Follow The Money selecteert
Tabakslobby opent Brusselse achterdeur, medische gegevens liggen op straat, waar blijven de Asscher-banen? Verder: de machtige bedrijvenlobby, toepassingen van Kunstmatige Intelligentie in het dagelijks leven, 'Deep Learning', succesvolle gentherapie en meebetalende vluchtelingen. Tot slot: wat doen ceo's voor hun miljoenensalaris, tien valkuilen voor wetenschapsjournalisten, drie frauderende 'zorgzussen' en: geeft Duitsland zich over aan Poetin?
Tabakslobby probeert via achterdeur z'n zin te krijgen in Brussel
De Digital Coding and Tracking Association, een belangenorganisatie voor het standaardiseren van verpakkingen. Klinkt saai en technisch en dat is ook precies wat de organisaties erachter graag willen. Dat blijken namelijk de grootste tabaksproducenten van de wereld te zijn. Zo dachten zij de Europese Commissie te bewegen hun verpakkingssysteem tot standaard te nemen. De Commissie prikte er dwars doorheen, door die strategie.
Medische gegevens op straat
Vertrouwelijke gegevens uit ruim 200.000 patiëntbestanden uit Nederlandse en Belgische ziekenhuizen hebben op straat gelegen door een fout van een scanbedrijf dat oude patiëntendossiers digitaliseert. Het omvangrijke datalek is ontdekt door tv-programma Meldpunt! Belgische gedetineerden hebben patiëntendossiers van het Zwolse ziekenhuis Isala bewerkt, ter voorbereiding van digitalisering. Ook medische dossiers van het Amphia Ziekenhuis te Breda werden scanklaar gemaakt in de Leuvense gevangenis. Terwijl de Wet Bescherming Persoonsgegevens en de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst uitdrukkelijk verbiedt om onbevoegden inzage te geven in dossiers met vertrouwelijke medische informatie.
Waar blijven die Asscher-banen?
Vrij Nederland (via blendle)
Meer dan 150.000 jongeren zoeken vergeefs een baan en het aantal senioren met een WW-uitkering verdubbelde in vijf jaar tijd. Asschers nieuwe werkgelegenheidsbeleid lijkt niet te werken. ‘De werkloosheid wordt verschoven van de ene naar de andere groep’, zegt Arjan Vliegenthart, namens de SP wethouder van Sociale Zaken in Amsterdam. Treedt Asscher in de voetsporen van Melkert? Ofschoon het dieptepunt van de crisis al weer een paar jaar achter ons ligt, blijft de werkloosheid steken op circa 600.000 steken. DNB ziet voorlopig weinig verbetering - door het trage hersteltempo van de economie, de gevolgen van automatisering, de forse bezuinigingen in de zorg en bij de overheid en de groeiende groep 55-plussers die niet meer aan het werk komt. Het aantal senioren met een WW-uitkering is volgens het CBS in vijf jaar tijd verdubbeld.
Miljardenbusiness: bedrijvenlobby in Amerika
Amerikaanse bedrijven en multinationals spendeerden in 2015 gezamenlijk $3,2 mrd aan lobbyactiviteiten in Washington met als doel regelgeving tegen te gaan en de winsten op te voeren. Dat is een lichte krimp ten opzichte van een jaar eerder toen $3,24 mrd werd uitgegeven. Maar volgens expert Lee Drutman zijn de (grote) bedrijven machtiger dan ooit. Dit zijn dan de officiële cijfers, maar Drutman waarschuwt: ‘Als de niet geregistreerde lobby wordt meegeteld, zoals het hele intellectuele circuit van denktanks en het financieren van onderzoek, gaat het om minstens het dubbele.’ Dat dure gelobby levert wel wat op: actieve bedrijven betalen gemiddeld minder belasting en krijgen minder bezoek van de fraude-inspectie.
Kunstmatige intelligentie rukt op
Computers die nieuwsberichten schrijven over kwartaalcijfers; software die gezichten, objecten en lijnen herkent; een robotstofzuiger die zelfstandige keuzes maakt; systemen die inbraken voorspellen; software die gesprekken tussen mensen die elkaars taal niet spreken simultaan vertaalt, het kan allemaal en het gebeurt ook. Kunstmatige intelligentie moet computers laten denken als een menselijk brein: van nieuwe informatie leren, fouten verbeteren, inzicht tonen en emoties uiten. Toekomstige toepassingen: de autopiloot in het vliegtuig, de zelfrijdende auto, en het herkennen van sarcasme in geschreven tekst.
