
© CC0 (Publiek domein)
Ieder jaar geven we meer geld uit aan de gezondheidszorg, zelfs veel meer dan onze buurlanden doen. Hoe komt dat?
In het dossier 'Wat maakt onze zorg zo duur?' doet FTM onderzoek naar de zorgkosten. Hierbij vormen bureaucratie, verspilling en onzinnige zorg centrale thema's.
Plan voor toegankelijke, betaalbare medicijnen doodgepolderd in werkgroep
De onzichtbare hand achter baby Pia
Hoogleraar Maroeska Rovers strijdt tegen onzinzorg: ‘De optie niets doen moet een vaste plek krijgen’
Podcast | Kapotte knie als kaskraker
Kapotte knie als kaskraker
Leid meer artsen op, dan kunnen de zorgkosten omlaag
De verliezers én winnaars van ons zorgstelsel
Marktfalen in de farma-industrie vraagt om praktische oplossingen
Een zorgzame zorgpolis: het kan wél
Welke prijs betalen we voor goedkope medicijnen?
Marktfalen in de farma-industrie vraagt om praktische oplossingen
Hoeveel we ook te danken hebben aan de farmaceutische industrie, we blijven problemen ervaren met hoge prijzen voor behandeling van zeldzame ziekten, een gebrek aan wereldwijde toegang tot medicijnen en ontwikkeling van belangrijke nieuwe middelen als antibiotica. Hoogleraar Hans Büller vindt dat je daar niet alleen over moet klagen: je moet er iets aan doen.
‘Ik hou niet van farma bashen. Al die analyses van dat het niet deugt, dat het allemaal zakkenvullers zijn enzo.’ Het is duidelijk: oud-bestuursvoorzitter van het Erasmus MC en hoogleraar kindergeneeskunde Hans Büller zit niet aan tafel met Follow the Money om de farmaceutische industrie te bekritiseren. In plaats daarvan komt hij vertellen over Fair Medicine: de stichting die hij oprichtte om problemen in de geneesmiddelenontwikkeling op een praktische manier aan te pakken.
De stichting heeft haar eerste successen al geboekt: in het najaar van 2016 werd Fair Medicine door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) beloond met een subsidie van 2,9 miljoen euro. Eind dit jaar zal het de eerste van de nu vijf geneesmiddelen in haar portefeuille gaan testen op gezonde proefpersonen.
Stoute jongens
Dat er iets mis is in de farmaceutische industrie, ontkent Büller niet. Als arts zag hij van dichtbij hoe de behoefte aan geneesmiddelen voor bijvoorbeeld zeldzame aandoeningen door de markt niet — of alleen voor een heel hoge prijs — vervuld wordt. Naar zijn mening moet je bij het analyseren van die problemen echter niet op een gebrek aan moraliteit bij ‘Big Pharma’ wijzen.
'Uiteindelijk is het het systeem dat faalt'
In plaats daarvan, zo stelt Büller, moet je naar praktische oorzaken kijken: ’De grote farmaceuten zijn allemaal shareholder driven. Ja, jongens, dan moeten we ook niet van ze verwachten dat ze zich gedragen alsof dat niet zo is. Ze zijn gericht op winstmaximalisatie omdat ze dat ook moeten zijn, punt. En als je dat niet leuk vindt, dan moet je dus iets anders verzinnen. Het heeft geen zin om ze op hun kop te geven met “stoute jongens, jullie verdienen veel te veel.” Het is in die zin geen morele kwestie.’
‘Je kunt er nog enigszins een morele kwestie van maken voor de zeldzame ziektes waar jij als geneesmiddelenproducent het monopolie hebt. Hallo, leuk dat jij de enige producent bent, maar je zet een heel duur medicijn in de markt, wanneer heb je er nou genoeg aan verdiend? Wanneer kan die prijs naar beneden, want we betalen het met zijn allen. Maar uiteindelijk is het het systeem dat faalt.’
