
Wie betaalt? En wie bepaalt? FTM zoekt uit hoe de politieke worst écht gedraaid wordt. Lees meer
Leven we in een lobbycratie of is lobbyen een wezenlijk element van een gezonde democratie? Zeker is dat de lobbywereld wordt gezien als een zeer invloedrijke factor in ons politiek bestel, maar beschrijvingen van die wereld komen doorgaans niet verder dan het woord ‘schimmig’. Follow the Money wil daar verandering in brengen en duikt de lobbywereld in om te zien hoe de worst écht gedraaid wordt.
Dry January? Niet nodig, volgens de alcoholindustrie
EU-parlementslid combineert aandelen Apple met meeschrijven aan techwet (en vindt dat geen probleem)
Cash uit Qatar: hoe kon dit gebeuren in het Europees Parlement?
Strafrechtelijk onderzoek naar hotelstrand richt zich ook op de bestuurders van Bonaire
De gaslobby maakte ons afhankelijk van Rusland en bepaalt nu wéér het beleid
Toezichthouder advocatuur verdient aan het kantoor dat zij moet controleren
Adviesbureaus verdienen riant aan het EU-coronaherstelfonds
Hoogste bestuurder Bonaire twee weken geschorst na onderzoek van FTM
Niet minister Weerwind is de baas, maar de belangenclub van advocaten
Door Den Haag aangestelde gezaghebber van Bonaire laat illegaal de kust volbouwen
Samen met journalisten uit heel Europa controleren we de macht in Brussel. Lees meer
Steeds meer ingrijpende besluiten worden op Europees niveau genomen. Maar zolang burgers niet weten wat er gaande is in Brussel, kunnen politici er verborgen agenda’s op nahouden en hebben lobbyisten vrij spel. Om hier verandering in te brengen lanceert Follow the Money ‘Bureau Brussel’. Drie EU-specialisten controleren in samenwerking met collega’s uit heel Europa structureel de macht.
Nederland beloofde in ruil voor EU-miljarden maatregelen die al waren genomen
Brussel worstelt met het weren van schimmige consultants
EU-parlementslid combineert aandelen Apple met meeschrijven aan techwet (en vindt dat geen probleem)
Cash uit Qatar: hoe kon dit gebeuren in het Europees Parlement?
EU-landen eindelijk bereid grootste ontvangers van miljardenfonds te onthullen
Brussel hield onterecht documenten achter: felle kritiek van Europese ombudsman
‘Tijd om het gevecht met de tech-reuzen aan te gaan,’ zegt econoom Tommaso Valletti
Traag Den Haag laat Nederlanders te lang wachten op EU-voordelen
Nederland dreigt hoge rekening te krijgen voor Europees coronaherstelfonds
Europa rekent zich rijk met afromen van ‘droomwinsten’ op elektriciteit
Het is oorlog in Europa: met de Russische invasie van Oekraïne is voor het eerst sinds 1968 een Europees land binnengevallen. Welke gevolgen heeft dit conflict voor Nederland en Europa? Lees meer
Het is oorlog in Europa: met de Russische invasie van Oekraïne is voor het eerst sinds 1968 een Europees land binnengevallen. Welke gevolgen heeft dit conflict voor Nederland en Europa?
In dit dossier zoeken we uit wat de geldstromen van en naar Rusland ons vertellen. We analyseren de rol die Nederland speelt in het schaakspel van de Russische machthebbers en schatrijke oligarchen – van Groningen, de Zuidas tot en met Den Haag.
Podcast | Heleen over de Linden: ‘Een autoritaire leider wegkrijgen lukt eigenlijk nooit met sancties’
Geld, voedsel, generators: alles is welkom, maar waar blijven de zware wapens?
Dit zijn de 11 Russische oligarchen die te machtig zijn voor de Europese sanctielijst
Follow the Money in Kyiv: zo houdt Oekraïne zijn economie draaiende
De gaslobby maakte ons afhankelijk van Rusland en bepaalt nu wéér het beleid
Hoe de mentor van Baudet een schakel werd in Poetins pr-machine
Europa rekent zich rijk met afromen van ‘droomwinsten’ op elektriciteit
Wat heeft Gazprom nog te zoeken in de Noordzee?
Poetins wanhoopsmobilisatie
Uitputtingsslag Oekraïne: wie breekt het eerst?
