
Fransman versus dé Fransman
Gastauteur Ewoud Jansen plaatst kanttekeningen bij de interpretatie van Robin Fransman van het werk van Thomas Piketty. Met name diens interpretatie van 'R' is in de ogen van Jansen onvolledig.
‘Piketty begrijpt het net niet’ is de titel van het stuk van Robin Fransman dat op 5 november hier verscheen. Een prikkelende opening. Wat begrijpt de Franse ‘stereconoom’ net niet?
Fransman bekritiseert Piketty’s stelling dat het rendement op kapitaal (R) normaal structureel hoger is dan de groei van de economie (G). De inmiddels bekende ongelijkheid R>G die de basis vormt voor Piketty’s wereldbeeld van toenemende vermogensongelijkheid. Fransman echter stelt dat een structurele R>G wereld niet kan. Hij moet de vermogensbeheerders nog zien die consequent (lees gemiddeld over een lange termijn) een hoger rendement halen dan de groei van de economie. Onmogelijk volgens Fransman. Het kan tijdelijk zo zijn, net als het omgekeerde, maar volgens hem geldt op de lange termijn de volgende ‘ijzeren wet van macro vermogensbeheer’: R=G.
Als Fransman's ‘ijzeren wet’ zou kloppen dan moeten de inkomsten uit kapitaal in een economie met nulgroei structureel op nul liggenEen manier om eenvoudig in te zien dat de bewering van Fransman niet ‘wetmatig’ opgaat is door ons een statische economie voor te stellen die niet groeit (G=0). Volgens Fransman zou dus ook moeten gelden R=0. Maar ook in een situatie van nulgroei van de economie kunnen en zullen er bedrijfswinsten zijn. Ook dan is het mogelijk en zelfs noodzakelijk dat de factor kapitaal een inkomen geniet. Relateren we dat inkomen uit kapitaal aan het geïnvesteerd vermogen dan krijgen we het rendement R dat dus positief moet zijn. Oftewel R>G. Nu is dit geen bewijs dat R>G daarom een universele wet is. Maar het laat wel zien dat R=G dat niet is. Als Fransman's ‘ijzeren wet’ zou kloppen dan moeten de inkomsten uit kapitaal in een economie met nulgroei structureel op nul liggen. Dan gaat het hele (nationale) inkomen naar de factor arbeid. Dat kan alleen wanneer we als in een enge droom in een socialistische samenleving terecht zijn gekomen.
Begripsverwarring
Hoe komt Fransman tot zijn conclusie? Hoewel hij steeds spreekt van ‘rendement’ lijkt hij iets anders onder R te verstaan dan Piketty. Piketty definieert R als alle inkomsten uit kapitaal, uitgedrukt als percentage van de waarde van dat kapitaal. Maar Fransman lijkt R te zien als enkel de waardetoename van dat kapitaal. Uitgekeerde dividenden, rente en andere inkomsten uit kapitaal blijven in die definitie van R buiten beschouwing (tenzij stilzwijgend wordt aangenomen dat die volledig worden herbelegd).Om consequent ‘in sectoren en assets te zitten die echt harder groeien dan G is weinigen gegevenAls we R inderdaad beschouwen als waardetoename heeft Fransman natuurlijk een punt. Het lijkt logisch te veronderstellen dat het niet mogelijk is dat de waarde van vermogen continu harder stijgt dan het Bruto Binnenlands Product (BBP). Indien dit (tijdelijk) wel gebeurt spreekt Fransman van vermogensaanwas die ‘illusoir’ is. Om consequent ‘in sectoren en assets te zitten die echt harder groeien dan G is weinigen gegeven, zoals terecht wordt gesteld. Beleggers en vermogensbeheerders die dat kunnen bestaan niet. Ik ben het met Fransman eens dat het weinigen gegeven is om structureel een beter rendement te halen dan het marktgemiddelde. Maar dat is wat anders dan stellen R=G.
21 Bijdragen
Victor Onrust
Robin
La vaca
bps
Welke definitie van G (groei) gebruiken Piketty, Fransman en Jansen?
En is dat, of één van die, de juiste en is de juiste wel juist ? Volgens mij niet en niet op losse gronden.
Zo nee, dan gaat de discussie oneindig door, want langs elkaar heen zonder een dwingende uitkomst.
