
Een Grexit zadelt de eurolanden ook op met een grote schuld: het mismanagen van de Griekse kwestie om de eigen blunderende banken te redden. Diep beschamend, vindt Bas Jacobs. Iedereen verliest erop en de Griekse economie 'gaat nog verder naar de gallemiezen'.
Wanneer het IMF wegloopt uit de onderhandelingen met Griekenland, wanneer de onderhandelingen tussen Griekenland en de trojka worden gestaakt, wanneer ECB-president Draghi – als een van de trojkapartners – zegt dat de bal alleen nog bij de Grieken ligt, wanneer Juncker, president van de Europese Commissie, de Griekse overheid verwijt het Griekse volk voor te liegen, wanneer IMF-hoofdeconoom Olivier Blanchard blogs gaat schrijven over hoe eurolanden en de Grieken tot een compromis moeten komen, wanneer de financiële markten onrustig beginnen te worden en rentes op perifere obligaties oplopen, wanneer Duitse politici in het openbaar speculeren over een Grexit, en wanneer de Griekse minister president Tsipras vindt dat Griekenland wordt geplunderd (‘pillage’) en vernederd, dan moeten we het ergste gaan vrezen voor Griekenland.
Verziekte verhoudingen
De Grieken weigeren na het laatste aanbod van de trojka het lage btw-tarief te verhogen en nog meer te snijden in de pensioenen. Het verschil tussen de plannen van de trojka en die van Griekenland zelf bedraagt volgens de Financial Times nog maar 2 miljard euro per jaar. Als daarover geen overeenstemming kan worden gevonden, dan kan maar een conclusie worden getrokken: de onderlinge verhoudingen zijn verziekt. Er zijn altijd grote twijfels geweest of de Grieken voldoende willen hervormen, bijvoorbeeld in het belastingstelsel, door het aanpakken van corruptie, het reorganiseren van de publieke sector, het doorbreken van de tirannie van deelbelangen op goederen- en arbeidsmarkten, enzovoorts. De Grieken hebben wel voortuitgang geboekt. Het aantal werknemers in de publieke sector is met 255.000 gedaald, oftewel een kwart. Syriza wilde bij het aantreden van de regering 15.000 van die ontslagen ambtenaren opnieuw inhuren. Griekenland had een gemiddelde, effectieve pensioenleeftijd van 62 jaar voor de pensioenhervormingen. Die is gestegen naar bijna 68 jaar. In de Doing Business studies van de Wereldbank wordt gemeten hoe gemakkelijk het is om een bedrijf te hebben (administratieve lasten, naleving contracten, kredietverlening, belastingen, handelsbarrières, faillissementen). Griekenland stond in 2010 op plek 109 in de wereld, in 2015 op plaats 61. Dat de Grieken helemaal niets zouden doen is onjuist. Maar het is nog niet genoeg om de Griekse economie weer overeind te krijgen.Nul risicoweging crediteuren
Hoe is het zover gekomen? In 2010 stonden zowel Griekenland als de eurolanden met de rug tegen de muur, nadat duidelijk werd dat de Grieken hadden gefraudeerd met de cijfers. Begrotingstekorten voor 2009 bleken begin 2010 geen 3,7 procent maar 12,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Er werd vervolgens voor ongeveer 240 miljard euro in twee grote noodpakketten aan steun verleend aan Griekenland. Dit alles onder voorwaarde van gigantische bezuinigingen en allerlei hervormingen. Dit was een kapitale blunder.Griekenland was vanaf dag één faillietGriekenland was vanaf dag één failliet. De eurolanden en het IMF hebben een failliet land geld geleend. Dat kon niet goed gaan en dat hebben we geweten. Griekenland heeft nimmer uitzicht gehad op houdbare overheidsschulden of op een draaiende economie. Waarom is dit in vredesnaam gebeurd? Waarom is de Griekse staatsschuld niet per direct gesaneerd? De enige reden is dat een Grieks faillissement roekeloze crediteuren – onze wankele Europese banken – direct in grote problemen zouden hebben gebracht. Immers, om het roekeloze leengedrag van de Grieken te financieren zijn er vele, even roekeloze crediteuren geweest. Griekse leningen waren volgens de boekhoudregels voor banken even riskant als Duitse staatsleningen (nul risicoweging).
banken waren dom of gokten domweg op de bail-outEn banken waren dom of gokten domweg op de bail-out, die er ook kwam. Zo’n 80 procent van de noodleningen is gebruikt om de crediteuren van Griekenland te betalen. Europa heeft dus vooral haar banken geholpen en nauwelijks de Grieken. En private partijen hebben als het maar even kon hun obligaties verkocht aan overheden. Pas in 2012 is eindelijk een schuldherstructurering doorgevoerd. Maar het was te laat en te weinig. Griekse schulden zijn afgeschreven ter grootte van ongeveer 50 procent van het Griekse bbp. Mede daardoor is nu ongeveer 80 procent van de Griekse staatsschuld in handen van de publieke sector, via bilaterale leningen, noodfondsleningen, IMF-leningen of de ECB (die Griekse obligaties heeft opgekocht). Griekenland werd met een ongekend bezuinigingsprogramma gedwongen een gat te graven waar het nooit meer uit zou komen. Het Griekse begrotingssaldo werd teruggedrongen van een tekort van 15,2 procent van het bbp in 2009 naar een tekort van naar schatting 0,8 procent bbp in 2015. Het primaire begrotingssaldo – belastinginkomsten minus alle overheidsuitgaven behalve de rente op de staatsschuld – vertoonde een tekort van 10,2 procent bbp in 2009 en is teruggelopen naar een verwacht overschot van 3,0 procent bbp in 2015.
zo’n fenomenale tekortreductie heb ik zelden gezienDe schattingen voor 2015 zullen ongetwijfeld te optimistisch blijken, maar zo’n fenomenale tekortreductie heb ik zelden gezien.