De ingang van het Europees parlement in Straatsburg, Frankrijk. © Frederick Florin
Europa wil Russische lobbyisten weren, maar Frankrijk werkt niet mee
Het Europees Parlement en de Europese Commissie willen niet langer het doelwit zijn van lobbyisten van bedrijven uit Rusland. De Raad van de EU, onder voorzitterschap van Frankrijk, negeert die noodkreet al maanden.
Zijn pasje is nog geldig tot 7 oktober dit jaar. Tot dan kan Dmitry Udalov, lobbyist voor het Russische gasbedrijf Gazprom, zonder afspraak de gebouwen binnenwandelen van het Europees Parlement in Brussel en in Straatsburg. Hij heeft er toegang tot de publieke tribune van de plenaire zaal, tot de cafeetjes, en tot de wandelgangen waar Europarlementariërs elkaar ontmoeten. Hij kan zo doorlopen en aankloppen bij hun kantoren.
Vier lobbyisten van het Russische oliebedrijf Lukoil hebben ook zo’n pas, waarvan er een nog geldig is tot 9 februari 2023, blijkt uit de meest recente gegevens in het zogeheten Transparantieregister. Een inschrijving in dat register is verplicht voor eenieder die een Europarlementariër of Eurocommissaris wil belobbyen. Wie niet in het Transparantieregister staat, komt er bij de EU-instellingen niet in.
Na drie maanden oorlog hebben Russische bedrijven nog toegang tot het politieke hart van de Unie
Dat Gazprom en Lukoil er nog in staan, is het Parlement en de Commissie dan ook een doorn in het oog. Want is het niet vreemd dat Russische bedrijven, met nauwe banden met het Kremlin, na bijna drie maanden oorlog in Oekraïne nog toegang hebben tot het politieke hart van de Europese Unie?
Uit onderzoek van Follow the Money blijkt dat het Parlement en de Commissie alle Russische bedrijven uit het Transparantieregister willen schrappen. Hun lobbyisten zouden dan het Parlement niet meer in kunnen, en geen afspraken meer kunnen maken met leden van de Europese Commissie.
Maar daar is steun voor nodig van de voorzitter van de Raad van de EU, momenteel Frankrijk. En die Raad reageert al sinds maart niet op een voorstel om op te treden. Dit ontdekte Follow the Money nadat het Europees Parlement enkele documenten vrijgaf na een Wob-verzoek.
Gazprom en de wodkastokers
Op maandagavond 7 maart vergadert Roberta Metsola, de voorzitter van het Europees Parlement, in Straatsburg met de vicevoorzitters van het Parlement. Metsola stelt voor om actie te ondernemen tegen Russische lobbyisten.
Haar suggestie wordt uitgewerkt door de Duitse sociaaldemocratische Europarlementariër Katarina Barley, de vicevoorzitter die verantwoordelijk is voor het Transparantieregister. Op 15 maart, negentien dagen na de inval in Oekraïne, stuurt zij een e-mail met het voorstel Russische lobbyisten te weren uit het Transparantieregister.
Ze schrijft dat als ‘eerste stap’ alle organisaties met een Russisch hoofdkwartier geschorst zouden moeten worden. Ze voegt een lijst toe met dertien namen: naast de energiebedrijven Lukoil en Gazprom bevat die onder meer de koepelorganisatie van Russische wodkaproducenten, het antivirusbedrijf Kaspersky en het aluminiumbedrijf Rusal.
Barley vervolgt in haar e-mail: ‘In een tweede fase kunnen ook andere organisaties die buiten Rusland gevestigd zijn, maar die duidelijk de belangen van Russische bedrijven behartigen (bijvoorbeeld Rosneft Deutschland, Nord Stream II gevestigd in Zwitserland), het doelwit worden.’
Als onderbouwing schrijft ze dat hun aanwezigheid ‘de reputatie van het register schaadt’. Dat is een verwijzing naar de gedragscode waaraan lobbyisten in het Transparantieregister zich moeten houden: ‘zij onthouden zich van handelingen die de reputatie van het register of de instellingen van de Unie kunnen schaden’.
Formeel gaat het in Barley’s voorstel om een ‘schorsing’, met een mogelijkheid die weer ongedaan te maken. ‘De schorsing zou worden opgeheven (of niet worden opgelegd) als organisaties de Russische invasie van Oekraïne publiekelijk en ondubbelzinnig zouden veroordelen.’ Ze beschrijft niet hoe dat moet worden vastgesteld: wat geldt als een ‘ondubbelzinnige’ veroordeling?
