© Matthias Leuhof
5
MIN
Ook deze week lazen onze redacteuren weer kranten en tijdschriften van over de hele wereld, op zoek naar artikelen die bredere aandacht verdienen. Deze week: de overheid valt ten prooi aan mondkapjesoplichterij, Shell verlaagde voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog de dividenduitkering, Amsterdamse clubs willen mensen boven de veertig weren, en de bijstand kom je niet zo makkelijk uit, ook niet bij experimenten. Fijn weekend!
Bizarre mondkapjesdeals
De Volkskrant / NRC Handelsblad
Dennis Mijnheer – De Volkskrant heeft een schitterende reconstructie gemaakt van een bizarre mondkapjes-deal die plaatsvond op 19 maart jongstleden. Het artikel leest als een crime story: een verlaten parkeerplaats in Lelystad, motoragenten, de speciale stoottroepen van de politie (DSI) ter bewaking, en vier lege vrachtwagens om 5 miljoen mondmaskers in over te laden.
In een uiterst gedetailleerd artikel beschrijft de Volkskrant hoe inkopers van het Erasmus MC en het ministerie van Volksgezondheid terechtkwamen in een dubieuze deal ter waarde van 32,5 miljoen dollar. Bij de deal waren Turkse handelaren betrokken, een Mexicaan uit Californië, consultants en onbekende tussenpersonen.
De mondkapjes moesten vreemd genoeg betaald worden in cheques. De inkopers wisten dat te regelen bij Deutsche Bank in Amsterdam. De deal mislukte uiteindelijk en er volgde een onderzoek naar poging tot oplichting. Het artikel maakt duidelijk hoe wanhopig men op zoek ging naar mondkapjes en dat daarbij alle grenzen werden overschreden. Follow the Money schreef begin april over vergelijkbare cowboypraktijken en sindsdien is de situatie allesbehalve verbeterd. Ook NRC Handelsblad heeft dit weekend een lezenswaardig artikel over de schimmige strijd om mondkapjes.
Topambtenaar Den Haag vertrekt na integriteitsonderzoek
Judith Spanjers – De belangrijkste vastgoedambtenaar van Den Haag vertrekt na een integriteitsonderzoek naar zijn rol bij het bevoordelen van bouwer VolkerWessels. NRC Handelsblad reconstrueerde hoe ambtenaar Henk Harms zich liet fêteren door de bouwwereld, bijvoorbeeld met bezoekjes aan de skybox van Feyenoord. Harms zou ervoor hebben gezorgd dat de gemeente Den Haag te veel moest betalen voor de bouw van het prestigeproject Amare, het nieuwe onderkomen van het Koninklijk Conservatorium, het Residentie Orkest en het Nederlands Dans Theater.
NRC Handelsblad deed onderzoek naar corruptie bij de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos en kwam in dat onderzoek, waarin vastgoed ook een rol, opvallend vaak de naam van Henk Harms tegen. Hij deed elke grote of politiek gevoelige vastgoeddeal voor de gemeente Den Haag.
Eind vorig jaar liet de gemeente de sporen van Harms natrekken door recherchekantoor Hoffmann. Onlangs werd het eindrapport van het integriteitsonderzoek opgeleverd. Hieruit blijkt dat niet kan worden vastgesteld dat Harms er zelf financieel beter van is geworden. Wel is opvallend dat hij verslagen maakte van gesprekken die nooit hebben plaatsgevonden, wat VolkerWessels zo’n twee miljoen euro voordeel zou hebben opgeleverd. En hij zegde toe dat VolkerWessels een kerk tot woningen mocht ombouwen. Deze afspraak is buiten het college van b&w om gemaakt, wat niet is toegestaan. Harms moet nu vertrekken, hoewel hij ontkent dat hij in strijd met afspraken en regels heeft gehandeld. Wel geeft hij toe de gedragscode te hebben overtreden.
