Ook in Vlaanderen lopen academici op hun tandvlees

Apache

Apache, het Belgische platform voor onderzoeksjournalistiek waarmee FTM een samenwerkingsverband heeft, brengt een onthullend en ontluisterend verhaal over de Vlaamse academische wereld. Het blijkt dat vele zaken waarover aan Nederlandse universiteiten geklaagd wordt, ook bij onze Zuiderburen spelen: enorme werkdruk, nepotisme en een bekostigingssystematiek waarbij de verstrekte fondsen gebaseerd zijn op het aantal verstrekte diploma’s (een methode die in het Nederlands hoger onderwijs ooit leidde tot grootscheepse diplomafraude). Daarbij schiet de tijd voor het academische handwerk er ernstig bij in door alle andere eisen die er aan de professoren gesteld worden en door de zeer tijdrovende rat race om onderzoeksgelden. Het aloude academische gezegde publish or perish doet meer dan ooit opgeld aan de Vlaamse universiteiten.

Deutsche Bank: de grote kater

Die Zeit

Deze week onthulde het Duitse weekblad Die Zeit dat de Bondsregering een reddingsplan klaar heeft liggen voor Deutsche Bank. Uiteraard werd dit ontkend, want een bevestiging zou neerkomen op een self-fullfilling prophecy. Deutsche Bank wankelt. De investment bankreus blijkt op lemen voeten te staan, financieel én moreel. De afgelopen jaren kwamen diverse schandalen aan het licht, de complete top vertrok en de bank kreeg door de Amerikaanse autoriteiten een boete van 14 miljard dollar opgelegd vanwege zijn dubieuze rol rond herverpakte Amerikaanse hypotheken, een van de oorzaken van de kredietcrisis.

Dit artikel schetst de opkomst en ondergang van Deutsche. De bank zag zichzelf als het Europese antwoord op de hegemonie van de Angelsaksische zakenbanken en was zeer succesvol. Maar dat kon alleen door grote risico's te nemen. De bank onderschatte de gevolgen van de kredietcrisis en nam geen maatregelen om zijn balans te versterken. Het oude, agressieve, zakelijke model werkt niet meer in deze tijd en de bank moet nu op zoek naar kapitaal. Dat is een race tegen de tijd. Als Deutsche omvalt, dreigt er een nieuwe bankencrisis in Europa te ontstaan. De rekening daarvan belandt opnieuw bij de belastingbetaler. 

[update] De Amerikaanse boete zou volgens een bericht van AFP verlaagd zijn tot 5 miljard dollar. Opluchting alom, maar intussen doemt er een nieuw schandaal op. Deutsche Bank is zaterdag door de Italiaanse justitie aangeklaagd wegens het vervalsen van derivatencontracten van de Italiaanse bank Banca Monte dei Paschi di Siena in 2008. Daardoor zou de financiële situatie van die bank – de oudste ter wereld – er rooskleuriger hebben uitgezien dan ze in werkelijkheid was. 

Ineens stijgt de zorgpremie toch flink. Hoe kan dat?

RTL Nieuws

Deze week maakte zorgverzekeraar DSW, zoals gebruikelijk, als eerste de daadwerkelijke kosten van de premie voor het volgende jaar bekend. De hoogte van de premie kwam voor veel Nederlanders als een verassing. Eerder beloofde minister Edith Schippers van Volksgezondheid nog dat de zorgpremie niet zou stijgen en dat er zou 'meer en betere zorg' beschikbaar zou komen. Uit berekeningen van de minister bleek dat we hooguit 3,50 euro per maand meer zouden betalen. Nu blijkt echter dat de maandpremie volgend jaar veel forser stijgt. Bij DSW stijgt het met 9,25 euro. Dit hoeft niet per se te betekenen dat de premie bij alle zorgverzekeraars zo hard omhoog gaat, maar uit voorgaande jaren is gebleken dat de prijzen bij DSW meestal gemiddeld stijgen. De verwachting is nu dus dat de premie ook bij andere zorgverzekeraars meer zal stijgen. Zorgverzekeraars mogen zelfstandig de hoogte van de zorgpremie vaststellen. Minister Schippers was niet bereikbaar voor commentaar. Hoe kan het dat de premie stijgt? In het artikel van RTL nieuws wordt dat uitgelegd.

