ferdi Scholten 5
Arjanmet uw laatste zin geeft u overduidelijk aan dat u geen enkel benul heeft over hoe het huidige geldstelsel in elkaar zit.
Het huidige systeem is gebaseerd op geldcreatie vanuit het verlenen van krediet (schuld) waarover gedurende de gehele looptijd rente wordt geheven, en dat is nu juist wat precies alle problemen die we nu hebben met het huidige systeem veroorzaakt. Het geld dat benodigd is voor de rentebetaling wordt nooit gecreëerd. Dit rentegeld wordt in eerste instantie onttrokken uit de samenleving en zal uiteindelijk ook weer bij geleend moeten worden, tegen rente uiteraard. Het is een enorm piramidespel dat kunstmatig overeind wordt gehouden en uiteindelijk zal crashen.
Het door Ons geld geboden alternatief is feitelijk een tussenoplossing om de overgang naar een echt dienstbaar geldstelsel mogelijk te maken. Het zet de rem op de geldcreatie uit schuld. Het geld wordt op een andere manier gecreëerd en zal net zo goed beschikbaar zijn voor mensen of bedrijven met kapitaal behoeften.
Rente over de gehele looptijd van een lening afschaffen is het uiteindelijk de enige methode om een duurzaam en eerlijk geldsysteem te maken.
Wil je echt gedetailleerd weten hoe het werkt, lees dan bijvoorbeeld eens "Geld komt uit het niets" van Ad Broere: https://www.bol.com/nl/p/geld-komt-uit-het-niets/9200000009681345/?featuredProduct
Mario Popma 2
Ferdi Scholtenpiterkamp 4
Ferdi ScholtenHumor.
Wie is zo gek geld aan een ander te geven zonder vergoeding ?
Rente verboden haalden nooit iets uit.
Werden omzeild.
Ferdi Scholten 5
piterkampRente is de oorzaak van alle monetaire problemen die we nu hebben.
Rente heeft als enig doel uitbuiting, het maakt van geld een machtsmiddel.
Ook zonder rente kan er geld aan een ander gegeven worden tegen vergoeding, gewoon een eerlijke vergoeding gestoeld op de daadwerkelijke kosten die voor het uitlenen worden gemaakt. Deze kosten worden eenmalig in rekening gebracht. Op dezelfde wijze als wanneer u een ander product aanschaft in een winkel of bij een bedrijf. Voorbeeld van een succesvolle bank die dit principe hanteert is de zweedse JAK bank. Daarnaast werken de meeste complementaire valuta op de wereld ook zonder rente.
Dit lijkt enkel ongewoon omdat we al een paar honderd jaar aan dit geldsysteem zijn gewend en ons moeilijk voor kunnen stellen dat het anders en heel veel beter kan.
Enig idee wat de invloed van rente is op ons dagelijks leven? Wat het cumulatieve aandeel van de rente is in de prijs van onze dagelijkse boodschappen? Dat alles wat we kopen dankzij rente meer dan dubbel zo duur is dan nodig?
Een nieuw geldsysteem is broodnodig.
piterkamp 4
Ferdi ScholtenDenk er maar eens over na wat je antwoord is op de vraag 'wil je nu duizend euro of duizend euro over vijf jaar ?'.
Of de vraag 'wil je nu die duizend euro, of elfhonderd over vijf jaar ?'.
Ferdi Scholten 5
piterkampLydia Lembeck 12
en een oudere: https://sdproducties.wordpress.com/2015/12/23/wat-beloofde-en-hoe-stemde-de-pvv/
Dit is ook interessant: http://www.datagraver.com/case/stemgedrag-tweede-kamer-2013-2016-nader-bekeken
En deze: http://www.datagraver.com/case/analyse-stemgedrag-tweede-kamer-2013-2016-d66-politieke-midden
Michel Fleur 6
HET PROBLEEM
Denk bij het geldsysteem aan een stelsel van ringen. De binnenste ring is de centrale bank: R1. Daar omheen zitten de private banken: R2. Daar omheen zit de rest van de economie: R3. Bewoners van een ring kunnen alleen praten met bewoners van direct naastgelegen ringen [1].
De banken in R2 hebben deposito's bij de centrale bank en kunnen daar ook geld lenen.
Bewoners van R3, inclusief de overheid, hebben hun betaalrekening en financiële producten (sparen, lenen, exotisch) bij banken in R2.
Banken in R2 vereffenen periodiek hun onderlinge transacties via deposito's bij de centrale bank. Als dit vereffenen niet lukt, kan het betalingssysteem (overschrijvingen) in gevaar komen: de bank kan het geld niet naar een ander bank overmaken. Dat is schadelijk voor de economie, omdat actoren nu buiten hun schuld toch hun betalingsverplichtingen niet kunnen nakomen. Daarom is de centrale verplicht de bank in gebreke geld te lenen, tenzij deze bank niet solvabel is. Echter, als de bank NIET solvabel is en ook nog erg GROOT, "systeem bank", faalt dus het betalingssysteem. Dan stort de economie in. Dus moet er ingegrepen worden met belastinggeld of een HEEL GROOT potje.
OPLOSSING
Trek de betaalfunctie los van private partijen (nuts functie), eventueel samen met renteloos sparen. Alle operaties op dit systeem zijn balans-neutraal en zonder risico. Private banken krijgen gewoon een betaalrekening [2].
Op deze manier zijn er geen potjes of belastingcenten nodig als een bank plat gaat, aangezien het betaalsysteem blijft werken. Bovendien krijgen we dan écht een vrije markt, waar met faalhazen kan worden afgerekend.
_____
[1] tenzij de centrale bank in R1 besluit direct obligaties te kopen van bewoners van R3
[2] Eventueel is geldcreatie door private banken in dit systeem mogelijk: ander verhaal.
Arjan 7
Michel FleurVeiliger wordt het er niet door:
- Belastingbetalers zijn de beleggers op kapitaalmarkten (grotendeels door te sparen voor toekomstig inkomen) waarbij de huidige spaarders naast de vergoeding voor risicopremie ook het risico overdragen.
