
Jan Kuitenbrouwer kapt een pad door de online jungle. Lees meer
2018 was het jaar van de Grote Internet Ontnuchtering. Voor het eerst zagen we de techindustrie met haar datahonger als een Godzilla, die dreunend onze privacy vermorzelt. Jan Kuitenbrouwer signaleert een kentering en kapt tweewekelijks een pad door de online jungle.
Voor wie de klok tikt: Trumps handelsoorlog tegen Chinese tech-bedrijven
De comeback van de corona-app
Zuckerberg moet kiezen uit twee kwaden
Trumps brandweerwagen
In het beloofde land doen we alles op afstand
Hippe Hugo en de appathon
Technoangst is een slechte raadgever
Gezondheid in ruil voor vrijheid
Staatsgreep in cyberspace
De liegrobots komen!
De opmars van de cyberjunk
Jan Kuitenbrouwer bekent schuld: ook hij zit vaker met zijn telefoon in de hand dan hem lief is. Maar bijna in een ongeluk verzeild raken doordat een vrachtwagenchauffeur z’n mobieltje slecht kan wegleggen: dat is andere koek. Wat maakt dat internet zo verslavend is geworden? Doet die eindeloze stroom van notificaties, nieuwe berichten en filmpjes iets met onze hersenen?
Het had ook anders kunnen aflopen, dan had u dit stuk niet gelezen. Het was op de A27, bij Utrecht. Ik voegde in en kwam achter een truck met oplegger die de witte lijnen waartussen hij reed niet leek op te vatten als de uiterste grens van zijn rijbaan, maar als een ruwe koersaanduiding. Niemand ging hem direct links voorbij, iedereen schoof veiligheidshalve door naar de derde baan. Toen ik dat ook wilde doen, besloot een ongeduldig type op de uiterst linkse baan rechts te gaan inhalen, ik kwam direct naast de truck te rijden, die, zul je altijd zien, net weer een slinger naar links inzette. Ik kon alleen nog maar hard remmen, dook terug achter de oplegger, mijn achterligger reageerde nét iets te laat en reed mijn linkerspiegel eraf. In de twee seconden dat ik naast de vrachtwagen reed zag ik de geheven linkerhand van de chauffeur en de witblauwe gloed op zijn gezicht: hij zat op zijn telefoon te kijken.
Ik doe het zelf soms ook. Eric Smit, hoofdredacteur van FTM, is een uiterst onderhoudend spreker, zelf ben ik geloof ik ook geen al te saaie gesprekspartner, en toch, als wij samen aan een cafétafel zitten, zijn er momenten waarop wij allebei in onze telefoon verdiept zijn, zwijgend. Het begint met een telefoontje dat je ‘even moet nemen’, en als je hem dan toch in je hand hebt loop je nog even snel je mail, whatsapp en what have you langs. De afgelopen jaren doet zich overal in de ontwikkelde wereld een opmerkelijke stijging voor in het aantal doodgereden voetgangers. Verkeersexperts en politiemensen wijzen eensgezind de oorzaak aan: smartphones.
Die nieuwe digitoop was gewoon té aantrekkelijk. Als markt, als middel voor mind control en, zo blijkt inmiddels, als drug
In The Game – op FTM uitstekend besproken door Hans Schnitzler – stelt de Italiaanse filosoof Alessandro Baricco dat de digitale revolutie niet de oorzaak is van een fundamentele verandering van onze mentale staat, maar het gevolg ervan. Keer de kaart om, zegt hij.Als gedachte-experiment is dat een briljant idee, en er zijn argumenten voor. Je kunt de vroege hackercultuur opvatten als een poging om iets nieuws te bouwen zonder gebruik te maken van de denk- en organisatieprincipes die in de twintigste eeuw tot het grootste bloedbad aller tijden leidde. Voortaan stond het individu voorop, zich rechtstreeks verhoudend tot andere individuen. Geen gezag, geen elites, geen hiërarchie. Niet voor niets werd het internet ‘gestolen’ van de Amerikaanse defensie, zoals Baricco stelt, al zijn er geen aanwijzingen dat het Pentagon zich ooit heeft verzet tegen een breed gebruik van hun experimentele computernetwerk.
