Multinational Monsanto blijft groeien. En niet alleen organisch. Want behalve goed in genetisch modificeren, blijkt het biotechnologische bedrijf ook vaardig in het overnemen van andere ondernemingen. Over de eerste negen maanden van het fiscale boekjaar rapporteerde Monsanto vandaag een omzet van $13,2 miljard, een groei van 4 % ten opzichte van dezelfde periode het voorgaande jaar. De beurswaarde van Monsanto is sinds 2011 opgelopen naar $63 miljard, het record uit 2008 ($73 miljard) komt weer in zicht.  

De beurskoers van Monsanto is meer dan verzesvoudigd sinds 2002. Bron: Yahoo finance

Monsanto is marktleider op het gebied van landbouwzaden. Dat komt vooral door zijn sterke positie in de verkoop van genetisch gemodificeerde (gm) strooigoed. In de jaren ‘80 was het bedrijf de eerste die experimenteerde met het modificeren van gewassen. Het lukte Monsanto om via biotechonologie een sojagewas te ontwikkelen dat resistent is tegen het bestrijdingsmiddel glysofaat, dat niet geheel toevallig ook door het bedrijf verkocht wordt onder de merknaam Roundup. De verkoop van genetisch gemodificeerde zaden in combinatie met onkruidbestrijdingsmiddel Roundup is nog altijd de cash cow van Monsanto. De Roundup-bestrijdingsmiddelen zijn het grootste bestrijdingsgewas gewas ter wereld. Wel is de concurrentie toegenomen, schrijft Monsanto in het jaarverslag van 2013. 'Tegenwoordig houden veel bedrijven zich bezig met onderzoek naar en ontwikkeling van planten biotechnologie en agrarische chemicaliën. De snelheid waarmee een nieuw product wordt ontwikkeld en op de markt komt is cruciaal om marktleider te blijven.'

Overnames, overnames, overnames

Concurrentie of niet, Monsanto koopt deze toch wel op. Tussen 1996 en 2008 nam het Amerikaanse bedrijf meer dan vijftig concurrenten over, zo berekende professor Philip Howard van de universiteit van Michigan. Het past volgens Howard in een trend van samenklontering van bedrijven in de zadenindustrie. Vanaf 1996 werden gepatenteerde zaden op commerciële schaal verkocht en ontstond er een nieuwe miljardenindustrie, waar Monsanto handig op insprong met een hele reeks aan grote acquisities. De eerste grote prooien waren Delta & Pine ($1,5 miljard), Cargill’s International Seed Division ($1,4 miljard) en Semnis ($1,4 miljard). In 2008 legde Monsanto ook meer dan 800 miljoen dollar neer voor het Nederlandse zadenbedrijf De Ruiter Seeds. De koopbereidheid is er nog steeds. In 2013 nam Monsanto in totaal voor 165 miljoen dollar vier internationale bedrijven over. En eigenlijk is dat een relatief magere score voor de landbouwgigant. In 2012 nam de multinational namelijk voor een totaalbedrag van 616 miljoen dollar concurrenten over. Enkele andere aanwinsten uit de afgelopen jaren waren Dieckmann GmbH & Co.KG ($30 miljoen), een deel van agrarisch bedrijf Agradis ($85 miljoen) en zeer recent nog de $930 miljoen kostende overname van The Climate Corporation begin 2014, marktleider in weersmonitoring en simulatie.

De greep op de zadenmarkt heeft Monsanto voor een groot deel te danken aan heel veel overnames

Monsanto mag dan ook met recht wereldmarktleider in de immer groeiende zadenindustrie genoemd worden, zoalsduidelijk wordt uit onderstaand plaatje uit het rapport van professor Howard.  

De zaadindustrie verbeeld. Grootte bedrijven op basis van marktaandeel. Klik hier voor een grotere versie.

  Volgens een recent bericht van Bloomberg zou Monstanto ook een poging hebben gedaan het Zwitserse zadenbedrijf Syngenta over te nemen voor 34 miljard dollar. Monsanto ontkent deze berichten. Welk doel dienen al deze overnames? Monsanto heeft zich naar eigen zeggen ten doel gesteld om de wereld te voeden. De eerste zin van het jaarverslag luidt: 'At Monsanto, we are helping to develop solutions to one of the greatest challenges facing humankind – providing healthy and nutritious food for a population that is expected to grow from 7 billion today to nearly 10 billion by 2050.' Gezien de vele overnames, houdt Monsanto de taak om de wereld te voeden graag in eigen hand.