Staatsschuld daalt niet
Maar ondanks gigantische bezuinigingen en lastenverzwaringen, en ondanks de schuldsanering van 2012, is de uitstaande (bruto) staatsschuld helemaal niet gedaald. Die is juist gestegen van 108,8 procent van het bbpin 2008 naar 172,7 procent bbp in 2015. Alleen maar bezuinigen, lasten verhogen en te weinig hervormen heeft de Griekse economie in puin gelegd. De diepe economische depressie in Griekenland bewijst het totale failliet van het gevoerde macro-economische beleid van de eurolanden. Het Griekse nationale inkomen is sinds 2008 meer dan een kwart gekrompen. De Griekse economie komt, nadat het even was opgekrabbeld, volgens de ramingen weer tot stilstand in 2015. Ik vermoed dat Griekenland nu alweer in recessie is beland. De werkloosheid staat in 2014 op 26,5 procent en de jeugdwerkloosheid was in 2013 al opgelopen naar 58,3 procent. De lopende rekening vertoonde in 2008 een groot tekort van 14,5 bbp en dat is omgeslagen in een overschot in 2015 van 1,4 procent bbp. De arbeidskosten per eenheid product en de lonen per gewerkt uur zijn tussen 2009 en 2014 beide met 12 procent gedaald. Door een diepe economische depressie verbeterden de overheidsfinanciën helemaal niet, maar verslechterden deze juist. En als de Griekse economie de komende jaren opnieuw inzakt, staat de staatsschuld in een mum van tijd boven de 200 procent van het bbp.Overschotten nodig
Ik ben pessimistischer dan het IMF over de groeivooruitzichten voor Griekenland en daarmee van de houdbaarheid van de Griekse schulden. Het IMF is stelselmatig te optimistisch geweest met haar houdbaarheidssommen. Zie bijvoorbeeld in deze IMF-raming: de economie groeit daarin nominaal met zo’n 4 procent per jaar. Ik schat dat dit misschien wel een procentpunt lager is, zeker als hervormingen niet goed van de grond komen. (Zie hier voor meer houdbaarheidsanalyses van de Griekse overheidsschuld.) Tot aan 2020 is daarom niet een begrotingsevenwicht, maar zijn begrotingsoverschotten nodig van ongeveer 1 procent bbp per jaar om de Griekse staatsschuld te stabiliseren op ongeveer 130 procent van het bbp. De Griekse rentelasten bedragen 3,8 procent bbp in 2015. De gemiddelde rente op de Griekse leningen is daarmee maar 2,1-2,2 procent – ondanks de hoge staatsschuld van 173 procent bbp. Griekenland heeft dus tot 2020 een primair begrotingsoverschot nodig van ongeveer 5 procent bbp. De Griekse overheidsschulden zijn daarom zo goed als onhoudbaar. Misschien is het nog wel economisch mogelijk om de bestaande schulden te stabiliseren, maar de vraag is of dat politiek mogelijk is. En als de overheidsschuld zou worden teruggebracht tot 60 procent bbp, conform de begrotingsregels in het eurogebied, dan heeft Griekenland decennialang begrotingsoverschotten van ongeveer 3 procent bbp nodig. Dat is na de Tweede Wereldoorlog – met uitzondering van de wederopbouwjaren – vrijwel nergens in de Westerse wereld voorgekomen. Het IMF heeft jarenlang terecht op meer schuldherstructurering gehamerd. De eurolanden wilden en willen er alleen niet aan.Schuldenfixatie Europa
De Grieken willen niet meer nòg meer bezuinigen en verlangen een schuldverlichting. De eurolanden staan op nog meer bezuinigingen en spreken een categorisch njet uit over vermindering van de Griekse schuldenlast.De eurolanden spreken een categorisch njet uit over vermindering van de Griekse schuldenlastDeze patstelling houdt Europa vanaf het allereerste begin gevangen. En van de eurolanden moeten de Grieken in hun diepe gat blijven zitten en stug doorgaan met graven. Ik hoop en verwacht geen Grexit zolang iedereen maar zijn hoofd koel houdt. De beste, rationele, economische oplossing is de opbrengst op iedere uitgeleende euro te maximaliseren. Het belang van de eurolanden en dat van Griekenland lopen parallel. Een goede oplossing betekent dat er effectief schuldverlichting moet komen door de looptijden te verlengen en de rentevoeten te verlagen. Griekenland krijgt dan niet in naam een schuldkwijtschelding, maar wel in euro’s. Daarnaast moet de Griekse economie weer gaan groeien. Europa zou maximale politieke druk moeten zetten op economische hervormingen en haar bezuinigingsfixatie laten varen. De Grieken zullen weerstanden tegen hervormingen moeten opgeven, bijvoorbeeld bij de belastingen, de pensioenen, de corruptie, de arbeidsmarkt en de goederenmarkt. Bij een dergelijk compromis kunnen zowel de Grieken als de eurolanden met opgeheven hoofd het politieke toneel verlaten. Helaas zijn de gemoederen nu zo hoog aan het oplopen dat spelers hun koelbloedigheid en rationaliteit langzaam verliezen. Als dat gebeurt, krijgen we een reeks Greccidents: gedeeltelijke wanbetalingen en niet nakomen van gemaakte afspraken, terwijl de Grieken in de euro blijven. Deze war of attrition zal niet stoppen zolang de Grieken niet verder willen hervormen en de eurolanden hardnekkig vasthouden aan meer bezuinigingen en de schuldenlast niet willen verminderen.