Wat Baricco onvoldoende onderkent is dat het democratisch individualisme van de hackersgeneratie meer stijl dan substantie was, en dat die stijl gaandeweg meer camouflage werd voor een conventioneel, pragmatisch ondernemerschap, gestuurd door de aloude waarden van vraag en aanbod, marketing, expansie en beurswaarde. Een cool vernis voor wat Rockefeller met olie, Ford met auto’s, Ray Kroc met fastfood en Colonel Parker met Elvis Presley deed: move the product.
Baricco’s omdraaiing zou opgaan voor een internet dat ook echt aan die pioniersidealen beantwoordt, en wat hij in zijn boek onder de mat veegt is dat daar weinig van terecht is gekomen. Daarvoor was die nieuwe digitoop gewoon té aantrekkelijk. Als markt, als middel voor mind control en, zo blijkt inmiddels, als drug.
De mentale transformatie die wij als homo digitalis ondergaan dateert dan ook vooral van de laatste jaren, toen het internet omnipresent werd, de oligarchie van Silicon Valley zich vestigde en deze nieuwe, legale, mentale drug werd ontwikkeld. Weinig dingen zo arbitrair als de definitie van het begrip drug. Sommige gaan óver, andere onder de toonbank. Sommige zijn chemisch: alcohol, tabak; andere psychologisch: gokken, porno. Of internet. De gemene deler is dopamine, de neurotransmitter die ons prikkelt tot het bevredigen van impulsen. Behoefte → actie → beloning, behoefte → actie → beloning, enzovoorts. In Silicon Valley is het inmiddels een goedbetaald specialisme: dopamine-manipulatie, het ontwerpen en plaatsen van digitaal lokaas in netwerktoepassingen. Want hoe langer wij op die app zitten, hoe meer winst er gemaakt wordt.
Die vrachtwagenchauffeur was een verslaafde.
Zelf doe ik het ook, achter het stuur, in het café, thuis op de bank, of achter mijn bureau: éven Mail, Twitter, Whatsapp of Wordfeud checken, terwijl je eigenlijk iets anders aan het doen bent. 34 procent van de internetgebruikers checkt zijn statusupdates in bed, voor het opstaan. 27 procent checkt zijn Facebookaccount op de wc.
Er figureren opvallend veel jonge mannen die niets van hun leven maakten omdat ze dag in dag uit als een zombie achter de computer hangen
En als je op zondagochtend na een mooie zomeravond met vrienden de afwasmachine inruimt, realiseer je je dat in de verhalen die over tafel gingen, opvallend veel jonge mannen figureerden die niets van hun leven maakten omdat ze dag in dag uit als een zombie op hun kamer achter de computer hangen, verslaafd aan Fortnite, Minecraft, GTA, YouTube, 4Chan, 8Chan, of hoe hun digitale dopaminebron ook mag heten. Cyberjunks.
De term ‘verslaving’ moet hier letterlijk worden genomen. Zowel psychologisch als fysiologisch veroorzaakt Internet Addiction Disorder (IAD) duidelijk aanwijsbare storingen. Serieuze internetverslaafden krijgen onthoudingsverschijnselen als ze abrupt stoppen: spierpijn, hoofdpijn, rillingen. Een studie suggereert dat de kwaliteit van bepaalde delen van het hersenweefsel degradeert, mogelijk het deel dat we gebruiken om écht na te denken. Het is een ‘impulscontrolestoornis’: je bent niet verslaafd aan een stof maar aan gedrag, zoals bij een gokverslaving. Dat laatste komt bij ongeveer 2 procent van de bevolking voor.
De verspreiding van internetverslaving is al veel groter: er zijn schattingen van ongeveer 10 procent van alle gebruikers in Europa en Amerika, met een piek van 25 procent bij adolescenten, waarbij onderzoekers erop wijzen dat die cijfers een paar jaar oud zijn en het probleem gestaag toeneemt. Andere onderzoekers leggen de lat lager en stellen dat drie op de vier teenagers de facto internetverslaafd zijn. Jongens voornamelijk aan games (‘gevaarporno’), meisjes meer aan Facebook en Instagram (‘goedkeuringsporno’).
