
Samen met journalisten uit heel Europa controleren we de macht in Brussel. Lees meer
Steeds meer ingrijpende besluiten worden op Europees niveau genomen. Maar zolang burgers niet weten wat er gaande is in Brussel, kunnen politici er verborgen agenda’s op nahouden en hebben lobbyisten vrij spel. Om hier verandering in te brengen lanceert Follow the Money ‘Bureau Brussel’. Drie EU-specialisten controleren in samenwerking met collega’s uit heel Europa structureel de macht.
Prominente Eurocommissaris maakt dankbaar gebruik van gratis verwennerij in de Emiraten
Nederland beloofde in ruil voor EU-miljarden maatregelen die al waren genomen
Brussel worstelt met het weren van schimmige consultants
EU-parlementslid combineert aandelen Apple met meeschrijven aan techwet (en vindt dat geen probleem)
Cash uit Qatar: hoe kon dit gebeuren in het Europees Parlement?
EU-landen eindelijk bereid grootste ontvangers van miljardenfonds te onthullen
Brussel hield onterecht documenten achter: felle kritiek van Europese ombudsman
‘Tijd om het gevecht met de tech-reuzen aan te gaan,’ zegt econoom Tommaso Valletti
Traag Den Haag laat Nederlanders te lang wachten op EU-voordelen
Nederland dreigt hoge rekening te krijgen voor Europees coronaherstelfonds
Jongerenambassadeurs van de Europese Unie ontmoeten elkaar in Brussel, mei 2022 © Flickr/EU Neighbours EAST
Subsidies voor vroegere Sovjetlanden brengen Europa in conflict met Moskou
De Europese Unie investeert via het zogeheten Oostelijk Partnerschap al jaren miljarden in voormalige Sovjet-landen als Oekraïne. Het geld is voor de opbouw van economie, democratie en rechtsstaat – en een doorn in het oog van het Kremlin. Eind juni besluiten de lidstaten of de partnerschapslanden zicht krijgen op toetreding tot de EU.
- In 2008 werd het Oostelijk Partnerschap opgericht, een samenwerkingsverband van zes voormalige Sovjet-landen en de Europese Unie. Via het partnerschap stuurt de EU flinke subsidies om die landen te ondersteunen bij het ontwikkelen van ‘democratische waarden, samenwerking en internationale solidariteit’.
- Rusland ziet het partnerschap als een vijandig project waarmee de Europese Unie haar invloedssfeer wil uitbreiden. Hoewel de EU die interpretatie betwist, gaat er in de praktijk geld naar projecten met een uitgesproken pro-Europees karakter, zoals scholingsprogramma’s waarmee journalisten kennis opdoen over de waakhondfunctie van de pers.
- Aan het eind van deze maand neemt de EU een besluit over het perspectief voor de zes landen: zijn de spanningen met Rusland reden het partnerschap te consolideren in een toekomstig lidmaatschap van de Unie of juist niet?
In het uiterste westen van Armenië, op luttele kilometers van de Turkse grens, staren twee enorme ogen de voorbijganger vanaf een muurschildering wezenloos aan. De afgebeelde vrouw, op de zijkant van een troosteloos gebouw, lijkt gevangen door schermen en krantenknipsels.
Het is een kunstwerk dat voorbijgangers aan het denken moet zetten over nepnieuws, zo is online te lezen. Het maakt deel uit van een Pools project – Artifake, Art invades fake – dat met straatkunst het kritisch denken over propaganda wil stimuleren in Oekraïne, Polen en Armenië.
De makers zien vooral Rusland als een gevaar: ‘Oekraïne en Armenië [..] liggen in de vuurlinie van Russische propaganda door hun gedeelde post-Sovjet-mentaliteit en hun gemeenschappelijke, Russischtalige mediasfeer,’ stellen ze. Een van hun belangrijkste financiers: de Europese Unie.

Het geld voor Artifake komt uit een potje voor het Oostelijk Partnerschap, een samenwerkingsverband van de EU en Oost-Europese landen, dat in 2009 is opgericht.
Het jaar ervoor had Rusland met geweld geblokkeerd dat Oekraïne en Georgië zouden toetreden tot de NAVO. Daarna vatten Polen en Zweden het plan op om dan maar via de EU de banden aan te halen met zes voormalig Sovjet-landen: Oekraïne, Georgië, Moldavië, Belarus, Azerbeidzjan en Armenië.
Rusland is het partnerschap altijd blijven beschouwen als een vijandig westers project
Tegen de zin van Moskou, dat de Europese Unie er destijds onmiddellijk van beschuldigde met het Oostelijk Partnerschap een ‘invloedssfeer’ te willen vestigen. ‘Dit gaat over het wegtrekken van landen van de posities die ze als soevereine staten willen innemen,’ brieste de Russische minister Sergei Lavrov van Buitenlandse Zaken over het samenwerkingsverband.
