
Vanavond beginnen de einddebatten met de Fyra enquêtecommissie. De uitgebreide analyse die onderzoeksjournalist Marcel van Silfhout maakte van het Fyra-debâcle maakt duidelijk dat de openbare aanbesteding de hogesnelheidslijn Amsterdam-Brussel fataal is geworden. Onbegrijpelijk dat de commissie daar in haar rapport geen aandacht aan besteedt, oordelen experts, want intussen lijkt het kabinet alweer op te stomen naar een nieuw spoordrama-met-marktwerking.
De Fyra-enquêtecommissie heeft de aanloopperiode naar het hogesnelheidslijn-debacle ernstig onderbelicht. Door de periode tussen 1989 en 2002 en de politiek-ideologisch opgelegde marktwerking niet te analyseren, maakt de commissie fouten die tot een nieuw spoordrama kunnen leiden op de hogesnelheidslijn (HSL) van Amsterdam naar Brussel. Het heeft er alle schijn van dat Kamer en kabinet de conclusies van het Fyra-eindrapport er snel doorheen willen jassen. Deze week, op dinsdagavond en donderdagochtend, staan twee Fyra-einddebatten gepland.
Marktwerking oorzaak Fyraflop
Naar verluidt komt de regering binnen een mum van tijd met haar antwoord op de enquête. Deze sneltreinvaart is ernstig, want Den Haag is door de enquêtecommissie op een verkeerd been gezet. Het NS-alternatief voor de Fyra zou ‘onvolwaardig’ zijn. Deze stelling is echter onvoldoende onderbouwd en deels ook onjuist. Maar in de Kamer en het kabinet gaan alweer stemmen op om de HSL uit het hoofdrailnet te halen. Er klinkt zelfs het geluid om alsnog een andere HSL-vervoerder dan de NS te zoeken. Kortom: door het niet willen bestuderen en benoemen van marktwerking als grondoorzaak van de Fyraflop, koerst Den Haag doodleuk door naar het volgende echec.Diverse experts en hoofdrolspelers uiten felle kritiek op de enquêtecommissieDiverse experts en hoofdrolspelers uiten felle kritiek op de enquêtecommissie. Vooral oud president-commissaris van de NS Jan Timmer, voormalig NS-strateeg Piet Geurts en toenmalig baas van NS International Frits Marckmann zijn boos en teleurgesteld. Zij spreken over ‘verkeerde eindconclusies’ en ‘een gebrekkig rapport.’ De periode van na de HSL-aanbesteding komt goed aan bod en is ook prima bestudeerd. Maar de aanloopfase is, zoals de commissie ook aangeeft, nauwelijks belicht en bekeken. Terwijl juist tussen 1996 en 2002 de meest cruciale fouten zijn gemaakt. De kritiek op de enquêtecommissie is terecht. Het tweede Paarse kabinet onder leiding van Wim Kok heeft ten onrechte gekozen voor een openbare aanbesteding. De minister had het internationale vervoer over de HSL in 1993 al aan de NS opgedragen om dat samen met de Belgen en Fransen te exploiteren. NS, SNCF en NMBS hadden 2 miljard gulden in hun gezamenlijke Thalys geïnvesteerd. Maar ineens mocht die Thalys niet meedoen aan de HSL-aanbesteding. De Staat heeft hier als onbetrouwbare partner gehandeld. Het is onbehoorlijk om reeds opgedragen werk opnieuw aan te besteden. Het Fyrarapport gaat hier volledig aan voorbij.
