Follow The Money selecteert

In gesprek met Apple baas Tim Cook; Japanse wiskundige lost complex probleem op; betaalmuren werken, maar niet voor iedereen; en de onthullingen van Sorosleaks. Verder: de wereld wordt beheerst door juristen; hoe de Arabische wereld verdeeld raakte; en ABNAMRO wil Europa weer in. Tot slot: Duitsers zullen langer moeten doorwerken in de toekomst, bezorgdheid over big data-projecten bij de overheid en waarom vooruitgang altijd van onderaf komt.

In gesprek met de ceo van Apple: Tim Cook

The Washington Post

In een uitgebreid vraaggesprek blikt Apple-baas Tim Cook zowel terug als vijf jaar vooruit. Onderwerpen: iPhones, Artificial Intelligence (AI), privacy-issues en daarmee samenhangende kwesties als burgerrechten. Cook is daarbij openhartig over een aantal zaken. Verkeerde bedrijfsbeslissingen bijvoorbeeld, zoals Apple Maps of de keuze van de baas van Apple's retaildivisie. Net als over zijn rol als ceo: ‘Ik wil geen traditionele ceo zijn met alleen oog voor de verlies- en winstrekening.’ En zijn homosexualiteit en natuurlijk China. Maar hij ontwijkt ook veel vragen. Zoals: hoe gaat het met Apple car, de zelfrijdende auto?

Interessant is het belang dat Cook hecht aan toekomstige rol van kunstmatige intelligentie (AI): ‘AI will make this product even more essential to you. It will become even a better assistant than it is today. So where you probably aren’t leaving home without it today – you’re really going to be connected to it in the future. That level of performance is going to skyrocket. And there is nothing that’s going to replace it in the short term or in the intermediate term either.’

Japanse wiskundige lost ABC-vermoeden op

New Scientist

De Japanse wiskundige Shinichi Mochizuki heeft een nieuwe theorie ontwikkeld die meer dan honderd ‘losse eindjes’ in de getallenleer zal oplossen. Dit verwacht althans Ivan Fesenko van de Universiteit van Nottingham. De theorie van de Japanner is echter moeilijk toegankelijk, deels omdat westerlingen en Japanners wiskundige problemen niet op dezelfde manier benaderen. Mochizuki werkte tientallen jaren aan de Interuniversele Teichmüller Theorie (IUT), een volledig nieuw gebied van de wiskunde, om het probleem op te kunnen lossen. De theorie biedt een oplossing voor een lang bestaand probleem dat bekendstaat als het ‘abc-vermoeden’. Dit vermoeden onderzoekt de fundamentele relatie tussen getallen, optellingen en vermenigvuldigingen die beginnen met de simpele vergelijking a + b = c. Mochizuki publiceerde het 500 (!) pagina’s lange bewijs overigens al in 2012.

Betaalmuren werken, maar niet voor iedereen

Business Insider

Dat papieren kranten het moeilijk hebben door afnemende abonnees is genoegzaam bekend. Toch slagen titels als de Financial Times en de New York Times erin om die terugval te compenseren met een betaalmuur voor hun digitale uitgave. Maar lang niet iedereen lukt dat, schrijft Business Insider. Bekende online titels als de Huffington Post, Buzz Feed en Vox overwegen nu ook om te experimenteren met betaalmuren. Maar er is niet één one size fits all digitaal verdienmodel. Uit onderzoek blijkt dat Amerikaanse millenials (geboren na 1985) niet erg bereid lijken om te betalen voor nieuwsitems; zie de grafiek hieronder.

In een nieuw rapport keek Business Insider (BI) naar de opkomst van ‘betaalmuren’ voor nieuwssites en hoe zowel traditionele uitgevers als nieuwkomers daarvan zouden kunnen profiteren. BI onderscheidt verschillende soorten betaalmuren: die waar alles achter de muur staat of meer hybride modellen, waarin een deel van de content nog gratis te lezen is. Ook keek de site naar bestaande betaalmuren, ongeacht of zij geld opbrachten, en naar andere vormen van inkomen zoals leden en microbetalingen à la blendle.