Sindsdien stromen er vanuit Brussel miljarden aan subsidies naar de zes landen. Tot grote frustratie van Rusland, dat het initiatief altijd is blijven beschouwen als een vijandig westers project.
Follow the Money onderzocht welke doelen de geldstromen dienen en wat de effecten zijn van dit Europese subsidiebeleid. Het gaat om substantiële bedragen. Tussen 2011 en 2022 werd ten minste 24 miljard euro over het Oostelijke Partnerschap verdeeld, grotendeels via leningen.
Een grote geldschieter is de EIB, de Europese Investeringsbank, die geld uitleent voor infrastructurele projecten. Daarnaast is er zogeheten Macro-Financial Assistance (MFA) voor leningen aan centrale banken van niet-Europese landen, die grotendeels is gebruikt voor Oekraïne.
De derde grote pot is het European Neighbourhood Instrument (ENI) voor een bonte verzameling aan projecten van lokale autoriteiten, internationale organisaties als de Verenigde Naties, maatschappelijke organisaties en bedrijven.
Europese geldpotten voor het Oostelijk Partnerschap
In werkelijkheid stroomt er vermoedelijk meer dan 24 miljard naar de oostelijke regio, maar de verslaglegging door verschillende instanties biedt weinig zekerheid. Zo heeft de Europese Unie voor haar nabuurschapsinstrument ENI in totaal zo’n 5 miljard euro gereserveerd. De database van het financial transparency system (FTS) – met een overzicht van begunstigden uit de EU-begroting – toont alleen niet meer dan 2,5 miljard aan uitgaven. Mogelijk omdat nog niet al het geld is toegewezen, hoewel de Europese Commissie dat niet officieel wil bevestigen.
Daarnaast heeft de EU volgens haar website EU Neighbours East ‘meer dan 500 lopende projecten in de oostelijke buurlanden’. Maar het projectoverzicht op de site laat niet meer dan 300 lopende projecten zien.
Een eerste blik op dat overzicht leert dat een scala aan initiatieven de afgelopen jaren geld kreeg: van wetenschappelijk onderwijs tot het ondersteunen van landbouwontwikkeling, van pogingen de rechtsstaat te verbeteren tot de aanpak van jeugdwerkloosheid, en van sprookjes voor minderheden tot 3 miljoen euro voor het verzinnen van een nieuwe naam voor Armeense cognac.
Tegen (Russische) propaganda
Ook valt op dat de gesubsidieerde projecten lang niet alleen economische of rechtsstatelijke doelen nastreven. Hoewel de Europese Unie ontkent een Europese ‘invloedssfeer’ na te jagen, wordt er wel degelijk flink geld gespendeerd aan initiatieven met een uitgesproken Europees karakter, of zelfs met hier en daar een anti-Russisch accent, zoals Artifakes waarschuwing voor Russische propaganda.
De Europese Commissie reserveerde bijvoorbeeld sinds 2020 ruim 10 miljoen euro om in de zes landen ‘het publieke begrip van de EU en haar beleid te verbeteren en maatschappelijke weerbaarheid op te bouwen tegen desinformatie in de EU en haar oostelijk nabuurschap’.
Dit geld komt terecht bij projecten die de perceptie van de Europese Unie moeten verbeteren. Bijvoorbeeld door haar ‘democratische waarden, samenwerking en internationale solidariteit’ te promoten. Of door Oost-Europeanen via ‘humaninterestverhalen’ meer ‘bewust’ te maken van ‘de voordelen van de EU voor het dagelijks leven’.
Gemiddeld is 49 procent van de inwoners ‘positief’ over de EU, een toename van 4 procent
Hiervoor zoekt de EU samenwerking met nationale overheden, maar ook met jonge activisten, journalisten, academici en maatschappelijke organisaties. Typische projecten zijn de zomerscholen in Georgië, waar jongeren via educatie, sport en spel kennis opdoen over Europese burgerschapswaarden en onderlinge samenwerking. Ook in het regulier onderwijs financiert de Unie programma’s ter promotie van Europese waarden.
Daarnaast richt ze haar pijlen op het versterken van een ‘kritische’ en ‘onafhankelijke’ pers bij de oosterburen. Hoewel het zelden zo expliciet wordt gemaakt als in het Artifake-project, ziet het ernaar uit dat veel van dit soort subsidiestromen bedoeld zijn om Russische propaganda tegen te gaan.
Dossier
Blijf op de hoogte
Wil je alle verhalen van Bureau Brussel in je mailbox? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Op winterscholen in Georgië krijgen journalisten uit regio’s met etnische minderheden scholing in Europese integratie, het tegengaan van anti-Europese propaganda en de waakhondfunctie van de pers. En in 2020 kreeg de Duitse internationale omroep Deutsche Welle 2 miljoen euro aan Europees geld voor training van lokale media in Armenië.