Microsoft: we staan pas aan vooravond van 'Deep Learning'
Software voor gezichts- en objectherkenning was tot voor kort mensenwerk. Maar researcher Alex Krizhevsky en professor Geoff Hinton van de universiteit van Toronto ontwierpen een technologie op basis van neurale netwerken en GPU's (graphics processing units). Het aantal herkenbare objecten neemt daarmee exponentieel toe. Deze technologie, ook wel 'deep learning' genoemd, is in gebruik bij bedrijven als Facebook, Google, Twitter, Microsoft. En doet niet onder voor mensen, zegt Peter Lee, hoofd research bij Microsoft: '... for very specific, narrowly defined tasks, we can learn to be as good as humans'. De neurale netwerken zijn in lagen opgebouwd. Elke laag bestaat uit een andere set algoritmen. De enige grens is nu de hardware, want de huidige processors kunnen de benodigde rekenkracht nauwelijks aan.
Eerste gentherapie-succes bij hemofiliepatiënt AMC
Inzending van een lezer. Het Amsterdam Medisch Centrum (AMC) meldde deze week dat voor het eerst bij een hemofiliepatiënt in Nederland succes is geboekt met gentherapie. De patiënt is niet genezen, maar wel is de ziekte voorlopig teruggebracht van een ernstige naar een milde vorm. De patiënt – met hemofilie B – is in studieverband behandeld in het AMC. Het onderzoek wordt geleid en gefinancierd door het biotechbedrijf UniQure, gevestigd op het terrein van het AMC. Behandeling en genezing van ziekten via de genetica zijn nu dus geen science fiction meer of iets van de verre toekomst. Bij succes of falen van gentherapie als behandeling van de nabije toekomst speelt aanwezigheid van voldoende financiële middelen een belangrijke rol. In september 2015 besteedde Het Financieel Dagblad aandacht aan UniQure, ruim drie jaar geleden nog op sterven na dood, maar nu dankzij buitenlandse kapitaalinjecties een van de rijkste biotechbedrijven van Nederland. UniQure dankt die nieuwe welvaart aan zijn samenwerking met Bristol-Myers Squibb (BMS). Een groot Amerikaanse farmaconcern met hoge verwachtingen van de gentherapieën die in Amsterdam worden ontwikkeld.
Vluchteling moet meebetalen
Bijdrage van een lezer. Deze week besloot Denemarken om asielzoekers meer te laten meebetalen aan hun opvang. Bezittingen en contnt geld boven de 10.000 kronen (circa 1.052 euro) moeten worden ingeleverd. Niet meegerekend worden: telefoons, horloges en trouwringen en spullen met een sentimentele waarde. Intussen is het Deense plan na internationale kritiek wel afgezwakt. Trouw wijdde er een artikel aan, met onder meer aandacht voor vergelijkbare maatregelen in andere landen. De Deense plannen maakten nogal wat los, zowel binnensland als daarbuiten. The Washington Post zag een verband met de nazi's die goud en sieraden van de Joden stalen. Vergelijkbare maatregelen zijn ook in ons land van kracht, en dat al jaren. Bij asielzoekers wordt net als bij de eigen inwoners die voor hulp bij de overheid aankloppen, (eerst) gekeken naar iemands bezittingen. Ook andere landen voeren al jaren een beleid waarbij asielzoekers meebetalen aan hun opvang. Vorige week zette Elsevier in het artikel In welke landen betalen asielzoekers voor hun opvang? maatregelen in Nederland, Denemarken, Zwitserland en Duitsland.op een rij.
Wat doen ceo's eigenlijk voor de kost?
Hoofdredacteur Harold Meyerson van The American Prospect, tevens columnist van The Washington Post, vraagt zich af wat al die kapitalen verdienende ceo's eigenlijk doen voor hun geld. De gemiddelde ceo uit de Fortune 500 lijst nam in 2014 13,8 miljoen dollar mee naar huis, meer dan 300 keer het gemiddelde inkomen van zijn of haar werknemers. Maar wat doen zij daar dan voor? Meyersons weinig opwekkende conclusie luidt: 'Disinvesting in productive enterprise and rewarding themselves for doing it'. Met andere woorden: ze desinvesteren en voor dat economische afbraakbeleid belonen zij zichzelf rijkelijk. Niet alleen de bazen, ook aandeelhouders, hedge fund-managers en fusie- en overnamebankiers profiteren van deze economisch weinig productieve ontwikkeling.