Enkele bevindingen waren:

  • De meeste traditionele Amerikaanse kranten (77 van de 98) hebben al een of andere vorm van een betaalmuur, in tegenstelling tot de nieuwere online nieuwsmedia (het rapport spreekt van digital natives)
  • Er is geen one size fits all betaalmuurmodel. Gespecialiseerde sites tenderen naar een volledige betaalmuur, terwijl meer algemene sites voor een combinatie kiezen.
  • Het traditionele betaalmuurmodel waarin gebruikers gevraagd wordt een abonnement af te sluiten zal in de toekomst verder bekeken moeten worden. Sites zullen vooral de millenialgeneratie moeten verleiden met een combinattie van micro-betalingen, lidmaatschapsprogramma’s en uitwisselbare gebruikersgegevens.

Sorosleaks: verdeel en heers

Die Welt

Afgelopen week lekte een zeer groot aantal documenten, memo's, emails en rapporten uit over groot-investeerder George Soros, de man die miljardair werd door tegen het Britse pond te speculeren in 1992, ook al ontkent hij dat via een woordvoerder stellig. De hack, die nu bekend staat als ‘Sorosleaks,’ biedt een uitgebreid inkijkje in de macht en invloed die de miljardair kan kopen. Zo blijkt dat de zakenman miljoenen investeerde in vele Nederlandse stichtingen en denktanks, die allemaal pro-EU zijn.

Tussen 2009 en 2014 kregen Nederlandse stichtingen en verenigingen bijna vijf miljoen euro van de miljardair. Op zich is dit nauwelijks nieuws, want al eerder was bekend dat Soros geld fourneert om zijn politieke visie te verwezenlijken. Zo doneerde hij twee ton aan de organisatie Stem Voor Nederland, die campagne voerde voor het associatieverdrag met Oekraïne. Maar nu blijkt dat het doneren van geld op zeer uitgebreide schaal plaatsvond, en met zeer specifieke doelen. Voor de Kamerleden Omtzigt en Amhaouch (beide CDA) vormde de gang van zaken aanleiding voor het stellen van enkele pittige vragen aan minister-president Rutte en diens minister van Binnenlandse Zaken Plasterk.

Het artikel in Die Welt meldt dat Soros die donaties niet uit louter liefdadigheid of altruïsme doet, maar vooral om er zelf door speculatie beter van te worden. Zo zou hij aansturen op een crash, waaraan hij vervolgens door short te gaan miljarden kan verdienen. Opnieuw. In dat licht bezien zijn de donaties die hij kwistig rondstrooit klein bier.

Soros is een groot voorstander van een steeds machtiger Brussel. Die macht maakt de wereld voor de hedgefundspeculant namelijk een stuk overzichtelijker. Hij is dan ook zeer bezorgd over de ontwikkelingen van het huidige Europa (lees: de Europese Unie), zo schreef hij eind juni in een opiniestuk op Project Syndicate. Er zijn ook aanwijzingen in de gelekte documenten dat Soros een voorstander zou zijn van een toename van de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten en Afrikaanse landen naar Europa. Maar wat de documenten vooral laten zien is de enorme invloed van de miljardair op talloze ngo's en andere publieke instellingen.

Joseph Stiglitz: fact free juristen regeren de wereld

Quartz

Het tijdschrift Quartz interviewt econoom en Nobelprijswinnaar Joseph E. Stiglitz, mede naar aanleiding van zijn nieuwe boek The Euro: How a Common Currency Threatens the Future of Europe. Hij levert stevige kritiek op wat je zou kunnen omschrijven als de ‘juridisering van de samenleving’: advocaten en juristen zonder enige diepgaande wetenschappelijke kennis of relevante maatschappelijke ervaring schrijven onze wetten. Ook het idee van de euro als gemeenschappelijke munt is een product van juristen, zegt Stiglitz, die tevens natuurkundige is. Volgens hem hebben juristen geen wetenschappelijke inslag, maar willen ze altijd gelijk krijgen: ‘They like winning an argument, but science-based, evidence-based reasoning was just sort of not in their framework.  Stiglitz heeft ook kritiek op het Duitse austerity-beleid van de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble, niet toevallig óók een jurist.

