Het is niets nieuws voor het Tilburgse duo. Ook in 2008, vlak voor de financiële crisis, waren beide heren druk bezig de inflatieoorlog te voeren. Eijffinger en Mujagic waarschuwden voor ‘tweede ronde-effecten’ van loonsverhogingen die de inflatie zouden opstuwen. ‘De Europese Centrale Bank moet natuurlijk de rente verhogen,’ zei Eijffinger in augustus 2008. Eijffinger vreesde anders dat de inflatie in 2009 misschien wel zou oplopen naar 4 procent. Een maand later ging Lehman Brothers failliet en verlaagde de ECB de rente in rap tempo van 4,25 procent in oktober 2008 naar 1 procent in mei 2009. De inflatie kwam in 2009 uit op gemiddeld 0,3 procent (zonder energie- en voedselprijzen op 1,3 procent). 

 

 

Hoewel beide heren diep bezorgd waren over het inflatiegevaar zag Eijffinger minder problemen met de aankomende financiële crisis. In januari 2008 zei Eijffinger in het Brabants Dagblad zich weinig zorgen te maken over de problemen van Nederlandse banken. “De Nederlandse banken worden goed geleid,” aldus Eijffinger. “Ze zullen ongetwijfeld wat slechte leningen in hun portefeuille hebben zitten, maar die zullen beperkt zijn. Dat komt ook door het strenge toezicht van De Nederlandsche Bank.”

 

Vijf maanden later was Eijffinger nog steeds niet ongerust. In een vraaggesprek met Edin Mujagic, toen nog journalist bij FEM Business, werd Eijffinger gevraagd hoelang de crisis nog zou duren. ‘Ik denk dat de crisis nu zo’n beetje over is,’ antwoordde hij. ‘De meeste lijken zijn uit de kast. Alleen is het vertrouwen nog niet teruggekeerd, dat kan nog even duren. Volgens mij is de bodem op de aandelenmarkten min of meer bereikt, al het slechte nieuws is verwerkt in de koersen.’ Een paar maanden later viel Lehman Brothers. 

 

Kort daarna wist Gooi en Eemlander te melden dat Eijffinger ‘naar eigen zeggen’ de crisis ‘ruim tevoren’ zag aankomen. Ook werd Eijffinger’s expertise gevraagd in de adviescommissie Maas. De commissie ingesteld door de Nederlandse Vereniging van Banken die als taak had aanbevelingen te doen over het functioneren van de Nederlandse bancaire sector. 

 

 

Gedurende 2008 waren Eijffinger en Mujagic overduidelijk de verkeerde oorlog aan het voeren. Inflatie, inflatie en nog eens inflatie was hun boodschap aan de vooravond van de ergste financiële crisis sinds de depressie. Een paar jaar later is er, ondanks Europese werkloosheid in de dubbele cijfers, nog weinig veranderd aan hun boodschap.  Nog steeds is inflatie het grote gevaar, maar ditmaal krijgt de lezer er als bonus een dosis ronkende retoriek over draaiende geldpersen bij. 

 

‘Ik denk dat het Westen zich het komende decennium moet opmaken voor jaarlijkse inflatie van tussen 5 en 15 procent,’ zei Mujagic in een interview met Follow the Money. In 2010 voorspelde Mujagic dat 2011 het beginjaar van de Grote Inflatie zou zijn, terwijl in 2012 Nederland met ‘aanzienlijk hogere inflatie (dus 5%)’ geconfronteerd zou worden. Helaas voor het Tilburgse duo, niets van dat. De Eurozone inflatie bedraagt op dit moment 2,6 procent en de inflatie zonder energie- en voedelprijzen 1,7 procent. 