N.b.
Het BBP is zo´n 80 jaar geleden in Amerika geïntroduceerd om effecten van maatregelen tegen de Grote Depressie enigszins te kunnen beoordelen.
Later werd het decennialang de aangenomen meetlat voor groei als noodzaak.
Thans is die definitie betwijfeld en in beweging. Dat volgt o.a. ook uit de naheffing van de EU.
Voor kapitaal -met gevolgen voor rendement (R)- zijn ook meerdere begrippen in omloop.
De ‘ijzeren wet van macro vermogensbeheer’: R=G rust daarmee op drijfzand, evenals de stellingen van Piketty, en de commentaren van critici die daarvan gebruik maken.
Er moeten eerst maar eens vaste, eenduidige, juiste definities komen voor BBP, groei, kapitaal, e.a. begrippen.
Voor die tijd zet ik mijn geld op Jansen, want die zit er n.m.m. het dichtste bij.
bps
bpspeter
Ik zie een tegenstrijdigheid tussen de opmerking dat een marktrendement geeist wordt in relatie tot een stijgende AIQ. Bewijst dat juist niet dat er minder rendement wordt geaccepteerd? Uiteindelijk is het een schommelend iets natuurlijk.
peter
peterXaveriusMagNietMeer
Hulde voor de wetenschappers van ESA, die na een periode van meer dan 10 jaar tot op de millimeter nauwkeurig een "lander" op een komeet wisten te krijgen, die op 28 lichtminuten van ons verwijderd door het heelal raast.
Nee, economie is niets meer dan een geinig onderwerp om in een debat met meningen te smijten, al dan niet gelardeerd met citaten en kreten van zogenaamde vooraanstaande economen, maar op enige feiten is nog nooit een econoom betrapt. Economie is een niet te verteren hutspot van kuddegedrag met een vleugje speltheorie. "Ceteris paribus" is zoiets als "we zetten de wereld even stil en kijken dan hoe de jaargetijden veranderen."
bps
XaveriusMagNietMeerZonder moedige discussies komen we er niet.
gast
XaveriusMagNietMeeren het tweede probleem is dat de economie over geld, inkomen en welvaart gaat en daarom subject is van politici die zieltjes willen winnen en daarom massaal de economie verkrachten, economen zijn het over meer dan 95% van de economie eens. en daar is heel veel goeds uitgekomen.
XaveriusMagNietMeer
gastwant dan moet er wel nagedacht gaan worden over het welvaartverdelingsprobleem !!
Newton kon verder zien doordat hij op de schouders van reuzen stond. De econoom staat in de schaduw van z'n eigen denkbeeldige gouden bergen te schreeuwen dat ie het licht ziet.
bps
XaveriusMagNietMeerSommige economen komen heel dicht in de buurt.
Dat is nog knapper denkwerk dan van ESA en niet vergelijkbaar.
gast
als er ergens nog wat economische slagen zijn te maken dan is het op voorraadgrootheden en de impact op de economie. dat maakt de discussie over ongelijkheden interessant en dat maakt jouw modelletje leuk. maar Om te beginnen begin je met een "voorraad" kapitaal op t=0. Inkomen is een stroom. Dus je moet rendement toepassen op gemiddelde kapitaal wat je aan het werkt heb in een jaar. technisch detail. Robin's verhaal gaat over cash flows en de waarde van die cash flows. Als ik zijn verhaal goed begrijp zegt hij: wij zijn hier op de wereld met een stel mensen en een kapitaal (fabrieken, huizen, wegen , noem maar op: echte assets). Samen creeren die een inkomensstroom. En de inkomensstroom zal (mijn interpretatie van Robin) niet structureel buigen naar kapitaal. DE WAARDE, en met name de nominale, van de inkomensstroom naar kapitaal kan fluctueren. Op die inkomensstroom rusten nl claims: van de financiers ruwweg aandeelhouders en obligatiehouders. De waarde fluctuatie verstoort het beeld: maakt vermogensbezitter tijdelijk rijk, maar het is papieren rijkdom. De cashflows waarop zij een claim hebben verandert niet. Dit is natuurlijk een versimpeld beeld, zie mijn commentaar bij artikel robin: geld , inflatie, onzekerheid tav cashflows, etc zijn factoren.
