Ik vind de negatieve waarde van de renteswaps in het algeheel ook minder van belang. Of je nu een lening met een vaste rente neemt of een renteswap. Je kan in beide situaties niet zonder verrekening van de huidige rente van het product af. En dat is ook terecht. Je hebt zelf de keuze gemaakt om de rente te fixeren en als je tussentijds wil uitstappen dan kan dit geld kosten.
Het probleem van de negatieve waarde bij de renteswap is in de media vaak het probleem, bij de klanten hoor je veel meer de klacht dat zij tussentijds liquiditeitsopslagverhogingen hebben moeten betalen terwijl ze dachten dat ze de rente hadden gefixeerd. Dit probleem wordt echter weer zwaar onderschat. Dit is geen probleem van de renteswap, dit is een probleem van de lening met een variabele rente, ongeacht of er een renteswap bij is afgesloten. Banken mogen gewoon niet die opslag tussentijds verhogen omdat je bij het afsluiten al de liquiditeitsopslag hebt betaald die behoort bij de looptijd van de financiering. Dat is gewoon onrechtmatig, ongeacht wat er in de voorwaarden staat. Op dat gebied hangt er gewoon een miljardenrisico boven de markt voor banken. Ik hoor nog maar weinig over de verhogingen, want de focus ligt helemaal op de renteswap. De advocaten zien rook, maar waar de brand is ontgaat ze helaas.
Je punt mbt de rechtzaken over renteswaps lijkt mij een verkeerde insteek van de advocaten. Je moet namelijk de volgende vragen stellen:
1) is het product geschikt voor mijn klant?
2) is mijn klant goed geadviseerd over de werking en risico's van de renteswap?
Waar de advocaten beginnen met vraag 2, slaan ze vraag 1 over. Als je vraag 1 met nee kan beantwoorden dan is vraag 2 niet meer van belang. Een renteswap is alleen geschikt voor partijen die explicitiet aangeven een renteswap te willen afsluiten (vaak omdat ze flexibiliteit willen hebben in switchen rentetype). Jij stelt dat de renteswap voornamelijk is verkocht op lopende financieringen met een variabele rente waar tussentijds dmv

"Er zijn nog weinig rechtszaken geweest waarbij er uitspraak is gedaan door de rechter over de advisering omtrent derivaten. Uit de jurisprudentie die er wel is blijkt mijn inziens niet dat er een bijzondere zorgplicht is, geldend voor banken, bij de advisering inzake rentederivaten'.

Zie de rechtspraak gisteren:
http://www.nu.nl/economie/3741177/rabobank-beboet-afsluiten-renteswap.html

Stel je besluit om toch een renteswap af te sluiten, dan moet je niet spelen met de rentebasis. Dus als de lening met vaste rente de 30/360 regel kent dan doe je dit ook bij de swap. Als je bij de bij de swap overstapt naar ACT/360 dan moet je dit ook bij de lening doen. Dat mag nooit een beweegreden zijn om voor de renteswap te kiezen.Bovendien moet je bij de IRS tarieven ook goed kijken welke euribor er tegenover staat. 5 jaars IRS tegen 6 mnds is niet hetzelfde als de 5 jaars IRS tegen 3 mnds. Dus als je een lening obv 1 mnds euribor hebt dan swap je met een IRS tegen 1 mnds en niet tegen de 3 of 6 mnds. Zie je in de praktijk ook wel voorkomen dat de euribor in de lening en IRS afwijkt.
En over ICC gesproken. In wat voor mate zijn ze onafhankelijk? Zij stellen wel dat de klant niet zomaar dit met de bank moet afsluiten maar dat ze onafhankelijk advies nodig hebben. Zij hebben dus ook baat bij de verkoop van een renteswap. Een echt onafhankelijk advies zou inhouden dat je helemaal geen renteswap afsluit maar een lening met een vaste rente.
Ik zelf zou het heel slim spelen omdat ik bv ook weet dat bij leningen met vaste rente geen rekening wordt gehouden met aflossingen. Als je die doorvoert drukt dit namelijk het tarief. Ik zou dus zelf een IRS op maat laten prijzen op mijn onderliggende lening incl. aflossingen zodat ik de juiste prijs heb. Modaliteiten op de onderliggende lening toepassen. Op moment dat ze met de prijs komen dan zeg ik " mooi tarief, dat wil ik hanteren voor de lening met de vaste rente"
Mocht je toch gebruik maken van ICC dan is wel het voordeel dat zij beter kunnen inschatten wat de bank zelf betaalt voor de prijs en wat de creditspread zou moeten zijn die klant betaalt. Zij kunnen dat namelijk beter inschatten dan de klant. Maar nogmaals, ICC moet in mijn ogen gewoon de lening met vaste rente prijzen.
Volgens mij schrijft de jongen van ICC ook wel eens hier op FTM. Misschien zou hij eens hier kunnen uitleggen waarom de renteswap als product

Hester, ik hoor vaker dat mensen leningen obv euribor bestempelen als een korte financiering en een lening met een vaste rente als een lange verplichting. Omdat banken geen lang geld kunnen aantrekken door de crisis zou een lening met variabele rente incombinatie met een renteswap een goed alternatief zijn.
Ik kan je benadrukken dat dit een foutieve conclusie is. Niet de rentelooptijd maar de liquiditeitslooptijd (looptijd lening) bepaalt hoe lang een bank geld moet aantrekken voor een perfecte hedge. Of je nu 10 jaar leent tegen een vaste rente of 10 jaar lang tegen 3 mnds euribor, de bank gaat een verplichting aan van 10 jaar en moet dus 10 jaar funding aantrekken om die perfecte hedge te bewerkstelligen. Wil klant 10 jaar vast, haalt bank 10 jaar vast uit de markt. Wil klant 10 jaar 3 mnds euribor, haalt de bank 10 jaar 3 mnds euribor uit de markt.
Dat banken dit vervolgens kort financieren heeft helemaal niks te maken met het rentetype. Vast of variabel doet er helemaal niet aan toe. De bank bepaalt zelf met welke looptijd zij dit financiert. Financier je kort dan wil je geld verdienen dmv de rentespread op de curve. Daarmee loop je echter wel renterisico en dus ook herfinancieringsrisico (die onzinnige liquiditeitsopslag die banken de klanten laten betalen). Dat noemen we het aangaan van een strategische mismatch.