Ideologie regeert
De politiek-ideologisch gedreven beslissing, zomer 2000, de HSL ‘in de markt’ te zetten had niets te maken met vervoerskundige aspecten of reizigersbelangen, maar alles met de neoliberale tijdgeest. Met name de ministers Annemarie Jorritsma (Verkeer/Economische Zaken) en Gerrit Zalm (Financiën) wilden het Nederlands spoor liberaliseren – te beginnen bij de HSL. Zalm wilde tevens zo veel mogelijk geld ‘uit de markt’ halen als terugbetaling van de miljardeninvestering in het hogesnelheidsspoor. De enquêtecommissie negeert ook het feit dat de NS en de Belgische NMBS een intentieovereenkomst klaar hadden voor het grensoverschrijdende HSL-vervoer. Vanaf 2007 had een transnationale NS/NMBS-vloot hogensnelheidsintercity’s kunnen rijden op de HSL en de andere spoorlijnen in de twee landen. Het is wrang dat commissievoorzitter Madeleine van Toorenburg het nieuwe HSL-vervoer van de NS een ‘onvolwaardig’ alternatief voor de Fyra noemt. De NS moet volgens haar veel meer snelle en betaalbare treinen op Brussel laten rijden. Dat is een cynische en valse oproep. De NS had indertijd dergelijk HSL-vervoer klaar voor bestelling. Maar nog erger is dat de NS en de Nederlandse Staat niets met haar oproep kunnen. Want in Nederland hebben we niets te zeggen over meer treinen op Brussel. Vanaf de grens gaan de koppige en onwillige Belgen daar nu eenmaal over.'Illegaal'
De openbare aanbesteding was volgens Timmer en Marckmann ‘illegaal’ en verstierde de Nederlandse NS-positie in de Thalys. De keus tot aanbesteding heeft de relaties tussen de NS en de Belgische Staat en NMBS totaal verpest. De NS stond op het punt mede-aandeelhouder te worden in Thalys, maar was op slag niet meer welkom. De Belgen besloten na de aanbestedingskeus van Kok om hun wissel in Brussel om te leggen naar Thalys-samenwerking met het Franse SNCF. De Frans-Belgische Thalys is – zeker na het wegvallen van de Fyra – hun winstpakker geworden op de met Nederlands belastinggeld aangelegde HSL-zuid (7,3 miljard euro). De Belgen en Fransen zijn helemaal niet gebaat bij concurrentie van veel nieuwe, toekomstige snelle NS-treinen op Brussel die Van Toorenburg bepleit. Ook dat gegeven laat de commissie onderbelicht.de enquêtecommissie lijkt niets te hebben begrepen van het belang van de HSL voor ons binnenlands vervoerEvenzeer ernstig is dat de enquêtecommissie niets lijkt te hebben begrepen van het belang van de HSL voor ons binnenlands vervoer. Uitgangspunt bij het besluit tot aanleg van de HSL is dat daar tweemaal zo veel binnenlandse reizigers als internationale reizigers over rijden. De commissie gaat daar aan voorbij en zet Kamer en kabinet nog maar eens op het verkeerde been. De commissie zet namelijk vraagtekens bij het opnemen van de HSL-Zuid in het Nederlandse hoofdrailnet in 2011 en doet alsof de NS is ‘beloond’ voor eigen falen. In werkelijkheid zijn vrijwel alle vervoersdeskundigen en reizigersorganisaties het eens dat de HSL als onderdeel van het hoofdrailnet voor de Nederlandse reizigers veruit het beste is. Dit mede-binnenlandse HSL-verkeer is optimaler door de nauwe verwevenheid met het binnenlandse spoorwegnet.
29 Bijdragen
goof
Dat er nog vele fyra-debacles zullen volgen snappen we allemaal wel .
Als er maar zo weinig mogen beslissen over zo veel geld dan gaat er links of rechtsom altijd wel wat goed fout.
Er is de afgelopen al zoveel geld door het putje gegaan dat de bevolking er immuun voor geworden is en ze zich er allang bij neergelegd dat we maar weinig capabele mensen in de top van de ambtenaren hebben zitten en dat onze politici allemaal boter op hun hoofden hebben.
Om het geldspoor terug te volgen waarom er dit soort van miljarden fouten worden gemaakt is niet te doen maar ofwel de beslissings- bevoegde mensen en bewindslieden hebben smeergeld gehad of ze hebben het IQ van hun schoenmaat .
Ik denk dat het niet het laatste is behalve bij dan bij Wim Kok die heeft grote een grote maat schoen. Dat de eindconclusie over de fyra-debacle enquête onvolledig en eenzijdig is en de onderste steen nooit boven zal komen zal niemand verbazen.
De tentakels van vele mensen in den Haag zijn lang en vele topambtenaren houden in vele zaken liever de deksel op de beerput om hun eigen hachje te redden.
Laten we nu gewoon accepteren dat we te maken hebben met echte mensen aan de top.
Echte mensen die of handelen uit hebzucht of zelfverheerlijking maar de meeste uit zelfoverschatting en onkunde .
Dit krijg je ervan als er teveel tegoedbonnen worden verdeeld voor bewezen diensten en er aan de top niet de mensen zitten die er het meest geschikt voor zijn maar wie die de meeste vriendjes heeft vergaard in hun politieke loopbaan .
Oplossing zou zijn als verboden wordt dat er na hun politieke carrière er tegoedbonnen kunnen worden ingewisseld voor mooie baantjes en laat die politiekers maar tot hun pensioen in een soort wachtgeldregeling zitten.
