
De Europese Centrale Bank geeft miljarden uit om de rente laag te houden. Waar komt dat geld terecht? Lees meer
Het monetair beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) lijkt een ver-van-mijn-bed-show doorspekt met moeilijk jargon en financiële termen. In dit dossier onderzoekt FTM de implicaties het ECB beleid voor de burger. Wat houdt het lage-rentebeleid in en wat zijn de gevolgen van 'quantitative easing' (QE) voor Nederland? Bij wie komen de miljarden aan publiek geld terecht?
De ECB deelt miljarden uit aan private banken en stuurt onze overheid de rekening
De belastingbetaler mag nu ook de verliezen van De Nederlandsche Bank betalen
Draghi redde de euro, maar deelde een dreun uit aan de democratie
Banken lenen zich rijk bij de ECB
Minister negeert Kamerverzoek om ECB ter verantwoording te roepen
Machtsspel stort Europa in een existentiële crisis
Champagne-, tabaks- en olieconcerns sluizen coronageld door naar aandeelhouders
Coronaklap extra pijnlijk voor pensioenfonds met beleggingen in olie en gas
Helikoptergeld: een verleidelijke, maar ondoelmatige kuur voor corona
Nóg lagere rente: het zinloze medicijn tegen het coronavirus
ECB investeert miljarden aan publiek geld in fossiele industrie
De Europese Centrale Bank (ECB) blijkt voor miljarden aan publiek geld in obligaties van fossiele energiebedrijven te investeren. Het aandeel van de fossiele industrie in de aankopen binnen het omstreden opkoopprogramma van de ECB is fors hoger dan de economische bijdrage van de desbetreffende sectoren aan de Europese economie. Dat terwijl De Nederlandsche Bank pleit voor een grotere rol voor institutionele beleggers in groene investeringen en een internationale groep investeerders de G20 deze week opriep om publiek geld uit fossiele brandstoffen te halen.
You can also read an English version of this article at FTM.
'Zowel in Nederland als wereldwijd wordt er te weinig geïnvesteerd in duurzame energie en energiebesparing om de emissiereductiedoelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs te halen.' Dat concludeert De Nederlandsche Bank (DNB) in haar position paper over de knelpunten in de financiering van groene investeringen. DNB pleit daarom voor een grotere rol voor institutionele beleggers en een potentiële taak voor de overheid. Goed nieuws voor groene startups en innoverende bedrijven op het gebied van duurzaamheid, zou je zeggen. DNB is tenslotte niet zomaar een partij als het gaat om geld en financiering. Een blik op de beleidspraktijk van de Europese Centrale Bank (ECB), waar de belangrijkste monetaire beslissingen worden genomen en DNB onderdeel uitmaakt van het bestuur, schetst een ander beeld. DNB legt de ECB geen strobreed in de weg bij de aankopen binnen haar corporate sector purchase programme (CSPP). Terwijl DNB bericht over de potentie van groene obligaties (leningen), financiert de ECB de fossiele industrie door voor miljarden aan bedrijfsobligaties op te kopen van bedrijven als Shell, Total en Volkswagen.
De ECB koopt maandelijks voor 80 miljard euro aan staats- en bedrijfsleningen (obligaties) op in de markt. Vanaf april 2017 wordt dit bedrag teruggeschroefd naar 60 miljard euro per maand. Het gaat hier om publiek geld dat de ECB naar eigen inzicht creëert en uitgeeft om de inflatie richting 2% te brengen. Onconventioneel beleid waarop veel kritiek is omdat de positieve effecten niet opwegen tegen de negatieve gevolgen, onder andere voor onze pensioenspaarpot. Het risico op financiële instabiliteit neemt toe, structurele hervormingen in de economie worden uitgesteld en de marktverstoringen houden innovatie tegen. De ECB luistert niet en heeft het opkoopprogramma in de zomer van 2016 uitgebreid naar de private sector met het corporate sector purchase programme (CSPP).