De Europarlementariër stuurt de e-mail naar Eurocommissaris Věra Jourová (Waarden en Transparantie) en naar Clément Beaune, de Franse staatssecretaris van Europese Zaken. Frankrijk is dit halfjaar immers de voorzitter van de Raad van de EU.
Stilte uit Parijs
Het toezicht op de naleving van de gedragscode van het Transparantieregister is in handen van een gezamenlijk secretariaat van het Parlement, de Commissie en de Raad. Barley benadrukt daarom dat het belangrijk is dat die alle drie ‘op politiek niveau’ akkoord gaan met haar voorstel.
Jourová reageert binnen twee weken. Zij zegt op 26 maart namens de Commissie haar steun toe voor de maatregelen die Barley voorstelt: een schorsing van de in Rusland gevestigde bedrijven en organisaties, plus een mogelijke uitbreiding van die schorsing naar ‘organisaties die buiten de Russische Federatie zijn gevestigd, maar beschikken over duidelijke banden met het Russische regime en bedrijven van belang voor de Russische staat’.
Staatssecretaris Beaune reageert niet. Geen steun, geen afwijzing. Niets. Een bron binnen het Europees Parlement, die niet met naam en titel met de pers mocht praten, laat aan Follow the Money weten dat ze nog altijd wachten op duidelijkheid van de Raad van de EU. ‘We hebben nog steeds geen officieel antwoord, maar ook geen uitleg waarom dat er nog niet is gekomen.’ Een woordvoerder van het Franse voorzitterschap reageerde niet op een verzoek om commentaar.
Voordat de lobbyisten naar binnen konden, werden hun pasjes extra gecontroleerd
In een reactie aan Follow the Money benadrukt Maxim Bunin, lobbyist van het Russische olieconcern Lukoil, dat zijn bedrijf niet onder EU-sancties staat, en dat het zich altijd volledig aan de gedragscode heeft gehouden. Bunin meent dat er ‘geen bewijs is’ voor Barley’s bewering dat Lukoil de reputatie van het Transparantieregister zou schaden. Hij pleit voor een ‘eerlijke en niet-willekeurige’ behandeling.
Sinds 24 februari, de eerste dag van de oorlog, bezochten lobbyisten van Lukoil het Europees Parlement twee keer, zegt Bunin. Voordat ze naar binnen konden, werden hun pasjes wel extra gecontroleerd. Een afspraak met de Commissie over het klimaatdossier ‘Fit for 55’ werd volgens hem tot nader order uitgesteld, ‘ondanks het feit dat het bedrijf enorme inspanningen levert om de klimaatdoelstellingen van de EU te halen’.
Sancties
Eventuele schorsing van vertegenwoordigers van Russische bedrijven staat los van de discussies over een zesde sanctiepakket, waarvan het meest controversiële onderdeel – een verbod op import van Russische olie – onverteerbaar is voor lidstaat Hongarije. Dit meest recente pakket bevat ook een verbod op het leveren van diensten aan Russische bedrijven.
‘Het Kremlin vertrouwt op accountants, consultants en spindoctors uit Europa,’ zei Commissievoorzitter Von der Leyen op 4 mei. ‘En daar komt nu een einde aan. We verbieden het om die diensten aan Russische bedrijven aan te bieden.’
Voor het weren van lobbyisten van bijvoorbeeld Gazprom is schorsing alsnog nodig
Zo’n consultancy-verbod, dat belastingadviseurs op de Zuidas zou raken, betreft volgens de bron in het Parlement uitsluitend Europese bedrijven. Voor het weren van Russische lobbyisten, die direct in dienst zijn van bijvoorbeeld Gazprom, zou de door Barley voorgestelde schorsing uit het Transparantieregister alsnog nodig zijn.
Hoewel Barley’s lijst in maart dertien namen telde, bevat het register inmiddels nog maar negen organisaties met een hoofdkantoor in Rusland. Kunstmestbedrijf Phosagro, chemiebedrijf Acron en consultancykantoor Rumyantsev & Partners staan er sinds kort niet meer in.