En zoals je van een beetje alcohol vrolijk wordt maar van grote hoeveelheden somber, zo gaan mensen die te veel tijd op sociale media doorbrengen zich juist eenzaam, geïsoleerd en asociaal voelen. Sommige kunnen stoppen zonder om te kijken, maar in de meeste gevallen is het een moeizaam proces van detox, afkicken, rehab, terugvallen, enzovoorts.
De lokroep is moeilijk te weerstaan. Een internetnotificatie staat immers (meestal) voor een mens die contact poogt te maken. Het is als iemand die je groet op straat: niet reageren is onbeleefd. Soms leg ik mijn telefoon bewust een halve dag weg, maar als ik hem weer aanzet is er altijd wel een signaal dat ik direct had willen beantwoorden.
In de jaren tachtig werd in Nederland een nieuwe vorm van drugsbeleid ontwikkeld die internationaal navolging vond: niet de drugshandel onderdrukken, maar zo goed mogelijk het leed bestrijden: harm reduction. Afkickvoorzieningen, opvang, naaldenprogramma’s. Drugshandelaren vonden dat een prima beleid. Zo stelt Silicon Valley zich nu ook op: het verslavende karakter van hun producten zelf staat niet ter discussie, maar over voorlichting en (goed verstopte) uit-knopjes willen ze het best hebben. Onlangs riep Mark Zuckerberg de overheid op het internet beter te reguleren. Hij noemde vier gebieden: hate speech, eerlijke verkiezingen, privacy en data-overdraagbaarheid. Over verslaving geen woord.
Het verslavende karakter van hun producten staat voor Silicon Valley niet ter discussie
Steve Jobs liet zich ooit ontvallen dat hij zijn eigen kinderen zoveel mogelijk uit de buurt hield van smartphones en tablets, maar die zorg strekt zich bij Apple niet uit tot uw en mijn kinderen: de meest populaire apps om het internetgebruik van kinderen te reguleren – dankbaar gebruikt door ouders met autistische, schermverslaafde kinderen – werden onlangs uit de appstore gegooid. Move the product!
Het leger cyberjunkies zal voorlopig dus wel blijven groeien.
In Washington heeft een jonge Republikeinse senator zich nu op het onderwerp gestort: Josh Hawley wil een wet die online dopamine-manipulatie verbiedt. Apps zouden moeten worden voorzien van ‘natuurlijke stopplekken’ en niet maar doorgaan met het pushen van ongevraagde content, zoals YouTube en Twitter dat doen met autoplay. Hij noemt zijn wetsvoorstel de Social Media Addiction Reduction Technology Act, afgekort SMART.
De naam is in elk geval goed.
Op foto’s doet freshman Hawley denken aan James Stewart in Mr. Smith Goes To Washington, een knappe jonge vent die vanuit de provincie naar Washington trekt, vol dromen en idealen om iets te veranderen, en zonder een al te scherp beeld van de machten waartegen hij het opneemt. Misschien krijgt het verhaal deze keer wel een happy ending?
27 Bijdragen
Niek Jansen 9
Dat gezegd zijnde; ik onderken natuurlijk dat die cyber- of digiverslaving een steeds groter probleem wordt.
Ik woon in Bangkok en daar is het nog veel erger als ik zie in België en Nederland. In de skytrain (bovengrondse metro) zit iedereen op zijn smartfone en als ik zeg iedereen bedoel ook letterlijk iedereen. Onderling wordt niet meer gecommuniceerd. Toeristen kijken niet meer om zich heen maar maken foto's en vervolgen hun weg aan de hand van de routebeschrijving op hun ifone zonder belangstelling voor hun omgeving.
De belevingswereld krimpt op die manier in tot een beeldschermpje zonder dat men nog de omgeving op zich laat inwerken.
Of heeft het ook te maken met de angst om alleen te zijn en men steeds in kontakt wil blijven met anderen, al is het dan alleen maar digitaal?
Maar laten we ook niet overdrijven door die verslaving gelijk te stellen met de gevaren van verslaving aan andere drugs.
Ik zag gisteren een programma op het Vlaamse Canvas over drugverslaving in de VS 'Amerikaanse Overdosis', waar alleen al in 2018 72.000 mensen overleden zijn aan overdosis, nog meer dan aan verkeersongelukken en schietincidenten tezamen! En die verslaving wordt voor een groot deel veroorzaakt door de agressieve marketing door big pharma van opiaten als pijnstillers, die maar al te gemakkelijk door dokters worden voorgeschreven. Hoe zou dat voorschrijfgedrag van medici in Nederland zijn?