Binnen het CSPP wordt voor 8 miljard per maand aan bedrijfsobligaties opgekocht. Er is tot en met 10 februari 2017 al 63 miljard euro uitgegeven aan corporate schuldpapieren die nu op de balans van de ECB staan. Dankzij deze aankopen wordt het voor de betreffende bedrijven goedkoper om hun activiteiten te financieren, doordat de rente die ze betalen op nieuwe leningen omlaag gaat. Het zijn alleen grote bedrijven die gebruik kunnen maken van de goedkope obligatiefinanciering van de ECB. Kleine bedrijven financieren zich namelijk niet via obligaties. In dit FTM-artikel meer over waarom het midden- en kleinbedrijf geen rechtstreeks voordeel heeft van het CSPP, terwijl de bedrijven uit de Fortune 500 direct profiteren van de lagere financieringskosten; een vorm van competitievervalsing die ingaat tegen het vrije marktbeginsel.
Onevenredig met de economie
De ECB maakt niet bekend wat de exacte verdeling is van de 60 miljard euro die tot nu toe is uitgegeven aan bedrijfsobligaties. Een grondige analyse van de bedrijvenlijst, die Corporate Europe Observatory samenstelde met behulp van de wel vrijgegeven obligatienummers, laat echter duidelijk zien in welke zakken de miljarden zijn beland. Op basis van het aantal aankopen moeten we concluderen dat bepaalde sectoren zwaar oververtegenwoordigd zijn in de portefeuille. De sectoren Energie en Transport steken met kop en schouders boven de andere sectoren uit. Maar liefst 36 procent van alle obligatieaankopen betreft bedrijven binnen de energie-industrie en 17 procent van de aankopen valt binnen de transportsector, waar zowel vervoersbedrijven als fabrikanten van vervoersmiddelen toe behoren.
De ECB kan zich niet beroepen op een evenredige verdeling van de aankopen over sectoren, in lijn met hun gewicht binnen de Europese economie. De aankooppercentages vormen namelijk een scherp contrast met de daadwerkelijke grootte van deze sectoren in de Europese economie: 4 procent voor de energiesector en 5 procent voor de transportsector. De ECB koopt dus 9 keer zoveel obligaties van bedrijven in de energiesector als het aandeel van deze sector in de economie. De cijfers waar ik me op baseer komen nota bene van de Europese Commissie zelf en kunnen niet duidelijker zijn: 'The energy sector, covering extraction, production and distribution directly employs in the EU about 1.6 million people and generates an added €250 billion to the economy, corresponding to 4% of value added of the non-financial EU business economy.' Het corporate sector purchase programme (CSPP) richt zich precies op deze non-financiële economie en sluit kredietinstellingen uit in de aankopen.
Energiereuzen
De energiesector wordt over de gehele breedte vertegenwoordigd. Op de lijst staan netwerkbedrijven zoals het Nederlandse Alliander en Enexis. Ook van grote oliegiganten, zoals Shell en Total, zijn meerdere malen obligaties opgekocht — niet alleen op de secundaire markt maar zelfs direct op de primaire markt. Verder wordt de lijst aangevuld met diverse spelers uit de olie & gas sector zoals Air Liquide, leverancier van industrieel gas, en Eesti Energie uit Estland, betrokken bij de exploitatie van teerzanden in Canada. Ook de schuldpapieren van de voornaamste elektriciteits- en gasleveranciers van Europa, zoals EON en RWE, zijn meermaals aangekocht binnen het CSPP. Deze energieleveranciers hebben meestal enige duurzame energiebronnen in hun productieportfolio zitten, maar het productiezwaartepunt ligt onbetwist op kolen- en gascentrales of zelfs het zeer vervuilende bruinkool. De enige alternatieve energiebron die specifiek vertegenwoordigd wordt in de lijst is kernenergie, in de vorm van de Nederlandse uraniumproducent Urenco en het Franse EDF, dat met 58 reactoren de grootste producent van kernenergie ter wereld is. Makers van windmolens of zonnepanelen staan niet in de lijst.
