
Minister Schouten tijdens een debat over dieren in de veehouderij, september 2019 © ANP / Koen van Weel
Grote agro-spelers zijn struikelblok naar kringlooplandbouw
Het is hoog tijd dat we onze blik op de voedselketen verbreden en verder kijken dan de tegenstelling burger-boer en stad-platteland, die het debat over de stikstofcrisis al sinds oktober in onze greep houdt. Herman Lelieveldt wijst erop dat de meeste boeren klem zitten tussen toeleveranciers en afnemers.
Boer Bert uit Kamerik had een idee. Hij was laaiend enthousiast over de manier waarop zijn vrijgevochten Amerikaanse collega Joel Salatin de circulaire landbouw in praktijk brengt. Salatin bedacht mobiele kippenrennen, zodat de kippen achter de koeien aan het land bewerken en zo hun eieren klimaatneutraal kunnen leggen. Dus bouwde Bert een eigen mobiele Kippenwagen en begon met het leveren van eieren aan een hotel in de buurt en mensen in de omgeving. De kringloop in optima forma, precies zoals minister Schouten het graag ziet.
Maar Bert kreeg bezoek van van de NCAE, de Nederlandse Controle Autoriteit Eieren. Die kwam er achter dat Bert verzuimde zijn eieren te stempelen, en erger: hij had ze niet op maat gesorteerd. Klanten vonden het wel leuk om zo af en toe een wat groter ei met een dubbele dooier in hun doosje te hebben. Maar de regelgever houdt daar niet van: Bert moet sorteren, want hij levert ook aan de horeca en wie dat doet, komt niet in aanmerking voor een vrijstelling. En zo bemoeilijken de regels die stammen uit het tijdperk van de schaalvergroting en een steeds grotere afstand tussen burger en boer, de omslag naar een kleinschaliger landbouw.
Bert deed zijn verhaal twee weken geleden tijdens een studiedag over natuurinclusieve landbouw. Hij kreeg van de organisatie de ruimte om zijn illegale doosje eieren aan Carola Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, aan te bieden. Schouten was niet zo onder de indruk van het geklaag over de regels, want er was immers een uitzonderingsmogelijkheid en het aanvragen van een vrijstelling kost niet meer dan vijf minuten. Dat zou de omslag naar de kringlooplandbouw dus niet in de wielen moeten rijden.
Nee, wat de omslag echt moeilijk maakt, zo bleek die dag, is de mogelijkheid om een fatsoenlijke boterham over te houden aan het werk als boer. In de systeemwereld van de Haagse departementen heet dat ‘verdienvermogen’. Het valt te prijzen dat Schouten dat probleem onder ogen heeft gezien en een heuse taskforce aan het werk heeft gezet om te zien hoe de omslag naar kringlooplandbouw ook financieel aantrekkelijk is. Die commissie bracht op een ongelukkig tijdstip haar rapport uit: begin oktober, toen de boeren het Malieveld en de week daarop de provinciehuizen plat liepen.
"Nederland wordt gegijzeld door een klein aantal grote spelers in de agro-food industrie"
Maar de boodschap van de taskforce is belangrijk en wordt het best samengevat door deze lelijke zin uit de samenvatting: ‘Er bestaat een dubbel ongelijk speelveld voor Nederlandse kringlooplandbouw zolang negatieve effecten van traditionele landbouw niet beprijsd zijn en zolang er minder strikte eisen gelden in het buitenland.’
Alle ellende komt in die ene zin samen. Anders gaan boeren is duurder dan traditioneel boeren, al helemaal wanneer je ook nog eens je meeste productie over de grens moet zien kwijt te raken. Maar dat is precies de situatie waarin de meeste boeren zich nu bevinden. Het gaat er met andere woorden niet om de Nederlandse consument te overtuigen, maar de Duitse. Tenminste, als je gelooft dat het echt de betalingsbereidheid van de consument is die de sleutel vormt naar een beter verdienvermogen.