Betrouwbaarheid Shell vertoont barsten
Ties Joosten – Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog verlaagde Shell afgelopen week zijn dividenduitkering. Een historisch moment. Jarenlang was het bedrijf bereid zich in de schulden te steken om hoge dividendbetalingen aan aandeelhouders te doen, maar de coronacrisis en de benarde vooruitzichten maken dat het bedrijf dit niet langer kan volhouden. Er is cash nodig om deze crisis te overleven, en de dividendbesparing levert 10 miljard op.
The Financial Times schrijft er een stuk over dat mijn oren doet klapperen. ‘Als oliebedrijven hun dividendbetalingen verlagen, zonder dat ze kunnen aantonen dat ze financieel robuust blijven als ze hun bedrijf vergroenen, zullen de zorgen toenemen over de plaats van Big Oil in investeringsportefeuilles.’
Wat hier staat, in lekentaal, is dat de betrouwbaarheid van Shell en andere oliebedrijven fundamenteel onder druk staat. Als ze niet vergroenen en ondertussen hun financiële zaakjes op orde houden, dan zullen steeds meer beleggers afhaken.
Nieuwe hoop voor ‘coronamedicijn’ remdesivir
Vincent Harmsen – Wederom moeten de verwachtingen omtrent remdesivir, een virusremmer die wordt gezien als mogelijke kandidaat om Covid-19 mee te behandelen, worden bijgesteld; ditmaal gelukkig weer iets naar boven. Een klinische proef onder meer dan duizend patiënten, de grootste tot nu toe, heeft laten zien dat het middel het herstel met ongeveer een derde van de tijd kan bespoedigen. ‘Hoewel een verbetering van 31 procent niet een volledige knock-out lijkt,’ zei viroloog Anthony Fauci, die de Amerikaanse overheid adviseert over het coronavirus, ‘is het wel een zeer belangrijk bewijs […] dat een medicijn dit virus kan blokkeren.' Een kleinere klinische proef, die eerder werd uitgevoerd in China, toonde geen effect.
In de proef, die werd uitgevoerd door de Amerikaanse overheidsdienst NIAID, was het sterftepercentage onder patiënten dat remdesivir kreeg lager dan bij patiënten die een placebo kregen, al was die trend niet statistisch significant. De kortere hersteltijd was dat wel, en daarom besloten de onderzoekers de klinische proef voortijdig te stoppen, zodat ook de coronapatiënten die het nepmedicijn kregen, met remdesivir konden worden behandeld. Trumps adviseur Fauci liet weten dat remdesivir onderdeel zal worden van de standaardbehandeling in de VS.
Het is absurd om in elke crisis het einde van de EU te zien
Peter Hendriks – De coronacrisis zorgt voor veel stress binnen de Europese Unie. De zuidelijke landen vinden dat het rijke noorden ruimhartig moet helpen bij het herstellen van hun economieën. Corona-obligaties waarvoor alle EU-landen samen garant staat, zijn de enige uitweg, stellen de zuidelijke landen. Elke andere aanpak zien ze als een gebrek aan solidariteit.
Jeremy Cliffe, buitenlandredacteur van het Britse weekblad The New Statesman, stelt vast dat er – net als bij elke crisis – weer volop analisten klaarstaan om de definitieve ineenstorting van de EU te voorspellen. Hij vindt dat deze reflex is gebaseerd op een gebrek aan begrip van hoe de EU werkt.
Hij noemt de drie punten waarop de EU volgens deze critici steken zou hebben laten vallen tijdens de coronacrisis. 1) De EU heeft verzuimd om met een overkoepelend Europees beleidsplan te komen voor de aanpak van de coronacrisis. 2) De sterke landen hebben te weinig gedaan om de zwakke landen bij te staan tijdens de coronacrisis ,en de roep om corona-obligaties werd genegeerd 3) De EU stevent af op een teleurstellend economisch reddingspakket.
Cliffe weerlegt al deze punten vakkundig en ziet geen redenen om te geloven dat de EU de coronacrisis niet zal overleven.