‘Foute jongens’ ENEL, Repsol en Gas Naturel Fenosa staan ook op de lijst
Wat extra opvalt is de nog zwaardere vertegenwoordiging van de energiesector in de Spaanse en Italiaanse obligatieaankopen, waarvan zelfs meer dan 60 procent energie-gerelateerde bedrijven zijn. Het gaat dan om energiereuzen als ENEL, Repsol en Gas Natural Fenosa. Niet de beste jongetjes van de klas op het gebied van duurzaamheid, en dan niet alleen gezien de fossiele energieproductie, maar ook in opspraak vanwege mensenrechtenschendingen in Zuid-Amerika en het afsluiten van de energievoorziening bij senioren. Het Algemeen Dagblad publiceerde recent nog over de draaideur-cultuur in Spanje, waar een twintigtal oud-ministers en hoge overheidsfunctionarissen nu bij deze fossiele energiegiganten werkt. Door de overheid opgeworpen obstakels, als gevolg van succesvolle lobby, worden aangehaald als oorzaak van de ingestorte markt voor zonne-energie in Spanje. De lobbypraktijken beperken zich blijkbaar niet tot de Spaanse landsgrenzen; juist al deze bedrijven staan op de obligatie-aankooplijst van de ECB.
Automotive
Binnen de transportsector is een speciale rol weggelegd voor autofabrikanten. Volkswagen, Mercedes en BMW prijken bovenaan de lijst met meerdere obligatieaankopen. De schandalen rondom emmissiefraude weerhouden de ECB er niet van deze bedrijven via het CSPP van goedkope financiering te voorzien. Naast de automotive producenten en leveranciers staan wegenbouwers, vliegtuigproducent Airbus en spoorbedrijven Deutsche Bahn en SNCF op de lijst. Opvallend is ook de naam Exor, de investeringsholding van de Italiaanse miljardairsfamilie Agnelli, en grootaandeelhouder van Ferrari en Fiat. Ook zakenblad The Economist en voetbalclub Juventus behoren tot het portfolio van de familie, van wie het familievermogen door de Independent wordt geschat op zo'n slordige 14 miljard euro. De holding is sinds vorig jaar gevestigd in belastingparadijs Nederland.
Global divestment
Dat de ECB met haar aankopen bijdraagt aan goedkope financiering van de fossiele industrie steekt af tegen de wereldwijde divestment campagne die op dit moment flink tractie krijgt. Deze beweging probeert investeerders over te halen hun geld uit de fossiele economie te halen en te investeren in duurzame alternatieven. De Verenigde Naties staat achter de campagne en ook de commitering van de eerste Nederlandse partijen, aangevoerd door de Gemeente Boxtel en Pensioenfonds Zorg en Welzijn, is een feit. Afgelopen woensdag riep een groep van 16 investeerders, waaronder verzekeraar Aegon, de G20 op om te stoppen met de publieke financiering van fossiele brandstoffen. 'Het is onacceptabel dat de ECB met publiek geld goedkope leningen verstrekt aan de fossiele industrie, terwijl het juist zo hard nodig is om het geld te verplaatsen richting duurzaam', aldus Liset Meddens, coördinator van Fossielvrij NL.
DNB schrijft over het gebrek aan durfkapitaal in Europa voor duurzame innovaties. Schaalgrootte en lange looptijden spelen hierin een rol, omdat veel projecten te klein zijn en pas op de lange termijn rendabel worden. Bundeling van verschillende projecten in groene obligaties kan hier uitkomst bieden en bijdragen aan de financiering van duurzame innovatie. 'Een grotere rol voor institutionele beleggers in groene investeringen lijkt kansrijk. Voor de overheid is hier een potentiële taak weggelegd als intermediair.' De ECB fungeert op dit moment in feite als de grootste institutionele obligatiebelegger ter wereld. Toch zitten er geen groene obligaties in het bij elkaar gekochte portfolio. De uitgelezen kans om het investeringstekort in duurzame innovatie op te lossen wordt niet aangegrepen. In plaats daarvan sponsort de ECB fossiele bedrijven die vooral op papier bijdragen aan duurzame innovatie. Het lijkt er niet op dat DNB president Klaas Knot het rapport van zijn centrale bank heeft gepresenteerd aan zijn Europese collega's.

