Jarenlang had niemand het over corruptie

Volkskrant Interview in VK met de Spaanse ‘superrechter’ Baltasar Garzón (bekend van zaken tegen Pinochet en ETA). Garzón deed in de ‘Gürtel-zaak’ onderzoek naar de wijdverbreide corruptie van de regerende Partido Popular in Spanje. Onlangs werd hij vakkundig door de huidige regering Rajoy op een zijspoor gezet vanwege ‘illegale afluisterpraktijken’. Mensenrechtenorganisaties spreken er schande van. Maar voor Spanje is de tijd van verandering gekomen. Volgens Garzón pikt de nieuwe generatie het niet langer: ze hebben hun buik vol van corruptie. Van de oude garde zal  die verandering niet komen, zegt Garzón in het interview: 'Er is geen sprake van politieke wil om corruptie aan te pakken als je eigen positie op het spel staat’. Elf lange jaren mag Garzón geen rechtbank betreden door het illegaal afluisteren. Toch zit hij nu niet stil. Garzón is een van de advocaten van Julian Assange en hij schrijft een boek over de geschiedenis van de corruptie in Spanje: 'Ik heb daar materiaal genoeg voor.’ We blijven nog even in Spanje: héél toevallig is men daar een compleet dossier over corruptie van de Spaanse Volkspartij 'kwijt'.  

Corruptiedossier over Spaanse Volkspartij 'kwijt'

Het Financieele Dagblad (gratis registratie) De rechtbank in Madrid is naar eigen zeggen het complete dossier kwijtgeraakt over een ernstige corruptiezaak waarbij de regerende Volkspartij (PP) van de Spaanse premier Mariano Rajoy betrokken is. FTM besteedde al eerder aandacht aan de weinig democratische gang van zaken in Spanje. In de nu bekend geworden kwestie gaat het om twee verdwenen computers van de voormalige penningmeester van PP, Luis Bárcenas. Het verdwenen dossier bevat het gerechtelijk vooronderzoek naar de vernietiging van bewijsmateriaal over illegale partijfinanciering - de beruchte 'zwarte partijkas' - van de PP. Op PP na gelooft geen politieke partij dat de verdwijning van die computers op toeval berust. De verdwijning van het dossier over de vernietiging van de harde schijven van Bárcenas komt de PP natuurlijk niet ongelegen. Met belangrijke verkiezingen voor de deur - lokale en regionale in mei - betekent het in ieder geval uitstel van een serie rechtszittingen waarbij de partij verdacht wordt van tegenwerking van de rechtsgang. Overigens heeft de rechtbank niet bekendgemaakt of er digitale kopieën bestaan van het verdwenen dossier, dat zo'n duizend pagina's telt.  

Waarom de Britse kwaliteitskrant The Telegraph de HSBC schandalen negeerde

Open Democracy De lezers van het Britse dagblad The Telegraph zijn intelligent, gevoelig en goed geïnformeerd. Ze kopen de krant omdat deze naar hun gevoel betrouwbaar is, in tegenstelling tot andere kranten van conservatieve signatuur, zoals de ranzig-populistische Daily Mail of de zwabberende Times. De Telegraph is een hoeksteen van de Britse beschaving: niet dogmatisch, maar pragmatisch conservatief, integer, met een voortreffelijke nieuwsgaring en scherpe commentatoren. Aldus journalist Peter Oborne. Maar, zo schrijft hij, dat is de laatste jaren veranderd. Deze in Groot-Britannië gerenommeerde journalist werd in 2010 politiek commentator en vervulde zijn taak met trots. Totdat vorig jaar de hoofdredacteur werd vervangen door een Amerikaanse 'Head of Content'. De traditie van betrouwbaarheid werd geofferd op aan het mantra van de 'click culture'. Doorwrochte analyses maakten plaats voor berichten als 'vrouw met drie borsten'. In deze ontwikkeling is The Telegraph niet uniek. Ook op de sites van de Nederlandse kranten gaat steeds meer om het scoren van pageviews dan om waarheidsvinding en analyse. Maar The Telegraph ging nog een stap verder. Oborne merkte dat een onthullend artikel over de Britse bank HSBC van de site werd verwijderd, dat een miljardenschikking over valutamanipulatie door HSBC werd afgedaan met een miniscuul berichtje en dat een artikel van zijn hand over de bank niet werd gepubliceerd wegens 'juridische complicaties'. Oborne deed zijn beklag daarover en moest dat uiteindelijk bekopen met een ontslag. In zijn relaas doet Oborne nu uit de doeken hoe hij ontdekte dat The Telegraph sinds 2013 systematisch zijn inhoud aanpaste aan de wensen van grote adverteerders, in dit geval HSBC. Oborne verbreekt zijn stilzwijgen omdat hij zich zorgen zegt te maken over de teloorgang van de redelijke, conservatieve stem die The Telegraph in zijn ogen tot zo'n belangrijk Brits erfgoed maakt. Maar nog meer omdat hij zich zorgen maakt over het publieke belang, dat door de druk van adverteerders wordt bedreigd. 'A free press is essential to a healthy democracy. There is a purpose to journalism, and it is not just to entertain. It is not to pander to political power, big corporations and rich men. Newspapers have what amounts in the end to a constitutional duty to tell their readers the truth.' Hoogdravend? Niet als je bedenkt wat wellicht de gevolgen zijn geweest van de slechte berichtgeving over HSBC door The Telegraph. 'Would Her Majesty's Revenue and Customs have been much more energetic in its own recent investigations into wide-scale tax avoidance, had the Telegraph continued to hold HSBC to account after its 2012 investigation? There are great issues here. They go to the heart of our democracy, and can no longer be ignored.'  

