Bij Follow the Money willen we veel dingen tegelijk: we willen nét even wat diepgravender zijn. Met gestrekt been erin, maar ook nuanceren. Kritisch, maar tegelijkertijd ook constructief. Dat is soms nogal een opgave. Toen ik dus naar de uitkomst van onze enquête keek, kon ik alleen maar glunderen.

Een overgrote meerderheid van jullie zegt namelijk tevreden te zijn over de lengte, toon en complexiteit van onze artikelen. Ook de antwoorden die jullie gaven op open vragen zijn bemoedigend. Zo leverden de antwoorden op de vraag ‘Wat zijn je favoriete onderwerpen op FTM?’ een vrij mooie afspiegeling van wat we doen op.

We zijn heel dankbaar voor die complimenten, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat we nu tevreden achterover gaan leunen. Integendeel.

‘Vooral mensen die heel tevreden zijn reageren’

Gebulder op de redactie

Stelselmatig hebben we flinke discussies over onze toon. Moet die niet constructiever? Zijn we niet te zuur? Nog vaker hebben we discussie over hoe ingewikkeld onze artikelen geschreven zijn. ‘We moeten echt snel eenvoudiger schrijven en meer uitleggen’, hoor ik hoofdredacteur Eric Smit minstens wekelijks roepen, waarbij zijn stem varieert van redelijk vriendelijk tot bijna bulderend. Voor de volledigheid: ik ben maar één dag per week op de redactie, dus hij roept het echt heel vaak.

Is het dan onzin wat Eric roept? Zijn alle onze discussies op de redactie een beetje gepriegel in de marge? Even begon ik dat te denken toen ik glunderend door de resultaten scrolde. Maar toen sloeg de twijfel toe: in totaal reageerden namelijk slechts 168 mensen. Dat is niet heel veel, zeker niet vergeleken met het totaal aantal lezers van onze stukken. In hoeverre zijn de andere lezers het dan met de invullers van onze enquête eens? Een tijdje terug heb ik nota bene zelf een column over dit onderwerp geschreven. ‘Vooral mensen die heel tevreden zijn reageren’, concludeerde ik toen. Dat zal bij ons niet anders zijn.

Daar komt bij dat we nog een lange weg te gaan hebben. Om duurzaam in de lucht te blijven, moet Follow the Money fors meer abonnees krijgen. Voor ons betekent dat: helderder schrijven en invalshoeken bedenken die nog origineler zijn dan we tot nu toe deden. Eigenlijk moeten we onze verhalen zo weten te schrijven dat massa's mensen ze willen delen, of dit nu op Facebook of Twitter is, of in de kroeg of supermarkt. Laten we eerlijk zijn: dat is nu nog niet het geval. Maar daar gaan we verandering in brengen.

Constructievere journalistiek

Eén van mijn vorige bazen, zei mij ooit: ‘Voor vernieuwing moet je niet bij je lezers zijn. Ook wanneer lezers nog hartstikke tevreden zijn, moet je aanpassingen durven maken.’ Ik geloof dat, een beetje. En ondanks dat er maar weinig expliciet naar werd gevraagd, luidt de consensus op de redactie dat we constructiever moeten gaan schrijven.

Journalisten zoeken namelijk van nature naar uitersten; alles wat afwijkt van de norm is tenslotte nieuws. Om duidelijkheid te scheppen, zoeken we bovendien extreme meningen, die we tegenover elkaar zetten. Het idee daarachter is dat je zo het perspectief van beide kampen laat zien. Dat blijkt echter niet het geval. Veel lezers beginnen juist vrij genuanceerd aan een artikel en bewegen zich door de presentatie van extreme meningen richting één van de twee kampen.

Een focus op extremen en vooral de dingen die misgaan, zorgt bovendien voor een onbehaaglijk gevoel bij veel mensen. Sommigen consumeren daardoor zelfs helemaal geen nieuws meer; dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. We gaan daarom harder op zoek naar oplossingen voor problemen en goede voorbeelden die laten zien hoe het óók kan.

Daarmee willen we natuurlijk geen schoothondje van de macht worden. Daar zullen we zelf voor waken, maar voelt u zich vooral geroepen om kritisch te blijven en met ons mee te denken: het idee dat je voor vernieuwing niet bij de lezers moet zijn, gaat er bij ons namelijk niet helemaal in.

Nieuwe onderwerpen, nieuwe app

Zelf krijg ik bijvoorbeeld regelmatig mails waarmee ik mijn stukken aanscherp. Ook de vraag welke onderwerpen jullie nog missen, leverde goede suggesties op. Zo misten verschillende lezers stukken over onderwijs (Sophie Stadhouders werkt daar nu aan) en klimaat (daar zal Bart Crezee zich op gaan richten). Ook droegen jullie enkele specifiekere onderwerpen aan, waar we voorzichtig eens verder naar kijken.

Natuurlijk geldt ook hier: met mate. Verschillende lezers hebben ons in de enquête namelijk nadrukkelijk gevraagd om vooral niet álles te willen. Zij zien ons liever op een paar dossiers uitblinken. Om een lezer te citeren: ‘Ik vind het aanbod al heel ruim. Follow the Money moet niet alles willen om er vervolgens aan ten onder te gaan’.

Veel lezers melden tot slot dat ze graag zelf een grotere bijdrage aan Follow the Money willen leveren, maar dat het hen aan tijd ontbreekt. Ook daar gaan we wat aan doen. Op dit moment werken we aan een mobiele app, waarmee onze lezers sneller en gemakkelijker bijdragen kunnen leveren aan onze journalistiek: wordt vervolgd. Blijft u ons ondertussen vooral bestoken met kritiek, suggesties en nieuwe ideeën.

De komende maanden vragen we je nog een paar keer een kleine enquête in te vullen. Vragen? Mail me gerust: stijn.van.gils@ftm.nl