Jan Kuitenbrouwer 5
Niek JansenJan Ooms 10
Jan KuitenbrouwerIk zou zeggen dé gevaarlijkste verslaving.
We worden over enkele jaren wereldwijd geregeerd door de nu opgroeiende ernstig cyberverslaafde generatie!
Ik voorzie: 'the end of the world as we know it'
Niek Jansen 9
Jan OomsJan Ooms 10
Niek JansenFerry de Boer 7
Jan OomsDoemdenken van oudere generaties over jongere generaties is niet nieuw. Same shit, different day.
Jan Ooms 10
Ferry de BoerEn dát is dus maar zeer de vraag wanneer er daadwerkelijk een verandering in het brein wordt veroorzaakt.
Ferry de Boer 7
Jan OomsUw reactie komt op mij overdreven over vanuit een angst. Ik zie persoonlijk meer dan alleen deze schaduwzijde van de technologie. En gegeven het feit dat er over wordt geschreven, gesproken en onderzoek naar wordt gedaan geloof ik wel dat er uiteindelijk correcties plaats zullen vinden.
Dylan 16 1
Ferry de BoerHet feit dat er over geschreven en gesproken wordt en er onderzoek naar gedaan wordt zegt op zich nog niet zoveel. De massa leest niet wat er over geschreven wordt net zo min als dat ze er (onderling) over spreekt. Het meeste onderzoek dat tegenwoordig gedaan wordt is ook niet onafhankelijk meer. Er zit vrijwel altijd wel een partij met belangen in het lijstje met 'sponsors'. En je weet: 'Wiens brood men eet, diens woord men spreekt'.
Nee, het stadium van 'het zal wel los lopen' en door discussie en onderzoek zal er wel een correctie optreden, zijn we (allang) voorbij. De commerciële belangen zijn daarvoor veel te groot en daarnaast veel te invloedrijk geworden.
Koos Breuker 2
Rikkie 7
Koos BreukerJan Ooms 10
RikkieJuist!
De AARD van de mens!
Marla Singer 7
Een wet die dopamine manipulatie verbiedt is misschien een stap in de goede richting maar hoe valt zoiets te controleren en handhaven? Wat doen zij bijv. anders dan makers van TV programma's? Vrij lastig materie.
Big Tech heeft wat dat betreft net zoveel boter op haar hoofd als de dokters die destijds meewerkten aan reclame advertenties voor sigaretten.
Kijk maar naar de laatste klokkenluider bij Google die zwart op wit heeft aangetoond dat Google liegt over hun producten en wel degelijk censuur toepast gebaseerd op zakelijke of politieke gronden. Google als Big Brother, Pravda en Stasi bij elkaar?
https://www.bitchute.com/video/g1VeElBAeas/
Jan Kuitenbrouwer 5
Marla Singer'In Silicon Valley is het inmiddels een goedbetaald specialisme: dopamine-manipulatie, het ontwerpen en plaatsen van digitaal lokaas in netwerktoepassingen. Want hoe langer wij op die app zitten, hoe meer winst er gemaakt wordt.'
Marla Singer 7
Jan KuitenbrouwerM.a.w. het asociale aspect kan niet vaak genoeg benadrukt worden.
In Nederland zijn bijv de gok elementen wetmatig via dwang verwijderd. Dit zou met die verslavende elementen ook sterk verminderd moeten worden. Maar zoals altijd loopt wetgeving achter de feiten aan terwijl de bedrijfswereld misbruikt maakt van deze lacunes.
[Verwijderd]
Marla Singerhttps://www.youtube.com/watch?v=9Ywdh1on_HU
(CEO Keynote On Tricking Players Into Mass Spending Highlights Deplorable Truth of Microtransactions - YongYea)
Dit geeft een pijnlijk beeld van hoe dit werkt, en hoe belangrijk dit verdienmodel is voor de gaming industrie. Dit ligt nogal in het verlengde van gokken en verslaving. De vraag is in hoeverre je dit moet toelaten of niet. Ik zou in ieder geval pleiten voor bepaalde grenzen, om het niet teveel uit de hand te laten lopen.