De vraag, zo stelt de hoogleraar, is of dat systeem optimaal is voor een behoefte die zo fundamenteel is als goede medicijnen. Büller heeft als arts en oud-bestuurder de ervaring dat dat niet altijd het geval is: ‘Kijk, dit apparaatje dat hier op tafel ligt,’ zegt hij, wijzend op zijn mobiele telefoon: ‘Daarvan kun je zeggen: “zoveel kost het om te maken, maar ik wil er vier of vijf keer zoveel geld voor hebben. Als jij het wil hebben, kun je het van me kopen. En anders maar niet”. Maar dat moet zo niet werken in de wereld van medicijnen. Als je het over grote deelmarkten hebt van 10 tot 20 miljard euro, dan kan de markt nog wel functioneren. Er is dan voldoende beloning en onderlinge concurrentie. Maar wie gaat een paar honderd miljoen aan ontwikkelkosten ophoesten voor een medicijn tegen een ziekte waarvoor een kleine markt is?’
"Fair Medicine is een oplossing: een van de oplossingen, of een deel van de oplossing"
Het antwoord is bekend: weinig farmaceuten springen in die markten. En áls ze het doen, gebeurt het voor een hoge prijs en zonder vrees voor concurrerende middelen. Een ingewikkeld probleem zonder eenvoudige oplossing. Büller: ‘Dan kun je wel zeggen, “dat gaan we dan zo’n beetje reguleren”, maar daar gaat het systeem niet door veranderen.’
Vijf principes
Büller vertelt dat Fair Medicine daarom helemaal gericht is op het stimuleren van de ontwikkeling en productie van nieuwe medicijnen — en dat op een volkomen andere basis dan nu gebruikelijk is. De stichting maakt zelf geen geneesmiddelen, maar brengt de coalitie rond een nieuw medicijn bij elkaar, begeleidt het proces en legt de afspraken en voorwaarden vast waaraan alle ontwikkelaars zich moeten houden. ‘Fair Medicine is één oplossing — een van de oplossingen, of een deel van de oplossing.’
Büller en de zijnen identificeerden vijf principes op basis waarvan Fair Medicine haar naam waar kan maken: ‘Ten eerste moeten we af van dat shareholder-driven model. In plaats daarvan brengen wij als stichting een coalitie van stakeholders bij elkaar.’ Die coalitie bestaat uit patiënten, artsen, (universitaire) ziekenhuizen, sociale investeerders en farmaceuten.
'In feite is het een leensysteem'
‘Het tweede principe is dat al die coalitiepartners investeren in de ontwikkeling van een medicijn. Het probleem met een shareholder driven model is dat er maar één partij is die investeert en het risico draagt. In het model van Fair Medicine wordt de investering gedaan door alle partijen: artsen en patiënten investeren hun tijd. Een ziekenhuis stelt middelen ter beschikking — onderzoeksruimtes bijvoorbeeld, of verpleegkundigen die zich met het onderzoek bezig houden. Sociale investeerders en farmaceuten dragen bij met geld en kennis. De afspraak is dat niemand factureert: ieders investering wordt bijgehouden en opgeteld.’
De investering van alle partijen wordt opgeteld en iedereen krijgt bij het verschijnen van het medicijn op de markt zijn investering terug plus een fair rendement. Dat is het derde principe van Fair Medicine.
De laatste twee principes hebben te maken met transparantie: één van de tekortkomingen van de geneesmiddelenindustrie is dat de kosten van ontwikkeling, oftewel Research and Development (R&D), notoir troebel tot stand komen. Zo bevatten ze niet zelden boekhoudkundige bokkensprongen of zitten de kosten van gefaalde patentaankopen versleuteld in de prijs.
Sommige bedrijven verdriedubbelen in waarde voor ze een product opleveren
‘Een vierde principe is: we verkopen het in ontwikkeling zijnde middel niet door. Nu is het vaak zo dat bedrijven doorverkocht worden,’ vertelt Büller. ‘Voor sommige startups is zo’n uitkoop het doel: het is een bubbel-wereld, een hoog-risicowereld. Sommige bedrijven verdriedubbelen op die manier in waarde voor ze een product opleveren. Dat zijn allemaal euro’s die uiteindelijk in de prijs van zo’n medicijn gaan zitten.’
Daarom stelt het zogenaamde Fair Medicine Charter dat het medicijn waaraan de coalitie zich verbonden heeft, niet doorverkocht mag worden aan een ander bedrijf. Het vijfde principe schrijft ten slotte voor dat er openheid wordt gegeven over de onderzoeksaanpak en resultaten: open data dus, waar de medische wetenschap op voort kan bouwen.