Maar het wordt hoog tijd dat we onze blik op de voedselketen verbreden en verder kijken dan de tegenstelling burger-boer en stad-platteland die het debat over de stikstofcrisis al sinds oktober in onze greep houdt. Iemand die dat al langere tijd doet is de Groningse hoogleraar ecologie Han Olff. Op het congres zei hij het klip en klaar: ‘Nederland wordt gegijzeld door een klein aantal grote spelers in de agro-food industrie.’ De begeleidende slide liet de namen zien van de grote toeleveranciers en afnemers in de ketens, zoals aardappelverwerker Avebe, vleesverwerker Van Drie Groep en kipgigant Plukon. Olff merkte terecht op dat de belangen van de boeren en hun afnemers niet parallel lopen. De boer wil zo veel mogelijk marge en dat kan betekenen dat hij juist minder produceert. Maar de toeleveranciers en de verwerkers willen volume: dat drukt de prijs en is efficiënt.
Wie de blik op de grote spelers richt, moet ook kritisch kijken naar alle verdienmodellen die nu voor de boer worden bedacht
En zo is het in het debat over de toekomst van de landbouw onvermijdelijk om de blik te richten op die grote spelers. Het rapport van de Taskforce geeft mooie plaatjes die laten zien hoe je, bijvoorbeeld als moederdierhouder, klem zit in het treintje tussen toeleverancier en afnemer. Ik sprak laatst zo iemand en hij vertelde dat zijn afnemer hem voorschrijft bij welke leverancier hij zijn voer moet inkopen. Al scheelt dat maar 1 cent per kilo: met de hoeveelheden voer die zo’n bedrijf verstouwt, kan dat het verschil zijn tussen winst en verlies.
Het is geen toeval dat juist deze grote spelers royaal bijdroegen aan de financiering van het boerenprotest. Dit zijn tevens de spelers die blijven inzetten op technische oplossingen van het stikstofprobleem, zoals speciaal krachtvoer. Maar voor de boer en voor de natuur is het veel beter als er eenvoudigweg minder krachtvoer gebruikt wordt. Dat is echter een boodschap die de toeleveranciers niet willen horen, want die kost ze omzet.
Wie de blik richt op deze grote spelers, moet ook kritisch kijken naar alle verdienmodellen die nu voor de boer worden bedacht. Inmiddels zijn er complete concepten met natuurinclusieve KPI’s (Key Performance Indicators), die de boer moeten aanzetten het milieu minder zwaar te belasten. Allemaal leuk en aardig, maar leggen we zo het probleem niet veel te eenzijdig bij de boer neer? Waar halen deze eenpitters – want dat zijn ze vaak – de mens- en denkkracht vandaan om al deze indicatoren mee te nemen in hun bedrijfsvoering, of om een boerderijwinkel te starten, producten op eigen erf te verwerken en een leuke website te bouwen en onderhouden?
Wie echt vooruit wil met het debat over de toekomst van de landbouw, moet zijn blik verbreden en erkennen dat de belabberde financiële positie van de meeste boeren het grootste struikelblok is bij het overschakelen naar de kringlooplandbouw. De boeren kunnen alleen in beweging komen wanneer de grote spelers dat ook doen, en hen zo de lucht en de ruimte geven om meer marge te maken met minder druk op klimaat en milieu. Alleen dan heeft Boer Bert genoeg tijd om zijn eitjes eerst nog even te sorteren voordat hij ze bij de kroeg aflevert.
52 Bijdragen
Marla Singer 7
Wat als de boeren samen coöperaties gaan gebruiken zodat de afnemers zaken moeten doen met die coöperaties i.p.v. de losse boeren tegen elkaar uit te spelen. Kunnen ze ook nog groot in- en verkopen. Of elkaar helpen met het omvormen van het boerenbedrijf zodat ze meer richting een kringloop kunnen gaan boeren.
Beter voor het milieu, kwaliteit van producten en continuïteit de boeren zelf. Alles wat tussen de boer en de consument zit neemt toch wel haar marges want die willen ook blijven bestaan. Of de consument die meerprijs dan kan of wil gaan opbrengen?
Jan Ooms 10
Marla SingerVanaf de jaren 80 zijn heel veel coöperaties verkocht aan- of opgegaan in grote bedrijven als Friesland Campina. De boeren hebben daar indertijd 'bewust' voor gekozen op basis van mooie beloftes over megawinsten en een flinke bonus bij die verkoop.
Je kunt het vergelijken met de CAI-systemen die door gemeentes aan Ziggo en andere aanbieders zijn verkocht. Ze leveren eenmaal een prachtige winst op, maar daarna krijgt de gemeente geen cent meer en gaan de abonnees véél meer voor hun abonnement betalen.