Wat Nederland kan leren van de Britse woningmarktcrisis

The Guardian

Sociale huur is ideologisch altijd een moeilijk onderwerp voor Britse conservatieven. Gavin Barwell, de nieuwe minister van Wonen, geeft echter toe dat uitbreiding van het aantal sociale huurwoningen een belangrijke rol gaat spelen bij het oplossen van de Britse woningmarktcrisis: 'We hebben behoefte aan zowel meer koopwoningen en particuliere huurwoningen, als aan extra woningen die onder de markthuur worden verhuurd.' Dat zegt Stef Blok hem niet na.

Tweede Kamer stemt in met ambitieuze motie uitfasering kolencentrales

Motherboard Nederland 

The Guardian schreef erover, maar binnenlandse media zwegen over de ambitieuze klimaatmotie van Alexander Pechtold (D66), Jesse Klaver (Groenlinks) en Gert-Jan Segers (Christenunie) dat met een nipte meerderheid door de Tweede Kamer werd aangenomen. Wester van Gaal van de nieuwssite Motherboard Nederland pikte dit op en schreef een kritische uitleg.

De motie 'verzoekt de regering ervoor te zorgen dat het tijdpad voor sluiting van de kolencentrales in lijn is met de ambities uit het Parijsakkoord en een verlaging van de CO₂-uitstoot met 55 procent in 2030.' Eerdere rapporten van onderzoeksbureau CE Delft toonden al aan dat het sluiten van kolencentrales de goedkoopste manier is om CO₂-reductie te bereiken. Verder is de bijstook van biomassa in kolencentrales duurder dan investeren in duurzame energie. Follow the Money deed al eerder verslag over de miljarden aan subsidie die door minister Henk Kamp (Economische Zaken) zijn vrijgemaakt voor de bijstook van biomassa in kolencentrales.

Volgens Van Gaal is het echter nog de vraag hoe die 55 procent in 2030 wordt gehaald en loopt Nederland tot nu toe ver achter in de energietransitie. 'Als de kolencentrales sluiten, daalt de nationale uitstoot met zo'n 31 procent,' schrijft Van Gaal. 'Niemand weet hoe de overgebleven 24 procent gehaald moet worden. [...] Niet dat ik de hoge ambitie van de motie niet aanmoedig, maar het is mij niet duidelijk of de 77 kamerleden zich de implicaties van de motie geheel beseffen. Het is nogal onethisch om hoge ambities te hebben en vervolgens geen enkel idee te hebben hoe we die hoge doelen moeten gaan halen.'

Waar bleven de energiemiljarden?

Investico

In 2009 verkochten Nederlandse gemeenten en provincies hun aandelen in Essent en Nuon aan respectievelijk RWE en Vattenfall. De verkoop leverde zo’n 20 miljard euro op; in totaal was de privatisering van de energiesector goed voor 40 miljard. Al met al zorgde de privatisering van de nutsbedrijven voor ongekend ruime begrotingen bij de gemeenten en provincies.

Het Nederlandse platform voor onderzoeksjournalistiek Investico zocht, in samenwerking met regionale kranten en omroepen, twee jaar lang uit waar de miljarden euro’s van de liberalisering zijn gebleven. In het slotstuk, dat deze week ook in De Groene Amsterdammer stond, schetsen de schrijvers een ontnuchterend beeld: de overheden wilden innovatie stimuleren en investeren in de lokale economieën, maar namen in plaats daarvan enorme risico’s en toonden zichzelf doof voor kritiek. De belangrijkste conclusie van het artikel: ‘De energiemiljarden strooiden zand in de raderen van de democratie.’ Een stuk om boos van te worden.

Fraudezaak bij Amerika’s grootste bank

New York Times

Bij Amerika’s grootste bank, Wells Fargo, hengelden duizenden medewerkers jarenlang omzet binnen door stiekem extra rekeningen aan te maken voor klanten. Vervolgens schoven ze wat geld heen en weer zodat er kosten in rekening gebracht konden worden. Het voordeel: zo konden zij hun targets halen. Bovendien leverden de medewerkers hun opdrachtgever circa 2,4 miljoen dollar aan extra omzet.

Deze maand kreeg Wells Fargo het deksel op de neus: de beurskoers kelderde waardoor het zijn koppositie verloor. Daarbij kreeg de bank een boete van 185 miljoen dollar, zonder overigens schuld te hoeven bekennen.

