Het VPRO-programma Tegenlicht heeft gisterenavond met zijn uitzending De Tax Free Tour weer de discussie losgemaakt over de schimmige praktijken op de belastingparadijzen. Aan het begin van de episode klinkt de intro van Gimme tax Shelter. Toepasselijk, en niet in de laatste plaats omdat de Stones ook gretig gebruik maken van het fiscaal vriendelijke Nederland, net als vele multinationals.

Het zijn allemaal grotendeels al bekende zaken die de VPRO tegen het licht houdt, maar de uitzending geeft het grote publiek een overzichtelijke kijk in de wereld van de offshore-economie. Zo wordt bijvoorbeeld nog eens fijntjes uitgelegd hoe Apple een minuscuul belastingtarief betaalt door middel van de Double Irish, Dutch Sandwich-constructie.

Follow the Money volgt het onderwerp al geruime tijd. Vorig week onthulde FTM bijvoorbeeld in samenwerking met tijdschrift One World dat niet alleen multinationals en rijkelui belasting ontwijken, maar zelfs ook microkrediet-organisaties.

Polemiek
Columnist Robin Fransman, adjunct-directeur bij Holland Financial Centre, zoekt de nuance op in het verhitte debat en komt met de conclusie dat belastingen voor bedrijven linksom of rechtsom toch wel bij de burger terechtkomen. Maar Rodrigo Fernandez, onderzoeker bij SOMO, vindt dat belastingontwijking voor oneerlijke concurrentie zorgt - onder meer omdat het MKB geen mogelijkheid heeft om dergelijke fiscale constructies op te zetten.

De schimmige praktijken op de belastingparadijzen bereikte het grote publiek in november van 2012 toen de Britten er genoeg van hadden dat Starbucks boekhoudkundig geen winst maakte in het Verenigd Koninkrijk om zo de fiscus te mijden. Het Britse Parlement stelde daarom kritische vragen aan de bestuurders van deze multinationals, zoals ook in de uitzending van Tegenlicht te zien is. Inmiddels hebben de EU en de OESO beloofd de belastingschuwe multinationals te gaan aanpakken.

Bestuurder van Starbucks wordt aangepakt in Brits parlement

Nederland
Tegenlicht laat ook zien dat Nederland een belangrijke doorsluishaven is voor de offshore-economie vanwege het scala aan belastingverdragen dat ons land rijk is. Daar kan ex-presidentskandidaat Mitt Romney over mee praten. Begin deze maand kwam het boek ‘Het Belastingparadijs’ uit. Daarin wordt verteld dat Nederland wel degelijk de grootste tax haven ter wereld is.

Overigens, de wereld kent sinds voige week waarschijnlijk één belastingparadijs minder.