Je kan de situatie een vergelijken met die van pensioenfondsen, maar dan omgekeerd: de werknemers hebben claims op het pensioenfonds, nl verwachte cashflows die vast staan. Ondanlks dat de waarde van de assets nog nooit zo hoog is geweest in potten van pf komen zij toch te kort....
Guest
bps
Guest@FTM: Wil FTM deze reactie definitief verwijderen s.v.p.? Dat lijkt toch nergens op. Onleesbaar.
XaveriusMagNietMeer
bpsbps
XaveriusMagNietMeerALS iets een appel is, DAN is het namelijk geen peer.
Het financiële circuit buiten omloop is iets anders dan het reële circuit van de omloop. Economie is iets anders dan mechanica.
Dat zijn appels en peren, figuurlijk aangeduid.
XaveriusMagNietMeer
bpsbps
R = G, R > G en R < G zijn te eenvoudig en te universeel, nog afgezien van definitie verschillen.
R en G ontleden zich in verschillende componenten;
R en G in het financiële circuit buiten omloop, en R en G in het circuit van de reële economie.
In deze afzonderlijke circuits heersen verschillende snelheden van aanwas en inflatie door QE.
Robin Fransman noemt dat illusoire aanwas in het financiële circuit, dat evenwel bij besteding in het reële circuit niet illusoir is vanwege een ander inflatieniveau tegelijkertijd van een en dezelfde € of $.
Piketty maakt geen onderscheid. Dat maakt een discussie op basis van Piketty´s stellingen lastig.
Betere herverdeling van R zou worden bereikt met brede spreiding van aandelenbezit en dividend uitkering in de reële economie.
Hierdoor zou een derde kringloop circuit ontstaan die de eerste twee verbindt en voedt.
Het financiële circuit en de reële (oca)circuits zouden elk hun eigen munten moeten hebben vanwege het inflatieverschil en omwille van monetaire flexibiliteit en elasticiteit tussen reële EU economieën.
Dat biedt een internationale €uro als parallelmunt voor het financiële circuit van banken, beurzen en internationaal betalingsverkeer boven munten voor de reële economie van economisch vergelijkbare gebieden of landen. Een internationale dollar boven een lokale dollar verricht dezelfde wonderen.
Bij die monetaire inrichting en scheiding van circuits, zou de discussie over Piketty tussen Jansen en Fransman e.a. waarschijnlijk niet bestaan en niet langs elkaar heen gaan.
Bovendien is Piketty niet geheel objectief en niet apolitiek. Fiscale herverdeling biedt consumerende partijen argument om mee te liften op de verdiensten en inspanningen van een ander. Dat brengt het gevolg mee dat bij sterke herverdeling, de ander zijn risiconeming, inspanningen en verdiensten
dientengevolge mindert of zelfs staakt.
Dat effect treedt op in bijv. socialistische samenlevingen.
Want een fiscale nivellering of herverdel
XaveriusMagNietMeer
bpsMag ik het jammer vinden dat u een lap tekst produceert dat geheel in tegenspraak is met bovenstaande bewering? Waarom koos u voor termen en afkortingen die een doorsnee burger niet begrijpt?
Een ding begrijp ik wel. Het BNP http://nl.wikipedia.org/wiki/Bruto_nationaal_product wordt in dollars of euros uitgedrukt en is gerelateerd aan het begrip economische groei http://nl.wikipedia.org/wiki/Economische_groei. Nu doet het probleem zich voor dat het BNP uitgedrukt wordt in geld en dat geld een relatieve waarde heeft.
Verder staat mij bij dat de economische groei vorig jaar in Nederland onder de nul uitkwam doordat de winter te zacht was, waardoor energiebedrijven minder winst hadden gemaakt.
Kan de econoom zichzelf nog wel serieus nemen?
bps
XaveriusMagNietMeerIk wil wel mijn excuus maken voor de tekst. Ik zie en begrijp vaak meer factoren, omstandigheden en verbanden dan gemiddeld en dan ik in een tekst verwoorden kan.
Dat knelt. Dat is erg lastig. En het vormt een belemmering in open conversaties en contacten. Verder neem ik u niet serieus, gelet op uw kinderachtige nickname.
Laat u mij maar met rust.