Familiewaarden
Brussel heeft ook onderzocht wat de effecten zijn van dit beleid, met name op het denken over de Europese Unie. Juichend wordt in 2020 genoteerd dat iets meer dan de helft van de inwoners van de partnerschapslanden weet dat de EU financiële steun verleent, en dat weer iets meer dan de helft van die helft denkt dat die steun ‘effectief’ is. Een stijging van 10 procent sinds 2016. Bovendien is gemiddeld 49 procent van de inwoners van de zes landen ‘positief’ over de EU, een toename van 4 procent sinds 2016.
Tegelijkertijd concluderen de opinieonderzoekers dat Ruslands beïnvloeding via ‘soft power-krachten’ – informatiecampagnes die bijvoorbeeld benadrukken dat ‘Europese waarden’ botsen met ‘familiewaarden’ – nog altijd zeer effectief zijn in landen als Azerbeidzjan, Belarus en Armenië. Volgens de onderzoekers ervaren de inwoners van Belarus en Armenië tevens dat ze meer financiële steun krijgen van Rusland dan van de Europese Unie.
‘Het Oostelijk Partnerschap is opgezet om een invloedssfeer te creëren in de post-Sovjet-regio’
Ook andere data roepen vragen op over de effectiviteit van het Europese beleid. Opeenvolgende wetenschappelijke rapporten stellen vast dat de gesubsidieerde projecten over het algemeen weinig zoden aan de dijk zetten.
Zo wijzen onderzoekers van een denktank voor het Europese veiligheidsbeleid in 2019 op het trage tempo bij bijvoorbeeld het bestrijden van corruptie en het beschermen van de rechtsstaat, op de erosie van democratische waarden in delen van de regio, en op de afnemende politieke en economische stabiliteit.
Handelseconoom en onderzoeker Tinatin Akhvlediani (CEPS) onderschrijft de mankementen van het Oostelijk Partnerschap. ‘Toen het werd ontwikkeld, waren er best goede ideeën over wat er bereikt moest worden. Maar als je kijkt naar het economische effect, worden die verwachtingen niet waargemaakt. Op vlakken als werkloosheid, vervoerscorridors of de digitale en groene transformaties zijn de effecten beperkt.’
Spanningen
In Georgië, Moldavië en Oekraïne is volgens Akhvlediani wel voortgang geboekt: ‘Omdat dit trio verdergaande overeenkomsten met de EU heeft ondertekend, waardoor ze meer instrumenten hebben om hun handel te liberaliseren en toegang te krijgen tot de interne markt.’
In geopolitiek opzicht heeft het partnerschap onmiskenbaar meer invloed. Eind december – dus nog voor de inval in Oekraïne – stelde het Kremlin nog dat niet Rusland maar de Europese Unie verantwoordelijk is voor de toegenomen spanningen.
Een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken verwees daarbij expliciet naar het samenwerkingsverband: ‘In 2009 heeft de EU het Oosters Partnerschap opgezet om Russische initiatieven tot integratie tegen te gaan, en een invloedssfeer te creëren in de post-Sovjet-regio.’
Europa heeft zich altijd tegen deze interpretatie verzet. Zo benadrukte Carl Bildt, de toenmalige Zweedse minister van Buitenlandse Zaken, bij de oprichting dat het Oostelijk Partnerschap ‘niet gaat over invloedssferen’. En hij sneerde, refererend aan de Russische inval van Georgië in 2008: ‘Het verschil is dat deze landen er zelf voor kiezen om deel te nemen.’
‘Vlam in de pan’
Maar die interpretatie is nooit door Moskou geaccepteerd, weet de Amerikaanse historicus Michael Kimmage. ‘President Poetin maakt niet al te veel onderscheid tussen lidmaatschap van de NAVO en het Partnerschap. Het Oosters Partnerschap, waaruit het associatieverdrag met Oekraïne volgde, is de vonk waardoor in 2014 de vlam in de pan sloeg.’
Om die reden is het goed om kritisch naar dit initiatief te kijken, zegt Kimmage. ‘Europa moet zich bewust zijn van de consequenties die daaruit volgden. De EU is niet zomaar een groot feestelijk project. Het is ook een politiek project. Wat jij misschien als puur economische belangen ziet, kan je buurman aanmerken als geopolitieke zetten.’
Tegelijkertijd gaat het Kimmage te ver om het Partnerschap de schuld te geven van de oorlog. ‘Kijk naar de Eerste Wereldoorlog. Werd die veroorzaakt door de moord op Franz Ferdinand, of waren er dieperliggende oorzaken? Rusland was al langer steeds minder bereid de autonomie van zijn buren te erkennen. Het Oosters Partnerschap is slechts aangegrepen om in te grijpen.’ Vorige week, bij de viering van de geboortedag van tsaar Peter de Grote, draaide Poetin daar zelf ook niet meer omheen. Wat hem primair drijft is het ‘terugnemen’ van wat hij beschouwt als historisch-Russische gebieden.