- Het kredietrisico op de lening wordt niet anders door andere samenstelling geldverstrekkers
Het risico neemt niet voor belastingbetalers niet af, want belastingbetalers zijn zowel spaarders als beleggers. Je verschuift slechts het risico.
Het argument dat betaalsystemen plat komen te liggen berust ook niet op de waarheid. Tijdens deze crisis functioneerden ze gewoon dankzij de rol van de Centrale Bank. Als je daar wel een probleem in ziet, dan kan je ook een probleem zien in mogelijke lagere pensioenuitkeringen doordat zij meer risico moeten nemen door je voorgestelde verandering.
We zijn niet gebaat bij halve waarheden.
piterkamp 4
ArjanUitstekend chantage middel.
Arjan 7
piterkampMichel Fleur 6
ArjanDat is niet zo en dat weet u ook. Zoals Piterkamp ook zegt:
> Ze functioneerden door omdat banken met belastinggeld werden gered
U weerlegt het niet in uw antwoord en leidt af door de vraag te stellen OF de banken gered hadden moeten worden. Daar gaat het hier niet om. In het huidige systeem moeten we die banken natuurlijk redden. En dat is precies waarom het huidige systeem fout is.
Arjan 7
Michel FleurMichel Fleur 6
ArjanIk ga u niet lastigvallen met formele logica maar dit slaat geen hout.
De overheid had helemaal geen rol moeten hebben, groot of klein. Rotte appels moet je niet in stand houden en zeker niet als fundament voor je betalingssysteem gebruiken.
Ik stop geen moeite meer in deze discussie.
Arjan 7
Michel Fleurpiterkamp 4
ArjanWat ik vind dat zou moeten gebeuren is loskoppelen van betalingsverkeer, spaarbanken, die weinig risico nemen, en speculatiebanken.
Dan ook nog de valuta's per land terug, waardoor banken kleiner worden.
En geen ongelimiteerd vrij kapitaalverkeer meer.
Misschien komen we dan in een situatie waar we speculatiebanken gewoon laten ploffen, voor rekening aandeelhouders.
Arjan 7
piterkampik weet niet wat u met speculatiebanken bedoelt, maar niemand is verplicht daar te bankieren, en met een depositobank kan je voorzien in behoefte van mensen die veilig willen bankieren. Ik verwacht daar weinig klanten omdat mensen wel rente willen ontvangen.
Michel Fleur 6
Arjan> ...
> Het risico neemt niet voor belastingbetalers niet af, want belastingbetalers zijn zowel spaarders als beleggers. Je verschuift slechts het risico.
Ten eerste heb ik de spaarpotjes OPTIONEEL toegevoegd aan de nuts bank. U reageert dus op een optioneel deel van mijn voorstel.
Maar goed. Ik zal er toch even op ingaan.
Laten we even redeneren dat de nuts bank wel aan spaarpotjes doet. Het is een nuts bank die geen private aandeelhouders heeft, anders zou het een private bank zijn. Het is een entiteit die het geld letterlijk kan stallen bij de centrale bank. Net zoals betaalrekeningen net zo goed bij de centrale bank gestald kunnen worden. Die is er toch voor verantwoordelijk. Er is dus geen sprake van risico.
Ik beschrijf een alternatief systeem: niet het systeem van uw denkraam. Juist doordat teveel mensen in dat denkraam zitten en er niet buiten kunnen denken, dragen we als belastingbetaler thans het risico.
piterkamp 4
Michel FleurMorgen kan iemand uitvinden hoe goud te maken met een kostprijs lager dan de huidige goudprijs.
Met diamanten is het al zo ver.
Arjan 7
Michel FleurWat u bedoelt met de nutsbank als entiteit die geld letterlijk mag stallen bij de CB is mij een raadsel. Nutsbanken stallen nu ook geld bij de CB.
Michel Fleur 6
ArjanVerkeerde aanname. Ik bedoel dus letterlijk het geld in de kluis zetten. Zonder rente. In een goed geldsysteem is inflatie niet noodzakelijk om de benodigde schuld creatie aan de gang te houden.
Zie verder andere reactie. Ik ga lekker op vakantie.
Arjan 7
Michel FleurMichel Fleur 6
ArjanZoals vermeld, werden banken werden niet gered door de centrale bank omdat ze niet solvabel waren. Hierdoor moest de belastingbetaler opdraaien.
In het huidige systeem MOET iedereen een betaalrekening bij een systeembank afnemen die kan vallen.
Je biedt dus geen keuzevrijheid tussen "geen spaar risico en altijd werkend betaalsysteem" of "wel risico en soms falend betaalsysteem". Natuurlijk zou k het liefst geen zaken doen met iemand die gekozen heeft voor een "soms falend betaalsysteem", want al vertrouw ik de persoon ZELF, het is gebleken dat de combinatie van die persoon en zijn bank NIET te vertrouwen is. Zolang er mensen kiezen voor een soms falend betaalsysteem, loopt iedereen risico en betaalt iedereen daaraan mee.
Het betaalsysteem is zo belangrijk, dat het niet plat zou moeten kunnen door het gestuntel van speculanten die in een vrije markt netjes waren afgeserveerd.
Blijft over: mijn spaargeld. Ik wil er voor kunnen kiezen risico vrij en renteloos te sparen. Dat kan ik nu niet. En bovendien, als een andere bank faalt, betaal ik OOK nog mee omdat hij gered moet worden.
In het door mij beschreven systeem, trekt een bank alleen zijn eigen aandeelhouders en beleggers met zich mee. Het risico ligt bij die mensen. Ga je naar een bank die 20% rendement biedt, dan weet je dat je meer risico loopt: niet piepen. Pensioenfondsen zouden dan ook beter kunnen investeren in plaats van beleggen. Niet in banken, want die produceren niets, behalve bubbels.
