
Jaarlijks gaan duizenden bedrijven en personen failliet. Vaak heeft dat grote gevolgen — en het gebeurt lang niet altijd even netjes. Lees meer
Toeleveranciers moeten nog maar hopen dat ze een deel van hun facturen betaald krijgen, werknemers dreigen op straat te komen en de gefailleerde ondernemer moet lijdzaam toezien hoe de bedrijfspanden, voorraden en wagenpark met een beetje pech tegen executiewaarde worden verkocht. Alle hoop is gevestigd op de door de rechtbank aangestelde curator die de volledige regie in handen krijgt van het afwikkelen van het faillissement.
De curator krijgt op basis van de 120 jaar oude Faillissementswet vergaande bevoegdheden: van het ontslaan van personeel, de verkoop van het bedrijf, het starten van juridische procedures tegen de gefailleerde tot het gijzelen van een bestuurder die niet meewerkt.
Maar doet de curator zijn werk wel goed? Wat is de verhouding tussen de boedelopbrengst, die hij binnenhaalt en zijn eigen declaraties (die ten laste van dezelfde boedel plaatsvinden). En wie houdt er toezicht op curatoren? Dat zóuden rechters-commissarissen moeten zijn, maar die hebben het krankzinnig druk en ontberen kennis. Follow the Money zet in op deze kwestie die al tientallen jaren door de rechtspraak, politiek en journalistiek ongemoeid wordt gelaten. We nodigen u uit om uw kennis en ervaringen met ons en andere lezers te delen.
Roger Lips strijdt niet alleen tegen zijn curatoren, maar ook tegen justitie
Verdachte van faillissementsfraude hoort strafeis: drie jaar
‘80 procent van de curatoren doet geen melding van faillissementsfraude’
Gebed zonder eind: de strijd tegen faillissementsfraude
FTM Audio - De bijna ongestoorde handel en wandel van faillissementsfraudeurs
De bijna ongestoorde handel en wandel van faillissementsfraudeurs
Waarom banken bij faillissementen altijd aan het langste eind trekken
Zo plukt de curator je als je bedrijf failliet gaat
FTM Audio - Dit is de schadelijkste wet van Nederland
Dit is de schadelijkste wet van Nederland
De schimmige benoeming van curatoren
Welke curator een faillissement afhandelt, beslist de rechtbank. De selectiecriteria zijn weinig transparant, niet-bindend en de toepassing ervan is oncontroleerbaar. 'Dit is geen open, competitief systeem.'
Curator Jeroen Princen in Nieuwsuur
Wie komt op de niet-openbare curatorenlijst?
Hoe werkt dat? De rechtbank stelt een 'curatorenlijst' vast, die niet-openbaar is en verdeelt het werk over die lijst. Het is zodoende niet mogelijk objectief vast te stellen welke curatoren in een regio actief zijn. Er zijn bovendien geen procedures of heldere richtlijnen die bepalen wie toegang krijgt tot de lijst. Hetzelfde geldt voor de benoemingen zelf: de rechter-commissaris die toezicht houdt op de afwikkeling, grabbelt in de ton en tovert er een naam uit. De beleidsvrijheid op dit punt is nagenoeg ongelimiteerd. Dit blijkt uit de rechtspraak die is gevormd naar aanleiding van het schrappen van curatoren van de lijst. Die waren daar vanzelfsprekend niet blij mee. Zij hadden immers geïnvesteerd in kennis en opleiding van medewerkers, maar plotseling waren ze out of business. In een aantal gevallen spanden de curatoren daarom een procedure aan tegen de Staat, waarin ze schadevergoeding en/of terugplaatsing op de lijst eisen.Twijfel over competentie
An sich lijkt het redelijk dat een zo belangrijke publieke taak als de afwikkeling van faillissementen wordt verricht door advocaten die daar bedreven in zijn. Als er bij de rechtbank op goede gronden twijfel ontstaat over iemands competentie, dan is het wenselijk dat de curator in kwestie ander advocatenwerk gaat doen. Maar zoals gezegd: zowel de lijst als de benoeming is met schimmigheid omgeven. Illustratief (en maatgevend) is een uitspraak van het Gerechtshof in Den Haag, waaruit blijkt dat de Rechtbank Breda in 2011 besloot om de curatorenlijst zo ongeveer te halveren. Idee was dat gehandhaafde 'beroepscuratoren' meer faillissementen krijgen ter verhoging van de kwaliteit. Twee curatoren met ruime ervaring vielen af, omdat ze volgens het nieuwe beleid een te klein deel van hun werkzaamheden van de laatste tijd, hadden besteed aan faillissementen. Daartegen kwam het duo in geweer. De beslissing om ze te schrappen van de lijst was volgens appellanten onzorgvuldig en slecht gemotiveerd. Maar het Hof had daar geen moeite mee: de rechtbank hoefde haar beslissing niet te motiveren. Dat beide advocaten voldeden aan de criteria om op de lijst te staan, mocht ook niet baten, nu aan de rechtbank 'grote beleidsvrijheid' toekomt.Willekeur
