De rechtbank in Zwolle acht bewezen dat V. als manager engineering bij het voormalige Siemens in Hengelo een spion was voor China. Van 2010 tot aan zijn arrestatie in april 2017 deelde hij via een geheim mailadres concurrentiegevoelige informatie met twee Chinese oud-collega's. Zo kregen ze tekeningen van stoomturbines en andere technische gegevens in handen.

‘Verdachte heeft gedurende een periode van meerdere jaren vanuit zijn dienstbetrekking bij [Siemens], een enorme hoeveelheid informatie verstrekt aan derden tegen betaling en dit bewust verborgen gehouden,’ aldus de rechtbank. ‘Verdachte heeft slechts mondjesmaat verantwoordelijkheid genomen voor deze jarenlange malversaties.’

Het Openbaar Ministerie (OM) eiste twee jaar cel tegen V. De straf valt lager uit, omdat het OM volgens de rechtbank deels niet-ontvankelijk is in de zaak. Na ontdekking van de spionage deed Siemens namelijk niet binnen de wettelijk gestelde termijn van drie maanden aangifte tegen V., waardoor hij niet vervolgd kan worden wegens bedrijfsspionage.

Schadevergoeding 

Omdat de reclassering bovendien inschat dat de 69-jarige V. niet opnieuw in de fout zal gaan, volstaat volgens de rechtbank een voorwaardelijke gevangenisstraf in combinatie met een taakstraf. 

V. is wel veroordeeld wegens niet-ambtelijke omkoping en witwassen. Volgens de rechter staat vast dat V. smeergeld ontving in ruil voor het delen van bedrijfsgeheimen. Maar volgens de rechtbank is niet duidelijk geworden om hoeveel geld het precies ging. Volgens het OM kreeg V. 127.500 euro voor zijn diensten. Omdat V. met zijn spionage Siemens benadeelde, moet hij zijn oud-werkgever van de rechter een schadevergoeding van 10.000 euro betalen.

De geheime informatie die V. aanleverde gebruikten Chinese concurrenten van Siemens in zeker zestien turbineprojecten. Siemens liep hierdoor ten minste 37 miljoen euro omzet mis, aldus het OM tijdens de behandeling van de zaak. De Chinese oud-collega's van V. werkten volgens justitie in opdracht van de Chinese overheid. V. bevestigde dat tijdens de behandeling van zijn rechtszaak.

Tijdens de zitting op 15 februari stelde Siemens dat de schade door de diefstal mogelijk nog groter is dan het OM heeft beraamd: ‘Siemens heeft niet de volle omvang van de schade kunnen vaststellen,’ aldus Siemens' advocaat Sebastiaan Kool. 

V. zei tijdens zijn proces dat hij door zijn Chinese oud-collega's werd gechanteerd. Toen hij smeergeld aannam, maakten zij snel een foto van de transactie. ‘Vanaf dat moment voelde ik me onder druk gezet.’ Zijn illegale bijverdiensten zou V. volgens justitie onder meer hebben besteed aan twee Chinese minnaressen, aan wie hij dure cadeaus gaf. V. ontkent dit.

Follow the Money besteedde afgelopen zaterdag uitgebreid aandacht aan de zaak tegen Frank V., en het fenomeen van Chinese bedrijfsspionage in Nederland. Volgens oud-medewerkers van de inlichtingendiensten hebben Nederlandse bedrijven hier veel te weinig aandacht voor. Die zien weliswaar vaker het gevaar van cyberspionage door China maar onderschatten het risico op ‘klassieke’ spionage, zoals uitgevoerd door V. 

De inlichtingendienst AIVD noemt spionage door China ‘de grootste dreiging voor de Nederlandse economische veiligheid’. In opdracht van de Europese Commissie becijferde PwC dat digitale diefstal in Europa 289.000 banen kostte in 2018. Tegen 2025 kan het banenverlies zijn opgelopen tot 1 miljoen. 

De omvang van het Chinese spionageapparaat is ongekend; zo heeft één tak alleen al 130.000 hackers in dienst. ‘Nooit eerder in de geschiedenis had een land zo’n enorm apparaat voor economische spionage als China,’ zegt Danny Pronk, veiligheidsexpert bij het Instituut Clingendael en voormalig medewerker van de algemene en militaire inlichtingendiensten AIVD en MIVD.

Of Frank V. tegen het vonnis in hoger beroep gaat, is nog niet bekend.