Arjan 7
Michel FleurZover ik begrijp is dat u keuzevrijheid wil om risicovrij en renteloos te bankieren. Wat uw visie nu precies is tav nutsbanken en private banken is me nog steeds niet duidelijk, en ik zie ook niet in waarom dat onderscheid moet worden gemaakt. De oplossing om keuzevrijheid te bieden wordt ook geboden door de depositobank waar de klant kan kiezen tussen een rekening bij een commerciele bank of de depositobank zonder dat hier ingewikkelde operaties tussen zitten.
Wat ik in iedergeval wil benadrukken is dat keuzevrijheid niet betekent dat mensen slechts geld veilig willen stallen tegen 0% rente of dat ze dit willen wegzetten op zeer lange deposito's. Ook de keuze voor vrij opneembaar spaargeld met rentevergoeding is een keuzevrijheid.
Michel Fleur 6
ArjanKom uit dat denkraam! Ik pleit voor een ANDER geldsysteem (appels) en u weerlegt mijn argumenten in het HUIDIGE geldsysteem (peren). Ik ga hier geen tijd aan besteden.
Arjan 7
Michel FleurMichel Fleur 6
ArjanZoals beschreven, private banken zijn normale actoren die zelf een betaalrekening en (renteloze) spaarrekening bij CB aanhouden. Mensen die rente en risico willen kunnen geld bij private bank inleggen: die leent dat geld grotendeels (met risico) door. Geen geldschepping door private banken dus.
CB stuurtgeldhoeveelheid direct en niet via rente. Kan via overheidsuitgaven, directe betaling door ingezetenen maar ook door te "sparen" bij private banken (tegen zelfde rente als andere spaarders) die het geld dan verder kunnen uitlenen. Rentewinst CB dekt kosten
CB voert beleid los uit zonder bemoeienis van zowel politiek als private banken.
Systeem is rotsstabiel. Geen inherente exponentiële geldgroei. Geen versterking crisis cyclus door positieve feedback in geldcreatie (krediet) en geldvernietiging (aflossing). Zonder gevaar dat private roekeloosheid betalingsverkeer in gevaar brengt. Banken moeten verdienmodel switchen van geld creatie naar zijn van intermediair: bestaand geld uitlenen. Zoals het ook in de economie boekjes staat. Dat mensen "geen zin" zouden hebben in een ander systeem, zoals u beweert, komt ook omdat de meerderheid niet beseft hoe het systeem nu werkt.
Geldcreatie als verdienmodel leidt altijd tot teveel geld en bubbels want speculatie verdient immers beter dan productieve investeringen. Die laatste zijn te risicovol, terwijl we bij speculatie dat risico op de samenleving afwentelen.
Arjan 7
Michel FleurWat u feitelijk gezien voorstelt is dat voortaan banken niet meer leningen gaan verstrekken maar burgers, waarbij u veronderstelt dat de risico's minder zijn. Daar mogen dan wel grote vraagtekens bij worden gesteld en ik geloof er niet in. Banken hebben kredietspecialisten in dienst, burgers zijn dat niet. Dat vraagt eerder om meer dan minder risico.
In uw systeem stimuleert u zelfs dat die risico's toenemen. U biedt mensen niet meer de mogelijkheid om te sparen tegen een rentevergoeding met de vrije beschikking over spaargeld, maar u stimuleert ze om te gaan beleggen. En u stimuleert het zelfs om dit buiten de bank om te doen. Want u wilt dat banken slechts kunnen uitlenen op basis van spaargelden in de vorm van lange deposito's. De praktijk wijst uit dat mensen geld vrij beschikbaar willen hebben. U drijft ze naar de financiële markten, waar ze die vrije beschikking wel hebben.
Wanneer we nadenken over andere stelsels, moet u rekening houden met hoe alle marktpartijen daarop anticiperen.
Zoals u wilt dat de CB de geldhoeveelheid stuurt kan in het huidige systeem. Een pleidooi om een CB die zo de geldhoeveelheid stuurt zou beter op zijn plek zijn. En voor spaarders die risicoloos willen bankieren, zou een depositobank kunnen volstaan.
Uw voorstel bevat veel te veel risico's terwijl uw klachten veel simpeler kunnen worden opgelost.
Michel Fleur 6
ArjanDe simpele oplossing van mijn klachten betekent dat we nog steeds opgescheept zitten met een instabiel geldsysteem (1) waarbij risico uiteindelijk afgewenteld wordt op de samenleving.
Er bestaat niet zo iets als een "gezonde" inflatie van 2%. Leuk bedacht, maar grootscheeps onderzoek toont aan dat zelfs deflatie meestal (denk aan 90%) niet eens een correlatie heeft met recessie. En onderzoeken die dat verband wel kunnen aantonen moeten teruggrijpen op kunstgrepen als Granger causaliteit (de-facto geen causaliteit).
Inflatie is nodig om te zorgen dat het systeem niet tot een grinding halt komt. Denk ook eens na hoe het komt dat beleggingen meer opleveren dan de daadwerkelijke economische groei. Waar komt dat toch vandaan? Juist: consumptief en speculatief krediet, uitgegeven door banken die hun oorspronkelijke rol als productief kredietverlener verzaken. Het is erg naïef om te denken dat wetgeving dit verkeerde gedrag kan corrigeren: daar zijn banken te slim voor.
Natuurlijk zal er niets veranderen, zolang economen op de unie gehersenspoeld worden met eenzijdige theorie.
(1)
Lees bijvoorbeeld Minsky's financial instability hypothesis (tekstueel) en vele andere economen die niet met de standaard evenwichtsmodellen werken die een verkeerde voorstelling van kredietverlening gebruiken. Die werken met dynamische modellen die krediet wél correct verwerken. Het huidige systeem kan alleen bestaan met inflatie, eeuwige (letterlijk) exponentiële groei en met boom bust cycli die steeds groter worden en leidt tot risico transfer van vermogenden naar niet vermogenden. Jammer dat dit geen standaardstof is.