Toekomst
De grote vraag is hoe het nu verder moet met het partnerschap, en welke verantwoordelijkheid Europa draagt voor de zes landen die zich tevens tot Rusland moeten zien te verhouden.
Afgelopen december, twee maanden voor Rusland Oekraïne binnenviel, werd op een Europese top van regeringsleiders duidelijk hoezeer de EU zich in een ingewikkelde situatie bevindt.
‘Het partnerschap kan alleen een succes zijn als er ook zicht is op lidmaatschap van de EU’
Terwijl Belarus de Russische zijde koos en brak met het partnerschap, hopen Oekraïne, Georgië en Moldavië om uiteindelijk onder de veilige en welvarende vleugels van het EU-lidmaatschap te komen, wat van meet af aan hun wens is geweest. Zoals de toenmalige Oekraïense vicepremier Hryhoriy Nemyria al zei bij de oprichting van het partnerschap: ‘De strategische prioriteit voor ons land is integratie in de EU.’
Eind juni buigen de Europese regeringsleiders zich over eventuele uitbreiding van de Unie. Meer dan geld hebben ze nog niet willen bieden. Hoewel steeds meer lidstaten – en sinds gisteren, 16 juni, ook Duitsland – in ieder geval Oekraïne het lidmaatschap van de EU in het vooruitzicht willen stellen.
Volgens econoom Akhvlediani kan het samenwerkingsverband alleen een succes zijn als er ook zicht is op lidmaatschap voor Georgië en Moldavië. ‘Het is nu aan de EU om een langetermijnstrategie te formuleren, ook voor de andere landen in het Oostelijk Partnerschap.’
Met medewerking van Jasper Roorda
56 Bijdragen
Hannie Groen 5
John Janssen 4
Hannie GroenEen regering die geen duidelijke visie heeft over bijvoorbeeld een zeer actueel energievraagstuk.
Een Minister, waarvan ik uitga van uitgekozen op minimaal gezond verstand niveau, die een idee oppert dat alle perken van gezond verstand te buiten gaat.
Bovenstaand stuk is voor mij alleen maar een bevestiging qua het gevoel richting een groot Europa. Tientallen miljarden uitgaven die maar worden gedaan aan aspirant lidstaten, waarvan bestedingscontrole absoluut mank gaat.
Drie Europese Musketiers die naar Oekraïne gaan om daar even te verkondigen dat EU lidmaatschap zeker nabij is, en daarmee toch wat meer olie op een al groot oorlogsvuur gooien.
Gelukkig is het een heerlijke zonnige dag aan het worden.
Ruud Niewenhuis
Hannie Groenhans van rheenen 7
M.i. gaat "de koude oorlog" àchter de schermen gewoon door en beide partijen wijzen naar elkaar. Ik vermoed dat wij in het Westen totaal geen inzicht hebben in de klappen in het gezicht die wij uitdelen en alleen schrikken dat wij miljarden betalen voor "kleine en eerder onschuldige operaties", die in het Oosten meer dan een beetje jeuk veroorzaken.
John Janssen 4
hans van rheenenhans van rheenen 7
John JanssenLia 4
hans van rheenenGoed verwoord en geheel eens met de oproep om de invloed en de maatregelen van het Oosten op het Westen er eens naast te leggen.
Pieter Jongejan 7
Het bevorderen van de wereldhandel is eveneens prima als beide partijen voordeel hebben bij internationake handel. Dit is echter alleen het geval binnen vrij nauwe grenzen en bij een stabiele waardestandaard.
De petrodollar is geen stabiele waardestandaard. Een vat olie kostte in 1970 ongeveer $2 per vat en nu $110 per vat. Bij permanente geldontwaarding boeken de USA een winst omdat hun schuld in dollars luidt en bij een lagere dollar minder waard wordt. Deze winst wordt betaald door de landen die geen gratis schulden kunnen genereren.
Dit mechanisme zit achter de drive naar globalisering en het veroveren van de Oost-Europese landen door de USA en de EU.
Sinds Russische olie en gas in roebels moet worden betaald in plaats van dollars of euro's is de koers van de roebel met 40% gestegen dankzij een enorm overschot op de betalingsbalans. Dit feit komt niet in de Westerse media, omdat het afkondigen van nog meer sancties tegen Rusland als een succes moet worden verkocht. De waakhonden blaffen niet als het om de belangen van de globalisten gaat.
Het is waar dat er in het Westen meer persvrijheid bestaat, maar je moet wel blind zijn om de eenzijdige informatie (propaganda) van bovengenoemde globalisten) in de Westerse media niet te onderkennen.
Wie is Jasper Roorda? Voor wie werkt hij? Is hij soms een militair?