Tien journalistieke valkuilen bij interpretatie sociale wetenschappen
Wetenschapsjournalist Bryan Resnick stelde een paar dozijn sociale wetenschappers de simpele vraag: 'Wat doen journalisten het vaakst verkeerd als zij over sociologisch onderzoek schrijven?' Enkele reacties: 'Journalisten moeten voorzichtiger zijn met het noemen (en interpreteren) van percentages'. Bijvoorbeeld: als uit research blijkt dat iemand die zeven uur per dag tv kijkt een 50 procent grotere kans heeft op het krijgen van diabetes, dan betekent dat nog niet dat iedereen die kans loopt. Als iets 50 procent waarschijnlijker is dan het alternatief, maar dat alternatief treedt slechts in 1 procent van de tijd op, dan is de kans slechts anderhalf procent, geen vijftig. Ander voorbeeld: 'er is een groot verschil tussen statistische relevantie en real world relevantie'. Als een researcher zegt dat meetresultaten statistisch relevant zijn, dan betekent dat doorgaans dat er geen sprake is van een willekeurige kans. Maar dat wil nog niet zeggen dat die meetresultaten robuust zijn. Een groep mensen met een gemiddelde lengte van 1:80m kan statistisch relevant afwijken van een groep die 1:82m is, maar dat verschil is niet erg betekenisvol in de echte wereld.
Turkse miljoenenfraude in de zorg
Het wegsluizen van miljoenen, illegaal wapenbezit, het op illegale wijze landgenoten helpen aan een Nederlandse verblijfsvergunning: EenVandaag onthult hoe drie Turkse 'zorgzussen' en hun familieleden worden verdacht van een grootscheepse fraude. Via hun thuiszorgbureaus zouden miljoenen euro's aan zorggeld naar Turkije zijn toegesluisd. Verzekeraar DSW kwam de fraude op het spoor na een ingezonden brief – in het Turks. Volgens DSW gingen de zussen gewiekst te werk: zodra mensen aangaven gebruik te willen maken van de ‘gratis’ zorg, werd een indicatie aangevraagd bij het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg). Er werden kwalen en ziekten doorgegeven die niet overeenkwamen met de daadwerkelijke gezondheid van de ouderen. Dit aandikken van de klachten diende een groot financieel belang. Want hoe groter de kwaal, hoe meer recht op zorg. En hoe meer recht op zorg, hoe groter het bedrag dat aan zorggeld werd ontvangen, dit alles met de hulp van medeplichtigen bij het CIZ.
Geeft Duitsland zich over aan Poetin?
Wat moeten we met onze laatste restjes aardgas? Die vraag houdt niet alleen in Nederland de politieke gemoederen bezig. Ook in Duitsland is aardgas een politiek mijnenveld. Duitsland kan niet zonder gas uit Nederland en al helemaal niet zonder gas uit Rusland. Het Russisch-Duits project Nord Stream 2 beoogt de aanleg van een tweede pijplijn van Rusland naar Duitsland, door onder meer Gazprom, BASF en E.on. Ook Shell is daarbij betrokken. Grote delen van Europa zijn simpelweg afhankelijk van Russisch gas. Maar het project ligt om politieke redenen zeer gevoelig. Bondskanselier Merkel is openlijk vóór de aanleg, maar heeft tegelijk geijverd voor Europese sancties tegen president Poetin. Dat is tegenstrijdig beleid, constateert Judy Dempsey van denktank Carnegie Europe. Met haar steun voor Nord Stream 2 heeft Merkel bepaald geen vrienden gemaakt. Polen bijvoorbeeld heeft zware kritiek op Merkels spagaat. Ook de Italianen betichten Merkel van een dubbele moraal: Duitsland mag wel gas importeren uit Rusland, maar Italië niet. Nord Stream 2 zou Duitsland hoe dan ook afhankelijker maken van de Russen. Hoe verhoudt dat zich tot de Europese sancties? Merkels steun voor het project ondermijnt een samenhangende EU-politiek richting Rusland. Een politiek die ze nota bene zelf heeft vormgegeven.
Doe mee
Ook iets gelezen of gezien dat u met andere lezers wilt delen? Stuur de link van uw must read met een korte motivatie of beschrijving van de inhoud naar de speciale mailbox: Follow the Money Selecteert.