Arjan 7
Michel FleurJa, zoals we bv willen dat banken meer eigen vermogen aantrekken om de samenleving te ontzien van de verliezen. Dat betekent dus dat fondsen die gelden beleggen van burgers (in NL pensioenfondsen) dat risico moeten dragen.
Dus u wilt dat huidige spaarders minder risico lopen, maar pensioendeelnemers meer. Dat is diezelfde samenleving waar u risico's op wilt afwentelen.
Dat zegt u misschien niet zo, maar zo werkt het wel.
U moet goed beseffen wie actief zijn op de kapitaalmarkt, dat is ook de samenleving.
Daarnaast zie ik het probleem van bubbels niet gelegen in geldcreatie door banken, maar doordat we de normen steeds zijn gaan oprekken tav de mate van kredietverstrekking en door de liberalisering van de kapitaalstromen. Grotendeels veroorzaakt door de overheid. Daar is ook geen ander stelsel voor nodig, maar het corrigeren van slecht beleid in het huidig stelsel.
Michel Fleur 6
ArjanDe schuld bij de overheid leggen is makkelijk.
Een bank hoeft een onverstandig krediet natuurlijk niet te verlenen, ook al is dat wettelijk toegestaan. Maar door concurrentie wint de korte termijn visie die onverstandig krediet wel verleent. Dus wordt regulering noodzakelijk.
Gezien het verleden werkt regulering door de markt zelf niet.
Dan moet de overheid het doen. Maar wie bepaalt het beleid van de overheid? Wie informeert haar? De financiële sector blijft lobbyen voor deregulatie of verkapte deregulatie en (te kleine) potjes.
De conclusie is dat de financiële sector haar verantwoordelijkheid niet neemt en de overheid overhaalt dat ook niet te doen.
In dat geval kunnen we twee dingen doen: afgedwongen regulatie door de overheid (lukt niet) of een stabiel systeem kiezen waarbij de schade niet kan optreden.
Ik raad ECHT aan om Minsky te lezen, omdat die precies de cyclus van booms and busts beschrijft.
Arjan 7
Michel FleurIk begrijp niet zo goed waarom u steeds met Minsky aan komt zetten om aan te geven hoe de bubbelcyclus werkt. Uw stelsel kent ook het risico van misallocatie van kapitaal. U verschuift slechts de activiteiten van banken naar financiële markten die minder gereguleerd zijn dan de banken sector. Denkt u dat in uw systeem geen risicovolle producten meer worden bedacht? Dat slechts banken die kunnen bedenken? In uw systeem staan burgers bloot aan veel meer prikkels om te gaan beleggen waar ze nu sparen. Ze kennen veel minder bescherming dan bij banken. Ik begrijp niet waarom u denkt dat in uw systeem de deelnemers verstandig zijn, terwijl dat dezelfde deelnemers zijn in het huidige systeem.
Michel Fleur 6
ArjanIn uw systeem is geld een gevolg van krediet. En de hoeveelheid krediet is afhankelijk van de hoeveelheid vermogen die de bank heeft (die bepaalt hoeveel krediet ze mag verlenen). Dat vermogen wordt (deels) gewaardeerd op basis van prijzen in de markt. Prijzen in de markt worden hoger door krediet, omdat krediet zowel vraag als geldhoeveelheid positief beïnvloed. De (maximale) hoeveelheid krediet is afhankelijk van het (gewaardeerde) eigen vermogen. De cirkel is rond.
Dit noemt men positieve-feedback en leidt tot exponentiële groei in de betreffende markt (1). Dit geldt voor alle markten van reeds bestaande goederen waar banken in beleggen en krediet in verlenen. Die markten zullen ook altijd altijd harder groeien dan de reële economie, op basis van krediet. Daarom levert beleggen in bestaande zaken meer op dan meegroeien met de reële economie. En dat schept een mooi samenspel tussen speculatie, beleggen en geldcreatie.
In mijn systeem bepaalt een automaton (centrale bank/vierde macht) de totale hoeveelheid geld met als doel: prijsstabiliteit. Alleen als er meer waarde ontstaat, zal er geld worden toegevoegd. Omdat krediet geen geldschepping meer is en banken alleen bestaand geld kunnen uitlenen, wordt de hierboven beschreven cirkel doorbroken. De enige manier om de geldhoeveelheid te vergroten, is door meer waarde te creëren.
Beleggen in bestaande zaken wordt dus minder aantrekkelijk, investeren in bedrijvigheid wordt aantrekkelijker (profiteert van aanvankelijke waarde toevoeging). Dat kan eventueel via banken die intermediairen tussen leners en gevers. En zonder speculatie zullen bedrijven meer moeten focussen investeren en de lange termijn.
(1)
In de natuurkunde worden dit soort effect liefst vermeden omdat het instabiliteit vertegenwoordigd.
Arjan 7
Michel Fleurhttps://www.nrc.nl/nieuws/2017/03/13/hogere-rente-kan-schok-gaan-opleveren-7357161-a1550121
We zien banken die kunnen acteren in een omgeving waar toezichthouders en overheden dit faciliteren. Waarom niet gewoon in het huidig stelsel maatregelen nemen zodat minder kan worden geleend tav de aanschaf van een huis? We kunnen banken via regelgeving opleggen dat ze niet rond de 4,5 keer het jaarinkomen maar bv 2 keer het jaarinkomen laten uitlenen, we kunnen de hypotheekrenteaftrek fors beperken of afschaffen. Het is niet het systeem, het zijn haar deelnemers die het laten ontsporen. En ik blijf het herhalen, die deelnemers zijn ook aanwezig in uw systeem. Niet het systeem moet veranderen, maar het gedrag van haar deelnemers.
Michel Fleur 6
ArjanIn het huidige systeem moeten aanvullende regels gelden. De buffers moeten omhoog en alleen de deposito's (Engelse betekenis) bij de centrale bank zouden voor die buffers moeten meetellen (misschien is dit al zo).