Stiglitz hekelt verder de antidemocratische wijze waarop Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker reageerde op de Brexit. ‘Dat is niet de manier om leden aan je club te binden,’ zegt hij over de dreigementen van Juncker om het de Britten zo moeilijk mogelijk te maken in de uittredingsonderhandelingen. In dit artikel in de Financial Times stelt Stiglitz onomwonden: ‘Om het Europese project te redden is het waarschijnlijk noodzakelijk om afstand te doen van de euro.’

Hoe de Arabische wereld verdeeld raakte

New York Times

Ongebruikelijk lange longread, zelfs de hoofdredactie van de New York Times excuseerde zich ervoor.  Schrijver en voormalig oorlogscorrespondent Scott Anderson verdiepte zich in de complexe Arabische wereld om vervolgens 18 maanden aan deze reportage te werken. Die werpt een helder licht op de ramp die zich in het Midden-Oosten heeft voltrokken. De invasie in Irak dertien jaar geleden, de opkomst van ISIS en de complexiteit van het vluchtelingenprobleem, mede als gevolg van de opkomst van de radicale islam in de regio — het komt allemaal aan de orde. De oorzaken van de catastrofe zijn meervoudig, de gevolgen gigantisch. Anderson vertelt zijn verhaal aan de hand van zes verschillende karakters: Laila Soueif (60), een Egyptische matriarch van een vooraanstaande dissidente familie; Majdi el-Mangoush uit Libië; de Koerd Azar Mirkhan; de Syriër Majd Ibrahim; de Iraakse Khulood al-Zaidi en de Irakees Wakaz Hassan.

Deel 1 bevat een beschrijving van de periode 1972-2003, waarin de basis werd gelegd voor de huidige situatie in het Midden-Oosten. In deel 2 behandelt Anderson de oorlog in Irak (2003-2011), in deel 3 de Arabische Lente (2011-2014) en in deel 4 beschrijft hij de opkomst van ISIS (2014-2015). In het laatste deel is de exodus van vluchtelingen het onderwerp. Met schitterende foto's van Paolo Pellegrin.

ABN Amro wil Europa weer in

Het Financieele Dagblad

We konden erop wachten. Na een — gedeeltelijke — terugkeer naar de effectenbeurs vindt het bestuur van de ABN Amro het tijd worden om weer op overnamepad te gaan in Europa. Eerder schreef Follow The Money al dat de beursgang geen goed idee was. Eerdere buitenlandse avonturen van de bank — denk aan de overname van het Italiaanse Bonaventura — waren evenmin een doorslaand succes.

Maar het redactionele commentaar van Het Financieele Dagblad is enthousiast. De redactie schrijft: 'Sommige critici zullen vrezen dat de nieuwe strategie het begin is van nieuwe onverantwoorde avonturen. Dat is onterecht. Binnen de bank is het gematigd risicoprofiel leidend, iets dat ook vorig jaar bij de beursgang niet onder stoelen of banken is gestoken. Zelf handelen of ingewikkelde gestructureerde producten doorverkopen aan partijen die daar mee willen speculeren doet zij pertinent niet meer.’ De redactie geeft verder aan dat er in Nederland weinig groeimogelijkheden zijn. Dat moge zo zijn, het is de vraag of dat rampzalig is.

