Waarom KLM-ers dwars blijven liggen

RTL

Bart de Koning – Het kabinet wil pas staatssteun geven aan de KLM als het personeel loonoffers brengt: niet alleen nu, maar ook structureel de komende jaren. De ruzies daarover – tussen de bonden en de directie, tussen de dik betaalde piloten en de rest van de werknemers, tussen de politiek en de KLM– zijn de afgelopen tijd flink in het nieuws geweest. Er bestaat buiten de KLM op het Binnenhof, bij het grote publiek en de media weinig begrip voor de halsstarrigheid van de KLM-ers. Beggars can’t be choosers, zoals het Engelse gezegde zo mooi luidt. 

Toch is het wel logisch dat het personeel zich, ondanks de crisis, verzet tegen een structureel loonoffer. Ze zeggen het liever niet hardop, maar een werkloosheidsuitkering is gebaseerd op het salaris over het laatst gewerkte jaar.

Wie over een jaar of wat alsnog ontslagen wordt, voelt het loonoffer dus langdurig doorwerken in een lagere uitkering. Hetzelfde geldt voor het worst case scenario, waar niemand graag over na wil denken: dat de KLM, ondanks de steun en de bezuinigingen, ergens de komende jaren omvalt. Dan zit iedereen, na jaren inleveren, ook opgescheept met een lagere uitkering. Wobke Hoekstra snapt dit rekensommetje natuurlijk ook: iedere euro die hij nu van de salarissen af weet te krijgen levert in dat een bezuiniging op.

Jeugdzorgalarm: Utrechtse politiek eist onmiddellijke actie na vernietigende IGJ-conclusie

RTV Utrecht

Daan Appels –De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) concludeerde recent in een kritisch rapport dat kinderen die uit huis worden geplaatst slechter af zijn dan wanneer ze thuis blijven wonen. Volgens de IGJ en Utrechtse politici moet er onmiddellijk wat veranderen in de jeugdzorgketen, meer specifiek bij zogeheten gecertificeerde instellingen. 

Samen Veilig Midden-Nederland (voorheen Bureau Jeugdzorg Utrecht) is zo’n gecertificeerde instelling. RTV Utrecht had twee weken geleden echter ook al speciale aandacht voor het bedrijf. Veel kinderen komen via Veilig Thuis terecht bij Samen Veilig, dat dan weer valt onder Veilig Thuis. Dit wordt door enkele Utrechtse politici als ‘een perverse prikkel’ omschreven. RTV Utrecht meldt de afgelopen jaren honderden klachten te hebben gehad van ouders over Samen Veilig.

Het pijnlijke oordeel van de IGJ leidde niet tot grote onrust bij de instelling, dat stelt dat de problemen wel meevallen.  Lokale politici slikken dit niet en eisen actie. Voor jeugdzorgkinderen is het te hopen dat het niet bij deze stevige uitspraken blijft. Jeugdzorg is een complex dossier, dat vaak moeilijk te volgen is voor raadsleden. Hopelijk bijten zij zich hier (voor langere tijd) in vast.

Vijf Nederlandse belastingsluiproutes van Big Tobacco

NRC

Dennis Mijnheer – In NRC is dit weekend een doorwrocht 4-pagina verhaal te lezen over de gehanteerde sluiproutes van de vier grootste tabaksfabrikanten ter wereld: Philip Morris, British American Tobacco, Japan Tobacco en Imperial Brands. Het onderzoeksartikel komt uit de koker van The Investigative Desk en geschreven door Manon Dillen en Stefan Vermeulen. Laatstgenoemde duikt ook regelmatig voor FTM in dossiers.  

Het duo ploegde maandenlang door de jaarverslagen van de vier grootste tabaksfabrikanten ter wereld. Een monnikenwerk, want de onderzochte periode betreft negen jaar (2010 tot 2019) en dergelijke multinationals maken gebruik van talloze werkmaatschappijen in meerdere landen. Het doel: het achterhalen van de gehanteerde belastingconstructies van de multinationals die zichzelf - maatschappelijk verantwoord - op de borst slaan en claimen niet aan agressieve tax planning te doen. 

De praktijk is anders. In een heldere longread leggen de onderzoeksjournalisten uit welke trucs deze concerns de afgelopen jaren uithaalden om hun belastingdruk te verlagen. In totaal worden er vijf belastingroutes gereconstrueerd. In duidelijke taal (en met sterke animaties) wordt uitgelegd hoe deze multinationals jaarlijks zeker 7,5 miljard euro aan dividend, royalty’s en rentebetalingen door Nederland sluizen. De belastingafdracht in andere landen gaat daarmee in rook op.