Nu er slechts een paar 'Friesland Campina's' over zijn heeft de individuele boer niets meer te vertellen en zal zich nog weleens achter de oren krabben over de verkoop destijds.
Een zekere kortzichtigheid (veel winst op korte termijn, maar lange termijn visie ontbreekt) is ook een boer kennelijk niet vreemd.
Voorbeeld: Het melkquotum werd afgeschaft en de nieuwe (mega)stallen schoten als paddestoelen uit de grond. Het gevolg: een enorm melk-en mestoverschot. Een beetje ondernemer met kennis van de markt waarbinnen hij onderneemt kan dit redelijkerwijs zien aankomen. Want, Friesland Campina bepaalt de prijs. Maar omdat ze vrijwel als monopolist kan opereren én heel veel melk krijgt aangeleverd, kan ze ook een (veel te) lage prijs geven. De boer komt 2 x in de problemen; zijn pas gebouwde stal levert te weinig op én er wordt ook nog eens veel teveel mest geproduceerd waarvoor hij allerlei maatregelen krijgt opgelegd.
Alle coöperatieve belangen die destijds zijn verkwanseld voor 'snel geld' wreken zich nu met 'boeren in het nauw', een jarenlang veel te lakse overheid die zich nu geen raad weet met alle milieuproblematiek en een paar 'Friesland-Campina's' die zich de spreekwoordelijke ballen uit de broek lachen en de hele landbouw en veehouderijsector, incl. overheid, in hun neo-liberale zak hebben!
Niek Jansen 9
Jan OomsEn dan gaat de multinational Friesland Campina het ook nog oneerlijk spelen door prijsafspraken te maken met de concurrenten, waarmee de consument opgelicht wordt en meer moet betalen.
In China kreeg het concern daarvoor een kartel boete van € 6 miljoen, wat uiteraard kattenpis is voor Friesland Campina.
Overigens wordt de macht van multinationals aanzienlijk versterkt door het sluiten van ( bilaterale) vrijhandelsverdragen en de discussie dient daarnaar uitgebreid te worden.
Hoe is het trouwens met de stemming in de Eerste Kamer over het CETA vrijhandelsverdrag tussen Canada en de EU?
Jan Smid 8
Jan OomsMaartenH 10
Marco Roepers 6
MaartenHNico Janssen 7
Marco RoepersMaartenH 10
Nico JanssenDaniel Lopes 1
Marco RoepersMaartenH 10
Marco RoepersDe ouderwetse coöperaties zijn verticaal georganiseerd, dus inclusief verwerking en verkoop van producten. Je kunt ook denken aan een verkoopcoöperatie, je producten gezamenlijk op de markt brengen. Dat lijkt mij eenvoudiger en ook effectief als tegenmacht tegen de inkoop door grote partijen.
Als de oude coöperaties niet meer bevallen, neem ik aan dat je als boer er uit kunt stappen. Alleen moet er dan wel een alternatief zijn.
Roland Horvath 7
Daarmee vergeleken zal de hongerwinter van 1944-1945 een gezondheidskuur blijken te zijn geweest.
Overigens de mest blijft hier. De producten, vlees, melk, eieren, gaan vooral naar het buitenland niet alleen naar Duitsland, China is ook afnemer.
Ieder land moet zelf zijn voedsel produceren als het daar de ruimte voor heeft. Globaal en lokaal.
De schaalvergroting van de boerderijen maakt de landbouw onstabiel. De hele landbouw gaat er aan kapot. De overheid, die door en door corrupt is, en niets meer betekent dat te fungeren als knecht van het grootkapitaal, heeft nooit maatregels genomen om de landbouw duurzaam te maken en te houden. Een land als Zwitserland CH heeft wel de noodzaak daartoe ingezien. Zijn de Zwitsers dan zo veel slimmer dan de Nederlanders. Het antwoord is neen, maar het is al heel lang bekend dat ze minder corrupt zijn. Men mag zich toch afvragen waarvoor de overheden bijvoorbeeld in NL en in BE nog dienen.