Pas op Greccidents
Een aanhoudende reeks Greccidents zou kunnen uitmonden in een Grexit. Maar dat kan nog maanden duren. Ik verwacht alleen een Grexit als de ECB uiteindelijk zou besluiten om geen noodsteun meer te verlenen aan de Griekse banken (‘emergency liquidity assistance’). Dit zou kunnen gebeuren als de Grieken een reeks afspraken niet meer nakomen en (gedeeltelijk) gaan wanbetalen op leningen. Overigens hebben de Grieken daar geen groot belang bij. Ook Griekenland wordt gegijzeld door haar zwakke banken, die grote hoeveelheden Griekse obligaties op hun balans hebben staan. Als de overheid gaat wanbetalen op staatsleningen, dan komen de Griekse banken in acute problemen. Als de ECB dan zou besluiten om de banken niet meer te steunen, zou ze figuurlijk de stekker uit de Griekse economie trekken. De ECB zal dit overigens nooit doen zonder politieke goedkeuring van de eurolanden. De gevolgen voor Griekenland zijn dan niet te overzien. Eichengreen’s moeder aller crises zal worden afgeroepen over de Griekse economie. Er is nu al een gestage bankjog aan de gang, maar dat worden dan bankruns. De Griekse overheid zal worden gedwongen kapitaalbeperkingen op te leggen om de kapitaalvlucht te stoppen. En ze zal een parallelle of eigen munt moeten invoeren om haar lopende uitgaven te financieren (ambtenarensalarissen, uitkeringen, pensioenen, enzovoorts). Hoewel een herinvoering van een Griekse munt de Griekse economie in één klap concurrerend zou maken, is dit geen oplossing voor de Griekse schuldenproblematiek. Het nominale bbp in euro krimpt direct door de devaluatie. Maar de schulden van Griekenland staan in euro. Die worden dan nog onhoudbaarder. En als schulden zouden worden omgezet in nieuwe Drachmas, zal massale kapitaalvlucht optreden en w0rden alle banken, overheden, huishoudens en bedrijven afgesneden van financiering. Een financieel-juridische chaos zal ontstaan over de vraag in welke munt financiële verplichtingen moeten worden afgehandeld, in zowel bestaande als nieuwe contracten. De Griekse economische depressie zal alleen maar nog dieper worden.Dure Grexit
Bij een Grexit zal Griekenland vermoedelijk wanbetalen op alle uitstaande schulden. Dat zou de verliezen voor de belastingbetalers in Europa en het IMF maximaliseren. Die verliezen zijn groot.De eurolanden en het IMF hebben voor bijna 240 miljard aan Griekse steun verleendDe eurolanden en het IMF hebben voor bijna 240 miljard aan Griekse steun verleend. De ECB heeft voor 25 miljard aan Griekse obligaties in bezit en de Griekse centrale bank staat voor ongeveer 85 miljard in het rood bij de ECB via het Target-2 systeem. 350 miljard euro is ongeveer 3,5 procent van het Europese bbp. Dit is nog afgezien van de indirecte economische schade die zal optreden wanneer grote economische turbulentie weer terugkeert in het eurogebied. Een Grieks faillissement zal voornamelijk de publieke sectoren raken, want die zijn de belangrijkste houders van de Griekse overheids- en bankschulden. De directe effecten van een faillissement op de private sector zullen vermoedelijk beperkt zijn. Maar een gevaarlijk precedent zal worden geschapen; de euro is niet langer onomkeerbaar. Of er besmettingsgevaar naar perifere landen optreedt, is niet te zeggen. Net zo min of er weer existentiële paniek over het voortbestaan van de euro zal uitbreken, nu of in de toekomst. Maar de obligatierentes op staatschulden in perifere landen lopen wel weer op. De eurolanden en de Grieken hebben de afgelopen jaren de kans op een Grieks faillissement en economische chaos alleen maar groter gemaakt. Als Griekenland uit het eurogebied zou worden gewerkt, zien we op iedere uitgeleende euro weinig tot niets meer terug. En de Griekse economie gaat nog verder naar de gallemiezen.
81 Bijdragen
jopie1978
Ian
Peter Berben
IanKritische Gast
Peter BerbenMSM, zoals de Fabeltjeskrant van Twan Huys, veel meer negeren, natuurlijk wel af en toe volgen, maar dan alleen als huis-tuin-en-keuken nieuws, zoals het weer, praktische nationale en locale informatie en de voetbaluitslagen.
En ... weer leren voor jezelf na te denken, jezelf opvoeden, jezelf opleiden met wetenschappen die tegendraads zijn, want:
Kennis is macht, machtiger dan geld en brute kracht.
Succes ermee !
Gerrit Zeilemaker
En dan dit: "De Alleen maar bezuinigen, lasten verhogen en te weinig hervormen heeft de Griekse economie in puin gelegd." Dat betekent dus dat tijdens troikabeleid van de afgelopen vijf jaar geen aandacht aan hervormingen is gegeven of hervormingen door de door Europa zo geliefde regeringen van PASOK en NeoDemokratia zijn gesaboteerd.
Dat had er dan wel bij mogen staan.
En hier wreekt zich het feit dat Jacobs het hervormingsplan van de nieuwe regering van SIRIZA negeert, waarin wel degelijk hervormingen staan: http://www.keeptalkinggreece.com/2015/06/04/and-here-is-greeces-draft-proposal-to-creditors-with-reforms-for-72015-end-32016/
Verder schrijft Jacobs dat de "Grieken zullen weerstanden tegen hervormingen moeten opgeven, bijvoorbeeld bij de belastingen, de pensioenen, de corruptie, de arbeidsmarkt en de goederenmarkt."
Het is onzinnig om nu de BTW in Griekenland te gaan verhogen zoals door de crediteuren geeist, maar toch worden door de Griekse regering compromissen voorgesteld. Nieuwe maatregelen zijn aangekondigd en in gang gezet om belastingontduiking en smokkel tegen te gaan. Hervormingen op de arbeidsmarkt worden samen met het ILO (International Labour Organisation) ontwikkeld.
Maar het belangrijkste wat Jacobs niet vermeld is dat in Griekenland van een humanitaire crisis sprake is. De armoede is schrikbarend toegenomen, de gezondheidszorg is ingestort. Maar een zesde van de werklozen heeft nog maar een uitkering. De rest h
Kritische Gast
Gerrit ZeilemakerBas Jacobs doet in ieder geval zijn best.
De politici moeten stevig worden geblameerd. Samen met Goldman-Draghi en Neutje Juncker.
Ze moeten eerst veel dieper door het stof, en een voor een door het publiek op de mestkar met pek en veren worden gezet:
In Nederland bijvoorbeeld, de politici van de kabinetten Lubbers 1, 2, 3 t/m Rutte 2.
