© Breaking Bad
6
MIN
Follow the Money selecteert, met deze week: een 57-jarige digibeet wordt grote online drugshandelaar; Duitsland beter af zonder de euro; President Trump heeft weinig gedaan. Verder: kantinedame zet ongezondste stad van Amerika op het goede spoor; staatssecretaris Van Rijn informeerde de Kamer onvolledig; fundamentele wetenschap in het verdomhoekje. Tot slot: vijf politieke partijen slecht voor rechtsstaat; Tony Blair wil Brexit voorkomen; Macedonische tieners zaten achter nepnieuws VS; bejaarden aan het roer.
Hoe een digibeet uitgroeide tot een van de grootste online drugsverkopers
De 57-jarige Jan P. uit IJmuiden was veel thuis omdat hij moest zorgen voor zijn zieke vrouw. Van het internet had hij weinig verstand. Toevallig las hij eens over het darkweb en zijn interesse was gewekt. Toen ging P een beetje 'googelen'. Over encryptie en over het Tor-netwerk, dat alleen via speciale internetbrowsers toegankelijk is. Dat deed hij wel vaker als hij iets boeiend vond. In 2012 creëerde hij een account bij TorMail. Ook meldde hij zich aan bij internetmarktplaats Silk Road. Uit pure nieuwsgierigheid besloot hij eens te experimenteren in de online drugshandel. Hij starte eerst met een paar pillen en later werden dat er wat meer. Gewoon in een envelop, postzegel er op en weg ermee. Binnen korte tijd begon de handel serieuze vormen aan te nemen. De pillen kocht P. via via. Hij had een poosje in de haven gewerkt en daar had hij nog wel wat contacten aan overgehouden.
Hij kreeg betaald in bitcoins. Eens in de zoveel tijd wisselde hij die in Duitsland om in cash geld, dat hij bewaarde in een plastic tas die in een hoek van zijn studeerkamer lag. Het zwakke punt van de handel op het darkweb is het moment waarop de virtuele en werkelijke wereld elkaar raken: zo werd Jan P op een dag in 2014 betrapt. Momenteel staan hij en zijn handlangers voor de rechter. Dit verhaal staat niet op zichzelf maar is exemplarisch voor de geheime handel, goed voor vele miljoenen euro’s, die gedreven wordt in de krochten van het internet. Vooralsnog grotendeels onttrokken aan het oog van politie en justitie.
Profiteert Duitsland werkelijk van de euro?
Maandag kwam de Frankfurter Allgemeine Zeitung met een longread van Ifo-directeur Clemens Fuest (opvolger van Hans-Werner Sinn) en de Münchener economieprofessor Johannes Bekcer. Het is een voorbeschouwing op hun boek ‘Der Odysseus-Komplex: Ein pragmatischer Vorschlag zur Lösung der Eurokrise,’ dat binnenkort verschijnt. In het artikel wordt betoogd dat als Duitsland de euro niet had ingevoerd, niet alleen dat land beter af zou zijn geweest, maar ook de overige eurozonelanden. De grote begrotingsonevenwichtigheden waren dan niet opgetreden.
President Trump heeft nauwelijks iets gedaan
Donald Trump is ongeveer een maand president van de Verenigde Staten en bijna iedere dag zorgt de president of één van zijn mensen wel voor het nodige rumoer. Een van de woordvoerders van het Witte Huis, Stephen Miller, zei onlangs: ‘We hebben een president die in drie weken meer heeft gedaan dan sommige presidenten in hun gehele carrière.’ Maar is dat wel zo? Politico zocht het uit.
Tot nu toe heeft de president 45 orders getekend, een aantal dat kleiner is dan zijn voorganger in die periode. Met uitzondering van het inreisverbod voor burgers uit een aantal Islamitische landen, vergen de meeste van die orders weinig actie, noch resulteren zij in grote veranderingen ten opzichte van het verleden. Trump zoekt geregeld de aandacht met veel van de officiële documenten die hij ondertekent. Daardoor lijkt het voor de buitenwereld vaak een big deal, maar als je de documenten bestudeert blijkt die indruk bezijden de waarheid. In dit uitgebreide artikel analyseert Politico het verschil tussen wat de president zegt en wat hij doet.