Lise Witteman 1
Pieter Jongejanhttps://www.linkedin.com/in/jasper-roorda-4a0b751ba/?original_referer=https%3A%2F%2Fwww%2Egoogle%2Enl%2F&originalSubdomain=be
John Janssen 4
Pieter JongejanEn ja, gelukkig mag iedereen kritische zijn in het Westen, ook op FTM. Maar bovenal leveren ze buitengewoon puik werk af.
Cyril Smals 3
Pieter JongejanLia 4
Cyril SmalsMijn ervaring was wel dat De Correspondent juist heel braaf binnen de lijntjes kleurt als het politiek gevoelige onderwerpen betreft (corona, Oekraïne).
Hetty Litjens 6
Intussen wordt onze informatie voor een groot deel geblokkeerd. Dat is altijd een veeg teken. Dat geeft aan dat men bang is voor informatie.
En eerlijk gezegd - niet alle kanalen zijn adequaat geblokkeerd - maar RT vind ik momenteel veel objectiever dan de NOS/NPO ('npo' is in het Russisch 'pro'), zelfs de Russische versie.
Duidelijk is dat door onze media een deel van de waarheid achtergehouden wordt.
Voor de toekomst van Europa is het van belang om te weten wat die Zelensky allemaal uitgevreten heeft en wat de gevolgen zijn van toetreding van Oekraïne, Georgië enz. Zelfs Rutte is niet voor niets bezorgd hierover.
Ook niet voor niets is Freedom Internet samen met een coalitie van providers en organisaties naar de Europese rechters gestapt om de mediablokkade weg te krijgen.
Ik kan maar niet het beeld van gisteren uit mijn hoofd krijgen van Scholz, Macron, Draghi en Iohannis in nette pakken met in het midden Zelensky als groene Hulk, of groene robot met een knopje (voor Biden) achter op zijn hoofd om hem in beweging te brengen. En dan zijn optreden van achter zijn bureau, een schot van onder naar boven. Beelden spreken. Oekraïne is nu al rancuneus en gaat zeker problemen opleveren voor de EU, net als Polen en andere Baltische landen. Heeft die Zelensky ook nog een regering achter zich? Die zien we nooit.
De vraag voor ons is, willen we oorlog of vrede?
John Janssen 4
Hetty LitjensEn vergeet Moldavië niet. Dat moet er ook bij, anders verlegt Poetin straks een klein deel van zijn leger richting dat land, om Oekraïne strategisch te isoleren.
En wat vrind Zelenski betreft ben ik het deels met je eens. Zou zomaar kunnen zijn dat hij over een jaar of wat op een privé eiland voor de kust van Dubai zit (eilanden zijn nog beschikbaar). Fijn te genieten van ongekende weelde, dat allemaal bekostigd is van alleen zijn salaris als MP natuurlijk.
En wat betreft dat laatste, vrede natuurlijk!
Pieter Jongejan 7
Hetty LitjensHet probleem voor de USA is dat door de noodzakelijke omschakeling naaf groene energie de olie en gasprijs moeilijker omhoog te jagen is en dat landen zoaals Saoedie Arabie, China en India befreid zijn om olie en gas te verkopen tegen roebels en yuans. Dit ondermijnt de koers van de petrodollar en de euro.
In 1870 werd de Duitse economei voor het eerst groter dan de Franse economie. De grootheidswaan van Frankrijk leidde tot de Emscher depeche en vervolgens tot de Duits/Franse ootlog van 1870, die door Frankrijk verloren werd. Als ik nu de niet-economen van Clingendael aanhoor proef ik eenzelfde zelfoverschstting gebaseerd op een tekort aan economisch inzicht. Ik vrees dus het ergste.
Co Stuifbergen 5
Pieter JongejanMisschien is er een berekening die aantoont dat het werkt, maar ik denk dat zo'n berekening een paar effecten verwaarloost (of onderschat).
Economie is geen tovenarij, een land als de VS wordt niet rijker als de productie afneemt.
Pieter Jongejan 7
Co StuifbergenMaar voor de USA geldt dat zij er in geslaagd zijn om in 1979 de petrodollar ingevoerd te krigen voor het betalen van olie.en gas. Hierdoor ligt de vraag naar dollars in de wereld veel hoger dan op grond van de Amerikaanse economie nodig is. De Amerikaanse dollar raakt hierdoor dus overgewaardeerd. De Amerikanen maken hier al 40 jaar dankbaar gebruik van door jaar in jaar uit gemiddeld ongeveer 3% per jaar meer geld uit te geven dan er verdiend wordt. (o.m. aan hun leger)
De petrodollar is m.a.w. een Amerikaansxe belasting op de wereldeconomie. Hoe hoger de fossiele olie en gasprijzen hoe hoger de extra inkomsten voor de USA door extra dollars in omloop te brengen. Andere landen zoals China en Rusland hebben dit voordeel niet, Van de wereldhandel werd tot voor kort 50% in dollars afgerekend en 20% in euro's.