Exit
De methode van Fair Medicine zorgt ervoor dat helder is hoeveel de ontwikkeling van een medicijn echt kost. Ook worden de ontwikkelingskosten losgekoppeld van de winstmarges die de producent – de farmaceut dus – uiteindelijk op het product mag maken. Die marges liggen volgens het Charter tussen de 8 en 15 procent. Büller: ‘Gek genoeg is niemand ooit op het idee gekomen om de prijs zo op te bouwen. En dat terwijl het zo logisch is.’
Na het patenteren en vermarkten van het medicijn en het terugverdienen van de investering, zal de deelname voor de meeste coalitiepartners eindigen. Büller: ’Je spreekt met elkaar van tevoren goed af hoe je je investering weer terugbetaald krijgt. Daarna zijn we geen aandeelhouder meer, want wie weet krijgt een van ons dollartekens in de ogen en willen we alsnog de prijs opdrijven.’ Zo’n exit wordt van tevoren vastgelegd: ‘Het grappige is, dat willen de meeste partijen zelf ook. Ik heb zo een grappige discussie gezien bij ziekenhuisbesturen. Zij wilden echt een exit. Dat gold ook voor de dokters en patiënten.’
"Op papier is het een perfect model, maar werkt het ook in de praktijk?"
‘Onder de sociale investeerders zijn er sommigen die wel in de winst willen gaan delen; er zijn er ook die eruit willen. De farmaceut zit er natuurlijk anders in, die wil gewoon een product op de markt brengen en verder ontwikkelen. Maar daarover hebben we als Fair Medicine afgesproken dat de winsten transparant zijn en dat de marges variëren tussen de 8 en 15 procent. Dat is het economisch model wat wij nastreven.’
Farmaceuten doen mee
Op papier is het een perfect model, maar werkt het ook in de praktijk? Büller: 'Die coalitie, zo is tot nu toe onze ervaring, gaat eigenlijk hartstikke goed. Patiënten krijgen eindelijk een stem in het proces; dokters idem. UMC’s zijn blij dat ze nu eindelijk eens de inhoudelijke discussie over het ontwikkelen van medicijnen aangaan.’
Maar zien de farmaceuten het ook zitten om volgens het Fair Medicine-model te gaan produceren? Ja dus, zegt Hans Büller: ‘Die doen graag mee. Er zijn farmabedrijven die ook weten dat het systeem onhoudbaar is. Één bedrijf waarmee we praten zegt: “We doen dit al zoveel jaar, heel succesvol, maar wij moeten altijd duwen als investeerder. We weten dat het niet duurzaam is en willen onderdeel zijn van het Fair Medicine initiatief.” Nou, dat zijn voor ons gouden mensen. Ik kan dus ook niet langer de farmaceutische industrie over één kam scheren.’
Natuurlijk zit er voor de farmaceut altijd het belang in om als bedrijf geld te verdienen, erkent Büller. ‘Maar dan krijg je de principes van Fair Medicine. Dus gedeelde verantwoordelijkheid, gedeelde kosten, gedeelde winst.’ En de winst voor patiënt, arts, ziekenhuis en maatschappij zitten hem in betaalbare, toegankelijke medicijnen.
Op dit moment heeft Fair Medicine vijf medicijnen in ontwikkeling
Op dit moment heeft Fair Medicine vijf medicijnen in ontwikkeling: de eerste zal eind 2017 voor het eerst getest worden op gezonde proefpersonen. Fase 1 van de klinische proeven, zoals dat heet in de farmacie. De voorziene ontwikkelkosten zijn voor alle vijf de middelen al berekend; de vooruitzichten zijn zeer veelbelovend.
Büller: ‘Een externe partij heeft de kostprijs berekend door bij alle partijen in de coalitie na te gaan hoe hoog de investeringskosten liggen. Voor één van de twee biologicals kwamen wij zo uit op een businesscase van 40 miljoen. Daar zitten alle kosten dan in. De andere medicijnen zitten rond de 2,5 tot 5 miljoen euro. De uiteindelijke prijs ligt natuurlijk een beetje aan het verloop van de proeven, maar je krijgt een aardig beeld van de orde van grootte van de ontwikkelkosten.’ Ter vergelijking: de kosten die tot nu toe worden geschat voor het ontwikkelen van medicijnen, liggen tussen de 100 miljoen en 2,5 miljard euro per middel.
