‘De ambtenaar van de toekomst is een robot’

Binnenlands Bestuur Digitale burgerportalen en zorgdashboards, wijkconsulenten met toegang tot integrale cliëntdossiers, kaartgebaseerde systemen die de basis vormen voor ‘location based services’ vanuit overheid en commercie. Dat deze ICT-toepassingen bestaan is op zich niet zo bijzonder. Dat ze al in 2005 door een drietal deskundigen (te weten professor Arre Zuurmond, hoogleraar 'ICT en de toekomst van het openbaar bestuur', Bert Mulder, lector IT en samenleving en trendwatcher/futurist Marcel Bullin) werden beschreven in het essay ‘Beleef de onzichtbare overheid 2015’ wel. De overheid digitaliseert in hoog tempo. In het rapport van de Tijdelijke Commissie ICT – ook wel de commissie Elias genoemd - worden adviezen geventileerd die ingrijpende veranderingen in onze privacy betekenen. Zo wordt geadviseerd om de chaos aan e-government projecten en –programma’s te stroomlijnen; de veelheid aan privacy-bepalingen te veranderen, omdat die volgens de Commissie een beter functioneerde overheid in de weg staan; en er wordt vooral gepleit voor een centrale regie. De mening van de burger daarover wordt echter nergens gevraagd. Eén van de oorspronkelijke opstellers van het essay uit 2005, futuroloog Bullin zegt: ‘De overheid wil alles monitoren, controleren en aansturen. Als je daadwerkelijk een omslag wilt maken naar een dienstverlenende overheid, moet je dat los durven laten. Heel veel ambtelijke zaken, vergunningverlening bijvoorbeeld, zou je kunnen robotiseren. Ik denk dat 80 procent van het werk van een ambtenaar uit herhalende activiteiten bestaat. En iedere herhalende activiteit is op den duur te automatiseren en daarmee te verbeteren. De ambtenaar van de toekomst is een robot'.  

Het overschot op de lopende rekening van Nederland is hooguit een eurozone-kwestie

Persbericht Centraal Plan Bureau In een persbericht van afgelopen vrijdag licht het CPB het grote en aanhoudende overschot op de Nederlandse lopende rekening toe. Dit is onderwerp van internationaal onderzoek geweest; onder andere door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Commissie (EC). Het CPB verklaart dat hoge overschot door het relatief hoge spaarniveau; het aandeel aan buitenlandse investeringen door multinationale ondernemingen en pensioenfondsen; en de internationalisatie van de Nederlandse economie, zoals door het lidmaatschap van de eurozone. Vooral de vele buitenlandse beleggingen zijn gevoelig voor waardeverliezen als gevolg van schommelingen op de internationale financiële markten en wisselkoersrisico’s. Deze factoren hebben in het verleden significante verliezen veroorzaakt – een fenomeen dat het ‘zwarte gat’ wordt genoemd. Het CPB stelt dat de bilaterale handelsbalans-onevenwichtigheden, vanuit Europees oogpunt, een teken zijn dat effectieve aanpassingsmechanismen ontbreken binnen de eurozone. Dit kan echter alleen worden aangepakt op eurozone-niveau, maar dit acht het CPB op korte termijn niet waarschijnlijk. Jammer is wel, dat het rapport niet ingaat op de gevolgen van het langdurig lage rente beleid door de ECB op de pensioenen en evenmin op de - negatieve - binnenlandse koopkracht consequenties van een zwakke euro, veroorzaakt door datzelfde ECB-beleid. Het hele rapport is te downloaden via bijgevoegde link.  

Sortie de crise : de la Grande récession à la Grande stagnation

Institut Turgot Dit artikel van de hand van professor Henri Lepage dateert al van 16 maart jongstleden en is geschreven eind november 2014, maar is desondanks de moeite van het lezen waard. Voor wie het Frans slecht beheerst is hier een google vertaling. Voor kenners van de eurozone problematiek zal het artikel misschien weinig nieuwe inzichten bevatten, maar we willen er toch enkele facetten uitlichten. Zo waarschuwt Lepage voor een langdurige periode van lage tot geen economische groei, mede door een verkeerde aanpak van de eurocrisis door Brussel. Lepage spreekt zelfs van een 'Japanisering' van het Westen, verwijzend naar de langdurige stagnatie van de Japanse economie. Een proces dat beter bekend staat als 'secular stagnation'. Europa blijft ver achter bij bijvoorbeeld de VS, zie onderstaande grafiek.   Volgens Lepage leidt het gekozen monetaire ECB-beleid van kwantitatieve versoepeling niet tot een verbetering, maar slechts tot 'perverse' nultarieven van de rentes. De eurozone zit opgesloten in haar zelf gekozen gevangenschap. De oorzaak is niet zozeer een chronisch gebrek aan vraag (als gevolg van exogene factoren op lange termijn die ons worden opgelegd en dat alleen doorbroken kan worden door een politiek initiatief), maar eerder een (endogeen) verminderde vraag door het verdwijnen van het aanbod. Bovendien, zo zegt Lepage, kan dit niet worden hersteld door een beleid van liberalisering en deregulering van de markten.  