De olieboycot tegen Russische olie en gas heeft nu tot gevolg dat de fossiele olie en gasprijzen door het dak gaan en dat Rus;land daar dubbel aan verdiend door allereerst hogere olie en gasprijzen en daarnaast door hetzelfde spelletje te spelen als de Amerikanen al 40 jaar lang doen. Russisicdhe olie en gas moet sinds kort in roebels betaald worden. Hierdoor is de koers van de roebel in de afgelopen maanden met 40% gestegen en de euro gedaald. Te verwachten is dat deze trend zich zal doorzetten omdat de klimaatcrisis vraagt om groene energie en darvoor heb je minder fossiele brandstoffen nodig en meer zeldzame metalen. Die zeldzame metalen vind je in China en Rusland. Amerika en vooral Europa zijn m.a.w. reuzen op lemen voeten gelet op hun hoge schulden en hun afhankelijkheid van schaarse grondstoffen en de petrodollar.
Maar je hebt zonder meer gelijk dar de hogere olieprijzen bij ons in Europa tot een fors lager inkomen gaan leiden. En dus meer politieke strijd over het betalen van de rekening.
Roland Horvath 7
Pieter JongejanMaar dat geld, die 3% van het geheel, is het muntloon.
Dat is de waarde, die de VS opstrijkt als het geld, de dollars, voor het eerst in omloop komt.
Pieter Jongejan 7
Roland HorvathDaarbij lukt het de Amerikaanse lobby in Brussel om de EU zo gek te krijgen om aan deze grondstoffenoorlogen mee te doen. Onbegrijpelijk, want hierdoor verarmt Europa.
Erwin de Waard 6
Pieter JongejanDe huidige hoge olie en gasprijzen zijn veroorzaakt omdat Rusland zijn enorme leger op oorlogspad heeft gestuurd
Pieter Jongejan 7
Erwin de WaardIn de periode 1999-2022 lag het jaarlijks tekort op de Amerikaanse betalingsbalans meestal tussen de 2 tot 3%. In dezelfde periode 1990-2022 boekte de eurozone meestal een klein overschot op de betalingsbalans.
Ra ra hoe kan het dat de munt van een land met een permanent tekort op de betalingsbalans in waarde stijgt?
De koersstijging van de dollar ten opzichte van andere valuta geeft Amerikaanse bedrijven een voordeel bij het kopen van grondstoffen en biedt de USA de kans om de rente tot een veel te laag niveau te verlagen. Hierdoor stijgen de aandelenkoersen en de onroerend goedprijzen over de hele wereld en worden de rijken rijker en de armen armer.
Mijn pensioen bij het ABP is sinds 2010 niet meer geindexeerd. Dit betekent dat de koopkracht van mijn pensioen inmiddels met ongeveer 25 tot 30% is gedaald. De oorzaak is niet Putin (het gaat immers niet om personen, maar om het blootleggen van de aqchterliggende machtsstructuur), maar de introductie van de petrodollar in 1979. door de USA en de Opec-dictators. (Rusland is geen Opec lid).
Hierdoor ligt de Amerikaanse rente op een kunstmatig laag niveau, waardoor de koopkracht van mijn pensioen en dat van alle andere Nederlanders in hoog tempo achteruit gaat.
Ik ben niet in de war, maar heb de ontstaansgeschiedenis van de huidige crisis goed op een rijtje.
Erwin de Waard 6
Pieter JongejanLia 4
Erwin de WaardTip: lees eens https://www.ftm.nl/over-ftm/voorwaarden het kopje 'Reageren' (vooral 1, 2 en 12)
Pieter Jongejan 7
LiaBedankt voor deze verwijzing, want dat is in het kort waar het op neer komt.
Lia 4
Pieter JongejanErwin de Waard 6
Lia2) blijf beleefd
U vindt ‘in de war’ kwalificatie onbeleefd?
Hoe moet ik het anders noemen als iemand Rusland met USA verwart?
12) reageer inhoudelijk met argumenten ,
Mijn argument staat in de rest van de reactie.
Lia 4
Erwin de WaardZie ook:
1) “Graag willen wij dat onze site een prettige plek is voor al onze lezers en dat discussies op onze site respectvol plaatsvinden”
12 “En blijf altijd respectvol, ook al verschil je nog zo van mening.”
U hebt verschillende verklaringen en misschien zit in allebei wel een kern van waarheid.
Erwin de Waard 6
LiaWaar was ik dan niet respectvol?
Lia 4
Erwin de WaardAls u zegt “u verwart Rusland met USA” is dat heel anders (want op de inhoud) dan als u zegt “u bent in de war” - “u bent wel in de war” (want op de persoon).
Erwin de Waard 6
LiaTja…
Pieter Jongejan 7
Erwin de WaardIn 1970 bedroeg de olieprijs $3 tegen nu $ 113 per vat; de goudprijs toen $41 tegen nu $ 1840 per ounce en de dollarvoorraad M2 toen 589,6 tegen nu 21728,9.