Gerrit Zalm, Nout Wellink, Wim Kok, Rabo-Wijffels, Jan-Kees de Rentejager, Boele Staal etc.
jopie1978
Gerrit ZeilemakerTegenlicht heeft een mooie docu over hoe het er in Argentinie aan toe ging na de bankroet. Het leven ging uiteindelijk gewoon magertjes door en er ontstond als ik het me goed herinner een soort van schaduweconomie. Volgens Michael Lewis heeft griekenland al heel lang een schaduweconomie en is deze mede een oorzaak waardoor e.e.a. allemaal heeft kunnen gebeuren (gelezen in een van zijn boeken). Ik denk daarom dat als er representatief onderzoek zou kunnen komen naar de leefomstandigheden in griekenland voor en net na de grexit, de verschillen nog best wel eens minimaal zou kunnen zijn in verhouding tot de leefomstandigheden van andere landen die ooit failliet gingen. Gelukkig ben ik natuurlijk geen griekenlandkenner, maar de informatie die ik heb gelezen roept wel veel vragen op (al is die misschien wel wat politiek gekleurd).
jefcooper
jopie1978Gast
Vanaf moment 1 was al duidelijk dat Griekenland technisch failliet was en heeft het daarom dus nooit zin gehad om een werkelijk faillissement te rekken met de verstrekking van leningen die je toch niet meer terug gaat zien.
Schande vind ik het dat de werkelijke daders die dit mede veroorzaakt hebben fluitend financieel zijn gered en nergens voor zijn gedaagd.
Doelend op Goldman Sachs die Griekse cijfers hebben opgeleukt en banken die riekenland overladen hebben met een overschot aan leningen en ondeugdelijke producten. Deze partijen hebben goed verdiend aan de deals en lozen de risico's via de ECB en het IMF uiteindelijk zo bij de Europese belastingbetaler.
http://www.spiegel.de/international/europe/greek-debt-crisis-how-goldman-sachs-helped-greece-to-mask-its-true-debt-a-676634.html
Liederlijk een laakbaar!
jefcooper
GastNiet voor niets huurde Soros zendtijd op Duitse tv om Duitsers te bezweren dat ze wel voor de Griekse schulden moeten opkomen.
De filantropie van Soros gaat niet zo ver dat hij z'n vorderingen op Griekenland wil afschrijven.
Gelukkig voor Soros zijn Brussel en Frankfurt het met hem eens.
Op onze kosten.
Ko Pernicus
Uiteraard m'n hoed diep af voor de info en de analyse.
Maar ik ga pas recht op mijn stoel zitten bij "Daarnaast moet de Griekse economie weer gaan groeien."
Nou komt HET!!!!!
1 alineaatje... :(
Hoe komt het toch dat er zo eindeloos aandacht besteed wordt aan het crisismanagen... en nauwelijk gekeken of geschreven wordt - wat kan dat land nou, welke potentie zit daar???? Ik hoop dat of Jean Wanningen, of Bas Jacobs of wie dan ook met verstand het ook daar ook 's over kan hebben.
jefcooper
Met andere woorden, de Grieken hebben niets meer te vertellen.
De EU als blamage van democratie.
Als daartegenover nu iets positiefs stond, dan kon je daar misschien nog vrede mee hebben.
Het conflict met Rusland, wat het EU imperialisme heeft opgeleverd, loochent ook al de EU propaganda dat de EU vrede oplevert.
Ik ben dus geneigd de EU te zien als een herhaling van Versailles.
Verder is Bas wat inconsequent.
Hij wijst wel Versailles als schuldige aan, maar heeft het toch over de Duitse misdaden.
Dan nog "De eurolanden hebben gefaald in hun analyse van de Griekse problemen. ".
Volgens het Verdrag van Maastricht hebben de euro landen niets te maken met de Griekse schulden.
Dus hoeven de euro landen de Griekse problemen ook niet te analyseren, dat moeten ze gewoon aan de Grieken overlaten.
otto von weiniger
Beware of Greeks Bearing Bonds: Auteur Michael Lewis
"" As it turned out, what the Greeks wanted to do, once the lights went out and they were alone in the dark with a pile of borrowed money, was turn their government into a piñata stuffed with fantastic sums and give as many citizens as possible a whack at it. In just the past decade the wage bill of the Greek public sector has doubled, in real terms—and that number doesn’t take into account the bribes collected by public officials. The average government job pays almost three times the average private-sector job. The national railroad has annual revenues of 100 million euros against an annual wage bill of 400 million, plus 300 million euros in other expenses. The average state railroad employee earns 65,000 euros a year. Twenty years ago a successful businessman turned minister of finance named Stefanos Manos pointed out that it would be cheaper to put all Greece’s rail passengers into taxicabs: it’s still true. “We have a railroad company which is bankrupt beyond comprehension,” Manos put it to me. “And yet there isn’t a single private company in Greece with that kind of average pay.” The Greek public-school system is the site of breathtaking inefficiency: one of the lowest-ranked systems in Europe, it nonetheless employs four times as many teachers per pupil as the highest-ranked, Finland’s. Greeks who send their children to public schools simply assume that they will need to hire private tutors to make sure they actually learn something. There are three government-owned defense companies: together they have billions of euros in debts, and mounting losses. The retirement age for Greek jobs classified as “arduous” is as early as 55 for men and 50 for women. As this is also the moment when the state begins to shovel out generous pensions, more than 600 Greek professions somehow managed to get themselves classified as arduous: hairdressers, radio announcers, waiters, musicians, and on and on and on. T
Watching the Wheels
WtW
Watching the WheelsHet alternatief zou immers zijn dat ze in al die landen hun kiezers moeten uitleggen dat het geld niet terug komt, dat de banken weer gered zijn en de staatsschuld definitief verhoogd door de afgegeven garanties. En dan mogen ze ook nog de economische gevolgen en mogelijke sneeuwbaleffecten afwachten.
Europa zal bakzeil halen, anders wordt de rekening veel hoger en hebben ze teveel uit te leggen. Wat een geknoei dat ze het niet meteen geregeld hebben in 2010.