Bundesbank: Duitsers gaan doorwerken tot hun 69e

Financial Times

De Duitse centrale bank heeft berekend dat de pensioenleeftijd in de Bondsrepubliek stapsgewijs opgetrokken moet worden naar 69 in 2060 om de gevolgen van de vergrijzende bevolking op te vangen en om de pensioenen in de toekomst betaalbaar te houden. Dat betekent dat mensen die nu aan hun pensioenopbouw beginnen 4,5 jaar langer moeten blijven werken dan thans het geval is. Het Bundesbank-rapport stelt: ‘Overall, there is evidence that a longer working life and a higher statutory retirement age should be given more consideration.

Een woordvoerder van de regering Merkel liet desgevraagd echter weten vooralsnog vast te willen houden aan een stapsgewijze verhoging naar 67, net als in Nederland het geval is. ‘Er zijn altijd discussies, en soms mengt de centrale bank zich daarin,’ zo voegde de woordvoerder er nog aan toe.

Overigens heeft de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar een lange geschiedenis in Duitsland, die teruggaat tot de negentiende eeuw. Het initiatief ertoe werd ooit genomen door de Pruisische kanselier Otto von Bismarck, die elke burger van 65 jaar en ouder een staatspensioen in het vooruitzicht stelde. De maatregel was bedoeld om arbeidersopstanden te beteugelen, want elke burger met uitzicht op een staatspensioen betekende een revolutionair minder. En de staat kon het zich veroorloven, want Bismarck wist heel goed wat de gemiddelde levensverwachting van zijn volk was: 65 jaar en een paar maanden.

Bezorgdheid over big data-projecten bij de overheid

Binnenlands Bestuur

Een groep specialisten brengt binnenkort een bezoek aan minister Ard van der Steur van Justitie en Veiligheid en plaatsvervangend minister Blok van Binnenlandse Zaken, om in gesprek te gaan over de rechtsbescherming van de burger bij big data-projecten. De groep, bij elkaar gebracht door Bits of Freedom, maakt zich zorgen over privacy bij big data-toepassingen, schrijft de ambtenarensite.

Die zorgen hebben onder meer betrekking op mogelijke schadelijke effecten voor de democratie. Zo kunnen er vraagtekens worden geplaatst bij de noodzaak van de ontwikkeling van technologische middelen, omdat burgers bij surveillance steeds meer zelfcensuur toepassen. Ook vrezen de critici een verstoring van de relatie tussen de diverse overheden. De individuele rechtsbescherming kan in het gedrang komen omdat burgers steeds meer moeten bewijzen dat ze ten onrechte met een profiel zijn geassocieerd, in plaats van omgekeerd. En dan zijn er nog institutionele vooroordelen, dat wil zeggen datasets die worden samengesteld door mensen met hun menselijke vooringenomenheid, aldus de criticasters. Lees ook dit interview met Dirk Helbin door NRC-technologiejournalist Wouter van den Noort. Quote: 'De denkfout dat de gedigitaliseerde en geglobaliseerde wereld van bovenaf te beheersen is, wordt ook gemaakt in het financiële systeem.'

Waarom alles altijd beter wordt als machthebbers er met hun poten vanaf blijven

Vrij Nederland (via blendle)

Lord Matthew White Ridley, de vijfde telg uit een burg­gravengeslacht is een rasoptimist. In dit uitgebreide vraaggesprek pleit hij voor zo min mogelijk top-down beleid. Vooruitgang is alleen mogelijk als ze van onderaf komt. Zelfs klimaatverandering, armoede en ongelijkheid kunnen volgens hem niet centraal worden opgelost. VN schrijft: 'Binnenkort verschijnt de vertaling van zijn nieuwste boek, De evolutie van alles. Daarin betoogt hij dat evolutie – opgevat als spontane, geleidelijke verandering die niet van bovenaf wordt aangestuurd – niet alleen in de natuur voorkomt, maar dat ook de economie, de technologie, de moraliteit, het onderwijs, het leven, de geest, het gezag, de cultuur, het internet, geld, tja, alles eigenlijk, zich op die ­manier ontwikkelt.' Een artikel dat noopt tot nadenken en optimisme.