Clubcircuit bepleit leeftijdsgrens in plaats van afstand
Karin Spaink – Afgelopen donderdag stuurden 26 clubs – waaronder Jimmy Woo, Bitterzoet, Escape, Marktkantine, Panama, Melkweg en Paradiso – een brief aan de gemeente Amsterdam. Ze willen toestemming voor alternatieven voor de regels die zullen gelden als de horeca weer open mag. De anderhalvemeter-regel is volgens hen ondoenlijk voor de clubs: met 30 procent van de bezoekers heeft het volgens hen ‘geen zin’ om open te gaan.
De clubs opperen een aantal alternatieve maatregelen. Met warmtecamera’s of thermometers (die ook al in gebruik zijn bij een sommige kantoren) willen ze elke bezoeker op koorts controleren. Veiligheidscontroles zullen voortaan met handscanners worden gedaan. Ook wordt gedacht aan de uitbreiding van het aantal lockers, veilig afrekenen van tickets en consumpties.
De belangrijkste maatregel: de invoering van een leeftijdsgrens. De clubs stellen voor alleen twintigers en dertigers binnen te laten. ‘Onder jongeren is het risico op besmetting heel erg klein, wijzen de cijfers uit,’ zegt Pieter de Kroon, voorzitter van het Overleg Amsterdamse Clubs en uitbater van de Chicago Social Club en Bitterzoet. ‘De gemiddelde leeftijd in clubs is 24 jaar.’
Nog los van de vraag of deze leeftijdsdiscriminatie is toegestaan, hebben clubs waar bandjes optreden dan subiet een groot probleem: de muzikanten zijn vaak dik boven de veertig. Ook is de onderbouwing van de maatregelen pover. Zo bleek uit Amerikaans onderzoek dat circa 70 procent van 5700 geregistreerde New Yorkse coronapatiënten helemaal geen verhoging heeft gehad.
Bijstandsproef nog geen doorslaand succes
De Volkskrant / NOS / Omroep Gelderland / Binnenlands Bestuur
Judith Spanjers – De afgelopen jaren experimenteerden zes gemeenten met een bijstandsproef: Groningen, Wageningen, Nijmegen, Utrecht, Tilburg en Deventer. Vrijdag presenteerden vijf gemeenten de resultaten van de proef, die meer mensen vanuit de bijstand aan het werk moet helpen. Die resultaten blijken wisselend te zijn. Wageningen is enthousiast, schrijft Omroep Gelderland, en wil er verder mee aan de slag, terwijl er in Nijmegen geen positief effect werd gevonden op de uitstroom naar een baan.
Elke gemeente nam in het experiment een andere aanpak onder de loep. In Nijmegen mocht één groep meer bijverdienen en kon zelf kiezen voor begeleiding van de gemeente. De andere groep mocht ook meer bijverdienen en kreeg daarnaast intensieve begeleiding. Onderzoekers van de Radboud Universiteit vertellen de NOS dat er zelfs sprake was van een negatief effect, vooral bij de groep die zelf voor begeleiding kon kiezen.
Volgens onderzoekers van de Universiteit Utrecht is het in Utrecht gelukt om mensen binnen zestien maanden wat kleine stapjes dichterbij de arbeidsmarkt te krijgen, schrijft de Volkskrant. De Utrechtse wethouder Linda Voortman, die als Kamerlid een motie indiende om het experiment mogelijk te maken, wil ook verder met de resultaten. Utrecht en Groningen willen meer financiële en beleidsruimte in de Participatiewet om bijstandsgerechtigden aan het werk te krijgen. ‘Er is een persoonlijke aanpak nodig waarin ruimte is voor maatwerk voor de werkzoekenden,’ zegt Voortman tegen Binnenlands Bestuur. ‘Daar hebben onze werkmatchers wel meer tijd voor nodig om goede gesprekken te voeren en in te schatten waar een inwoner bij gebaat is.’ Daarvoor is vanuit het rijk extra geld nodig.