Focus on Europe: an anti-money laundering directive

BDO Magazine Al in oktober 2005 was de toenmalige EC gekomen met een Directive tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme, de zogenaamde 3e AML Directive. Op 16 december van vorig jaar ging de Europese Raad accoord met een voorstel van het Europees Parlement (EP) voor een 4e AML Directive, dat verregaande maatregelen bevat om belastingontduiking en andere criminele handelingen tegen te gaan. Eén van de voorgestelde maatregelen betreft de vorming van een register van UBO’s, hetgeen betekent dat alle bestaande particuliere grote vermogens nu voor min of meer iedereen inzichtelijk worden. Dat zal personen als Thomas Piketty ongetwijfeld als muziek in de oren klinken, want dan kan vervolgens alles simpel worden (weg)belast. Vermogende families is dit natuurlijk een gruwel. Ongetwijfeld gaan deze families hierop reageren, waarschijnlijk door hun vermogen buiten de EU onder te brengen. Bijzonder is wel, dat je tussen de regels door leest, dat zéér rijke personen zoals Bill Gates, om maar eens iemand te noemen, mogelijk onder een uitzondering gaan vallen 'wegens risico van ontvoering' et cetera. Waarschijnlijk is er goed gelobbyd bij de EC. In maart stemt het EP over de wet, die dan in 2016/2017 van kracht moet worden. Of er tegen die tijd nog veel rijke families hun kwartjes in de EU hebben staan, laat zich vermoedelijk niet moeilijk raden.  

Greece and the André Szász Axiom

Bruegel - Where others have failed miserably, will the new Greek prime minister finally be the one to undermine the Szász axiom? If he does, that will be a victory for Europe Vermoedelijk zullen veel oudere lezers zich André Szász wel herinneren. De ex-DNB directeur, die nauw betrokken was bij de invoering van de euro (en daar uitermate kritisch over was). Hij beschreef zijn ervaringen in het uitstekende boek De euro, politieke achtergronden van de wording van een munt (2001). Szász was al betrokken bij de voorbereidingen ten tijde van het Werner rapport in oktober 1970. Naar aanleiding van zijn ervaringen bij het Europese onderhandelingsproces formuleerde hij zijn axioma als volgt: '[…] a compromise not in the sense that member states resolved their differences by meeting each other on intermediate positions, but rather they agreed on documents which they felt left them free to continue to push for their own preference.' Dit kenmerkt de hele geschiedenis van de euro: woorden en documenten met geheel verschillende betekenissen en interpretaties voor de deelnemende partijen. Rutte ('engage') en Dijsselbloem ('template') kunnen er inmiddels over meepraten. Hetzelfde gebeurt nu aan de Europese onderhandelingstafel met de Grieken, al gaan de interpretatieverschillen daar over 'flexibiliteit' en 'hervormingen'. De Duitse minister van Financiën Schäuble verzuchtte meermaals 'niet te begrijpen wat de Grieken nu eigenlijk willen'. De tael is gansch het volk...