Ikea kapt Russische oerbossen

ZDFzoom In praktisch ieder Nederlands huis staat wel iets van Ikea. Een houten trapje, een kinderstoel - of bed of een ladenkastje – vaak kosten ze niet meer dan een paar tientjes. Dat Ikea daarbij in het verleden gebruik heeft gemaakt van dwangarbeid in de voormalige DDR is inmiddels bekend. Intussen profiteren ook Poolse en Roemeense meubelmakers van het succes van het Zweedse woonwarenhuis. Voor dat succes wordt echter een hoge prijs betaald. De Oost-Europese arbeiders zijn gedwongen hun vakmanschap tegen zeer lage lonen te verkopen. Minder bekend is dat veel van die meubels worden gemaakt van hout dat gewonnen wordt in oerbossen in Noord-Rusland. Het zijn de laatste oerwouden in Europa en er heeft letterlijk een enorme kaalslag plaatsgevonden. Bomen van honderden jaren oud worden in hoog tempo gerooid om de honger naar spotgoedkope meubels te stillen. Russische natuurbeschermers voeren al jaren een wanhopig gevecht tegen deze ontbossing van Braziliaanse proporties. De Duitse publieke zender ZDF maakte er een verontrustende reportage over. Iets om over na te denken tijdens de koopzondagen.

Misused English words and expressions in EU Publications

European Court of Auditors We weten natuurlijk allemaal hoe belangrijk taal is voor een juiste communicatie en verstaanbaarheid. Dat is in de eigen taal vaak al moeilijk genoeg, laat staan in een vreemde taal. Minister-president Rutte ('engage') en minister Dijsselbloem ('template') weten daar intussen ook alles van. Daarom is het aardig om te zien dat er in het Brusselse ambtenarenjargon een geheel eigen 'Engels' is ontstaan, bestaande uit woorden en uitdrukkingen die in het Engels niet voorkomen. Enkele voorbeelden die in dit lijvige rapport worden genoemd zijn en we citeren het rapport: 'Working group’, as opposed to ‘working party’ may be one of these; another is almost certainly the unusual use of the term ‘enterprise’ instead of 'business in the acronym ‘SME’. On the other hand, the increasing though as yet not widely recognised use of 'actor' just to mean ‘someone who does something’ may be the result of the combined effect of both EU and US usage'. Ronduit hilarisch is de verdediging van vele Brusselse politici en ambtenaren door te zeggen: 'ja maar, de Europese Commissie gebruikt dezelfde terminologie'. Wij wensen u veel plezier bij het doornemen van de (lange) lijst.  

Dit moet het jaar van de mkb-obligatie worden

Het Financieele Dagblad (gratis registratie) We weten allemaal dat de banken uitgekeken zijn op het mkb. Daarom moet elk initiatief dat het mkb aan financiering helpt toegejuicht worden. Dat heeft ook de Amsterdamse Effectenbeurs begrepen. Dit jaar moet dat anders worden, als het aan beursbedrijven Euronext en NPEX ligt. Euronext heeft in april opnieuw een beursplatform gelanceerd voor mkb-bedrijven. Die kunnen er aandelen, maar vooral ook obligaties uitgeven. Het FD schrijft: 'Het mkb en de beurs, het is de afgelopen jaren in Nederland geen gelukkige combinatie gebleken. Waar Frankrijk en Duitsland bloeiende mkb-beurzen kennen, blijft het in de polder een marginale aangelegenheid. Euronext heeft eerder geprobeerd een brug te slaan tussen beleggers en middelgrote bedrijven. Dat gebeurde onder de naam Alternext. Maar daar zette het beursbedrijf vorig jaar een streep door. Ondernemingen liepen niet warm voor een aandelennotering aan de 'kleintjesbeurs' en pogingen om obligaties op het platform te noteren, kwamen nooit echt van de grond'. Het is inderdaad de vraag of het échte mkb, de bedrijfjes die tot maximaal 250.000 euro nodig hebben - verreweg het overgrote deel van het mkb - wel geholpen kunnen worden met dit initiatief. Over de funding van startende bedrijven of 'tweede ronde financieringen' hebben we het dan nog niet eens gehad. Het is een trend - bedrijfsobligaties - nu door de eurocrisis staatsobligaties uit de gratie zijn. Het geld moet tenslotte ergens naartoe. Er was in het eerste kwartaal van dit jaar sprake van een opmerkelijk fenomeen op de Europese markt: de uitgifte van bedrijfsobligaties steeg met 38 procent tot 131 miljard euro. Tegelijkertijd daalde de bancaire kredietverlening in diezelfde periode met 45 procent tot 86 miljard euro.  