Kaspersky heeft zijn gegevens geactualiseerd: waar voorheen het adres van het hoofdkantoor in Moskou stond, staat sinds 7 mei het adres van de holdingmaatschappij. Volgens het Transparantieregister is Kaspersky nu een Brits bedrijf.
27 Bijdragen
John Janssen 4
Waarschijnlijk denken wat 'big boys' in Parijs dat deze oorlog snel voorbij is, en dat men dan weer terug mag naar business as usual.
Jan Ooms 10
John JanssenDat denken de ‘big boys’ in de overige lidstaten ook. Principieel, tot aan de rits van de portemonnee, heet dat!
En dat fenomeen kent iedere lidstaat.
Roland Horvath 7
Vooral de 13 Europese lidstaten sedert 1949-955 kan men dat ongepast wangedrag aanrekenen.
Als het aan het VS militair industrieel complex en aan de gas- en olie boeren ligt, dan mag de oorlog eeuwig duren zoals in Afghanistan. Enduring war, volgens Hillary Clinton. Tot de laatste Oekraïner.
De EU is doelbewust een -zwakke- confederatie gebleven. Ze is nooit een federatie met beperktere bevoegdheden, dan de confederatie nu heeft, geworden. Zoals de VS in 1787, na 11 jaar een confederatie te zijn geweest, om een sterke, centrale overheid te hebben, die hoge tolmuren zou kunnen handhaven om industriële producten, o.a. uit GB, buiten de VS grenzen te houden. Anders hadden de VS zich nooit kunnen ontwikkelen tot een industriële grootmacht.
De EU moet een federatie worden om de oorlogszuchtige VS buiten de deur te houden.
De verhoudingen zijn omgekeerd. Het is Europa dat nu een kolonie is van de overzeese VS.
Jaap G. Minnema 1
Christine 3
Jaap G. MinnemaOm Roland Horvath zijn wijze woorden te gebruiken.
De EU moet een federatie worden om de oorlogszuchtige VS buiten de deur te houden.
De verhoudingen zijn omgekeerd. Het is Europa dat nu een kolonie is van de overzeese VS.
John Janssen 4
ChristineDe Europese leiders willen uiteraard nog steeds praten met Rusland. Alleen zal er dan eerst een een 380o ommekeer moeten komen aan de inval in Oekraïne, en de absoluut misplaatse propaganda voor deze actie vanuit het Kremlin.
Er is altijd hoop natuurlijk!
Roland Horvath 7
John JanssenDus John, we moeten het hele plaatje zien. En willen toegeven dat iedere partij / ieder land goed en slecht heeft: Nu en in het verleden. De Europese staten, vooral de 13 West Europese NAVO staten, leden sedert 1949-1955, moeten dat doen waarvoor we hen hebben aangesteld: De Europese belangen behartigen, niet die van de VS.
Dus wellicht ten overvloede, Een wapenstilstand van alle partijen en alle milities, nu en onderhandelingen met RU, UA en de betrokken, andere Europese staten. Ook als de VS dwarsliggen.
In de VS regeert de VS. En in Europa regeert Europa.
Christine 3
Roland HorvathJohn Janssen 4
ChristineChristine 3
John JanssenDit is het uitlokken van WW3!
John Janssen 4
ChristineAmerika, en deze keer in de hoedanigheid van Biden, heeft Taiwan altijd gesteund. Het grote verschil nu is, dat vrind Biden openlijk heeft verklaard dat enige agressie van China jegens Taiwan beantwoord zal worden door de VS. Olie op een vuurtje gooien is nooit slim, hoewel ik menig Yank nog wel aanzie voor het 'oppiepen' van de barbie met een kopje Jack Daniels.
En natuurlijk steunt Joe vrind Zelensky met 40 miljarden. Alles om de Russische Beer te tarten, en om hem terug in het hok te krijgen (en natuurlijk om de wapen lobby tevreden te houden!).
En geen doomdenken over WW3. Niemand van de grote leiders wil zijn eigen crematie in gang zetten.
Christine 3
John JanssenRoland Horvath 7
ChristineDe Sovjet Unie / Rusland waren /zijn nooit een bedreiging geweest voor West Europa. En ook nu niet voor West - en Midden Europa. De NAVO heeft nooit een defensieve rol moeten spelen. In 1949 hebben Europese staten er zich laten inluizen. De VS hadden met het Marshall plan een aantal Europese staten geholpen. En de CIA en andere hebben West Europa voortdurend bestookt met valse berichten.