Compliment
Een goede start heeft Fair Medicine al gehad. Directeur Chris Oomen van DSW besloot na het horen van Büller’s verhaal om te investeren. ‘Dat is heel belangrijk geweest, want door die investering is Fair Medicine van een goed idee tot realiteit geworden,’ aldus Büller.
De investering van Oomen bleef niet op zichzelf staan. Het ministerie van VWS zag het belang van Fair Medicine in en beloonde de stichting met een bijdrage van 2,9 miljoen euro in het najaar van 2016. Büller: ’Dat was een compliment. Wat Edith Schippers daar heeft gedaan was bijzonder: daarmee zette ze echt inhoudelijk stappen om dure medicijnen aan te pakken.’
'Ze mogen wat mij betreft de principes gebruiken die we met Fair Medicine bedacht hebben'
Dromend over de toekomst hoopt Büller dat de politiek gaat zien hoe belangrijk het is om medicijnen te ontwikkelen op basis van afspraken over investeringen en winsten. ‘Wat ik dus graag wil, is dat de EU een fonds van 10 miljard beschikbaar stelt om medicijnen te ontwikkelen.’
Büller ziet de rol van de overheid als die van investeerder en bewaker van de grenzen, net als Fair Medicine nu in het klein aan het doen is. Het begint met geld beschikbaar maken, ‘maar dan op voorwaarde dat de arts en de patiënt samen met een farmaceut komen en dat er helderheid is over de prijs. Daar kun je op het moment dat je publieke middelen inzet om medicijnen te ontwikkelen niet onderuit. Ze mogen wat mij betreft de principes gebruiken die we met Fair Medicine bedacht hebben, maar je moet hoe dan ook eisen stellen aan de manier waarop het geld ingezet wordt.’
Hij weet dat het een stip aan de horizon is. Dat maakt het voor Hans Büller des te belangrijker om de principes van Fair Medicine nu zelf in de praktijk te brengen. De subsidie van VWS en de steun van Oomen waren een goed begin. Maar nu is de beurt aan sociale investeerders, zegt Büller. ‘Dat is de volgende stap. De stichting heeft geld nodig. En er is geld nodig om een investeringsfonds te creëren voor de medicijnen zelf. Dat is wat we nu willen doen. Banken met een social impact fund, familiefondsen, pensioenfondsen, verzekeraars en andere sociale investeerders roep ik daarom op: “put your money where your mouth is”.’
33 Bijdragen
Gerben Gerrits 7
Addendum: ben Netflix docu what the health aan het bekijken, eye opener.
O Pen 13
Gerben GerritsOf het systeem veranderen. En omdat daar weinig resultaten op mogelijk zijn, doordat achter het huidige systeem enorm veel geld zit, wordt je ook daarin telkens teleurgesteld.
Lydia Lembeck 12
O PenO Pen 13
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
O PenDuurzame relaties vind je tussen verzorgers en bewoners in een intramurale omgeving. Soms ook bij artsen en verpleegkundigen en hun patiënten, maar liberalen? Gaat er echt niet in bij mij. Sorry.
O Pen 13
Lydia LembeckDe Correspondent bracht afgelopen week een mooi interview met mensenrechtenadvocaat Jelle Klaas uit waarin hij dit ook aanstipt.
https://soundcloud.com/rudifreddieshow/met-advocaat-jelle-klaas-die-procedeert-voor-de-goede-zaak
Lydia Lembeck 12
O PenWel 'grappig' dat de advocaat de VS als een beschaafd land zien. Hoe lang nog..
Arjan van Muyen 3
O PenIk verwacht echter dat dit mooie initiatief zal stuiten op de contra-lobby van de blockbusterjagers die hun winstpotentieel wil veilgstellen. #wegaanhetzien
Danny Split 7
Gerben GerritsBeter uithoudingsvermogen, betere concentratie, betere stoelgang (bijna geen wc papier nodig), tien kilo lichter en ruim een uur minder minder slaap nodig op een dag. Griezelig.
Anton Van de Haar 8
Er is sprake van een externe partij die de investeringen van de verschillende partijen bijhoudt en zo de kostprijs van het medicijn bepaalt. Wie is die externe partij? Wordt die door de deelnemers opgericht, of is het een extern bedrijf (accountant)?
Van wie is het medicijn als de meeste coalitiepartners zijn uitgestapt? Vervallen dan alle eigendomsrechten (wat wellicht het meest voor de hand liggend is?), of kan er toch nog een partij het eigendom claimen, bijvoorbeeld de farmaceut die produceert? (wat me niet wenselijk lijkt)?