De geschiedenis leert helaas dat we al deze goede maatregelen na jaren of decennia weer gaan terugdraaien. De dynamiek omtrent dit gedrag, de psychologie, is wat Minsky beschrijft.
Als we het huidige systeem behouden, dan dienen we de lessen van Minsky in onze oren te knopen en voor de komende generaties vast te leggen. Iets waar de politiek, de pers, de universiteiten, de archieven EN de sector aan moeten meewerken.
Ik ben er eerlijk gezegd niet van overtuigd dat zoiets gaat lukken. Politiek en de sector hebben in het verleden steeds opnieuw dezelfde fouten gemaakt.
Maar goed: de eerste alinea is een begin. Laten we het daar bij houden ;-)
Michel Fleur 6
ArjanDat u, veel economen en mensen in de markt dit niet zien, is precies het grote probleem. Misschien moet een vak over dynamische systemen en met name positieve feedback daarin verplicht worden. Of een jaartje elektrotechniek of natuurkunde, voorafgaand aan de opleiding economie/econometrie. De gangbare evenwichtsmodellen die geld meestal als exogeen in plaats van endogeen gegeven beschouwen, kunnen de werkelijkheid gewoon niet beschrijven.
Arjan 7
Michel FleurU zoekt het teveel in systemen, en te weinig in menselijk gedrag. En menselijk gedrag is in elk systeem aanwezig, en dus de risico's ook. U doet alsof uw systeem een soort ingebouwde controle mechanisme heeft die corrigeert wanneer er teveel risico wordt genomen, waar dat nu niet aanwezig is.
Michel Fleur 6
ArjanMichel Fleur 6
ArjanHet hangt allemaal samen. Misschien moeten mensen zich eens afvragen waarom beleggen (1) meer oplevert dan ondernemen of werken voor een ondernemer. Of anders geformuleerd: waarom speculeren meer oplevert dan waarde toevoegen aan de economie (produceren). Nog anders: waarom geld harder groeit dan de rest van de economie.
Zo'n systeem kan alleen bestaan door continu geld in de economie te pompen dat niet in waarde toevoeging gaat maar in de handel van reeds bestaande zaken. Waardoor de prijs - niet de waarde - harder stijgt dan de reële economie, waar men zijn inkomen (en pensioen) uitgeeft. In totaal levert dat continue inflatie (geldontwaarding) op. Nu is al meer dan 90% van alle Euro's schuld en dat nadert asymptotisch tot 100%. Hierdoor betalen we elk jaar belasting aan de kredietverstrekker voor het überhaupt bestaan van die Euro's. Dat beperkt vrije besteding en er is meer schuld nodig om de boel draaiende te houden, waardoor het probleem alleen groter wordt. De "gezonde" inflatie van 2% is dus eerder een graadmeter voor hoeveel meer geld we in de economie moeten pompen t.o.v. waarde-groei om de boel draaiende te houden.
Door de inherente geldontwaarding van het huidige systeem, wordt iedereen eigenlijk gedwongen om risico te nemen. Want zowel beleggen als investeren is risico. Een pensioenfonds zou moeten sparen: beleggen en gokken dat dit reële groei oplevert voor de deelnemer is een utopie die in stand wordt gehouden door schuldverslaving.
Maar ik geef toe: het is allemaal heel moeilijk, zeker met de mainstream tools van een econoom.
(1) Geld verdienen door niets te doen en geen waarde aan de economie toe te voegen.
Arjan 7
Michel FleurMichel Fleur 6
ArjanIn het door mij beschreven systeem is er
(1)
Geen positieve feedback (i) (dus meer stabiliteit) als gevolg van geldschepping.
Geldschepping is wat het is en veroorzaakt geen automatische mogelijkheid tot meer geldschepping, zoals in uw systeem.
Geldschepping en -vernietiging vind plaats op basis van: "wat is er nodig voor prijsstabiliteit - 0% inflatie"
(2)
Er is geen geldontwaarding / schuld creatie nodig om te zorgen dat het betalingssysteem blijft draaien.
In uw systeem moet rente betaald worden die en eerste niet 100% cyclisch is (deel wordt vermogen van bank en komt terug als krediet) en ten tweede door tijdsverschil een krapte veroorzaakt, die alleen overwonnen kan worden door meer geld in omloop te brengen (schuld).
(3)
Door (1) en (2) zal een spaarpot zijn waarde niet verliezen en hoeven mensen die de "inflatie" van 0 willen bijbenen geen risico te nemen.
(4)
De mogelijkheid tot investeren - rendement maken en risico lopen - blijft bestaan via de private banken of door aandelen te kopen op primaire kapitaalmarkt.
(5)
De mogelijkheid tot beleggen blijft bestaan - rendement maken en risico lopen - echter met de kanttekening dat belegd vermogen gemiddeld niet harder kan groeien dan de rest van de economie (en dus minder lucratief is dan nu).
(6)
Door (2), (4), en (5) is het echter voor pensioenfondsen mogelijk gewoon te sparen of daadwerkelijk te investeren.
(7)
Er is helaas wel een nadeel voor mensen die slapend rijk willen worden door alleen te beleggen.
(i)
Een verschijnsel waarbij de gevolgen van een effect zorgen dat het effect sterker wordt (en door de gevolgen daarvan nog sterker). Eigen vermogen -> krediet -> meer vraag+geld -> inflatie -> hogere waardering eigen vermogen -> meer krediet -> enzovoorts.
Arjan 7
Michel FleurNu snap ik best dat er veel economen zijn die kritiek leveren op het beleid van de ECB, maar dat is wat anders dan dat zij zich hard maken voor een ander stelsel. Uw visie kan op dat punt gewoon worden geïmplementeerd in het huidig stelsel.