Van het ene naar het andere miljoenenverslindende pgb-debacle

de Volkskrant

Judith Spanjers – Het administratiesysteem voor persoonsgebonden budgetten is al jaren een blok aan het been van de ministers van Volksgezondheid. Met een persoonsgebonden budget (pgb) kan iemand die zorg nodig heeft zelf zorg inkopen. Vóór 2015 kregen de budgethouders het zorggeld zelf op hun rekening gestort, zodat ze hun zorgverlener konden betalen. Het kan hierbij gaan om een paar duizend euro tot meer dan 80.000 euro per persoon. Er kwamen steeds meer signalen over pgb-fraude, waardoor beslote werd om vanaf 2015 de uitbetaling van zorgverleners via de Sociale Verzekeringsbank te laten verlopen.

Die overgang werd een miljoenenverslindend debacle. Minister Martin van Rijn overleefde in 2015 ternauwernood de kamerdebatten hierover. De SVB zou dé oplossing zijn om pgb-fraude aan te pakken. Het tegendeel bleek waar.

De Volkskrant beschrijft in een reconstructie hoe het nu met het pgb-systeem is gesteld. Het is te arbeidsintensief, te gebruiksonvriendelijk en te duur. ‘Dat systeem staat op instorten’, verklaart een betrokkene. Al vrij snel na de invoering van het SVB-systeem riepen Kamerleden op tot nieuw systeem dat wel aan alle eisen voldoet. Maar door de angst voor een nieuwe blamage wordt de invoering van het zogenoemde PGB 2.0-systeem telkens weer op de lange baan geschoven. Daardoor zijn op dit moment slechts 7.000 van de 120.000 pgb-houders op het nieuwe systeem aangesloten, terwijl het de bedoeling was dat dit jaar iedereen ermee zou kunnen werken.

Volgens de Volkskrant komt De Jonge deze week met de boodschap dat de volledige omschakeling nog tot eind 2022 kan duren. Alle betrokken partijen, zoals zorgkantoren, gemeenten en SVB zijn als de dood dat de overgang opnieuw misgaat. Ze willen pas overgaan als het systeem helemaal op orde is. De vraag is hoeveel geld het nog gaat kosten voordat het zover is.

De kunstenaar die zich ernstig misdraagt en er steeds mee wegkomt – tot nu

NRC

Mira Sys –Alhoewel het buiten mijn dossiers valt, vind ik het toch belangrijk om aandacht te besteden aan dit steengoede onderzoeksverhaal van NRC. Met stijgende verbazing lees je in dit artikel namelijk hoe meerdere mannen en vrouwen structureel door een opkomende kunstenaar aangerand, gestalkt en mishandeld zijn. De Nederlandse kunstenaar Julian Andeweg lijkt te passen in het plaatje dat we al langer kennen: narcistisch, geroemd in zijn omgeving – ‘hij zou dat nooit doen’ – en meedogenloos.

De vele voorbeelden spreken boekdelen. Zo zou hij (ex-)vriendinnen en andere slachtoffers hebben geschopt en geslagen, van de trap geduwd, gedrogeerd en verkracht.

Het feit dat de slachtoffers zich veilig genoeg hebben gevoeld om dit soort verhalen met de journalisten te delen, getuigt van veel professionaliteit van de journalisten. En vanzelfsprekend ook van veel lef van de slachtoffers zelf.

Heel knap hebben beide journalisten verhalen die eigenlijk vrijwel altijd onbewijsbaar zijn – het is meestal het ene woord tegen het andere – zo aannemelijk mogelijk gemaakt, onder meer door politieverslagen op te vragen, communicatie in te zien tussen de kunstenaar en zijn slachtoffers, en te spreken met zoveel mogelijk getuigen en andere betrokkenen. Maar liefst 80 mensen hebben ze voor dit onderzoek gesproken, en sommige meerdere keren.

Des te ernstiger is het daardoor dat de kunstenaar in kwestie, van wie zowel bij de kunstacademie als bij zijn vertegenwoordigers in de kunstwereld al langer duidelijk was dat diens gedrag niet door de beugel kon, tot nu toe zo geroemd werd. Dit citaat sprak daarin voor mij ook boekdelen, uit een mail van directeur Arno van Roosmalen van tentoonstellingsruimte Stroom, in reactie op een vrouw die aan de bel trekt over een tentoonstelling van Andeweg, omdat die, zo geeft ze aan, vrouwen mishandelt. ‘Juliaan is een ingewikkeld persoon,’ erkent Van Roosmalen in die mail. ‘Iemand die niet altijd deugt, die grenzen opzoekt, verschillende versies van de waarheid hanteert.’ Maar dit zijn ook ‘eigenschappen die kunnen getuigen van een intrigerend en eigenzinnig kunstenaarsschap.’ 