Matthijs 11
Anton Van de Haarbps
Anton Van de HaarDe stichting kan daarmee nieuwe R&D en risico's financieren en steeds meer aansterken.
Het marktfalen door een enkel producentenmonopolie wordt dan door de markt zelf voorkomen.
De markt zelf is nog altijd het machtigste en krachtigste instituut om voor dat karretje te spannen om daarmee monopolies en wilde prijzen tegen te gaan.
Monopolies berusten op angst voor de markt.
Arjan Takens
bpsHans 127 5
Het is volgens mij niet zozeer een te klein aantal marktpartijen, maar het gebrek aan concurrentie dat het probleem is; en dat wordt weer veroorzaakt door de patent-wetten.
Die zijn bedoeld om een uitvinder/bedenker de gelegenheid te geven om de investeringen, gedaan in de uitvinding/ontdekking, terug te verdienen.
Met de globalisatie en schaalvergroting worden die investeringen (wereldwijd) nu véél sneller terugverdiend dan vroeger; dat zie je in de medische sector, maar bijv. ook in de electronica/IT sector.
Als de duur van een patent meer in verhouding komt te staan tot de terugverdientijd (bijv. 5 jaar i.p.v. 15 of 20), kunnen bestaande marktpartijen sneller tot de productie van generieke geneesmiddelen overgaan.
Hoewel hulde voor het in het artikel beschreven initiatief, maar verkorting van de geldigheid van patenten zou naar mijn mening een veel structurelere oplossing bieden.
Arjan van Muyen 3
Hans 127Zolang Immoreel gedrag financieel wordt beloond, zal er niets wezenlijks veranderen.
Een verandering in het systeem is de enige oplossing die als structureel aangevinkt kan worden.
Hans 127 5
Arjan van MuyenHet gaat mij overigens wat ver om van "immoreel gedrag" te spreken. Het staat iedereen vrij een onderzoekslijn naar bestrijding van welke ziekte dan ook op te zetten, en degene die daar succesvol in is heeft (zolang hij de enige is die een goed geneesmiddel heeft) heeft een monopolie-positie om de investering terug te verdienen.
Om dan achterover te leunen en dan alléén op de succesvolle projecten kritiek te hebben, zonder de lasten van de talloze mislukkingen te nemen, vind ik wel erg gemakkelijk.
Arjan van Muyen 3
Hans 127Een club met een dergelijk winstgerichte attitude kan naar mijn mening weinig goeds teweeg brengen op het gebied van gezondheid, en daarom zie ik veranderingen in de aard van het systeem als een absolute voorwaarde voor een gezonde en menselijke gezondheidszorg.
Psychiaterron 5
Mz59 7
PsychiaterronPsychiaterron 5
Mz59Tedje van Asseldonk, IEZ 9
PsychiaterronOpschroeven van het innovatief % door middelen zonder voldoende zekerheden (dus te vroeg) toe te laten is dan het lapmiddel.
Maar ga nog even verder terug in de historie, dan zie je dat veel innovatie te herleiden is tot traditionele geneesplantenkennis, een zorgvuldig bewaard geheim van de farma-industrie; en toch is dit nog steeds de beste route naar minder prijzige en toch veilige middelen. Heeft Fair Medicine daar wel naar gekeken? Zie
http://www.ethnobotany.nl/wp-content/uploads/2017/03/EB-Lans-Asseldonk-Reverse-Pharmacognosy-2016.pdf .
Danny Split 7
Ik kan het zelf niet bewijzen, maar het feit dat producenten bewust zijn van de extreme risico's van het voedsel, en het toch blijft pushen.
Pharmaceuten bewust en doelgericht genezing dwarsbomen omdat het te winstgevend en lucratief is mensen hun hele leven te behandelen.
Fondsen die zich presenteren als een oplossing maar dansen naar de pijpen van voedselproducent en pharmaceut waarvan ze financieel afhankelijk zijn geworden.
In de documentaire "what the Health" die momenteel oo Netflix staat zie je ook hoe vele directeuren van fondsen in de VS afstandelijk en zelfs aggresief worden op het moment dat er kritische vragen worden gesteld.