Het aantal boeren vermindert door het wanbeleid van de overheid. Die leegte wordt niet opgevuld door industriële boerderijen. De boeren leveren aan een gering aantal afnemers, de supermarkten. Daarvan zijn er te veel, ook door de wanpolitiek van de EU, die bevoegd is voor handel. De supermarkten gaan elkaar kapot concurreren zodat er een monopolie of een oligopolie van enkelen overblijft. Dat levert dan hogere prijzen en slechtere kwaliteit. En nog meer macht voor de grote ondernemingen.
Er moeten hogere prijzen komen voor de landbouw producten, die aan de supermarkten geleverd worden. In NL en in BE. De EU moet dat maar gedogen.
Er zoals reeds gezegd door anderen, de boeren moet zich dringend verenigen in coöperaties.
Bart Klein Ikink 6
Roland HorvathRoland Horvath 7
Bart Klein IkinkDus Zwitserland CH achterna. CH heeft naast een parlement ook bindende referenda sedert 1848.
Vier maal per jaar kan in CH een referendum worden gehouden over een parlementair besluit of over een burgerinitiatief.
De combinatie van vertegenwoordigende - en directe democratie maakt de democratie veel sterker.
Dus in NL:
Ieder jaar bindende referenda over om het even welk onderwerp. Waaronder een vertrouwensstemming. Als er geen vertrouwen is in het beleid, dan volgen verkiezingen voor de Eerste en de Tweede Kamer. Dat alles is niet overdreven, niet gevaarlijk, integendeel, en het kost niet zo veel moeite.
Twan Meeuwsen
Roland HorvathBovendien is directe democratie dictatuur van de meerderheid. Het klopt dat er geen veiliger staatsvorm is dan een dictatuur, maar of je daar nu je individuele vrijheid voor wil opgeven?
Nederland is geen Zwitserland. We zijn geen bergstaatje, omringd door het veilige Europa dat voor ons wel de kastanjes uit het vuur haalt.
MaartenH 10
Twan MeeuwsenHet wel of niet zijn van een al dan niet kleine bergstaat heeft erg weinig met de haalbaarheid van directe democratie te maken. Ook is er geen reden om aan te nemen dat stemrecht over budgetzaken of defensie bij het volk in slechtere handen is dan bij het parlement. Daar is voldoende ervaring mee opgedaan bij verschillende vormen van directe democratie die er her en der te vinden zijn.
Je moet dan wel kijken naar plaatsen waar directe democratie als systeem is ingevoerd en niet naar 'gelegenheids directe democratie'. Dat laatste pakt niet altijd goed uit.
Roland Horvath 7
Twan MeeuwsenTwan, uw commentaar is wat te hard.
Inderdaad, zoals al gezegd, zowel de vertegenwoordigende democratie als de directe - kunnen resulteren in een dictatuur van de meerderheid. In een democratie regeert de meerderheid en ze respecteert de minderheid.
Die tweede regel wordt niet altijd gerespecteerd, in belangrijke kwesties.
Daarbij kan men beter een gekwalificeerde meerderheid eisen voor een goedkeuring,
anders is de minderheid in feite niet gerespecteerd als de meerderheid maar nipt is.
Twee voorbeelden:
- Het referendum over brexit resulteerde in 52% voor brexit en 48% voor remain.
- In NL, de wet genaamd Voltooid Leven ingediend door D66 werd goedgekeurd met een meerderheid van één stem in de Tweede Kamer en van twee stemmen in de Eerste Kamer.
Voor die twee belangrijke en gevoelige onderwerpen had men een meerderheid van bijvoorbeeld 65% mogen eisen.
Paul Sporken 10
Ze hebben alternatieve manieren van boeren nodig en die zijn er volop maar dat geluid mis ik nog veel te veel. Ik waardeer FTM bijzonder om haar rol als luis in de pels maar zou het toejuichen als ze ook aan constructieve journalistiek doet door bestaande oplossingen en best practices in beeld te brengen.