Roland Horvath
De besparingen en bedrijfslasten verlagingen politiek van de EU wordt onder geen beding verlaten. Het is de wens van de Grote Multinationale Ondernemingen GMO hun bedrijfslasten te verlagen en de 99% van de EU te verarmen: Een Congo scenario: Veel grondstoffen, rijke GMO, geen koopkracht- Sociale- Zekerheid- of- democratie, wel superrijken en superarmen. Bovendien willen de superego's van het EU bestuur en het IMF geen gezichtsverlies lijden. Ze willen niet erkennen, dat Griekenland GR het met zijn weigering verder mee te werken met de besparingspolitiek van de EU, het bij het rechte eind heeft. Die politiek heeft GR geruïneerd en de groei in de hele eurozone tot nul herleid.
Die besparingen politiek is een grap van de exporterende GMO: Hun concurrentievermogen, de export en de waarde van de euro waren van belang. De interne markt telde niet mee. De EU export is amper 15% van het EU BBP. Resultaat na jaren: De export en de waarde van de euro beide gedaald door de besparingen politiek: Het gaat de hele EU maatschappij niet goed.
De volgende grap van de GMO grapjassen is het TTIP met de US. De handel van de EU met de US bedraagt amper 1% van het EU BBP. En daarvoor gaat een groot gedeelte van de sociale -, ecologische en gezondheid wetgeving op de schop. Bovendien wordt een ISDS ingevoerd want de GMO willen geld verdienen zonder te werken: Als ze zogenaamd schade oplopen door regelgeving van de overheden. Die mogen dus geen wetten meer maken. En zelfs de EU commissie geeft toe dat er veel banen zullen verloren gaan in de EU wa
Kritische Gast
Roland HorvathGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
ergo
Guest"Geef de Grieken de Olympische Spelen permanent terug".
Kritische Gast
GuestMichiel
Kritische Gastsnorca
Terwijl het antwoord zo simpel is: IJsland.
Stonecity
snorca"Een happymeal kost maar liefst 2x zoveel als in Nederland." Dat is volgens de NOS de reden om maar niet een Zwitser te moeten zijn of in Zwitserland te wonen/werken... The horror...
Kameleon
Stonecityjopie1978
Stonecityhttp://www.economist.com/content/big-mac-index/
Kritische Gast
snorcaGriekenland is een Euro-land met 320 miljard Euro schuld aan andere Euro-landen.
Bovendien heeft Griekenland veel buren, en is het land qua inwoners 20-25 groter dan IJsland.
Griekenland kan bijna niet uit de Euro, want als dat gebeurt dan versterkt dat de onderhandelingspositie van de resterende PIIGS-landen tov Duitsland.
Het Griekse drama wordt een gebed zonder eind, vrees ik.
Om terug te komen op Drs. P in een andere column op FTM over Griekenland, toevoegend aan de reis naar Omsk met de troijka:
De veerpont (Goldman Sachs) met Mario Draghi als stuurman;
Heen en weer (Dijsselbloem naar Brussel)
Heen en weer (Varoufakis naar Berlijn)
Heen en weer (Dijsselbloem naar Athene)
Heen en weer (Varoufakus naar Brussel)
Heen en weer ........ etc etc.
Op het eind: stoppen mensen, u ziet toch dat de boot .. VOL is ....( De maat is vol).
... blub, blub, blub, blub, ...
Juan
.........
"Maar een gevaarlijk precedent zal worden geschapen; de euro is niet langer onomkeerbaar".
.........
Het is maar de vraag of dit een gevaarlijk precendent is en vooral voor wie of wat dit dan gevaarlijk zou zijn. Wellicht is het, het begin van de bevrijding uit de eu/eurogevangenis, te beginnen in Griekenland.
Ik veronderstel dat nuchtere toeschouwers van het grote eurospel deze "waarheid" toch niet echt voor "waar" hebben aangenomen.
Is het ook niet logisch, dat niet-logische constructies vanzelf, vroeg of laat, met of zonder geweld, weer vervallen tot logische constructies.
De stelling dat de euro "onomkeerbaar" zou zijn, is toch vooral een verzinsel van gevaarlijke politieke bellenblazers (of liever:parvenu’s), die het nodig vonden, zonder rechtstreekse toestemming van de bevolking, toe te werken naar de oprichting van het 4e 1000-Jahre Reich.
Ondertussen zitten deze anti-democratische, burgerhatende parvenu’s in alle geledingen van de politiek, msm, het internationale bedrijfsleven en zombie banken. Vanuit het Berlaymont kasteel feliciteert en fêteert men vooral elkaar en wordt de Europese bevolking gegijzeld, gekneveld, gechanteerd en uitgeknepen met hun zg. "Europese waarden" cq. "democratische
vredesproject". Walgelijk en Misdadig !
Voor de rest, geen opmerkingen, Bas.
Allemaal een prettige dag, verder.
jefcooper
JuanJe ziet de anti EU partijen overal terrein winnen, net ook in Denemarken.
EricSmit
JuanGroet,
Eric
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
snorca
GuestDan je argument. Dat komt er in het kort op neer dat Griekenland de euro voert dus dat de euro Griekenland moet redden. Dat gaat dan lekker de afgelopen 5 jaar. Syriza snapt dat deze schuld-op-schuld weg heilloos is en dus willen ze ervanaf, zoals IJsland ervanaf is gekomen.
IJsland heeft overigens wel geld gedrukt, wat ze konden omdat ze autonoom waren.
Wat lenen in buitenlandse valuta betreft, de gein is nou juist dat ze dat nauwelijks hebben gedaan. En wat devalueren betreft, dat zou Griekenland wel willen maar dat kan niet, want euro.
En die IJslandse banken dan, die niet gered zijn? Dat is juist mooi, de schuld werd daar gelegd waar ie thuishoorde, bij de banken en haar aandeelhouders en bij de crediteuren.
Van je 70% fin dienstverlening verhaal klopt geen hout. Jij gebruikt waarschijnlijk het CIA handboek en die reppen over 70% dienstverlening, niet 70% financiële dienstverlening. Zij reppen ook over agricultuur 5% (incl fisheries), waar andere bronnen dat op 20% zetten (incl toeleveranciers). Hoe dan ook, jouw cijfer klopt niet en is daarnaast besides the point.