Wat ik schrijnend vond om te lezen, was dat meerdere slachtoffers van Andeweg geprobeerd hadden om aangifte te doen bij de politie, maar dat ze onder andere door ontmoediging van de kant van de politie niet hebben doorgezet.

Steengoed onderzoekswerk dus van deze journalisten van NRC, en hopelijk geven dit soort verhalen anderen weer net dát duwtje in te rug om ook over hun eigen vervelende ervaringen te durven spreken.
 

Britse woningprijzen door het dak

The Guardian

Peter Hendriks – De huizenprijzen zijn volgens de cijfers van het NVM in het derde kwartaal met 11,6 procent gestegen ten opzichte van het derde kwartaal van 2019. Makelaars zijn daar wel verbaasd over, want mensen zouden bij een, door de pandemie, totaal ingestort consumentenvertrouwen terughoudend moeten zijn bij de aanschaf van een woning.

De psychologie van Britse huizenkopers blijkt nauwelijks te verschillen van die van Nederlanders. Ook daar waren de huizenprijzen 5,8 procent hoger dan een jaar eerder. Dat is de hoogste stijging in zes jaar.

De Britse hypotheekbanken geven vooral technische redenen. Zo is in juli de ‘stamp duty’, de Britse overdrachtsbelasting, tijdelijk verlaagd. Ook wordt erop gewezen dat tot nu toe vooral jongeren zijn getroffen door de inzakkende werkgelegenheid en dat zijn meestal huurders. Ouderen zouden zich nog veilig wanen.
 
Nation Wide, een grote hypotheekbank, verwacht niet dat de koopgolf aanhoudt. De komende maanden, als het verlies aan werkgelegenheid voor iedereen voelbaar wordt, zal dat volgens de bank zijn weerslag hebben op de woningmarkt. Zeker als in maart de overdrachtsbelasting weer naar het oude niveau gaat, zal een ander sentiment gaan overheersen, aldus de bank.

Wetenschappers vrezen dat doodeng klimaatkantelpunt is bereikt

The Guardian

Ties Joosten – Kantelpunten in het wereldwijde klimaat: weet iedereen wat dat zijn? Kort gezegd zijn het punten in het wereldwijde klimaatsysteem die, als je ze eenmaal passeert, een zichzelf versterkend effect hebben totdat ze een nieuw evenwicht bereiken.  

Vergelijk het met wippen op je stoel. Je gaat naar voren, naar achteren, naar voren… tot je te ver naar achteren gaat en niet meer naar voren komt. Je valt, tot je dankzij de koude keukenvloer een nieuw evenwicht bereikt: je ligt op je gat. 

Het klimaatsysteem kent meerdere van dit soort kantelpunten. Eén daarvan is het methaan dat onder de arctische ijszee ligt opgeslagen. Zolang het daar ligt, is er niets aan de hand. Maar zodra het methaan, dat als broeikasgas vele malen sterker is dan CO2, vrijkomt, dan warmt de aarde sneller op. Waardoor er nog meer methaan vrijkomt, de aarde nog sneller opwarmt, enzovoorts, tot een nieuw evenwicht. 

Nu het vervelende nieuws: wetenschappers nemen steeds meer methaan in de oceaan rond de noordpool waar. Dat lijkt te betekenen dat steeds meer methaan vrijkomt, en een kantelpunt dus is bereikt. 

Ik wil je verder geen vervelende zondag bezorgen, maar in de strijd tegen klimaatverandering is dat nogal slecht nieuws waarvan ik vind dat je het moest weten. 

FTM Geselecteerd

Onderzoeken van Follow the Money leiden regelmatig tot publicaties elders, vervolgonderzoeken, kamer- of raadsvragen of actie. Zo ook de afgelopen week. In Doetinchem ging de gemeente bijvoorbeeld aan de slag met de lekkende vaten blusschuim, waar Follow the Money uitgebreid over schreef. Naar aanleiding van het verhaal van Pepijn Keppel over het olieplatform dat een koraalrif bij Curacao vernielde werden in Den Haag deze Kamervragen gesteld. Ook leidde het verhaal tot een artikel in het Antillaans Dagblad. In Hilvarenbeek wil de wethouder ondertussen alleen nog zaken doen met bedrijven die niet meer dan 3 procent winst maken. Onze onderzoeken naar zorgcowboys werden in de raadsvergadering uitgebreid besproken.

Deze onderzoeken konden wij doen dankzij onze leden. Hartelijk dank dus, en heb een fijn weekend.