Dan blijft van uw voorstel nog slechts over dat u spaarders geen rentevergoeding wil geven, maar waarbij men ook geen risico loopt. En wanneer men wel een vergoeding wil dan zal men moeten gaan beleggen. U veronderstelt dat mensen die neiging niet zullen hebben omdat u in uw systeem amper inflatierisico ziet. Dat begrijp ik niet goed. Een Centrale Bank kan slechts sturen op een bepaalde mate van inflatie, maar zij kan absoluut niet garanderen dat die er niet is. Ook niet in uw systeem. En als we vinden dat de CB niet moet sturen op een inflatie iets onder de 2% maar rond de 0%, dan kan dat ook in het huidig stelsel.
Ik vind uw idee niet goed en vele stappen te ver. Het is veel beter om banken kredieten te laten verstrekken onder strenge toezicht, ipv dat u die activiteiten en traditionele spaarders verschuift naar de financiële markten. Het brengt alleen maar ellende.
Michel Fleur 6
ArjanMario Popma 2
Michel FleurLietaer in mijn woorden..
Ferdi Scholten 5
Mario PopmaOok zijn er in diverse gemeentes eigen munten uitgegeven, FTM heeft hier eerder al over geschreven: https://www.ftm.nl/artikelen/rotterdam-lokale-munt-dam?share=1
Michel Fleur 6
Mario PopmaWel zal handel tussen partijen met een verschillende lokale valuta altijd moeten plaatsvinden via een betaalrekening in een algemeen geaccepteerd betaalmiddel. Dan zijn we weer terug bij het originele probleem dat ik probeer op te lossen.
Maar verder prima toevoeging.
Ferdi Scholten 5
Michel FleurGeld wordt nu volledig gecreëerd door private banken. En wel op het moment dat u een lening afsluit, een hypotheek aangaat of op wat voor andere manier dan ook krediet krijgt. Het geld benodigd voor de rente die hierover geheven wordt wordt echter nooit gecreëerd.
Ook de Europese Centrale Bank is een private bank, in Europa mede aangestuurd door de diverse banken van de lidstaten, die ook allemaal in meerdere of mindere mate private ondernemingen zijn.
De Centrale banken in de wereld worden gecoördineerd door de BIS bank in Basel. U raad het al, een private juridisch onschendbare organisatie. Ook het IMF en de Wereldbank zijn onderdeel van deze BIS bank.
Michel Fleur 6
Ferdi ScholtenHet zou best kunnen zijn dat de huidige implementatie van de centrale bank niet in de haak is.
Anders had ze immers haar mandaat niet geschonden in het geval van Griekenland.
Dan ze geen QE toegepast.
Dan had ze haar mandaat beter kunnen schenden door de betalingen van de failliete bank over te nemen (maar dat zijn natuurlijk allemaal private en ondoorzichtige systemen).
Dan had ze niet het inflatie doel van 2% in haar mandaat opgenomen. Inflatie is namelijk niet "gezond" maar een lapmiddel om het geldsysteem draaiende te houden (er moet schuldgroei zijn om het systeem draaiende te houden; meer schuld is meer geld en dan stijgen ceteris paribus ook de prijzen).
piterkamp 4
Michel FleurMonetaire financiering kan niet volgens het Verdrag van Maastricht, het breken daarvan wordt gewoon geslikt.
'Helpen' van landen in moeilijkheden kan ook niet volgens dat verdrag, moet het land zelf oplossen.
Maar, zoals Lagarde zei 'als het niet kan volgens de regels, dan veranderen we de regels'.
piterkamp 4
Ferdi ScholtenEr zijn maar twee commerciële centrale banken in de wereld, VS en VK.
" Het geld benodigd voor de rente die hierover geheven wordt wordt echter nooit gecreëerd. "
Geen idee wat hier wordt bedoeld.
Ferdi Scholten 5
piterkampAls u geen idee heeft dat het benodigde geld voor de rente over leningen nooit wordt gecreëerd dan weet u dus niet hoe het huidige monetaire systeem werkt.
Arjan 7
Ferdi ScholtenZit u hier bewust foutieve informatie te delen? Dit is heel irritant en vervuilend.
Ferdi Scholten 5
ArjanNatuurlijk is, zo lang als de ECB bestaat, het sprookje verteld dat de overheid een vinger in de pap heeft, daarom geloven de meeste mensen dit ook. Dat is het doel van propaganda.
Zoals u kunt zien aan bovenstaande link staat de ECB bij S&P geregistreerd als private commerciële bank. Dat ze op een andere manier werken als "gewone" banken doet hier niets aan af. Ze hebben de andere Europese banken als klant.
De overheden hebben enkel een adviserende rol en geen enkele uitvoerende macht.
De ECB is zelf weer lid van de BIS bank in Basel, samen met andere Centrale banken van de wereld. Daar wordt het echte beleid bepaald.
Lees maar eens ‘Tower of Basel, The shadowy history of the secret bank that runs the world’, van Adam Lebor uit 2013
Of 'Geld komt uit het niets' van Ad Broere.
Arjan 7
Ferdi ScholtenEn leest u wat minder boeken van mensen als Broere en wat meer serieuze literatuur.
Ferdi Scholten 5
ArjanAd Broere komt zelf uit de bankwereld en zou je daarmee een "klokkenluider" kunnen noemen.
Arjan 7
Ferdi ScholtenEn wat is het nu voor rare vraag wat dan wel serieuze literatuur is. Dat is ontzettend breed. Gaat u op Twitter serieuze economen volgen en dan komt u het in de loop van de tijd wel tegen. Het is maar net in welke onderwerpen u geïnteresseerd bent. Maar waar u mee moet beginnen is dat u er neutraal in staat ipv dat u slechts zoekt naar bevestiging van uw achterdocht. Daar spelen onwetenden als Broere op in
Ferdi Scholten 5
ArjanIk heb o.a. ook met veel waardering het boek 'Dit kan niet waar zijn' van Joris Luyendijk gelezen. Ook bankiers zijn uiteindelijk gewoon mensen. En nog wel met zeer weinig baanzekerheid ook.