Vrije marktverstoring
Binnen het CSPP worden nog allerlei andere dubieuze bedrijven voorzien van goedkope financiering. Mijnbouwbedrijf Glencore, gokbedrijf Novomatic, en Thales, producent van radarsystemen voor raketten, zijn zulke voorbeelden. Hoe het goedkoop financieren van deze corporates de Europese economie helpt is niet duidelijk, maar op de maatschappelijke bijdrage valt zo mogelijk nog meer aan te merken.
Het gaat hier echter niet alleen om de vraag of het publieke ECB-geld niet beter in duurzame of maatschappelijke innovatie geïnvesteerd kan worden. Wat bovenal belangrijk is in de hele discussie is de 'onafhankelijke' rol van de ECB. De bank dient begrotingsbeleid over te laten aan nationale overheden en zich te beperken tot monetair beleid, zoals in de statuten is vastgelegd. Europese investeringen kunnen eventueel via de Europese Investeringsbank uitgevoerd worden. De ECB begeeft zich met het huidige opkoopprogramma ver buiten de grenzen van wat we normaal gesproken tot monetair beleid rekenen. Het vrije markt beginsel wordt met voeten getreden. Toen 25 jaar geleden het mandaat van de ECB werd afgegeven was niet voor mogelijk gehouden dat monetaire financiering van bedrijven, zoals dat nu op grote schaal gebeurt, überhaupt tot de mogelijkheden behoorde. De ECB rekt de juridische grenzen van haar mandaat met het CSPP op tot ver voorbij de economische noodzaak of het maatschappelijk nut. De bank is een belangrijke financier van de fossiele industrie geworden en dat heeft niets meer te maken met haar mandaat: het bewaken van prijsstabiliteit.
27 Bijdragen
Roland Horvath 7
Zoals TB zegt, de onafhankelijkheid van de ECB moet in vraag gesteld. De ECB moet onder de bevoegdheid van de politiek dus van de EU Raad en Parlement. Of beter van de burgers. De groep kiezers is maar een vies woord, die wordt door de gevestigde machten gezien als de vijand, die verstoort de spelletjes van de machtigen. En passant, het confederaal aanduiden van de leden van de Commissie en van de Raad is ook van het ongepaste, die 2 instellingen staan te ver af van de burgers. Het confederale, de invloed van de staten is wel nodig maar niet in dit geval. De Raad moet gekozen worden en de Commissie komt dan voort uit een ideologische meerderheid in Parlement en Raad zoals iedere van de 28 regeringen in de EU. Zoals de term de burgers is ook de term ideologie in de EU een vies woord want die komt dan in de plaats van de zogenaamd niet bestaande neoliberale ideologie van de EU en van de ECB in het bijzonder.
De geldcreatie van de ECB moet stoppen. Ondernemingen moeten kunnen failliet gaan, creatieve destructie. De overheden moeten kunnen lenen bij de ECB. De EU bezuinigingen, bedrijfslastenverlaging en overheidsbegroting politiek moet ophouden.
Neoliberaal: Er is in de EU een kapitalistische vrije markt voor de 99% en socialisme met een staatsgarantie voor de GMO.
2/ De EU overheid moet de leiding nemen in innovatie in nieuwe en/of duurzame producten en methoden want de GMO doen dat niet. Ter vergelijking: De digitalisering is uitgewerkt door de VS overheid sedert WO2.
Ferdi Scholten 5
Roland HorvathNiet eens: overheden moeten lenen bij centrale bank. Dat is nu net het probleem en de reden waarom centrale banken de politieke macht in handen hebben. Dit is historisch gezien de grootste overwinning van de zogenaamde "elite" geweest. Een systeem creëren waarbij landen zichzelf in bodemloze schulden steken doordat ze de geldcreatie uit handen hebben gegeven en overgedragen hebben aan instituten die effectief geen enkele juridische of maatschappelijke verantwoording dragen.
Oh ja, volgens de wet is de overheid verantwoordelijk voor gelduitgifte. Dat hebben ze dus nooit af mogen dragen aan de ECB. Volgens de wet is alleen contant geld een wettig betaalmiddel, dus giraal en digitaal geld is wettelijk niet toegestaan als betaalmiddel. Geen haan die er naar kraait.