Nico Janssen 7
Paul SporkenPaul Sporken 10
Nico JanssenNico Janssen 7
Paul SporkenO Pen 13
Paul SporkenHet zal zo zijn dat wanneer je maar hard genoeg tegen de stroom in zwemt je toch vooruitkomt. Maar het geheel is niet ingericht op ondernemerschap waar de VVD de mond van vol heeft. Ongelijkheid is op het niveau van voor de Eerste Wereldoorlog. Tot 2007 waren in ieder geval de wereldwijde sociaaleconomische trends nog positief maar intussen nemen conflicten toe, armoede neemt toe, ondervoeding neemt toe, schulden van huishoudens nemen toe. En dat nog naast de ecocide, klimaatopwarming, verwoestijning, ontbossing, verzuring van oceanen, bodemuitputting, etc. die al decennia lang worden veroorzaakt door het kapitalisme.
Hoopgevende individuele gevallen is precies dat; hoopgevend. De hoop dat kapitalisme zichzelf zou kunnen verbeteren. Dat is echter valse hoop. We hebben daadwerkelijke systeemverandering nodig.
Ik kan op Youtube de video's van Robert Reich (soort sociaal democratisch econoom) en Richard D Wolff aanbevelen (Marxistisch econoom). https://www.youtube.com/channel/UCuDv5p8E-evaRSh542hDV5g https://www.youtube.com/user/democracyatwrk
Paul Sporken 10
O PenJe kan je marge vergroten door de tussenhandel uit te schakelen. Zo heb ik al jaren een groentenabonnement bij een lokale boer die samenwerkt met boeren in zijn buurt en een met een eigen vrachtauto kratten rondbrengt naar afhaalpunten. Zijn gezin lijkt er prima van te kunnen leven.
Ik ken meerdere zorgboerderijen waar mensen met burnout hun hoofd leegmaken door mee te helpen. Bestaan ook al jaren.
Ik heb op boerencampings gestaan, in boerentheehuizen gedronken en gegeten enz.
Er wordt geexperimenteerd met totaal nieuwe voedselsystemen op basis van permacultuur, voedselbos e.d. Combinaties van boomgaarden van fruit of noten met kippen of koeien daaronder enz. En dat is alleen nog maar in Nederland. Volgens mij gebeurt er genoeg dat meer dan alleen hoopgevend is en de moeite waard om voor het voetlicht te brengen. Prima als FTM dat met een financiele bril doet.
Eens dat er systeemverandering nodig is. Maar dit moet wel gebeuren binnen de weerbarstige werkelijkheid van een democratie met verschillende zienswijzen en belangen. Laten we eens beginnen met het herinrichten van subsidiestromen waar de EU nu heel misschien mee gaat beginnen; het belasten van grondstoffen en het minder belasten van arbeid; kritischer kijken naar de schaduwkanten van globalisering enz. Verandering hangt in de lucht maar hoe langer we treuzelen hoe moeilijker en duurder het wordt. Hopelijk komt er binnenkort een gamechanger waardoor alles in een stroomversnelling komt. Tot dan denk ik dat we als consumentenmassa veel invloed hebben met onze vork, onze portemonnee, onze stemkeuze en onze actiebereidheid.
Hans Baaij 4
Een groot aantal boeren wil echter helemaal niet veranderen. Ze produceren enorme hoeveelheden bulkproducten en denken door steeds meer efficiency (bijvoorbeeld het steeds verder doorfokken van hun dieren) de prijsslag met andere boeren te kunnen winnen. In hun ogen zijn niet de supermarkten, banken of voerleveranciers de vijand, maar vooral de Randstedelingen, in het bijzonder dierenactivisten.
Zolang de bulk van de boeren de realiteit niet onder ogen wil zien, zal er alleen met dwang iets veranderen.
Nico Janssen 7
Hans Baaijwim de kort 8
Hans BaaijJan Smid 8
Hans BaaijPieter Jongejan 7
Bij de rijkste Nederlanders is de agro-industrie oververtegenwoordigd. Het gaat dan vooral om de eigenaren van toeleveranciers (zoals landbouwwerktuigen en veevoeder) en verwerkende bedrijven (zoals aardappelverwerkende industrie en vleesverwerkers).
Behalve een hoger inkomen profiteren de rijke boeren ook verreweg het meest van het goedkoop geldbeleid van de centrale banken. De kunstmatig lage rente leidt tot torenhoge grondprijzen.
De hoge grondprijzen dwingen tot het intensiever gebruiken van de grond of m.a.w. tot de bouw van megastallen, het verdwijnen van koeien uit het landschap en tot grote mestoverschotten en milieuvervuiling.