In de gaming community zijn microtransactions (los van de beruchte loot boxes) een onderwerp, waar steeds meer weerstand tegen aan het ontstaan is.
Pieter Jongejan 7
Marla SingerJan Koster 2
Jan Kuitenbrouwer 5
Jan KosterMz59 7
Hans 596 3
Jan Ooms 10
Hans 596Peter Zwitser 9
Hoewel ik het grotendeels met je eens ben, zou ik niet het hele internet de schuld willen geven. Aan de andere kant is het helaas wel een feit dat vrijwel het hele internet tegenwoordig inderdaad zo wordt gerund.
Ooit, lang geleden, had ik een 'gesprek' met een Indiase koffieboer die in z'n vrije tijd diskjockey was. ('Gesprek', het ging via getypte tekst.) Fantastische combinatie: koffieboer en dj. Ongelooflijk interessant gesprek. Zo iemand kom je natuurlijk nooit in het café op de hoek tegen. Zo was internet ooit bedoeld, denk ik.
En dat die koffieboer kon kijken hoeveel zijn koffie hier opbracht, zodat hij sterker stond bij onderhandelingen.
Overigens: ik ben bepaald geen tegenstander van techniek of internet of computers, maar ik heb geen Twitter, geen WhatsApp, geen Instagram, geen Facebook, geen... En misschien moeilijk te geloven: ik ben redelijk tevreden en gelukkig en ik ben ook - voor zover ik weet - nog niet dood.
De tijd die dat soort dingen kost, besteed ik liever aan écht contact of aan het volgen van écht interessante sites.
Ad Van Heeswijk 6
Dwight 4
De beste mensen blijven over in een tijdperk waarin welvaart, technologie en netwerken één macht vormen(= internet) tegen andere machten: de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke machten. De verhalende pers is allang bezoedeld door blind geloof in een politieke stroming. Waar is de media van de pers zonder geld? In de niche. Net als internet is nieuws vaak misleidend.
De oversten van de trias politica en mainstream media lijden elk aan Red Queen's Race. Wat zij onthullen in de westerse samenleving is de tekortkoming om die nieuwe macht van internet een plaats te geven in de evolutie van de sterkste soorten op allerlei gebied.
Via internet wordt welvaart en waarheid eerlijk gedeeld in de toekomst. Het is een jungle waarin alles neigt tot evenwicht, zolang centrale overheden hun echte rollen blijven vervullen. Zij moeten niet internet runnen, zoals zij ook geen staats-bakkerij runnen. Internetgiganten zijn groot geworden door de wetgeving richting meer overheidsinvloeden. Centrale banken zijn een duidelijk voorbeeld dat zij oorlogen en sociale conflicten in de hand werken door falende overheden.
Als overheden totale macht verkrijgen over internet, dan is dat in het voordeel van bedrijven die er baat bij hebben door aanbestedingen en adoptie: oligopolie van Amazon, Google, Microsoft, Apple e.a. Het is nu al neo-feodaal . De Amerikanen en Chinezen pompen de ruimte vol satellieten en werken aan netwerktechnologie, waardoor internet altijd toegankelijk blijft. Privacy is te koop dankzij cryptografie van nextgen blockchains. De particuliere belastingbetaler weet niet dat deze revolutie aan de gang is, maar wordt vergiftigd met blinde angst voor de nadelen van internet.
Links- of rechtsom internet evolueert elk jaar. Geen overheid kan het tegenhouden.
Erik 107 2
Onderstaande video van Tristan Harris (engelstalig) gaat over hoe de asymmetrische relatie werkt tussen ons en de grote techbedrijven en platforms die met miljarden strijden om de aandacht van miljarden om hier en daar een een dollar aan je te verdienen:
https://www.youtube.com/watch?v=WQMuxNiYoz4
JR dB 1
Interessant, want DARPA gebruikt deze afkorting ook. Dan staat het voor Secret Militarized Armament in Residential Technology. Denk daarbij aan 5G en slimme meters. Misschien heeft Josh Hawley dit in zijn achterhoofd gehad bij het bedenken van een naam voor zijn initiatief-wet.