En artikel 20 van de grondwet zegt letterlijk: ‘De bestaanszekerheid der bevolking en spreiding van welvaart zijn voorwerp van zorg der overheid'.
Maar ja, dat onze overheid zich al decennia lang niets meer aantrekt van de grondwet mag duidelijk zijn. De welvaart in Nederland (en de wereld) is nog nooit eerder zo ongelijk verspreid geweest. Zelfs het CBS durft de cijfers van na 2014 niet vrij te geven!
Roland Horvath 7
Ferdi ScholtenAls de overheid leent bij de ECB is het niet echt nodig dat ze dat geld altijd terug betaalt. Dat komt dan neer op een QE waarbij het geld gaat naar de overheid. Een QE waarbij het geld gaat naar de EU ingezetenen is ook denkbaar en beter dan wat nu gebeurt. Nogmaals het QE moet stoppen en de rente moet bvb 2% zijn, niet ongeveer nul. En er is geen inflatie van om en bij de 2% nodig maar prijsstabiliteit zoals de verdragen voorschrijven.
Wellicht ten overvloede, de EU is geen - en was nooit een vredesproject maar een samenvoeging van staten bedacht, ingevoerd en geregeerd door een kartel van GMO en uitsluitend ten bate van de GMO bvb. de banken en de olieboeren. Niet van het MKB, de staten of de burgers. Dat gaat zeer ver, CETA is een sprekend voorbeeld: De macht van de overheid gaat daardoor naar de GMO. En de politici of beter de GMO weigeren de 3 EU bestuursinstellingen te normaliseren. Zoals, de Raad, 4 rechtstreeks verkozen permanente vertegenwoordigers per staat en de Commissie komt dan voort uit een ideologische meerderheid in Raad en Parlement. Nu bestaat de Commissie uit 28 leden, 1 per staat, allen afdankertjes van de staten. Met een neoliberale ideologie die ze van de GMO hebben. De Raad, ook 28 leden, 1 per staat, een klein clubje volledig gedomineerd door Duitsland, Merkel en Schäuble. Die kunnen nog niet eens de winkel open houden. De EU is Duits en ze moet Europees worden.
Inderdaad, de staten bijvoorbeeld NL, BE zijn uitverkocht aan de GMO, Duitsland en met CETA en de NAVO aan de VS/Canada.
piterkamp 4
Zo investeert de VS gigantische bedragen in het exploitabel maken van olie en gas uit schalie gesteente.
China sloot 30 en 40 jarige contracten met Rusland voor olie en gas.
Australië opent nieuwe kolenmijnen.
Jan-Marten Spit 9
piterkampik wees je er eveneens op dat de contracten tussen China en Rusland zo'n 38 miljard kubieke meter gas per jaar betreffen. Duitsland - toch net iets kleiner dan China - verstookt per jaar 88 miljard kubieke meter gas.
Het gemiddelde westen wil haar fossiele relatie maar moeizaam tot niet opgeven, dat klopt. China ziet dat, mede uit volstrekt pragmatische overwegingen, heel anders, en hoort daarom niet in een lijst me landen die de klimaatproblematiek niet serieus genoeg nemen - ze behoort tot de groene voorhoede.
Marten 1 1
Jan-Marten SpitWe leven in interessante tijden.
Marla Singer 7
piterkampHeeft u onlangs nog wat van de zure regen gehoord?
Welke gaten zitten er nog in de ozon laag om de aarde?
Wat is er uitgekomen van de paniek aanvallen van Al Gore?
Overigens las ik laatst een discussie over de cyclus van alle grondstoffen gedurende de levenscyclus van de aarde. De rol van vulkanen en andere natuurverschijnselen.
Alle gas en olie die in de grond blijft zitten wordt uitgesloten van het systeem waarbij je kan afvragen of dat goed of slecht is. Die CO2 heeft ooit in de atmosfeer gehangen en is uiteindelijk door planten in fossiele brandstof omgezet. In plantenkassen en aquaria wordt ook wel eens extra CO2 gepompt om de planten harder te laten groeien.