Staatssecretaris Van Rijn wist van excessen PGB
NRC onthulde gisteren in de zaterdagkrant dat staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) wel degelijk op de hoogte was van de grootschalige misstanden met het persoonsgebonden budget (pgb). De hervorming van het pgb werd een fiasco doordat Van Rijn en zijn ambtenaren fout na fout maakten. Zo reageerden zij niet of nauwelijks op de vele verontrustende signalen en toen zich begin 2015 grote problemen voordeden, werd er zelfs doelbewust geld overgemaakt aan mensen die er aantoonbaar geen recht op hadden. Ook vloeide er — op advies van het VWS — geld naar rekeningnummers in Bulgarije of Roemenië, terwijl de verzorgers en patiënten niet bekend waren. Nog altijd doen zich structurele problemen voor met de nieuwe pgb. Keer op keer hield Van Rijn de Tweede Kamer een te rooskleurig en onvolledig beeld voor van de werkelijke situatie. Daarmee heeft de staatssecretaris de Kamer doelbewust verkeerde informatie voorgeschoteld.
De wraak van de kantinedame
Stel je voor: je woont in de meest ongezonde stad van Amerika, Huntington in de staat West Virginia, en op een dag werpt de buitenlandse topkok Jamie Oliver zich op als de redder van jouw gezondheid. Wat doe je dan? Je doet precies wat iedereen om je heen doet en gaat met de hakken in het zand. Gevolg? Scholieren weigeren Oliver’s gezonde maaltijden en kantinemedewerkers raken overwerkt. Maar wat Oliver niet lukt, krijgt volhouder ‘food-service director’ Rhonda McCoy van Cabell County’s wel voor elkaar. Met 1,50 dollar per maaltijd, lef en een flinke dosis doorzettingsvermogen leert zij scholieren van ‘echt’ eten te houden. McCoy krijgt leerlingen zover om voor het eerst vers voedsel zoals fruit, groenten, mager vlees en volkorenproducten te eten. Daar waar ze voorheen alleen maar geprefabriceerd ‘armenvoedsel’ naar binnen werkten. Deze longread, een coproductie van The Fern en The Huffington Post, verhaalt over het afglijden van Amerika’s kantinevoedsel en over een vrouw met een missie, moed en doorzettingsvermogen die het eten op scholen weer gezond maakt.
Fundamentele wetenschap is in het verdomhoekje beland
De afgelopen jaren heeft het bedrijfsleven een steeds grotere rol in de Nederlandse wetenschap gekregen. Onderzoekers krijgen in veel gevallen alleen nog geld als het bedrijfsleven meedoet. Ook zijn, volgens velen, budgetten en baankansen veel groter in andere landen. In Het Financieele Dagblad een interview met onderzoeker Marc Timmers die naar Duitsland vertrekt. De hoogleraar epigenetica (zeg: een aan/uitknopje voor genen) hekelt in het stuk het Nederlandse wetenschapsbeleid. Nu hij vertrekt uit Nederland voelt hij zich ook vrij om zijn hart te luchten 'We zijn in Nederland door de ondergrens gezakt.'
Deze vijf partijen willen de rechtsstaat afbreken
Nederlandse Orde van Advocaten
De Nederlandse Orde van Advocaten kwam deze week met een interessant rapport: een fors deel van de voornaamste partijprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen bevat voorstellen die in strijd zijn met de rechtsstaat. Van de dertien onderzochte programma’s bevatten er daarnaast maar liefst twaalf één of meer voorstellen die de rechtsstaat mogelijk afzwakken. Al met al wordt er beduidend meer ‘spierballentaal’ gebezigd dan vier jaar geleden. De enige partij die ongeschonden uit het rapport komt? De ChristenUnie.
