FTM verdiept zich sinds 2013 de wijze waarop grote banken in Nederland vele duizenden ondernemers in het MKB met rentederivaten opzadelde. Complexe financiële producten waarvan MKB’ers niet begrepen wat voor schadelijke uitwerking ze konden hebben. Dat had voor vele ondernemers desastreuze gevolgen. FTM drong door tot de kleinste details van deze grote misstand in de financiële sector. De serie artikelen vormt ook het langst lopende dossier op FTM. Lees meer
FTM zat meer dan 3 jaar de banken op de hielen en er ligt nu een oplossing.
Banken verkochten derivaten niet alleen aan woningcorporaties als Vestia, maar ook op grote schaal aan kleine ondernemers waarvan iedereen wist dat zij een verwaarloosbare kennis hadden van complexe financiële producten. Wilden die ondernemers uit het MKB opeens zo graag derivaten als renteswaps afnemen? Nee, ze werden daar in vele gevallen toe gedwongen. Geen renteswap, geen lening, zo luidde een voornaam verkoopargument van de bankiers. Langzaam beginnen de nadelige gevolgen van deze verkooppraktijken duidelijk te worden. De rentederivaten blijken voor duizenden ondernemers het equivalent van wat de woekerpolis ooit voor consumenten waren. De grote vraag is: wat nu? Worden de banken tot de verantwoording geroepen of wordt het probleem vooruit geschoven en moeten benadeelde MKB'ers - net als woekerpolis-slachtoffers - eindeloos wachten op een halfbakken oplossing of zal de rechtspraak een vroegtijdig vonnis vellen? FTM volgt sinds 2013 deze kwestie op de voet en dringt door tot de voornaamste details. Het dossier en de lezers en experts die er in de afgelopen jaren hun bijdrage aan leverden, vormt een rijke bron aan kennis.
2
MIN
De AFM heeft het publiek jarenlang verkeerd ingelicht over wetgeving rentederivaten
4
MIN
Derivatendrama: gedupeerde particulieren, scholen en ziekenhuizen kunnen via de rechter geld terugeisen
Podcast | Hoe de AFM de banken van een onoplosbaar probleem bevrijdde
12
MIN
Hoe de AFM de banken van een onoplosbaar probleem bevrijdde
10
MIN
Schaderegeling derivatendrama: gerechtigheid voor ondernemers of ‘handjeklap met de banken’?
3
MIN
Uitspraak Hoge Raad is doorbraak voor gedupeerde ondernemers in derivatendrama
Podcast | Wettelijk beschermd tegen bancaire wanpraktijken – totdat er schade is
3
MIN
Juridische strijd tussen MKB en de banken is ‘David tegen Goliath’
11
MIN
Wettelijk beschermd tegen bancaire wanpraktijken – totdat er schade is
Podcast | De kredietcrisis van het MKB duurt voort: drieduizend ondernemers wachten nog op definitieve schadevergoeding rentederivaten
Gif rentederivaten verder verspreid in MKB dan gedacht
Banken hebben veel meer rentederivaten verkocht aan het MKB dan tot nu toe bekend was. Enkele tienduizenden bedrijven zitten opgescheept met de risicovolle producten, laat toezichthouder AFM desgevraagd weten.
Afkoopsom loopt snel in de tonnen
Waarom is het probleem zo groot? Omdat bedrijven door de gedaalde rente nauwelijks van de renteswaps afkomen. Dat zit zo: als de euriborrente daalt tot onder het niveau van de afgesproken vaste “swaprente”, krijgt de renteswap een negatieve waarde. Als een bedrijf van de swap af wil – bijvoorbeeld omdat het de onderliggende lening wil aflossen – moet het een hoge afkoopsom betalen die snel al in de honderdduizenden euro's loopt. De getallen zijn astronomisch. Financieel adviseur Patrick van Gerwen van Cadension schat op basis van de schaars beschikbare cijfers dat MKB’ers renteswaps hebben op ruim 50 miljard euro aan leningen. Als de ondernemers die derivaten in een keer zouden willen afkopen, kost dat zo’n 2,9 miljard tot 3,5 miljard euro. Als er conservatief geschat 20.000 ondernemers een rentederivaat hebben, dan gaat het gemiddeld om een afkoopsom van bijna honderdvijftigduizend euro per ondernemer.‘Banken benadrukken steeds dat het om incidentele gevallen gaat en dat het geen structureel probleem is. Maar dat is niet waar.'‘Banken benadrukken steeds dat het om incidentele gevallen gaat en dat het geen structureel probleem is. Maar dat is niet waar. Het probleem wordt continue onderschat’, zegt Van Gerwen. ‘Doordat er geen concrete bedragen worden genoemd, blijft het een vaag probleem en denkt men dat het wel meevalt.' Qua aantallen lijkt de Nederlandse situatie daarmee verdacht veel op de Britse situatie, waar banken 3,8 miljard Britse pond (4,6 miljard euro) opzij hebben gezet voor mis selling van rentederivaten in het bedrijfsleven. Onder druk van de Britse toezichthouder FSA hebben banken al 482 miljoen pond (579 miljoen euro) aan compensatie uitgekeerd aan 3400 ondernemers, omdat de bank niet zorgvuldig genoeg heeft gehandeld bij de verkoop.
Moeten banken vrezen voor een strop?
De vraag is of ook Nederlandse banken moeten vrezen voor een dergelijke strop. Van Gerwen ziet veel parallellen tussen de Britse en de Nederlandse situatie. Hij noemt het opvallend dat de Britse toezichthouder zo streng optreedt en de AFM zich ‘zo afzijdig opstelt.’ Volgens Jeroen Willems van financieel consultant ICC zal veel afhangen van het oordeel van de rechter. Veel van zijn klanten die renteswaps hebben aangeschaft volgen de ontwikkelingen volgens hem op de voet. ‘Ze willen vaak niet de eerste zijn, maar als er eenmaal een schaap over de dam is…’ Dat banken zwijgen over de swaps is niet zo gek – de potentiële aansprakelijkheid is groot. Veel ondernemers starten juridische procedures om de verkoop van hun swap aan te vechten. Vooral Rabobank heeft het vuur aan de schenen. Een vastgoedondernemer sleept de bank voor de rechter vanwege de fraude met de Euriborrente, maakte FTM vorige week bekend. Die eist dat de verkoop van de swap om die reden wordt teruggedraaid. Als hij de zaak wint, bestaat de kans dat veel meer ondernemers de gang naar de rechter maken.
Bijdragen