De financiële ombudsman Wabeke speelde een twijfelachtige rol in de woekerpolisaffaire. Gisteren nam hij afscheid.
De hachelijke rit zit erop voor Jan Wolter Wabeke. De Ombudsman Financiële Dienstverlening speelde een hoofdrol in het grootste financiële schandaal dat Nederland ooit trof: de ‘woekerpolisaffaire’. Zijn naam zal altijd verbonden blijven aan de norm die de standaard werd voor de ‘kosten’ die verzekeraars in hun beleggingspolissen mochten opnemen. Met behulp van de zogenoemde ‘Wabekenorm’ kwamen de verzekeringsmaatschappijen schikkingen overeen met de stichtingen Verliespolis en Woekerpolisclaim.
Verzekeringsmaatschappij Achmea was vorige week de laatste partij die een schikking overeenkwam. Volgens Jasper van Schaaik, de voorzitter van stichting Woekerpolisclaim, betekende dat daarmee de woekerpolisaffaire ‘achter de rug is’. Met dank aan Jan Wolter Wabeke dus.
Tientjeswerk
Of toch niet? Kapé Breukelaar, adviseur van stichting ‘Koersplan de weg kwijt’, is een van de specialisten die meent dat de uitspraak van Van Schaaik zeer voorbarig is: ‘De woekerpolisaffaire is nog lang niet ten einde’. De schikkingen die er nu liggen, zijn volgens hem verre van optimaal voor de mensen die over een woekerpolis beschikken. Dit dankzij de door Jan Wolter Wabeke opgestelde norm die ‘veel te veel ruimte’ overlaat voor de hoge kosten van verzekeraars. ‘Als je kijkt wat mensen nu eigenlijk terug krijgen, dan is dat feitelijk tientjeswerk. De regelingen stellen eigenlijk helemaal niets voor’.
Breukelaar is als adviseur betrokken bij de enige woekerpolisrechtszaak die gevoerd wordt, die van het woekerpolisproduct Koersplan. ‘De rechtbank in Utrecht heeft vorig jaar een hard vonnis geveld in de zaak tegen Aegon. Een groot succes voor de benadeelden. Er is weliswaar hoger beroep ingesteld, maar ik zie niet in waarom het Hof anders zou beslissen dan de rechtbank. En bij een positief vonnis ligt straks de weg voor grotere compensaties weer helemaal open’.
Ook volgens onafhankelijk adviseur René Graafsma van stichting
Foppolis is er nog een lange weg te gaan, ‘Het spel moet eigenlijk nog beginnen’, zegt Graafsma. ‘De mensen werden ongelooflijk genaaid en dat gebeurt nu nog steeds. Eigenlijk is alles wat op Wabeke is gebaseerd, leunt op dwaling of bedrog’. Graafsma doelt onder andere op het interview van Wabeke met Tros Radar in januari van dit jaar. Daarin verklaarde de ombudsman bij herhaling dat de kosten van een woekerpolis door zijn bemiddeling terug waren gebracht tot ‘slechts’ 2,5 procent. Het feit is echter dat zijn ‘compromis’ – de zogenoemde Wabekenorm – de polishouder tussen de 2,5 en de 4,5 procent per jaar kost. Jaar in, jaar uit. Graafsma: ‘Wie dat sommetje uitrekent komt tot de conclusie dat van de inleg van een gemiddelde polis met een duur van dertig jaar 40 tot 60 procent in de zakken van de verzekeraar verdwijnt. Wabeke heeft keihard gelogen toen Radar hem de schrikbarende werkelijkheid van zijn norm voorhield’.
Kapé Breukelaar: ‘Wabeke wist in dat interview inderdaad niet waar hij het over had, het was ontluisterend. Zonder meer duidelijk is dat met behulp van zijn norm de stichtingen een zeer matig resultaat hebben gehaald. Wabeke is gedurende het hele proces niet rechtlijnig geweest en zijn aanbevelingen hebben te veel mogelijkheden voor interpretatie open gelaten. Als ik hem een cijfer zo moeten geven, dan wordt het een 5 min’.
Blinde herders
‘Wabeke is instrumenteel geweest bij het tot stand komen van die rampzalige regelingen met de verzekeraars’, zegt Kalo Bagijn, zelfverklaard vijand van de grote financiële bedrijven en oprichter van vermogensbeheerder
Brand New Day. ‘Hij heeft zich vooral druk gemaakt om de belangen van verzekeraars en zo zal hij ook de geschiedenis in gaan: als iemand die zijn oor liet hangen naar het grote geld’.
Advocaat Hendrik Jan Bos, die er zijn specialiteit van heeft gemaakt om tegen banken en verzekeraars te procederen, is nauwelijks milder: ‘Verzekeraars, toezichthouders, politiek en de stichtingen waren allemaal blij met de Wabekenorm. De brave schapen van consumenten begrepen er echter weinig van en zijn de laatste jaren door de verzekeraars in de fuik gelokt. De stichtingen Verliespolis en Woekerpolisclaim gedroegen zich daarbij als blinde herders en riepen: “ja, ja, doe het nu maar, het is goed voor jullie!” Tegen de tijd dat de mensen door krijgen dat de schikkingen met de verzekeraars niets voorstellen, zijn we weer jaren verder. Wabeke zal waarschijnlijk met de beste bedoelingen zijn aanbevelingen hebben gedaan, maar het is helaas zo dat sommige mensen met goede bedoelingen grote schade kunnen veroorzaken’.
Het Verbond van Verzekeraars, het lobbyorgaan van de verzekeringswereld, heeft Wabeke beduidend hoger zitten. ‘De heer Wabeke heeft al in een zeer vroeg stadium de vinger op de zere plek gelegd en bemiddeld bij het zoeken naar een oplossing die recht doet aan alle partijen’, laat een woordvoerder van het verbond weten. ‘Met zijn kritische houding heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan het centraal stellen van de consument. Hij heeft dit altijd op een soevereine manier gedaan. Wij hebben de heer Wabeke in zijn algemeenheid altijd als een deskundige ombudsman ervaren’.
Strijder voor het homohuwelijk
Jan Wolter Wabeke kwam via de advocatuur bij het Openbaar Ministerie terecht. Eind jaren tachtig werd hij kantonrechter in Dordrecht waarna hij nog enkele jaren als Advocaat Generaal bij het Hof in Den Haag actief was. Voordat hij in 2000 landelijk Ombudsman Financiële Dienstverlening werd, was hij actief als Hoofdofficier van Justitie in het arrondissement midden- en west Brabant. Wabeke streed voor het homohuwelijk en gaf hij leiding aan het geruchtmakende onderzoek in de bonnetjesaffaire rond voormalig burgermeester van Rotterdam, Bram Peper.
0 Bijdragen