Volgens het CBS is het algemeen prijspeil voor consumptiegoederen sinds 1970 gestegen van 10 tot 49,05 (www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/prijzen-toen-en-nu)
De prijzen van olie, goud en de Amerikaanse geldvooraad zijn echter op basis van bovenstaande cijfers gestegen van resp. 10 naar359,8 voor olie, van 10 naar 443,2 voor goud en van 10 naar368,5 voor de Amerikaanse dollarvoorraad. Dat is dus bijna 10 keer meer!
Het is toch zonneklaar dat de sterke prijsstijging van olie en goud het gevolg is van een sterke groei van de Amerikaanse geldvoorraad en dus van de FED en niet Putin.
De veel te sterke groei van de Amerikaqanse geldvoorraad heeft als oorzaak de petrodollar. Hierdoor raakt de dollar overgewaardeerd, waardoor de rente geforceerd omlaag moet (Plaza akkoord 1985) en er een speculatieve bubbel met hoge olieprijzen, goudprijzen, onroerend goedprijzen en dus huren ontstaat en tegelijk een achterblijvende stijging van de consumptieprijzen.
Amerika is onder Trump uit het klimaatakkoord van Parijs getreden, vanwege de financiele problemen bij de vervuilende schaliegasproducenten in de USA; daarom moest Nord stream 2 geblokkeerd worden en moest er oorlog komen om de olieprijzen en daarmee de petrodollar omhoog te jagen. Dat de alpha's van Clingendael en in onze regering dit niet snappen is begrijpelijk. Politiek bedrijven vereist economisch inzicht.
Co Stuifbergen 5
Pieter JongejanAls de handel in goederen ongeveer gelijk blijft, zou ik verwachten dat de geldvoorraad evenredig toeneemt.
Pieter Jongejan 7
Co StuifbergenIn 1970 bedroeg het nominale bbp van de USA 1.073.303 miljoen
in 2020 is dit opgelopen tot 20.893.743 miljoen.
Dit impliceert dat de groei van de dollarvoorraad globaal het dubbele is geweest van de groei van het BBP van de USA. (36,8 versus 19,1) . Het monetaire beleid van de FED is m.a.w. veel te ruim geweest en afgestemd op de belangen van de financiele sector, de speculanten, de internationaal opererende internetbedrijven en de schulden makende overheden en nadelig voor mensen zonder assets (de bezitslozen). Het goedkoop geld beleid van de centrale banken leidt bovendien tot een uitzichtsloze situatie van steeds hogere schulden en steeds lagere netto inkomens. Het wantrouwen in centrale bankiers en hun zogenaamde deskundigheid neemt met de dag toe nu blijkt dat de keizer geen kleren aan heeft. Alle voorspellingen gaan de mist in en beloftes over prijsstabiliteit worden niet nagekomen.
Bovenstaande cijfers voor de USA zijn te terug te vinden op de site van de OECD GDP
Co Stuifbergen 5
Pieter JongejanErwin de Waard 6
Pieter JongejanPieter Jongejan 7
Erwin de WaardIn de oekraine is precies hetzelfd egebeurt. De rijkste oligarchen van de oekraine hebben de staalfabriek en de Neon fabriek in Mariapol in de jeltsin tijd voor een prikkie kunnen opkopen en daarmee het Oekrainse volk bestolen. Om hun gerooofde bezit te beschermen tegen Putin zochten zij steun bij de EU en de USA. Wij Nederlanders hebben tegen toetreding van de Oekraine tot de EU gestemd. jet land is door en door corrupt, waarbij de politici onder contrioe van d eoekrainse oligarchen staan. )anders dan in Rusland, waar de oligarchen onder controle van het kremlin staan).
De afwijzing van de Oekraine door de EU was tegen de wens van de USA (het beroemde afgeluisterde
telefoongesprek van Victotia Nuland fuck the EU laat dit zien'. Daarna kwam de NATO in beeld om de geroofde bezitttingen van de Oekrainse oligarchen te beschermen.
Vervolgens eist Rusland dat er garanties komen dat de Oekraine nooit lid zal worden van de NSATO en dar erv geen ralketten op oekrainsch grondgebied geplaatst zullen worden (vergelijkbara met de Cuba crisis).
Zelensky wilde deze garantei niet geven. In 1962 haalden de Russen hun raketten opweg naar Cuba terug en tegelijk haalden de USA hun raketten uit Turkije terug.
Het gevolg van het opgeven van het NATOlidmaatschap is dat de Oekraine nu in puin ligt en dat Zelensky de Krim en de Donbass toch kwijt raakt. Maar de USA krijgen de kans om Rusland aan te vallen.
Roland Horvath 7
Erwin de WaardErwin de Waard 6
Pieter JongejanAlex Vis 3
Pieter JongejanLia 4
Alex VisTip: lees eens https://www.ftm.nl/over-ftm/voorwaarden het kopje 'Reageren' (vooral 1, 2 en 12)
Overigens lijkt het me interessant om meer te lezen over die 75 bp verhoging.