Tony Blair wil Brexit voorkomen
Wie mocht denken dat de strijd om Brexit voltooid verleden tijd is, heeft het mis. Niemand minder dan de voormalige Britse Labour Prime Minister Tony Blair is een campagne gestart om Brexit alsnog te voorkomen. Daarmee gaat hij in tegen de huidige Labour Leider Jeremy Corbyn, die zich heeft neergelegd bij het uittreden van Groot Brittannië uit de EU.
Volgens Blair hadden maar weinig mensen voldoende kennis in huis om een dergelijk ingrijpend besluit te nemen. Zijn doel is om de Britten alsnog duidelijk te maken wat de werkelijke kosten zijn van Brexit en ze te tonen dat de voordelen van blijven ruim opwegen tegen de nadelen.
Hij wijst er nadrukkelijk op dat de huidige premier, Theresa May, altijd een fel tegenstander was van Brexit en zich nu opeens een groot voorstander van een harde Brexit betoont.
Blair stelt dat er uiteindelijk maar één belangrijk onderwerp was dat het Brexit-sentiment voedde: immigratie. Maar de grootste groep immigranten komt volgen Blair helemaal niet uit de EU. Bovendien is de afkeer van immigratie vooral een afkeer van een bepaald soort immigratie. Blair formuleert het zo: 'Voor veel mensen is de kern van het immigratievraagstuk — en ik aanvaard volledig dat het gaat om een wezenlijk probleem — immigratie vanuit niet-Europese landen, speciaal waar het gaat om landen met andersoortige culturen, waarin assimilatie een probleem is, ook potentiële veiligheidsrisico’s zijn bij deze groepen niet uitgesloten.’
Deze Macedonische tieners waren verantwoordelijk voor nepnieuws Amerikaanse verkiezingen
Werd de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen bepaald in een klein, arm Macedonisch stadje? Veles, ooit een van de meest vervuilde gebieden in Joegoslavië, stond afgelopen jaar opeens op het netvlies van de Amerikaanse politiek. Vanuit deze plaats werden honderden nepberichten de wereld in geslingerd en gretig gedeeld door Trump-aanhangers. Een handvol Macedonische jongens verdiende zo in vier maanden 16.000 dollar door advertentie-inkomsten van Google en Facebook. De techwebsite Wired bezocht een van deze digitale goudzoekers.
Wat doe je met al dat geld in een land waar het gemiddelde maandloon op 371 dollar ligt en een kwart van de mensen werkloos is? Dan koop je flessen Moët om leeg te spuiten en verbras je het geld op feesten. Althans dat deden de jonge nepnieuwsmakers in Macedonië. Na alle ophef halen Google en Facebook advertenties op deze sites weg. De lol voor de jongeren is daarmee voorbij en nu moeten ze weer sappelen in het uitzichtloze Macedonië.
De bejaarden first: dat is de toekomst
In Zweden is een uniek experiment gaande in de ouderenzorg. Een verzorgingshuis op het West-Zweedse eiland Tjörn laat de ouderen meebesturen: ze begroten inkomsten en uitgaven, ze bepalen wat er ’s avonds op tafel komt en wie in dienst wordt genomen. Deze manier van besturen wordt inmiddels aangeduid als het ‘Tubbemodel,’ vernoemd naar het rusthuis. Niets is verplicht: het staat de bewoners van het huis geheel vrij om wel of niet deel te nemen aan het bestuur. De bevindingen van de nieuwe bottom-up-aanpak, waarmee de Zweden in 2009 begonnen, zijn op alle vlakken positief. Tubberödhus is niet duurder dan klassieke rust- en verzorgingstehuizen in Zweden, integendeel. Het rusthuis heeft een laag personeelsverloop en de levenskwaliteit van de ouderen is erop vooruitgegaan. Sinds de overschakeling op het Tubbemodel, dat intussen met steun van de Zweedse overheid op verschillende plaatsen in het land wordt gevolgd, voelen ze zich beter, constateren de medewerkers. Zou dit ook in Nederland kunnen werken?