 

 

Met zo’n trackrecord is het niet verwonderlijk dat er kritiek komt. RTLZ beurscommentator en FTM columnist Hans de Geus schreef in april een column op FTM waarin hij zich afvroeg waar die voorspelde inflatie toch blijft. Zulke kritiek valt echter niet in goede aarde bij het Tilburgse duo. Afvalligen als Hans de Geus en andere ‘amateur economen’ kunnen het duiden van monetaire ontwikkelingen beter overlaten aan de experts. “Aan economische voorspellingen kan en mag iedereen zich wagen, net zoals iedereen, voetballer of niet, een voorspelling kan en mag doen voor de uitslag van een willekeurige wedstrijd uit de eredivisie,” schrijven Mujagic en Eijffinger in een repliek. “Het is echter een goede zaak de macro-economische analyse over te laten aan macro-economen.”

 

Mujagic en Eijffinger claimen zonder blikken of blozen de overwinning. ‘Het is een zeer vreemd verzoek aan het adres van de inflatieprofeten om te vragen waar de inflatie is: inflatie is overal om ons heen, zoals de harde cijfers, uit Europa én de Verenigde Staten, duidelijk uitwijzen.’ Men kan het de lezers van Mujagic en Eijffinger’s commentaren echter moeilijk kwalijk nemen dat ze bij de hyperbolische retoriek over ‘torenhoge inflatie’ en ‘nachtmerriescenario’s’ toch wat meer spektakel hadden verwacht dan de huidige huis, tuin en keukeninflatie. Dat Mujagic, die tot zijn grote verdienste het meest concreet was, 5 tot 15 procent inflatie voorspelde lijkt ook voor het gemak even vergeten. 

 

 

Mujagic en Eijffinger kiezen in hun repliek de aanval en doen alsof al hun tegenstanders deflatie voorspelden. Wie die tegenstanders zijn is niet duidelijk, want namen blijven onvermeld. Er zijn echter genoeg criticasters die geen deflatie voorspelden, maar wel kritiek hadden op de karikaturale voorstelling van het effect van monetair beleid door het Tilburgse duo. Monetair commentator Remco Schrijvers leverde bijvoorbeeld uitgebreide kritiek op Eijffinger’s 'argumentatie'. In plaats van in te gaan op dit soort serieuze kritiek vallen Mujagic en Eijffinger windmolens aan en beroepen ze zich op hun academische titels, die Schrijvers -- goddank zou je haast denken -- niet heeft.

 

‘Als de feiten veranderen dan verander ik van mening,’ zo citeren Eijffinger en Mujagic John Maynard Keynes, de belangrijkste en overigens ongeschoolde econoom van de twintigste eeuw. Ze richten zich met dit citaat tot hun ongespecificeerde tegenstanders die deflatie voorspelden. Blijkbaar hebben de heren geen enkel gevoel voor ironie. 

 

Het zou komisch zijn als het niet zo tragisch was, want uiteindelijk gaat het wel ergens over. “The ideas of economists and political philosophers, both when they are right and when they are wrong, are more powerful than is commonly understood,” schreef wijlen Keynes in de laatste alinea van zijn magnum opus. “Indeed the world is ruled by little else.” We kunnen ons verkeerde theorieën en voorspellingen niet veroorloven, zeker niet in deze tijd van massale werkloosheid en andersoortige economische ellende. 

 

Eijffinger is, ondanks zijn trackrecord, nog steeds één van de meest gevraagde commentatoren in de regionale en landelijke media. (En een dure commentator ook, want hij wilde voor een citaatje ooit eens 1000 euro vangen van Safe, het blad van vermogensbeheerder Robeco.) Al zeven jaar op rij wint Eijffinger de Tilburgse mediatop, waarin academici van de Tilburgse universiteit worden gerangschikt op mediacitaties. ‘Daarmee heb ik een beetje het Lance Armstrong gevoel [gekregen],’ zei Eijffinger bij zijn zevende overwinning. Inderdaad, de erudiete professor met zijn bekwame doch ijdele uitstraling heeft, net als Armstrong, een totaal geinflateerde reputatie. Het is meer dan tijd voor wat reputatie deflatie!