Ondertussen zou de wereldbevolking duizenden miljarden moet besteden aan het terugdringen van promillages van CO2. Wat dat betreft is dat meer interessant model voor de centrale banken.
Lydia Lembeck 12
Marla SingerToevoegen: https://www.scientias.nl/goed-nieuws-gat-ozonlaag-krimpt/
Jan-Marten Spit 9
Marla SingerDat dit probleem -wel- adequaat is opgelost, en er nu dus geen gat meer in de ozonlaag zit, is bewijs dat het probleem niet bestond?
Meneer, de harttransplantatie is gelukt, u kunt weer fietsen met U vrouw.
Godverdomme - al die paniek voor niets!
Zoek het even op. iemand heeft met succes nep-feiten in je hoofd gestopt en daarmee je denken gestuurd. Bevrijdt jezelf daarvan.
Lydia Lembeck 12
Jan-Marten Spithttps://www.scientias.nl/goed-nieuws-gat-ozonlaag-krimpt/
Jan-Marten Spit 9
http://ec.europa.eu/competition/consumers/government_aid_nl.html
"Is de steun selectief, d.w.z worden bepaalde bedrijven, bedrijfstakken of regio's bevoordeeld?"
"Is er concurrentievervalsing opgetreden of kan die nog optreden?"
"Zo ja, dan mag de Commissie geen toestemming geven voor de steun, tenzij aangetoond wordt dat deze steun in overeenstemming is met de uitgangspunten van de gemeenschappelijke markt."
Het CSPP van de ECB is in deze vorm niet toegestaan. Het lijkt me wijs om dit beleid niet op politieke gronden af te wijzen, maar op juridische. Dat scheelt een hoop tijd en gedoe - het is al verboden dus de vervolgstappen zijn terugdraaien en een justitieel onderzoek naar betrokkenen.
Roland Horvath 7
Jan-Marten SpitDan niet voor hulp aan bedrijven zoals hier waar er overduidelijk sprake is van willekeurige selectiviteit, van marktverstoring en van oneerlijke concurrentie. Dus inderdaad een juridische kwestie.
Het is niet overdreven te stellen: De EU, dat is de ECB. We waren al wat gewoon van de ECB namelijk door de arrogante en institutioneel gewelddadige wijze waarop ze zich een paar jaar terug in de Griekse politiek gemengd heeft, door onder meer de GR banken zonder geld te zetten om hen te dwingen het neoliberale dictaat van Brussel te accepteren, ook 100% buiten haar bevoegdheid. Nog iets, het is niet alleen Mario Goldman Sachs Draghi, die de ECB politiek bepaalt. Maar wel een groep van 25 leden, 6 directie leden van de ECB en 19 presidenten van de nationale banken van de eurozone staten. Toegegeven een kleine groep die dus door Draghi en door de president van de Deutsche Bundesbank gedomineerd wordt. Het probleem is, wat soort volk zijn die 25, extreem rechts, neoliberaal, veraf staand van de 99%, waar ze veelal niets dan minachting voor hebben. Overigens kennis van geld in al zijn vormen is bij hen van een laag peil. Anders zouden ze meer innovatie en creativiteit in zich hebben.
W. Van Den Broeck 5
Sterk artikel.
Hier nog een van een jaar geleden over ECB-lobbying: https://corporateeurope.org/economy-finance/2016/01/draghi-and-ecb-now-even-closer-lobbyists-megabanks
Roland Horvath 7
W. Van Den BroeckW. Van Den Broeck 5
Roland Horvathhttps://www.ecb.europa.eu/mopo/intro/objective/html/index.en.html
Matthijs 11
Vaak wordt er iets te makkelijk schuld gelegd bij de ECB voor allerlei zaken, maar in dit geval zijn er inderdaad vraagtekens te zetten bij het beleid.