De NAVO is er altijd uitsluitend geweest voor de belangen van de VS.
Zoals ook CETA en TTIP er uitsluitend zullen zijn ten bate van de VS belangen. Als TTIP er ooit komt.
De NAVIO was een nieuwe vorm van kolonisering door het VS imperialisme. En de multinationale verdragen zijn dat ook. De VS creëren voortdurend vijanden, die "moeten vernietigd worden".
De VS zijn overigens verslaafd aan oorlog voeren. Sedert hun onafhankelijkheid in 1776 waren ze altijd in oorlog op 16 jaar na. Bovendien zijn ze in alles fundamentalistisch. En denken ze dus in hoofdzaak in absolute termen, zij hebben de waarheid in pacht.
Oorlog voeren doen ze altijd, sedert zo'n 200 jaar, onder het mom van morele redenen namelijk de democratie vestingen in andere landen en mensenrechten. Schijnheiliger kan niet.
In Oekraïne UA hebben ze daar nooit aan gewerkt hoewel ze daar reeds lang samenwerken met de neonazi's.
Europa heeft de VS niet nodig om zich te verdedigen. Integendeel, de VS zijn voor Europa in het algemeen en voor de EU in het bijzonder een sta in de weg. Nu bvb. zouden de VS graag hebben dat de oorlog in UA zich uitbreidt. De VS nemen daarbij aan dat zij buiten schot zullen blijven zoals in WO2. De Biden administratie neemt dus het risico van een wereldwijd armageddon. Dat kan het einde van de mensenras worden. De praat, die Biden verkoopt zoals betreffend het steunen, het 'verdedigen' van Taiwan tegen China CN, kan niet voor ernstig worden aangezien. Biden zakt weg in gedaas.
Christine 3
Roland HorvathChristine 3
John JanssenTijdens een conferentie op het World Economic Forum in Davos, Zwitserland, drong Kissinger er bij de Verenigde Staten en het Westen op aan om geen gênante nederlaag voor Rusland in Oekraïne na te jagen, en waarschuwde dat dit de stabiliteit van Europa op lange termijn zou kunnen verslechteren.
Na te hebben gezegd dat westerse landen het belang van Rusland voor Europa moeten onthouden en zich niet moeten laten meeslepen “in de stemming van het moment”, drong Kissinger er ook bij het Westen op aan om Oekraïne te dwingen onderhandelingen te accepteren met “de status-quo”, wat betekent dat de vroegere stand van zaken .
De onderhandelingen moeten in de komende twee maanden beginnen voordat ze tot onrust en spanningen leiden die niet gemakkelijk te overwinnen zijn. Kissinger, 98, zei volgens: Dagelijks telegram. “Het voortzetten van de oorlog na dat punt zal niet over de vrijheid van Oekraïne gaan, maar over een nieuwe oorlog tegen Rusland zelf.”
De “vorige situatie” die wordt genoemd door Kissinger, die staatssecretaris was van de presidenten Richard Nixon en Gerald Ford, verwijst naar het herstel van de situatie waarin Rusland formeel de Krim controleerde en informeel de controle over twee regio’s in het verre oosten van Oekraïne, Loehansk en Donetsk. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky bevestigde dat een deel van zijn voorwaarden voor het aangaan van vredesbesprekingen met Rusland zal omvatten: Herstel van pre-invasiegrenzen.
https://www.soestnu.nl/henry-kissinger-zegt-dat-oekraine-grondgebied-aan-rusland-moet-afstaan-%E2%80%8B%E2%80%8Bom-de-oorlog-te-beeindigen/
John Janssen 4
ChristineZelenski wil daar nu niet meer aan, wat natuurlijk een strategische opstelling kan zijn in geval van onderhandelingen met Poetin.
De US heeft zijn eigen agenda, en die staat momenteel haaks op wat Kissinger aangeeft. "streef geen gênante nederlaag van Rusland na".
Lia 4
John JanssenJohn Janssen 4
LiaBedankt voor het delen. De auteur is, wanneer ik haar zie op de buis, ook altijd helder en duidelijk.
Even kort in grote lijnen.