Dan nog ff over dat ze armer zijn dan voor de crisis. Ja, maar dat zijn Nederlanders ook, en Grieken ook, en Belgen ook, en Spanjaarden ook. IJslanders zijn in ieder geval gelukkiger.
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Stonecity
GuestWatching the Wheels
Stonecityjefcooper
Watching the WheelsVan een Nederlandse minister verwacht ik dat hij de belangen van Nederlanders op de eerste plaats zet.
EricSmit
StonecityStonecity
EricSmitWatching the Wheels
GuestDe nieuwe eurogroepvoorzitter heeft de gewenste ervaring met het failliet laten gaan van instanties, dus is beter geschikt voor zijn Amerikaanse bazen.
In 2006, Luis de Guindos was appointed advisor for Lehman Brothers in Europe[5][6] and director of its subsidiary bank in Spain and Portugal, where he remained until the collapse and declaration of bankruptcy of the latter in 2008.
jefcooper
Watching the Wheelsdicko
Watching the WheelsAls leverancier van de Eurogroep voorzitter zal Spanje minder snel geneigd zijn een eventueel Grieks voorbeeld te volgen.
En met een Spanjool als voorzitter, zal de Eurogroep vermoedelijk Spanje minder stevig benaderen dan het Griekenland heeft gedaan.
Watching the Wheels
GuestGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
snorca
GuestAlsof een gezin met 2 kinderen makkelijker failliet kan gaan dan een gezin met 5 kinderen.
En geluk is vrij makkelijk definieerbaar. Dat gaat aan de hand van vragen, die worden beantwoord. Daarom kun je er onderzoek naar doen en dat wordt dan ook elk jaar gedaan.
Ik snap jouw manier van argumenteren niet zo goed. Je roep aantoonbaar onjuiste dingen, trekt secundaire zaken naar de voorgrond en vervolgens in twijfel, en probeert een rookgordijn te leggen voor de enig juiste conclusie, namelijk dat Griekenland uit de euro beter is voor zowel dat land als de eurolanden.
Cigma
snorcaGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
snorca
GuestIk denk dat er bij jou iets anders speelt, jij bent even eurofiel als ik eurohatend ben.
Kwam dit van je tegen:
Frankrijk zal uiteindelijk de doorslag geven en de Grieken binnenboord houden. Tot meer gezag van Frankrijk en een gevoelige nederlaag voor Merkels en Schaübles Duitsland. Hopelijk het begin van een Frans, Italiaans en Grieks tijdperk in Europa, en de geleidelijke teloorgang van het Duitse, Britse en Nederlandse, van origine angelsaksische, asociale, neo-liberalisme. Cameron kan alvast zijn Brexit-biezen gaan pakken en zijn London City zich opmaken voor een, niet zo, 'splendid isolation', en o.a. een onafhankelijk Schotland als nieuw, meer positief lid van de EU.
Hè ja, een Frans-Italiaans-Grieks tijdperk in Europa, daar zaten we nou echt op te wachten.
jefcooper
GuestGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
snorca
GuestIs dit een klassiek gevalletje links lullen, rechts zakken vullen?
Molenaer
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
snorca
GuestWat ik wel vreemd vind is dat jij, als RA in ruste die veel twittert over allerhande financiële zaken (die dus meetbaar zijn), nu ff snel de gini afserveert, zoals je daarnet ook die geluk-onderzoeken afserveerde.
Is iets alleen meetbaar als het past in je theorie? En moet die theorie dan Frans-Italiaans-Grieks zijn, qua welvaart-verdeling? Waarbij het niet uitmaakt hoe de bevolking z.e.l.f. de mate van geluk rapporteert, maar staats-organen dat voor hen doen?
harry
GuestTrinus de Vries
Cigma
Een ding ontgaat me altijd, waarom uitdrukken tov het bbp. Ik vind het veel interessanter om te weten hoe hoog de schuld is tov van het staatsinkomen.
Bijvoorbeeld:
Greece: Staats inkomen $ 119mrd Schuld $ 496mrd Rating: CCC (4,17x) vind ik flink..
USA : Staats inkomen $ 3.029m Schuld $ 18.272m Rating AAA (6,0x) kan dat?
Zover ik weet heeft de USA de hoogste staatsschuld tov van het staatsinkomen maar ook de hoogste creditrating (natuurlijk in de geschiedenis heeft usa bewezen dat..).
Bij de USA is de rating uitgedrukt in bbp geloof ik 99% maar de enige manier om dit dan ook te gebruiken is om de belastingen te verdubbelen.. (en dat heeft natuurlijk geen effect op de economie of zo)
En dan nu 200 landen met een lagere staatsschuld in %bbp en tov het staatsinkomen met een lagere creditrating.... leg es uit?
Kritische Gast
De Grieken gaan Grailliet (failliet gaan en de schuldeisers de Middellandse zee intrekken en onbeperkt noodkrediet krijgen uit Brussel en Frankfurt). Ze gaan uit de Euro, maar toch weer niet.
En het Euro-mismanagement zal ongetwijfeld voortgezet worden met een Grail-Out (een bail-out, maar dan op zijn Grieks).
Goldman-Draghi vindt het allemaal best, het mismanagement is de basis van zijn carrière.
bps
Dat had niet zo -en niet zover- hoeven zijn als Griekenland de €uro niet had kunnen aannemen van de EU.
Solonechope
Hoe moet Europa hervormingen afdwingen zonder drukmiddel? Geen oplossing.
Hoe is het mogelijk dat volstrekt autonome en ondemocratische ECB via Ela de Griekse banken in de lucht houdt onder het mom van kredietwaardige onderpanden.
Hoe is het mogelijk dat het Europese volk niet snapt dat met name Duitse en Franse banken met ONS geld zijn gered?
Viva Podemos.
Leendert
Voila!
De feiten zijn:
1) Dat Griekenland en aantal andere Zuid-Europese landen samen met Noord-Europese landen in een muntunie zijn gezet is gewoonweg kolderieke, megalomane onzin uit de jaren '90.
