De Gelderse gezinszorgorganisatie De Karmel keerde ook in 2015 weer winst uit, zo blijkt uit de pas gepubliceerde jaarrekening over dat jaar op Jaarverslagenzorg.nl. Afgelopen jaar betaalde de zorgorganisatie 600.000 euro aan dividend uit aan haar moederbedrijf, dat ook eigendom is van de twee bestuurders van De Karmel, het echtpaar Kaptein. Samen met eerdere dividenduitkeringen die Follow the Money in de jaarrekeningen ontdekte, komt het totaalbedrag aan uitgekeerde winst in de afgelopen drie jaar uit op krap 1,5 miljoen euro.

Dit ondanks het verbod op uitkeerbare winst door instellingen als De Karmel. De Karmel raakte na een conflict met vier paar gezinsouders die zorg leveren aan jonge licht gehandicapten, verwikkeld in een rechtszaak waarin ook de ouders en vertegenwoordigers van de cliënten zich meldden. Zij willen bij hun vertrekkende gezinsouders blijven, maar worden daarbij gedwarsboomd door een concurrentie- en een relatiebeding. Die kwestie en de winstuitkeringen van de Gelderse zorgorganisatie zijn sinds afgelopen dinsdag onderwerp van Kamervragen. 

Onterechte winst-uitkering kan leiden tot het volledig intrekken van de toelating van De Karmel

Tegelijkertijd doet de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) onderzoek naar de winstuitkeringen van De Karmel. Het heeft er namelijk alle schijn van dat die tegen de regels zijn. Instellingen als De Karmel, die zorg met verblijf leveren en qua aantal bewoners aangemerkt worden als grootschalige woonvoorzieningen, mogen namelijk volgens de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) geen winst uitkeren. Daar zou alleen een uitzondering op gemaakt kunnen worden wanneer De Karmel woonzorg en de overige zorgverlening in aparte bedrijven zou hebben ondergebracht. Bovendien zou dan alleen winst mogen worden uitgekeerd over de winst die is gemaakt op overige zorg. 

Wanneer uit onderzoek van de IGZ blijkt dat de winstuitkering onterecht was, kan dat leiden tot het volledig intrekken van de toelating van de zorgorganisatie. 

'Misleidend'

De Karmel liet eerder aan Follow the Money weten van mening te zijn dat de winstuitkeringen legaal zijn. Toch zijn ze niet direct te bespeuren in de jaarrekening: in de resultatenrekening en de balans worden ze verzwegen. Volgens de resultatenrekening wordt de winst gewoon aan de reserves toegevoegd. Ook in de balans staat niet vermeld dat er winst is uitgekeerd, of zal worden uitgekeerd. 
 

Onderzoeker en voorzitter van Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI), Pieter Lakeman, keek mee naar de jaarrekeningen. 'De winstuitkering blijkt niet uit de resultatenrekening en ook niet uit de balans. Alleen in het zogenaamde kasstroomoverzicht wordt de dividenduitkering genoemd, maar dat wordt door bijna niemand gelezen. En de stijging van de algemene reserves is kleiner dan het getoonde resultaat. Maar die posten worden door vrijwel niemand met elkaar vergeleken. In het kasstroomoverzicht wordt de dividenduitkering bovendien als financieringsactiviteit aangemerkt. Daaruit moet geconcludeerd worden dat het dividend al gedurende het boekjaar is uitgekeerd, dus nog voor de winst is gemaakt.' 

Lakeman constateert dat de manier waarop de winstuitkering in de jaarrekening genoemd staat, verhullend is: 'Al met al is dit een onjuiste en misleidende weergave van de feiten. Ik kan me voorstellen dat het een controlerende autoriteit niet direct opvalt dat hier winst is uitgekeerd. Dat zou je namelijk aan de hand van de balans en de resultatenrekening op zichzelf niet raden.' ​