Dan zie je heel even die smerige betrapte narcistische blik, en met genoeg mensenkennis zie je een glimp van hoe ver degelijke verantwoordingloze types bereid zijn te gaan.
Ik snap ook dat deze realiteit te ver gaat voor normaal mensen, en ook bij veel excentrieke personen cognitieve dissonantie veroorzaken.
Toch veel mensen die stiekem wel doorhebben dat dit dieper en zieker is dan we ons zelfs kunnen voorstellen.
Gerben Gerrits 7
Danny SplitDanny Split 7
Gerben GerritsLydia Lembeck 12
Danny SplitDanny Split 7
Lydia LembeckEr staat een link bij voor het kijken van de film, ik weet niet of deze film gratis te bekijken is, maar de site bied ook veel informatie over de film inhoudelijk.
http://www.whatthehealthfilm.com/
Anders zou ik een google/bing etc search proberen.
Ik denk niet dat de redactie zal waarderen als hier links worden gedeeld waar mogelijk piraterij op voorkomt. (al ben ik zelf een voorstander van het gratis delen van dat wat we kosteloos kunnen kopiëren, vooral als het educatie betreft)
Lydia Lembeck 12
Danny SplitBen het met je eens dat we het hier bij moeten laten. De trailer heeft een goed idee. Nogmaals dank!
Annemiek van Moorst 10
When we follow the money that’s involved with governments, food companies, Big Pharma, media and Healthcare operators, it’s easy to see why all five groups want to keep us fat and sick.
No one makes money when people are healthy.
Think we’re wrong? In America, and in most countries of the world, people are sicker than ever. Life expectancy rates are declining. We’re spending more as a society on healthcare than any previous generation. Healthcare costs are skyrocketing.
https://www.thedrswolfson.com/governments-food-companies-big-pharma-media-healthcare-operators-keep-us-fat-sick/
Moreel gedrag hoeven we niet te verwachten van de grote, meest Amerikaanse, bedrijven. Integendeel, dit alles past in de Buchanan-Koch implementatie waar Trump en GOP aan werken. https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/jul/19/despot-disguise-democracy-james-mcgill-buchanan-totalitarian-capitalism
Lydia Lembeck 12
Annemiek van MoorstHet idee alleen al is gruwelijk, maar dat ik hier niet eens van schrik nog veel meer dan alleen maar gruwelijk. Een vorm van genocide, maar dan langzaam. En niet gericht op gender en 'ras', maar op mensen die weinig tot geen geld hebben. Zou de NWO toch waar zijn?
Robelia
Delen is het nieuwe hebben, ook in de farmacie.
In de informatica is delen de norm en het gebruik van de kennis verankert in de doelstelling (GPL)
Worpress, Github, Mootools Wiki Linux werken al zo.
In essentie komt het erop neer dat 10 specialisten 100 keer zoveel weten als afzonderlijke deelnemers.
Patenten, monopolies zijn instrumenten uit de oude wereld om individuele belangen veilig te stellen en staan echte vooruitgang in de weg. Het zou goed zijn als de overheid hier een voortrekkersrol blijft vervullen.
Tedje van Asseldonk, IEZ 9
Robeliahttp://www.ethnobotany.nl/publications/patentvrij-utopia/
Wim Verver
http://neilkeenan.com/neil-keenan-update-additional-healing-computer-technology-observations-testimonials/
Ton Nuiten 1
Hadden die niet eerst aan een langdurig, nauwkeurug onderzoek onderworpen moeten worden?
En wat het "bashen" van de farmaceutische industrie betreft, het was echter Dr. Andrew Wakefield, een Britse expert op het gebied van darm en maagonderzoek, die door Big Pharma en haar "bondgenoten" letterlijk uit zijn medisch ambt "gebashed" werd. Waarom? Omdat hij een verband vernoedde tussen autisme bij zieke kinderen en bepaalde vaccins. Toen dit naar buiten kwam (Wakefield had zijn bevindingen nl. in een medisch vakblad gepubliceerd), kwam BP in het geweer. Het gevolg was een gemene lastercampagne tegen Wakefield. Voor dit verhaal, zie https://www.globalresearch.ca/big-pharma-and-the-cdc-cant-be-trutsted-when-it-comes-to-vaccines/5590538 Laat Mr Büllinger dat maar eens lezen. En dan krijgen we tevens het "grotere beeld" i. v. m. Big Pharma te zien.