Zes survivaltips voor de krant

NRC Handelsblad (via blendle) Tijdens een recent krantencongres - Digital Media Europe - in Londen, bleek dat kranten veel meer dan vroeger met hun nieuws de boer op moeten. Via sociale media, videoboodschappen en tv. Charlie Wells, die voor The Wall Street Journal schrijft over financiën en technologie, kan bijna niet geloven dat een krant geen tv-studio op de redactievloer heeft in deze tijd. Hij zegt: 'Geen video? Maar tv is geweldig! Voor jezelf, voor je artikelen, voor de krant'. Het belangrijkste thema van het congres was: hoe overleven wij het digitale tijdperk? Of anders gesteld, vanuit de lezer: hoe blijft kwaliteitsjournalistiek relevant, bereikbaar én betaalbaar voor iedereen? Er kwamen zes lessen uit Londen: 1. Ga tv maken; 2. Investeer in start-ups; 3. Denk mee met adverteerders; 4. Weet wie je klanten zijn; 5. Neem twintigers aan; en 6. Word vrienden met Facebook. Hoofdredacteur Chris Dybec (24) van Elite Daily: 'Wij zíjn ons publiek. Wij weten wat jongeren willen lezen. Die vertrouwen hun vrienden altijd meer dan nieuwsorganisaties of adverteerders'.  

How Thatcher and Murdoch made their secret deal

The Guardian Zij had een duw van de pers nodig, hij moest en zou die overname van de Times en de Sunday Times doen. Een huiveringwekkende historische reconstructie van een pact tussen politiek en pers.  

The Austerity Delusion

The Guardian Een longread van de bekende Amerikaanse econoom Paul Krugman over de bezwaren tegen de gevoerde bezuinigingspolitiek van de Westerse elites en Groot-Brittannië in het bijzonder. Het is meer dan duidelijk, al het economische dat de bezuinigingspolitiek ondersteunde, is in opspraak gebracht. 'De bezuinigingsideologie die het debat vijf jaar lang heeft gedomineerd, is ingestort'. De zaak voor bezuinigingen is failliet. Krugman vraagt zich daarom hardop af: 'The case for cuts was a lie. Why does Britain still believe in it?' Een vraag die evenzo goed aan alle andere landen gesteld kan worden die nog steeds zijn bevangen door de bezuinigingskoorts (hoewel die in de meeste landen afneemt, zo ook in Nederland.) Krugman hanteert eenvoudige logica, die tegenstanders van bezuinigingen doorlopend onder de aandacht hebben gebracht, zonder al te veel succes trouwens: waarom massaal bezuinigen als schulden maken goedkoper is dan ooit en meer uitgaven en belastingverlagingen de economie zullen aanzwengelen? De antwoorden zijn van velerlei snit. Zoals het feit dat de simpele vergelijking met huishoudelijke tekorten - die economisch geen hout snijdt - het publicitair goed deden en om die reden door politici als Obama werd omarmd. En wat nog meer hielp was het drama dat zich vanaf 2010 in Griekenland ontvouwde. Griekenland was de ramp waar de bezuinigingsprofeten naar op zoek waren. Elke draai richting Keynesiaans fiscaal beleid zou tot een tragedie leiden. Maar Griekenland was en is, zoals Krugman uitvoerig betoogt, een geval apart. Krugman wast de bezuinigingsfanatici onbarmhartig de oren, vooral die in Groot Brittannië, het land dat onder Cameron nog steeds meent door de broekriem aan te halen beter te kunnen ademhalen. Een absolute aanrader.