Natuurlijk was/is het een gemiste kans geweest dat we Rusland niet bij een 'groot gezamenlijk Europa' kregen. En natuurlijk was de US hieraan debet vanuit eigenbelang. De US heeft na WO2 altijd uitdrukkelijk de goede banden met West-Europa aan willen halen, zuiver als een soort van buffer tegen dat 'oude communistische gevaar'. De gemiddelde College scholier in Texas heeft geen idee waar Europa ligt.
Blijft nog steeds de vraag over, waarom? Wat heeft Poetin doen besluiten deze zet te doen op het groot global schaakspel? Kan mij ook niet voorstellen dat hij heel zenuwachtig zou worden van raketinstallatie X,Y,Z nabij zijn achtertuin. Ook een groot Russisch rijk nastreven was/is niet aannemelijk gezien zijn intellect. Powerplay tegen Biden? Hij was het gevrij van Zelenski met de EU/NAVO zat?
Lia 4
John JanssenWat betreft die ‘grote lijnen’: je kunt je afvragen of we hier moeten spreken van “een” gemiste kans of van een structureel patroon waarin het westen keer op keer, vaak op initiatief van de VS, de Russische pogingen tot verdergaande samenwerking blokkeert.
Afgaande op het artikel denk ik eerder het laatste.
Wat betreft je vraag ‘waarom?’ Twee voor de hand liggende antwoorden:
1) Poetin wil een buffer, net zoals de VS dat willen.
Zoals je zelf ook zegt: “De US heeft na WO2 altijd uitdrukkelijk de goede banden met West-Europa aan willen halen, zuiver als een soort van buffer tegen dat 'oude communistische gevaar'.”
Waarom accepteert Europa dat van de VS wel en van Rusland niet?
2) Poetin wil gegarandeerde toegang tot de Zwarte Zee. Vanwege het enorme strategische en economische belang.
Vandaar misschien dat hij juist bij Georgië en Oekraïne zijn dreigementen in actie heeft omgezet? Sterker: misschien erkennen de VS dat belang ook? Bemoeien ze zich daarom zo actief met Oekraïne?
Voor alle duidelijkheid: NIETS rechtvaardigt de oorlogsmisdaden die Poetin nu in Oekraïne begaat. Het geweld moet zsm stoppen, dáár moeten we alles aan doen.
Daarom moet het westen, Europa voorop, niet teveel reageren vanuit emotie of opportunisme of speculaties over Poetins drijfveren/emoties.
Volgens Jaap de Hoop Scheffer (interview 2018, nog steeds actueel) is Poetin heel consistent: “een rode lijn is een rode lijn” en zou het westen moeten erkennen dat NAVO-uitbreiding wat betreft Oekraïne “misschien te moeilijk ligt”. https://nos.nl/l/2210939 (bijbehorende video: https://m.youtube.com/watch?v=1viyoSnv-e0)
Tom Nijbacker 3
John JanssenPoetin is ongeneeselijk ziek in zijn hoofd.
Hij is een narcist en wil absolute macht over alles en iedereen ten koste van alles en iedereen. Als hij er achter komt dat hij aan het verliezen is sleept hij zo veel mogelijk mee in de ondergang. Hopelijk zijn er tegen die tijd een paar verstandige Russen die hem, kunnen, tegenhouden.
Wietze van der Meulen 6
"Het Europees Parlement en de Europese Commissie willen niet langer het doelwit zijn van lobbyisten van bedrijven uit Rusland."
Is men dan bang dat men ontvankelijk is voor de boodschap die deze lobbyisten zouden kunnen brengen?
Verder zou je verwachten dat men toch vrij is om een gesprek met deze lobbyisten aan te gaan of niet.
Het lijkt er bijna op dat men zichzelf niet vertrouwt om voldoende weerstand te kunnen bieden aan deze lobbyisten en hun boodschap.
John Janssen 4
Wietze van der MeulenWietze van der Meulen 6
John JanssenHet deed me ook een beetje denken aan Malle Babbe van Rob de Nijs (de verleider is het kwaad, niet degene die verleid wordt).
John Janssen 4
Wietze van der MeulenOf zoals een oude bekende eens quoten; "er wordt meer binnen hotelkamers bekokstoofd door de lobby industrie, dan in de burelen van het Europarlement".
Wietze van der Meulen 6
John JanssenDe quote van die bekende is wel een mooie afsluiting overigens.
Petrus Harts 3
Peter Teffer 3
https://euobserver.com/eu-political/155120
https://www.politico.eu/article/european-parliament-bars-russia-backed-lobbyists