2) In 2010 werd deze megalomane onzin door de markten ontmaskerd en als de markten hun werk hadden kunnen afmaken dan was de eurozone op zijn minst een stuk kleiner geworden, hadden de private beleggers (waaronder banken (en dus niet alleen maar banken)) hun verlies moeten nemen, en was daarmee 'en passant' een sanering van de Europese bankensector bewerkstelligd.
3) In plaats daarvan hebben de autoriteiten, aangemoedigd door corporate lobbyisten (al dan niet maskerend als professor), vanaf 2010 van de gelegenheid gebruik gemaakt om allerlei verregaande bail-out constructies op te tuigen die ons impliciet alleen maar verlies aan soevereiniteit en meer blootstelling aan periferie-landen heeft opgeleverd. Dit terwijl de Draghi-gang die in 2011 de macht greep bij de ECB hun kans schoon zag om beleid te organiseren dat 'heel toevallig' vermogensprijzen de lucht in doet gaan en 'heel toevallig' de spaarrekeningen van burgers plundert. "Baat het niet, dan schaadt het niet" zou een doorsnee (en voor de bühne met Pikketty dwepende) economie professor ongetwijfeld zeggen (je moet tenslotte met je tijd meegaan, nietwaar?). Maar, je moet wel haast een blind paard zijn om niet te zien dat we hier te maken hebben met georganiseerde diefstal op extreem grote schaal en doelbewuste sabotage van de democratische natiestaat ten faveure van een ongenaakbare oligarchie.
Iedereen die zijn gezond verstand gebruikt zou concluderen dat zelfs na 5 jaar ellende 1) Griekenland liever vandaag dan morgen uit de eurozone moet, 2) schul
kassenbouwer
Voila!todelidoki
Dat wij per euroburger er 3000 euro lichter door zij geworden en dat de banken weer voor de 2de keer gered zijn(daAR MAG WEL EEN BEDANKJE VOOR AF?) en dat de politiek door de bankiers en multinational( deze heeft intussen al zijn euro's uit Griekenland verhuisd en wordt met dit faillissement van G nog rijker)
Welke les kunnen we hieruit leren?
Juist:
1)BaNKEN ONDER CURATELE
2)MULTINATIONALS OPDRAGEN dit VERLIES TE COMPENSEREN
3)EEDPLICHT VOOR BANKEN EN POLITICI(dat deze nooit en te never mogen lobbyen voor de MULTINATIONALS )
4) Staatscontrrole op banken en multinationals
Harry
Argentinië liet in 2002 zien dat het loslaten van de doller, gecombineerd met een default, inderdaad resulteerde in chaos, maar na 1 a 2 jaar begon de economie jarenlang met 8% te groeien en de werkeloosheid daalde van 22 naar 10%. Helaas kwamen er toen allerlei regeringen die het geld wat tot de plinten kwam begon uit te delen, waardoor Argentinië nu weer in de problemen zit.
Hans Werner Sinn legde uit dat het slechts denkbare scenario is, schuldkwijtschelding en in de eurozone blijven. Want dan hebben de Grieken geen perspectief op groei en blijven ze tot in alle eeuwigheden afhankelijk van hulp.
Bob Lagaaij
Gerkhard Reindsen
Hebben ook geen cent te makken,maar die landen moesten toch zo nodig
En Brussel had stront in de ogen,kom maar oostbloklanden,gaan we Putin pesten
Maar ik denk dat Putin op den duur de lachende derde wordt
En die ophitser en provocateur aan de andere kant van de plas,moet zijn snuffel houden,en zich niet met Europa bemoeien
Laat hji eerst maar zorgen dat zijn eigen volk wat te eten heeft
http://www.gewoon-nieuws.nl/2014/04/honger-neemt-epidemische-vorm-aan-in-de-verenigde-staten/#.VYTxXvntmkr
En wie betaald de gewone burger.
Dus stop met Brussel en weg met die beterweters/zakkenvullers
Arthur
Dit is onjuist. Griekenland heeft niet gefraudeerd met de cijfers. De cijfers werden op een andere manier gepresenteerd met hulp van de Amerikaanse bank Goldman Sachs. Vervolgens oordeelde Eurostat dat de cijfers rechtmatig waren en dat er geen regels overtreden werden. Zodoende kon Griekenland toetreden tot de EU. Voor het hele verhaal en wat Goldman Sachs aan Griekenland verkocht: http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2011-2012/Goldman-Sachs-en-de-vernietiging-van-Griekenland.html
Ook interessant om te zien wat de huidige minister van economische zaken van Griekenland (in de docu nog hoogleraar) zegt over Goldman Sachs
Kritische Gast
ArthurEn Goldman-Draghi wordt hiervoor beloond en het domme Euro-volk snapt er nog niks van.
Leendert
Kritische GastKritische Gast
LeendertDat is allemaal wel zo politiek correct.
Dat wil men de "enigszins geinteresseerde onderzoeker" doen laten geloven.
Nee, ik heb helaas te veel bancaire en historische ervaring om te beseffen dat er (o.a. via Goldman Sachs) al een veelvoud van die 360 miljard Euro is weggesluisd, onder andere ook bij ons Nederlanders. Geen hond die dat in de gaten heeft.
Niet officieel natuurlijk, wel feitelijk.
Goldman Sachs is slechts een forefront voor iets heel anders, zij spelen hier de rol van de bad guy. net zoals toen destijds met Arthur Andersen tijdens de Enron/accountancy crisis van 2002.
En het gedonder om Griekenland gaat om veel meer dan alleen die 360 miljard, en niet alleen om geld of prestige. Griekenland is daarvoor ideaal als rookgordijn door hun slechte informatie-infrastructuur en hun strategische ligging.
Het is verschrikkelijk om te moeten constateren hoe naief en goedgelovend men (ook in de financiele sector) hier kan zijn, ondanks alle welgemeende goede bedoelingen van auteurs.
Leendert
Kritische GastKritische Gast
LeendertIk wou dat ik zo mooi kon schrijven als u. Ja, over die Rabo-Wijffels zal nog wel eens een heel boekje over moeten worden opengedaan, zie ook elders op FTM een artikel over de Rabobank.
