
E.on's focus op 'nieuwe' energie verdient navolging
Er komt onherroepelijk een aardverschuiving in het energielandschap nu alternatieve energie steeds belangrijker wordt. Het huidige marktmodel wordt onhoudbaar, stellen Maarten van der Kloot Meijburg, Ruut Schalij en Coos Battjes. Energiegigant E.on speelt daarop in door zijn 'nieuwe' energie-poot onder te brengen in een apart bedrijf. 'Goed risicomanagement,' vinden de auteurs.
Op 1 december presenteerde de Duitse energiegigant E.on zijn strategie voor de toekomst. E.on gaat het bedrijf opsplitsen in twee nieuwe bedrijven. Onder de oude naam E.on gaat het ene bedrijf zich richten op het ontwikkelen van duurzame energie, nieuwe commerciële klantendiensten, lokaal energiemanagement en slim lokaal netwerkbeheer op basis van datamanagement. Dit bedrijf zal ook de netwerken in met name Duitsland krijgen.
Het andere bedrijf gaat zich onder een nieuwe naam richten op traditionele activiteiten: conventionele elektriciteitsproductie, energiehandel en exploratie en productie van fossiele brandstoffen. E.on is daardoor in staat het energiespel tegelijkertijd te spelen binnen de centrale, conventionele prijs gedreven energiemarkt en in de door overheden gedreven, deels decentrale, duurzame energiemarkt te spelen. Kan deze strategie als blauwdruk dienen voor andere energiebedrijven?
De doorzettende transitie naar een hernieuwbaar en deels decentraal energielandschap zal de beschreven situatie alleen maar slechter maken. Jaarlijks moeten de grote energiebedrijven in Europa grote bedragen afschrijven die hun winstgevendheid blijvend onder druk zet. Om nu te voorkomen dat de verwachten toenemende verliezen op conventionele centrales het voortbestaan van het hele bedrijf op het spel zetten en de vereiste focus op investeringen ten behoeve van de energietransitie te houden, worden de conventionele activiteiten in een aparte onderneming geplaatst.
Hiermee krijgt het nieuwe bedrijf, met de bestaande netwerkactiviteiten als kasstroomgenerator, alle financiële ruimte om zich om te vormen tot een Energiebedrijf van de toekomst dat met allerlei slimme technologische (netwerk)diensten geld kan gaan verdienen op een hernieuwbaar en decentraal energielandschap.
Twee energiewerelden?
De CEO van E.on spreekt van twee energiewerelden. Maar is er wel sprake van twee energiewerelden? De verwachte grote hoeveelheden gesubsidieerde duurzame wind- en zonne-energie capaciteit die aan de energiemix worden toegevoegd, hebben een drukkend effect op de elektriciteitsprijzen en zullen in toenemende mate het aantal draaiuren van conventionele centrales verlagen en daarmee hun winstgevendheid verkleinen. Onze analyses tonen aan dat in de toekomst conventionele centrales gemiddeld nog voor 20 à 40 procent van de totale elektriciteitsvraag nodig zijn. Hoewel de rol van de conventionele centrales afneemt is het dus niet zo dat ze niet meer nodig zijn. Ze zullen meer gaan functioneren als flexibele productie-eenheden om aan de resterende elektriciteitsvraag te kunnen voldoen. Dit zal ook het geval zijn in de verre toekomst.De energievoorziening voor huishoudens is nog decennia lang afhankelijk van het centrale energiesysteem en conventioneel vermogen.De energievoorziening voor huishoudens is nog decennia lang afhankelijk van het centrale energiesysteem en conventioneel vermogen. Vooral gedurende de winter (minder zon) blijft een verbinding met het centrale net noodzakelijk. Het conventionele vermogen zal in de toekomst waarschijnlijk draaien op hernieuwbare brandstoffen die worden geproduceerd met de elektriciteit van zonne- en windenergie op momenten dat daarvan een overvloedig aanbod is.
Staudinger Coal-Fired Power Station, E.ON Kraftwerke
Risicospreiding
Met de opsplitsing geeft E.on aan niet op de introductie van die capaciteitsystemen te willen - of kunnen? - wachten. Eén van de belangrijkste redenen daarvoor lijkt de hoge schuldenlast en de marginale winstgevendheid van de ‘oude’ business. Deze schuldenlast verslechtert de kredietwaardigheid (zie grafiek) en hindert de groei van nieuwe activiteiten. Conventionele centrales moeten daarbij aan steeds strengere regels voldoen om ze schoner te maken. De benodigde investeringen daarvoor nauwelijks nog op te brengen zijn.
Als de zet van E.on een trend wordt, ontstaan er ‘nieuwe’ energiebedrijven die op de transitie in het energielandschap kunnen gaan inspelenAls de zet van E.on een trend gaat worden, ontstaan er allemaal ‘nieuwe’ energiebedrijven die met slimme klanten- en netwerkservices op de transitie in het energielandschap kunnen gaan inspelen. Die nieuwe bedrijven zullen gericht zijn op groei en klaar voor overnames en investeringen in bedrijven die zoals EWE en Trianel in Duitsland, Eneco in Nederland of Enernoc in de Verenigde Staten al wel op de veranderingen hebben ingespeeld. De bedrijven waarin de traditionele activiteiten zijn ondergebracht, zullen door de duurzame ontwikkelingen steeds minder cash generen en mogelijk in een neerwaartse spiraal terecht komen. Omdat een deel van die capaciteit nog decennia noodzakelijk zal blijven om de systeemstabiliteit te kunnen garanderen, is het goed denkbaar dat in de toekomst deze activiteiten weer gereguleerd gaan worden. Als gereguleerde activiteit kunnen de centrales stabiele kasstromen genereren en worden daardoor weer aantrekkelijke investeringen voor investeerders, zoals infra – en of pensioenfondsen die op zoek zijn naar hogere stabiele rendementen.
Bijdragen