The New York Times deed verslag van de tweede hoorzitting waar Wells Fargo-topman John Stumpf moest verschijnen. Grootste pijnpunt: hij beloofde weliswaar een aandelenpakket van 41 miljoen dollar niet te incasseren, maar hij is wel van plan om als ceo aan te blijven. Want, zo luidt zijn redenering, de fraudezaak is volledig te wijten aan alle onethische medewerkers (die al ontslagen zijn). Het hoger echelon was niet op de hoogte ondanks dat het gaat om 2 miljoen stiekem geopende rekeningen en creditcards door 5300 medewerkers. Die medewerkers zijn allemaal ontslagen, maar het hoger management bleef gevrijwaard. De Democraat Brad Sherman gaf de ceo een veeg uit de pan: ‘You took 5300 good Americans and turned them into felons.’

Waarom worden studenten nog lid bij het corps?

Quote (via Blendle)

Een aspirant-lid van het Groningse studentencorps Vindicat is tijdens zijn ontgroening dusdanig hard op zijn hoofd geslagen dat hij met hoofdletsel moest worden opgenomen in het ziekenhuis. Het is niet de eerste keer dat Vindicat in opspraak komt. Eerder verscheen er al een zogenaamde 'bangalijst' en in het verleden zijn er zelfs eerstejaarsstudenten overleden door de ontgroeningspraktijken van de vereniging. Naar aanleiding van de incidenden zijn de studentencorpora weer van de lijst immaterieel erfgoed — waar ze sinds augustus op stonden — gehaald. De Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool en de gemeente Groningen willen de ontgroeningen bij Vindicat nu helemaal verbieden.

Wat is er eigenlijk nog zo aantrekkelijk aan deze instellingen, die anno 2016 nog steeds lijken te bestaan uit aartsconservatieve jongeren met middeleeuwse tradities? Zijn de studentencorpora nog wel van deze tijd? Hoewel al ruim twee jaar oud, biedt deze boeiende analyse van Sander Schimmelpenninck wat achtergrondkennis in dit opnieuw opgelaaide debat.

De ontmaskering van Seasick Steve

The Guardian

The Guardian komt met een opvallend verhaal over een van de meest authentieke — althans als zodanig bekend staande — popartiesten van de laatste tien jaar: Seasick Steve. Deze met lange baard getooide bluesgitarist wist een grote schare muziekliefhebbers voor zich te winnen met zijn rauwe spel en nog rauwere voorkomen, ondersteund door verhalen over zijn jaren als dakloze zwerver. Seasick Steve symboliseerde dat je alles kon bereiken, hoe diep je ook in de goot lag, zolang je jezelf maar niet verloochende. Zijn muziek, en vooral het verhaal achter die muziek, bezorgde hem een cultstatus. Helaas bleek het te mooi om waar te zijn. Seasick Steve, zo ontdekte biograaf Matthew White, is in werkelijkheid tien jaar jonger dan hij zich voordoet: hij is geboren in 1951, niet 1941, Bovendien gaat zijn muzikale carrière al terug tot de late jaren ’60. Seasick Steve blijkt een zeer ervaren en bedreven sessiemuzikant. Het tegenovergestelde van authentiek dus.

Het magere resultaat van Merkels regering

Cicero (via Blendle)

Net als de Nederlandse regering zit het kabinet in Duitsland in het laatste ambtsjaar. In ons land is er genoeg kritiek op het beleid van de afgelopen jaren, maar dat grote hervormingen zijn doorgevoerd kan niet ontkend worden. Hoe anders is de situatie in de grootste economie van Europa. De verhoudingen tussen de regeringspartijen zijn tot onder het vriespunt bekoeld en Merkels kabinet maakt een uitgebluste indruk. Het politieke maandblad Cicero maakt uitgebreid de balans op. En die valt niet positief uit. De Energiewende loopt financieel volledig uit de klauwen, de broodnodige hervorming van de gezondheidszorg wordt omzichtig ontweken en het pensioenbeleid is een tikkende tijdbom. Hoe problematisch dat ook mag zijn, de Große Koalition is vooral een grote leegte. Nergens in het Westen wordt zo weinig geïnvesteerd in infrastructuur, onderwijs en onderzoek. Kan het land dat intern aan het dolen is Europa nog wel de weg wijzen?