Martine Groenendijk 5
Gerard van Dijk 6
Martine GroenendijkRoland Horvath 7
Martine GroenendijkBetrokken te worden bij de EU en de NAVO, daar is RU niet tegen, ook Poetin niet.
En is ook door Europese leiders gezegd dat RU moet betrokken worden bij de NAVO en de EU. Maar dan vormen ze een militair en economisch blok. Dat sterker is dan de VS zeker op langere termijn.
Daarom heeft de VS een situatie geschapen in UA die meer en meer een bedreiging was voor RU zodat RU wel moest reageren. En wie eerst schiet wordt aangezien voor de oorzaak van de oorlog.
UA wordt volledig gedomineerd door de VS, Zekensky is hun gijzelaar, hij kan geen kant op, hij zit tussen twee vuren. En dan komen would- be politici als Macron FR, Scholz DE, Draghi IT, Iohannis RO eergisteren Zelensky nog wat opstoken om vol te houden. De vier hebben UA beloofd dat het snel EU lid wordt. De vier liegen en bedriegen. Of ze zijn onbekwaam om te regeren.
NAVO lidstaat wordt Oekraïne UA nooit, ook geen EU lidstaat. Ook niet Belarus/Wit Rusland BY en Georgië GE. Om strategische redenen. Anders kan Moskou binnen een kwartier getroffen worden door VS raketten gestationeerd aan de grenzen met RU.
Geen EU lid, want de EU heeft nu ook een fonds om wapens te betalen. Dat fonds wordt zogenaamd buiten de EU verdragen gehouden. Maar de EU is nu wel gelieerd aan de NAVO.
Wellicht mogelijk, is een statuut zoals Zwitserland CH en Noorwegen NO dat hebben. Ze betalen mee aan de EU zoals de lidstaten en veranderen hun wetgeving om ze conform te maken aan de EU wetgeving. Zo kunnen ze ongehinderd handel drijven met de EU, zonder lidstaat van de EU te zijn.
Het NAVO lidmaatschap is voor die genoemde drie staten AU, BY, GE uitgesloten. Maar het NAVO lidmaatschap is zeker niet gepast en aantrekkelijk voor de drie.
De UA regeringen hebben 23 jaar lang, van 1991 de ontbinding van de SU tot 2014, de staatsgreep van de VS in UA via de zogenaamde Maidan revolutie, gesteld dat ze neutraal willen zijn zoals CH en AT.
In 2014 hadden de VS reeds miljarden dollar besteed aan UA.
Cyril Smals 3
Martine GroenendijkLia 4
Cyril Smalshttps://spectator.clingendael.org/nl/publicatie/europa-en-rusland-na-1989-een-koude-oorlog-zonder-conclusie
Jack de Kraaij 1
Wat proberen ze nu te zeggen?
1. Wij mogen onze ideeën over vrijheden en rechten niet uiten in de rest van de wereld, omdat een of andere dictator in Rusland daar aanstoot aan kan nemen? Maar de leugens van Poetin mogen geen strobreed in de weg worden gelegd, omdat hij deze landen historisch als zijn invloedssfeer / kolonies beschouwd?
2. Het geld is niet nuttig besteed ? Het overgrote deel van de zogenaamde 'subsidies' zijn in werkelijkheid leningen voor investeringen en de voorbeelden over onzinprojecten gaan over een specifiek potje van 10 miljoen (0,04%).
3. De investeringen en leningen renderen in die landen onvoldoende? Ja duh, vreemd hoor dat een geldstroom van nog geen 1% van hun BBP nog niet geleid hebben tot perfect functionerende liberale democratieën. Nog los van (alweer) dat deze gelden geen subsidies zijn, maar vooral leningen die tot economisch rendement op lange termijn moeten leiden.
4. Dit werkt beter als ze (op termijn) vrijwillig onze rechtstaat en waarden omarmen door lid te gaan worden van de EU? Nou dat is eigenlijk de enige conclusie die logisch lijkt. Maar tegelijk wel een open deur...
Jos van Dijk
Jack de KraaijLise Witteman 1
Jos van DijkLise Witteman 1
Jack de KraaijJohan Meijdam 1
Lise WittemanJohn Janssen 4
Johan MeijdamEn ja, vrind Poetin en Lavrov zullen dat best meerdere malen aan diverse leiders tijdens diversen bijeenkomsten geopperd hebben, toch? Het bewust poken en porren van de Russische slapende beer heeft er dus indirect mee te maken dat de beer nu pisnijdig wakker is geworden. En dan zijn wij en onze suffige leiders boos dat de pisnijdige beer wild om zich heen is gaan zwaaien!
Adriana Homolova
Jack de KraaijMarc de Wit 1
dethmer 5
Laurens Brand 1
sophiajones jones