In het kader van dit artikel ook interessant leesvoer, een rapport voor de WRR n.a.v. de vraag vanuit de tweede kamer hiernaar, opgesteld door H. van Steenbergen: http://ommekeer-nederland.nl/documents/naar-een-dienstbaar-financieel-stelsel-voor-iedereen.pdf
En natuurlijk een eerder rapport van de WRR: 'Samenleving en financiële sector in evenwicht' https://www.wrr.nl/publicaties/rapporten/2016/10/12/samenleving-en-financiele-sector-in-evenwicht
Arjan 7
Ferdi ScholtenVerder stelt u dat het verhaal van dhr Broere door diverse familieleden is bevestigd die in de bankwereld werkzaam zijn. Ik heb een bancaire achtergrond en kan u vertellen dat 99% van de functies niet bestaat uit werkzaamheden wat kennis vereist van geldcreatie. Die kennis is slechts aanwezig binnen een vrij selecte groep, en van die groep ken ik dan weer wat meer mensen, en daar is helemaal niemand die het verhaal van Broere bevestigt omdat het domweg vol zit met foute aannamen. Ik wil u nogmaals erop wijzen dat dhr Broere nooit binnen een bank een functie heeft gehad waarbij hij in aanraking is gekomen met het proces geldcreatie. De man verstrekte zakelijke leningen, wat met name een commerciële functie is.
U zult zichzelf eens de vraag moeten stellen waarom dhr Broere nooit discussies voert met experts maar altijd de conversaties voert met mensen die geen kenner op dit gebied zijn. Zijn verdienmodel is zich richten op de groep die de kennis niet bezit waarbij hij zijn verhaal kan verkopen. En u snapt zelf wel, sensatie verkoopt beter dan nuance.
Ferdi Scholten 5
ArjanEn wat betreft de heer Broere,ik schreef "veel van wat hij zegt". Wat impliceert dat niet alles wat hij zegt overeenkomstig is.
Frappant is dat de aanbevelingen en conclusies uit het rapport over de samenleving en financiële sector van de WRR dat in oktober 2016 aan minister Dijsselbloem is overhandigd, vooral aanbevelingen bevat die bijna haaks staan op het door de regering gevoerde beleid. Ook is er bar weinig van terug te vinden in de verkiezingsprogramma's. Dit rapport heeft helemaal niets met Ons Geld of de heer Broere te maken.
piterkamp 4
Michel FleurMichel Fleur 6
piterkamppiterkamp 4
Michel FleurWerkte prima, hoefde je niets voor te betalen, werd gefinancierd door beleggingsopbrengst van het geld wat daar in feite permanent was.
Helaas naar ING gebracht.
Mario Popma 2
Arjan 7
Mario PopmaMario Popma 2
ArjanJAARABONNEMENT
€ 30,23* per week
Arjan 7
Mario Popmapiterkamp 4
ArjanLydia Lembeck 12
piterkamppiterkamp 4
Lydia LembeckZo creatief dat velen nog geen 10 mille per jaar aan omzet hebben, dat is dus geen inkomen.
Gerard 13
Margot schouten
willem Broekhuis 6
ECHTE DEMOCRATIE.
In een gesprek met mijn zoon hadden we het over de problemen die ontstaan door geld. Mijn zoon en ik bespraken het idee van een wereld zonder geld.
Mijn eerste reactie was dat dit niet mogelijk is. Mijn hersenen blokkeerden als het ware.
Maar ik ging erover nadenken. Ging erover praten met andere mensen. Allemaal de zelfde reactie. Dat kan niet! Hoe moet het dan met het openbaar vervoer? Met eten in een restaurant? In de supermarkt? Mensen die in een klein huis wonen, wonen goedkoper dan mensen in een grote villa! Er passeerde een scala aan argumenten waardoor een wereld zonder geld wordt afgeraden.
Maar mijn gedachten gingen door. Ook de gesprekken hierover met mijn zoon. Dat was voor mij een grote stimulans hierop door te gaan. Een wereld zonder geld is misschien de enige manier om deze wereld te redden van de ondergang. Van oorlogen, geweld, vervuiling, egoïsme en hebzucht
Alleen mensen die slapen kun je wakker maken!
Oorlogsgeweld.
Dit kan alleen slagen als iedereen die tegen oorlogen, geweld, vervuiling, egoïsme en hebzucht is, hieraan wil meedoen. Als iedereen de wapens wil neerleggen. Als leiders geen volgelingen meer hebben die voor hen de wapens opnemen. Dan kunnen we zien wie werkelijk vrede wil en wie wil doorgaan deze wereld te vernietigen.
De kreet:”zonder oorlog geen vrede”, komt uit een verwarde geest die tracht medestanders te krijgen om oorlogen te legaliseren. Zo'n mens moet door psychologen geholpen worden weer in het reine te komen met zichzelf en de wereld.
Gewoon doen wat je nu doet.
Het is niet anders. Als ieder mens doorgaat met te doen waarmee hij bezig is, draait deze wereld ook door. Alleen is er het verschil dat je niet betaalt krijgt voor je werkzaamheden. Een aantal mensen zullen ander werk krijgen omdat hun baan niet meer nodig is!
Vooral mensen met veel geld zullen dit een moeilijke stap vinden en aan geld willen vasthouden.
©Piki
De rest volgt!
willem Broekhuis 6
Zelfs ruilhandel kan niet. Ruilhandel heeft in zich voorwerpen een waarde te geven. Wat ongelijkheid geeft.
Iedereen heeft, in gelijke mate, recht op alles dat er is. Als we nu zeggen dat iedereen gelijk is, is dat een leugen. Geld maakt veelal het verschil! Geld discrimineert!
We kunnen met z'n allen minder gaan werken, omdat iedereen werkt.
Elk mens vult een levenswerkperiode in. Men werkt dus een bepaalde periode in het leven. Dat kan veel minder zijn dan nu. Hierdoor werkt iedereen dezelfde tijd in het leven!Werkloosheid opgelost. De werkdruk is veel minder omdat het economische competitie element weg is.