De beslissing tot schrappen is alleen terug te draaien als er sprake is van willekeur of het niet-nakomen van concrete toezeggingen. Vraag is vervolgens hoe je willekeur kan aantonen als een rechter-commissaris niet verplicht is zijn beslissing te motiveren. Vlak na de uitspraak van het Hof kwam het overlegorgaan van rechter-commissarissen (Recofa) in 2013 met 'uitgangspunten bij de benoeming van curatoren en bewindvoerders in faillissementen en surseances van betaling', kennelijk omdat er een leemte was. Maar in het voorwoord geeft Recofa al aan dat niet om dwingende voorschriften en bindend beleid gaat. Bij benoemingen en bij plaatsing en/of schrapping van de curatorenlijst streven de rechtbanken weliswaar naar naar 'objectieve criteria', maar er wordt meteen aan toegevoegd dat ook 'intersubjectieve beoordelingen' een rol kunnen spelen.'criteria bieden rechtbank ruimte bieden om iedere curator, ongeacht zijn reputatie, van de lijst te schrappen''Deze criteria zijn zo verstrekkend en zo ruim geformuleerd,' schrijft curator Rinke Dulack in een noot bij de uitspraak, 'dat zij de rechtbank te allen tijde ruimte bieden om iedere curator, ongeacht zijn reputatie, van de lijst te schrappen. Het arrest van het hof maakt duidelijk dat de rechtbank een dergelijke beslissing niet van te voren behoeft aan te kondigen en achteraf ook niet behoeft te motiveren. Dat maakt duidelijk dat ondanks deze objectief ogende richtlijnen de rechtbank feitelijk een vrijbrief heeft om te doen wat zij wil.' Consequentie hiervan is dat er hoge drempels zijn om curator te worden, vindt advocaat Georg van Daal, insolventiespecialist met tot tien jaar geleden een ruime ervaring als curator. 'Toetreding tot de markt van bekwame curatoren is zo goed als onmogelijk. Geen rechtbank zal je – ongeacht je kwaliteit – op de lijst zetten, als je niet bij een insolventiekantoor werkt. Maar die heeft geen prikkel je aan te nemen, want dan wordt de spoeling dunner. Dit is geen open, competitief systeem waar de beste altijd komt bovendrijven.'
'Toetreding tot de markt van bekwame curatoren is zo goed als onmogelijk.'Dat dit systeem – waarin een markt binnen een arrondissement van een rechtbank ondoorzichtig verdeeld wordt – gevoelig is voor vriendjespolitiek, noemt Van Daal een 'open deur'. Kritiek uit de hoek van curatoren is er nauwelijks. 'Je zou maar een rechtbank voor het hoofd stoten.' [Update 16:00 uur] De Raad voor de Rechtspraak laat in een reactie weten: 'De curatorenlijst is niet-openbaar omdat de lijst onderdeel uitmaakt van de raadkamer. Dat is een besloten procedure.' De woordvoerder kan niet uitleggen welk belang geheimhouding dient.
12 Bijdragen
jefcooper
Hilterman
jefcooperNetjes onder toezicht van een notaris briefjes trekken.
Het lijkt absurd maar het is beter dan de ondoorzichtige procedure die nu gehanteerd wordt.
DAF, Imtech, DSB zijn klussen die maar door een paar kantoren gedaan kunnen worden door de omvang van de zaken.
Bij die faillissementen kom je steeds hetzelfde clubje insolventie advocaten tegen.
jefcooper
HiltermanNaast juridische kennis is er ook nog economisch inzicht nodig.
Curatoren kunnen verwachten dat bij elke missstap van hen tegen hen geprocedeerd zal gaan worden.
Dat daarbij dan redelijk hoge uurtarieven gehanteerd worden, ik kan het me indenken.
Het is net als bij sommige software experts, die verdienen, ik gebruik dat woord bewust, meer dan twee keer het bedrag wat Rutte krijgt.
Het probleem is dus weer 'wie weet wie de echte expert is', en hoe onderken je vriendjes politiek.
Ik denk dat alleen ingewijden dat weten.
Hilterman
jefcooperProcederen tegen een curator komt weinig voor. Crediteuren nemen hun verlies. De gang naar de rechter is duur en traag. Bij DSB ligt dat anders, belangenclubs zullen daar gezamenlijk makkelijker toe kunnen besluiten. De kosten kunnen worden gedeeld. Voor de curator geen prettig vooruitzicht.
Het kost hem veel tijd, hij verliest daarbij zijn unieke positie om alles alleen te kunnen beslissen.
jefcooper
HiltermanSchadeclaims vanwege woekerpolissen, de Scheringa hobby BV's, aansprakelijkheid DNB.
frits
jefcooperDus er zat wel geld in DSB en had niet met 32 miljoen failliet hoeven gaan.
Hoe rijk zal de curator nog worden. Een schande is het
jefcooper
fritsJe vraagt je af of zoiets op gangbaar uurtarief moet.
Niet failliet hoeven gaan, daarin verschillen we van mening.
Naar mijn mening waren alle jaarrekeningen fout, DSB maakte nooit winst.
dvhaaren
frits
goof
Vraagt niemand zich eens af waarom curatoren zulke absurde bedragen mogen declareren want dat ze met 10 harken schrijven is wel duidelijk als je dat bedrag van 32 miljoen eens gaan specificeren.
Stel een curator vraagt 600 euro per uur en dit bedrag deel je door 32 miljoen dan zijn dat 50.000 manuren en dat zijn 35 manjaren .
Stel dat hij er zelf 5 jaar continu aan gewerkt heeft en wat medewerkers a 100 euro per uur .
Dan had hij dus 300 medewerkers 5 jaar lang continu aan het werk !
Ze kunnen mij veel wijsmaken maar dat hier met de hark geschreven wordt lijkt mij duidelijk.
no toussaint
bps
Dat is niet de geest waarin de Faillissementswet en relevante regelgeving in ontwikkeling moet zijn.
Andere wet- en regelgeving laat het uitdrukkelijk bevoordelen van de een en het benadelen van de ander(en), en schade aan een algemeen belang als economie, ook niet toe.