Desi slaapt zacht zolang China lacht

Amnestie voor de Surinaamse president Desi Bouterse. Maar kan de drugsbaron in ruste ook rustig slapen als Suriname wordt getroffen door economische sancties?

Nederland is woedend op haar voormalig plantagekolonie in de West en dat hebben we geweten. Eind vorige week stemde het Surinaamse parlement in met de Amnestiewet, die Desi Bouterse en andere coupplegers betrokken bij de Decembermoorden voorlopig vrijwaren van rechtsvervolging.

 

Daarmee is voor de Surinaamse president de kans zo goed als zeker verkeken op een verschijning voor het strafhekje in eigen land vanwege zijn betrokkenheid bij de moord op vijftien politieke tegenstanders in 1982. De verontwaardiging over deze "daad van verzoening" neemt met de dag toe binnen de Nederlandse politiek, die direct de amnestieregeling scherp heeft veroordeeld. Voor Uli Rosenthal, minister van Buitenlandse Zaken, is de maat vol. De Nederlandse ambassadeur is teruggehaald en een inreisverbod voor alle verdachten van de Decembermoorden is ingesteld.

 

Bananenrepubliek
Als het ligt aan de coalitiepartijen CDA en VVD en aan de gedoogpartner PVV, mag Suriname nog harder op haar vingers worden getikt. PVV-Kamerlid Johan Driessen pleit voor onmiddellijke stopzetting van de Nederlandse ontwikkelingshulp aan ‘de bananenrepubliek’. Staatssecretaris Ben Knapen beraadt zich inmiddels op deze optie. Volgens VVD-Kamerlid Han ten Broeke moet Nederlands zich nu volop inzetten voor internationale veroordeling van Suriname of voor economische sancties. Ook zijn in Suriname geboren CDA-collega  Kathleen Ferrier liet in de media overal weten dat Nederland nu eindelijk straf moet optreden.

 

Ook bij bekende "Surinederlanders" heeft de Amnestieregeling een open zenuw geraakt. Volgens Strafpleiter Gerard Spong _ die destijds moest vluchten voor het regime Bouterse _  maakt Suriname haar status als schurkenstaat helemaal waar en vestigt hij zijn hoop op de krijgsraad, die de amnestiewet onverbindend kan verklaren. Tegenover Follow the Money laat Spong desgevraagd weten internationale sancties tegenover Suriname te verwelkomen.

 

Maar zouden economische sancties ook direct effect sorteren? Dat valt nog te bezien, zo leert enig speurwerk. Om te beginnen, kan Nederland op voorstel van de PVV inderdaad afzien van de geplande 20 miljoen euro aan de resterende ontwikkelingshulp, die al flink is afgebouwd en niet naar de regering gaat maar naar maatschappelijke organisaties.

 

Maar zoiets zal geen schokeffect opleveren richting de Surinaamse economie, die eervorig jaar goed was voor een Binnenlands Bruto Product van ruim 4,7 miljard dollar. Bovendien bloeit en groeit de economie van de grootste Nederlandse slavenplantage van weleer. De export steeg in 2011 met maar liefst 17,6 procent in vergelijking met het jaar daarvoor, zo blijkt uit bevindingen van de Economist Intelligence Unit (EIU).

 

Bling bling

Met vooral dank aan de uitvoer van goud die voor deviezeninbreng zorgt.  Bijna 60 procent van de totale exportinkomsten komt voor rekening van het in Suriname gedolven bling bling. Andere exportproducten die geld in de staatskas brengen zijn aluinaarde _ ofwel verwerkt bauxiet _, rijst, bananen, garnalen, hout en vis.  Belangrijkste exportbestemming is niet Europa maar Canada en de Verenigde Staten. Daarna komt pas de EU in beeld en dan vooral Noorwegen. Het exportaandeel naar voormalig moederland Nederland is de laatste jaren gemarginaliseerd.

Als het aankomt op de import, speelt Nederland een bescheiden rol, zo blijkt uit onderzoek. Suriname mag dan vrijwel alle kapitaalgoederen en een groot deel van haar consumptiegoederen uit het buitenland invoeren, de afhankelijkheid ten opzichte van Nederland is gering. De belangrijkste herkomstlanden zijn de VS, Trinidad en Tobago, China en dan pas de EU. 

Zo bezien, kan Nederland nauwelijks een vuist maken tegenover de regering-Bouterse in geval van economische sancties. Minister Rosenthal realiseert zich dat dondersgoed en onderzoekt dan ook wat de mogelijkheden zijn van strafmaatregelen in samenspraak met de andere lidstaten en de Organisatie van de Amerikaanse Staten (OAS).

Maar opmerkelijk genoeg rept Rosenthal met geen woord over China. Sinds 2010 investeert de Volksrepubliek 3,8 miljard euro aan infrastructurele projecten in het amper 500 duizend zielen tellende Zuid-Amerikaanse land. China heeft volop belangstelling voor het rijst, bauxiet en goud van Suriname en Suriname kan op zijn beurt de deviezen en kennis van de snelst groeiende economische grootmacht goed gebruiken.

 

Warme banden Surinaamse roti en Chinese rijst

En die banden tussen de roti-republiek en ’s werelds grootste rijstetende natie zijn alleen maar warmer geworden. Eervorige maand kreeg president Bouterse bezoek  van de Chinese handelsonderminister Zhong Shan. Genoeg reden voor Bouterse om bij deze gelegenheid de chronische glimlach van de Chinese bewindsman Shan te beantwoorden met een vette grijns. Deze visite uit het Verre Oosten heeft de regering-Bouterse 4,8 miljoen dollar opgeleverd in de vorm van een overeenkomst voor Economische en Technische Samenwerking.

De zakelijk innige verstandhouding tussen Suriname en China moet ook Rosenthal niet zijn ontgaan. En dat is misschien juist wel de reden waarom de minister de Volksrepubliek niet noemt bij het nemen van eventuele sancties. De Chinese autoriteiten hebben het nu eenmaal niet zo op het doorpakken met internationale strafmaatregelen tegen rechtsorde schendende staten. Zeker als Europa en de VS voorop lopen met sancties in VN-verband. Want, hoe coulant deze buitenlandse Chinese doctrine uitpakt, weten ‘schurkenstaten’ Noord-Korea, Iran en Syrie als geen ander.

 

President Bouterse hoeft dus voorlopig niet wakker te liggen in zijn master bedroom van de boze buitenwereld. Van de rechterlijke macht in eigen land heeft hij even niks te duchten en van grootmacht handelspartner China hoeft hij evenmin een reprimande te verwachten. Dat moet de tot 2006 actieve drugsbaron gerust stemmen. Oftewel: slaap zacht, meneer de president van Suriname. Sribi switi, Desi.