Dat kost misschien 100 miljoen per jaar maar dan gaan er niet meer vele miljarden door het putje zoals de laatste jaren in zoveel aanbestedingen.
Als er in het bedrijfsleven zo werd gerotzooid en zo
goof
Hoe denken de grote spelers over de te verwachten richting van de koersen.
AEX nu 410 put febr 385 voor 7 euro en call febr, 420 voor 7 euro .
DrNomad
De NS is altijd al een socialistisch bolwerk geweest, dus die machtspositie moet je niet teruggeven.
Dat staat allemaal nog los van wat er met de Fyra is misgegaan. Never waste a good crisis. Socialisten willen het 'Fyra-debacle' gebruiken voor hun eigen agenda.
Ik begrijp best dat men dus nog steeds wil doorgaan met marktwerking. Tot nu toe is het vooral politieke bemoeizucht geweest die aan het debacle heeft bijgedragen, dat die vinger steeds naar marktwerking wijst is dus ook gewoon ideologisch. Wees daar op zijn minst eerlijk in.
de burger
DrNomadZeker gezien er bij goede marktwerking meerdere spelers moeten zijn die op een gelijk speelveld kunnen concurreren. Het spoor lijkt mij hierbij een bijzonder lastig speelveld.
DrNomad
de burgerIs de auto/bus/vliegtuig geen andere speler?
de burger
DrNomadPeteur
DrNomadDrNomad
Peteurjsmid
DrNomadjsmid
DrNomaddocki
DrNomadredenen (onkunde? grootsheidwaan? zelfoverschatting?) geheel vrijwillig
met een achterlijk hoog bedrag heeft ingeschreven op een aanbesteding
waar (zo blijkt uit een ander artikel van dezelfde auteur) goede argumenten voor waren, om een spoorlijn te kunnen exploiteren die zowel technisch als operationeel
nauwelijks een relatie heeft met het overige spoorwegnet.
Niet de politiek, niet de markt, niet de ambtenaren, maar de NS zelf heeft het verkloot.
Overige partijen hebben er weliswaar mogelijk aan bijgedragen, maar het is de NS zelf die (naar ik vermoed vanuit de gedachte dat de overheid ze er toch niet aan zou gaan houden) voor een bezopen bedrag inschreef.
Berend
Gerrit Zeilemaker
jsmid
Gerrit ZeilemakerPeter Groen
jsmid
Peter GroenPaul van Straten
MvdB
Paul van Straten"Op basis van zijn verhoor en het eindrapport zegt Timmer dat zijn bijdrage aan de enquête onbegrepen is. ‘Het hoge bod op de HSL-concessie van 178 miljoen euro was heel bewust. Wij hebben met dat bod een eind willen maken aan die hele onzindiscussie over marktwerking op het spoor.’ Ook zijn vestzak-broekzakargument is verkeerd geïnterpreteerd: ‘De Staat is als aandeelhouder degene die dat bedrag vanuit de NS zelf betaalt en als Staat ook weer incasseert. Het hoge NS-bod was dus een gemeenschappelijk probleem dat gemeenschappelijk moest worden opgelost.’ Zijn belachelijk hoge strategische bod, hoe ontregelend ook, had dus niets te maken met een inhalige of overmoedige NS, noch met machtspolitiek om de NS maar op dat HSL-spoor te krijgen."
anoniem
MvdBNiet inhalig, geen machtspolitiek. Maar een bod doen vanuit de ns, dat per definitie te hoog is, en dan zeggen dat het een gezamenlijk probleem is. Je kunt ook niet bieden. dan is er geen gezamenlijk probleem. Dit is mi gewoon hoog spel spelen omdat het kan, wetende dat je toch niet failliet gaat. Het geeft inderdaad wel de onzin aan van openbaar aanbesteden met een partij die volledig in handen is van de staat. Maar ... dat ontneemt het management van die staatspartij niet van de verantwoordelijkheid om bedrijfseconomisch bod te doen.
Ik kan dit dus alleen maar verklaren als een machtsspelletje. Omdat... de andere biedende partijen het niet konden veroorloven om een bod te doen om failliet te gaan.
MvdB
anoniemPaul van Straten
Paul van Straten
Peteur
jsmid
Peteurjprebel
En ook telkens weer die basale inkoopfout maken, met marine heli's, met F16 vervangers, met Lemsteraken etcetera.
De vuistregel bij inkoop is: de hoogste en de laagste quote gaan in de shredder en dan kies je op reputatie. Prutsers. Pijn in m'n portemonnee en ook in die van u.
jsmid
jprebelGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Jan Willem de Hoop
GuestJurgen Brekelmans