Aangezien in de race naar flexibiliteit van de arbeidsmarkt toch al bijna iedereen zelfstandig is, kunnen we de ECB niet "aandelen" van iedere individuele Eurozone burger op laten kopen? QE for the people, lijkt me een stuk effectiever :)
Thomas Bollen 7
MatthijsMatthijs 11
Thomas BollenLord Adair Turner - The Case for Monetary Finance
https://www.youtube.com/watch?v=vZCK7vC8_kU
https://www.imf.org/external/np/res/seminars/2015/arc/pdf/adair.pdf
(dit gaat over monetair financieren overheden, maar je hebt ook een club die pleit voor letterlijk QE for the people)
Pieter Ahsmann 5
Wietze van der Meulen 6
Jan Smid 8
Wietze van der MeulenJan Smid 8
F.J. Unger 4
De ECB kan niet luisteren omdat het een halve EU aan de gang moet houden die anders in het moeras zakt terwijl de andere helft nu moet bloeden voor deze megalomane mismatch met de naam EU en eenheidsmunt €. Die ander helft lijkt het nog steeds te kunnen lijden maar het ongenoegen in de maatschappij neemt toe, dat kunnen zelfs de meest eclatante pseudo-economen inmiddels niet meer ontkennen. Paljassen als Dijsselboem & Co houden de fatamorgana zo lang mogelijk aan de gang in de veronderstelling dat het EU volkje het nog steeds niet snapt, of erger nog, niet hoeft te snappen.
We zijn nu al 9 jaar aan het ontkennen dat we als een paar kleuters bellen aan het blazen zijn en weigeren de oorzaak onder ogen te zien waardoor die dingen constant uit elkaar knappen. En als er dan een excellent voorbeeld als IJsland wordt genoemd waar doortastend optreden en een messcherpe correctie uitstekend hebben gewerkt, wordt dit door ECB, EU, Dijsselbloempje en een keur aan economische fantasten direct afgedaan als een te klein, op zichzelf staand, niet relevant voorbeeld.
Het is om van te kotsen zo langzamerhand. Je wordt daardoor bijna vrolijk van de infantiele maar oh zo verfrissende wijze waarop Donald Trump er een zooitje van maakt.
Wilders is geen lichtend voorbeeld maar als hij de EU/Euro om zeep kan helpen heeft hij zijn nut bewezen en kunnen we met z'n allen door nadat de stofwolken van de implosie van dit inmiddels bijna 20 jaar lang durende debacle zijn opgetrokken.
Walter Devenijns 1
Eric Smit 11
Walter DevenijnsWe hebben het niet gemeten, maar we gebruiken niet al te veel vierkante meters op een zolder in Amsterdam. Veruit de meeste redacteuren vervoeren zich per trein of per fiets (niemand komt per auto). Website is gehost bij Leaseweb en Evoswitch en dat is hartstikke groen. En we bankieren bij Triodos. Er zitten een aantal vegetariërs op de redactie, maar ook carnivoren. Dat mag iedereen voor zichzelf uitmaken. Zo ongeveer...
Groet!
Eric
Phaedrus
Ik heb het gevoel dat ik helemaal voor niets aan het werk ben, als de ECB de fossiele industrie blijft sponsoren met miljarden aan publiek geld en daardoor mijn werk in wezen te kakken zet.
Het past overigens wel in een veel groter plaatje, namelijk de geplande overdracht van alle rijkdom naar een kleine elitaire kliek die niets op heeft met de bevolking van onze kwetsbare aarde.
Wim Verver 5
Dr Quigley a professor of history at the Georgetown University. was an insider, groomed bij the powerfull clique he called the "ïnternational bankers " His credibility is heightened by the fact that he actually epoused their goals. He wrote: The powers of financial capitalism had another far-reaching aim, nothing less than to create a world system of financial control in private hands, able to dominate the political system of each
country and economy of the world as a whole. This system was to be controlled in a feudalist fashion by the central banks of the world acting in concert , by secret meetings and conferences. The apex of the system was to be the bank for international settlements (BIS) bank in Basel. A privat bank owned and controlled by the world's central banks which were themselves private corporations.
The key to their succes , was that "the international bankers would control and manipulate the money system of a nation while letting it appear to be controlled by the gouvernment."