Soms help je gewoon iemand die deze hulp op dat moment nodig heeft. Of werken meer mensen aan een klus die snel gedaan moet worden omdat dit even nodig is. De oogst binnenhalen bv. Waar veel vraag is werken tijdelijk meer mensen. De werkdruk zal minder worden, dat is weer positief in de vermindering van stress.
Zwaar en/of vies werk wordt beloont door de levenswerkperiode korter te maken. Bv. voor één uur zwaar werk wordt twee uur werk gerekend. Zo hoeft iemand die zwaar werk doet maar de helft van de levenswerkperiode te werken.
Mensen die nu in de financiële of oorlogs sector werken kunnen ander en nuttig werk doen.
Wat ook een groot voordeel kan zijn is dat er minder werk/woonverkeer is. Mensen kunnen veel meer in de buurt waar ze wonen werken. Er zijn ook geen werkgevers zoals dat nu is. Bedrijven zijn geen bezit meer van één persoon of een kleine groep mensen. Bedrijven zijn van iedereen! Overleg is er tussen de mensen die samen een klus doen.
De daden, passie, kennis en verlangen bepalen mede de werkzaamheden die een persoon verricht.
Het verkrijgen van goederen.
Nu werk ik wel, maar hoe kom ik aan eten, drinken, een tv of een auto?
Dat kan enorme problemen geven als de één meer wil dan een ander. Nu zijn er mensen die het nodig vinden meerdere auto's in bezit te hebben.
© Piki
de rest volgt.
willem Broekhuis 6
Daarom is het nodig een systeem te maken dat men niet overdreven meer krijgt dan een ander.
Want waarschijnlijk is hebzucht niet direct uit een mens verdwenen en een te groot ego ook niet. Grote hebzucht en een te groot ego hebben misschien wel twee of drie generaties nodig om te verdwijnen uit de mens.
Dus zullen daarvoor regels gemaakt moeten worden. Dat kan eenvoudig elektronisch geregeld worden.
Zoals je nu met je bankkaart betaalt, kun je ook met een kaart registreren welke producten je ergens afhaalt.
Grondstoffen.
Er zijn landen die veel grondstoffen hebben en landen die dit niet hebben. Daarom is het nodig de tweespalt van grenzen op te heffen. Doordat zonder geld geproduceerd wordt kunnen producten geëxporteerd worden. Hiervoor wordt geld gevraagd als dit land niet tot de geldvrije zone behoord. Dit geld kan gebruikt worden om grondstoffen te kopen.
Een verenigd Europa kan ook nooit slagen zolang er grenzen zijn. Grenzen zijn altijd barrières geweest in de samenwerking tussen mensen.
Verschillende geloven hebben dezelfde barrières. Net als geld die barrière heeft. Grenzen, geloven en geld houden mensen uit elkaar in plaats van ze te verenigen. Als grenzen, en de belangen die daar uit voortkomen worden opgeheven, is vrij verkeer van grondstoffen ook mogelijk. Dit neemt ook deels de redenen voor het voeren van oorlogen weg.
Einde aan verspilling.
Zoals nu gebeurt heeft elk bedrijf een eigen serie modellen. Als voorbeeld de auto-industrie.
Elke auto fabrikant heeft verschillende modellen en om de zoveel jaar moet er een nieuw of ander model komen.
Dit is een enorme vervuiling en verspilling van materiaal en werktijd. Drie of vier modellen is genoeg. Alle autofabrieken over de hele wereld maken bv. vier dezelfde modellen personenauto's. Met bedrijfsauto's kan hetzelfde gebeuren. Weg dure en vervuilende maakwijze en transporten. Alle auto's hebben de schoonst mogelijke energie om zich voort te bewegen.
© Piki
willem Broekhuis 6
Dit is een enorme vervuiling en verspilling van materiaal en werktijd. Drie
of vier modellen is genoeg. Alle autofabrieken over de hele wereld maken bv. vier dezelfde modellen personenauto's. Met bedrijfsauto's kan hetzelfde gebeuren. Weg dure en vervuilende maakwijze en transporten. Alle auto's hebben de schoonst mogelijke energie om zich voort te bewegen.
Dit kan in alle sectoren waar productie plaatsvindt ingevoerd worden. Alleen echte verbeteringen worden doorgevoerd.
Er is geen concurrentie meer! We produceren naar behoeften.
Een stap voorwaarts in het behoud van deze wereld!
Regels en wetten.
Zoals in elke samenleving kunnen we niet buiten wetten en regels.
In een wereld zonder geld kunnen we met veel minder wetten en regels toe.
Het belangrijkste deel van de hebzucht, meer te willen dan een ander, valt weg nu iedereen gelijk is in materiële zin. Ook het onrecht dat daar in schuilt valt weg.
Eén van de belangrijkste wetten kan worden: niemand mag een ander op welke manier dan ook schade aandoen. Elke schade aangedaan moet worden vergoed! Misschien door een deel van de levenswerkperiode van de benadeelde in te vullen.
Andere compenserende maatregelen kunnen bedacht worden!
Uitgebannen.
Geld is een motivatie. Een motivatie tot meer. Tot macht. Tot hebzucht.
Valt deze motivatie weg dan heeft oorlog, diefstal, corruptie, omkoping en daaraan verwante negatieve gebeurtenissen geen zin.
Er zullen in het begin mensen zijn die deze dingen toch willen. Maar als ze geen medestanders krijgen en erop worden aangekeken is dat snel over.
Nu hoor je vaak zeggen: daar is geen geld voor. In deze beschreven toekomst zal geen enkele ontwikkeling nog door geldgebrek worden tegengehouden. Zelfs uitvindingen kunnen direct gebruikt worden zonder dat daar eerst een patent op wordt aangevraagd.
Geld houdt een ontwikkeling eerder tegen dan dat het een ontwikkeling zal stimuleren.
©Piki
Wietske 4