U bent alleen wel erg streng voor de Grieken, de gewone Griek kan er toch niets aan doen dat hij de Euro opgedrongen heeft gekregen ?
En fin, bedankt voor uw treffende reactie.
Leendert
Kritische GastKritische Gast
LeendertZeker, het Griekse gedonder heeft kunnen ontstaan uit het gedrocht van mismanagement-corporatisme zoals wij dat onderhand in Nederland nu al te goed beginnen te beseffen, met steeds meer gewone mensen die in de gaten krijgen dat de ons-kent-ons-en-dekt-ons-graai-cultuur een fout design is, het is immers arm aan ethiek en verantwoordelijkheids-logica.
Weet u, al die managementadviesbureau's en hun theorie-stokpaardjes, zijn er zeker ook voor een niet gering deel voor medeverantwoordelijk.
Zo'n Tineke Brandnetelbos zal, bij al die Megaproject-fiasco's die u noemt, natuurlijk helemaal gaar zijn geconsulteerd door de narren van bijvoorbeeld Twijnstra Knudde, waar zij dingen kreeg te horen als "stuurgroep", "draagvlak", "privatiseringsslag", "second opinion", "haalbaarheid", "marktwerking", "benchmarking" en meer van dít soort vage niet concrete narren-terminologie, waar niet-zo-bijster-snuggere opdrachtgevers nou eenmaal met handen en voeten aan zijn gebonden, om maar geen politiek gezichtverlies te hoeven leiden.
Het gevolg van zo'n afschuif-cultuurtje is dat mensen automatisch omhoog mogen en zelfs moeten vallen, zonder ook maar iets gepresteerd te hebben, d.w.z. stuurloos en niet gehinderd door enige kennis van zaken, besluiten mogen nemen in alle stuurgroepen.
Het geval van onze Jan-Kees de Rentejager en zijn TV-genieke Griekse "mission statement" is ook zo'n voorbeeld van totaal-de-weg-kwijt-waanzin op een Ministerie, stuurloos, vooringenomen, onaantastbaar en voorgebakken door de externe goed-declarerende consultants en medicijnmannen van Twijnstra Knudde, Boston Conman Groep en de McKinsey-Bluf-Bral & Blunder Adviesgroep. Ook onze Jan-Kees overkwam het na zijn Ministerschap, dat de Wetten van de Zwaartekracht door de magie van deze consultancy-tovenaars niet meer op zijn persoon van toepassing waren. Jan-Kees, toch bepaald geen fysiek lichtgewicht, viel spontaan omhoog en kwa
Leendert
Kritische GastKritische Gast
Leendertpieter jongejan
Leendertpeter klein
'Tot aan 2020 is daarom niet een begrotingsevenwicht, maar zijn begrotingsoverschotten nodig van ongeveer 1 procent bbp per jaar om de Griekse staatsschuld te stabiliseren op ongeveer 130 procent van het bbp. De Griekse rentelasten bedragen 3,8 procent bbp in 2015. De gemiddelde rente op de Griekse leningen is daarmee maar 2,1-2,2 procent – ondanks de hoge staatsschuld van 173 procent bbp. Griekenland heeft dus tot 2020 een primair begrotingsoverschot nodig van ongeveer 5 procent bbp.'
Wat is het nou? 130% of 172,7/173 %?
1% of 5% overschot?
pieter jongejan
De harde werkelijkheid is dat de belangen van Nederland met zijn kapitaaldekkingsstelsel volledig haaks staan op de belangen van de overige eurolanden, die voor hun pensioenen een omslagstelsel hanteren. Nederlanders hebben belang bij een hogere reële rente van 2,5 à 3% en een lage inflatie van 0 à 1%. De eurolanden met te hoge schulden zoals Frankrijk (67 miljoen inwoners), Italië (60 miljoen inwoners), Spanje (45 miljoen inwoners), België (10 miljoen inwoners) hebben daarentegen belang bij een negatieve lange reële rente en een hoge inflatie. Krugman en de Franse financiële elite pleiten zelfs voor een inflatie van 4%. Het binnenboord houden van Griekenland betekent dat de deur in de richting van meer schuldcreatie en meer inflatie wijd open wordt gezet. De volgende stap is dat Brussel naar één Europees pensioen toe wil. Dan gaan de Noord-Europeanen automatisch de pensioenen van de Zuid-Europeanen betalen. De Griekse koopvaardij is de grootste ter wereld (groter dan de Japanse), maar in de cijfers van het BBP is dit niet terug te vinden. De Griekse reders (Onassis en consorten) betalen vrijwel geen cent belasting. Daarom kan ik me niet voorstellen dat er straks nog een Griek, Italiaan of Spanjaard te vinden is die een tweede termijn voor Dijsselbloem zal steunen. Nederland mag straks kiezen tussen financieel geslacht worden door de andere eurolanden of uit de euro treden.
Het beste alternatief is om de Griekse economie op korte termijn weer concurrerend te maken door de Griekse schulden voor 70% kwijt te schelden en tegelijkertijd de Griekse munt met meer dan 30% te devalueren en de reële rente tot 3% te verhogen. Blijven deze maatregelen uit dan zal Griekenland jaar in jaar uit met een stagnerende econo
Kritische Gast
pieter jongejanOver demografie: de realiteit is nog veel erger, wie gaat bijv. de Duitse tijdbom betalen ?
Straks gaan veel hoogopgeleide Duitse ingenieurs en Herren Doktor met pensioen en die kun je niet zomaar vervangen, gezien hun niveau, managementfuncties, innovatievermogen en punktlichkeit.
Dit wordt een ramp voor de Duitse economie met een concurrentiepositie die het moet hebben van hoogwaardige technologische ontwikkeling en hun no-nonsense cultuur in leiding geven.
Ik kan me niet voorstellen dat Aziaten dit kunnen overnemen, afgezien van Japan, maar ook dat land staat er demografisch slecht voor.
De groei van de welvaart wordt komende tijd beslist in de technische vooruitgang.
Het enige land dat hierin leidend wordt, is de USA. De dollar gaat voorlopig echt niet vallen.
pieter jongejan
Kritische GastVincent