De onhoudbare milieubelasting die in Nederland plaatsvindt door methaanuitstoot (koeienscheten) en lachgas (mest) blijft buiten beeld.
De grote boosdoeners zijn de zgn onafhankelijke centrale banken, die onder druk van speculerende investeringsbanken en schuldverslaafde landen (Frankrijk en USA) de rente naar een kunstmatig laag niveau hebben verlaagd. Waarom zijn ze onafhankelijk als ze zich niet weten te gedragen?
Chris Vuyk 6
Benthuis
-Fatsoenlijk deel van het inkomen besteden aan basisbehoeften
Eerlijke prijs voor de boer, minder luxe?
-Kringloop landbouw... Zonder de consument is de kringloop niet gesloten. (Bvb: nutriënten spoelen naar zee, dit lijdt tot verschraling van onze bodem ook al doet je nog zo je best.)
-Enorm grote en gespecialiseerde bedrijven worden makkelijk speelbal van grote partijen omdat er op de cent gespeeld moet worden om iets te verdienen.
Kleinere diverse bedrijven in een korte keten blijven zelf aan de bal (voedsel corporaties waarin ook de consument verantwoordelijkheid heeft?)
Etc, etc...
De hele samenleving zal mee moeten om een duurzaam systeem te krijgen. Dit vraagt ingrijpende veranderingen op alle vlakken. Pakken we deze uitdaging nu op, maken we een kans om dit redelijk comfortabel zonder kapitaalvernietiging te doen. Uitstel leidt tot wal-keert-schip scenario's die pijn gaan doen in alle gelederen van de samenleving.
Grote spelers komen alleen in beweging als daar reden voor is... Shell levert energie tegenwoordig, niet alleen olie en gas... Als de landbouw z'n patroon kan veranderen moeten de grote spelers mee!
Mz59 7
BenthuisDat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De EU heeft nu een Green Deal. We moeten allemaal elektrisch of op waterstof gaan rijden, want dat is klimaat neutraal. Waar de benodigde elektriciteit vandaan moet komen krijgen we niet te horen. De onbekommerde manier waarop politici over duurzaamheid spreken is verbijsterend.
In de pdf over "Sustainable Mobility" via
https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_en
staat "Boost supply of sustainable alternative transport fuels".
Dat is wensdenken. Voor transport moet arbeid geleverd worden (versnelling, wrijving, warmtegeneratie, luchtweerstand ...) en die arbeid zal ergens vandaan moeten komen. Maar waarvandaan dan??
Ik ga over mijn nek van die alfa blabla.
Zeggen dat we klimaatneutraal moeten worden is geen policy.
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_19_6691"Our plan sets out how to cut emissions, restore the health of our natural environment, protect our wildlife, create new economic opportunities, and improve the quality of life of our citizens"
Maar er staat helemaal geen "how" in. Hoe gaan we de vervuiling bestrijden? Nou, door geen vervuiling meer te produceren. Goh, wat een inzicht. Denkt men zo iets voor elkaar te krijgen? Doen alsof er een Green Deal is terwijl het een wassen neus is? We gaan emissieloze auto's maken door, nou ja, emissieloze auto's te maken.
Jan Cees Vogelaar
Het hele artikel is een volstrekt onjuiste weergave en er staat zo ongeveer niets aan feitelijke juistheden in.
Het wordt dieptriest als grotegrazer hongerdoodprofeet Han Olff als deskundige wordt opgevoerd
Dan ben je voor mij echt af.
Ok we weten dat een FTM redacteur met Marianne Thieme de lakens deelt.
Maar dat heeft vast niets te maken met de inhoud van het artikel
marcel 7
Jan Cees VogelaarKunt u daar ook de onderbouwing bij geven?
Ad Van Heeswijk 6
Jan Cees VogelaarMaartenH 10
Jan Cees VogelaarDat is laag allooi. Doe je boeren geen dienst mee.
Nico Janssen 7
Jan Cees VogelaarChris van Put 4
Jan Cees VogelaarKijk dat is mooi! Dan kun je ons met een goede onderbouwing uitleggen hoe het werkelijk zit!
Ik ben benieuwd!
Annemiek van Moorst 10
Chris van Put"Wat Vogelaar daarbij ook erg stoort, is dat alle plannen worden doorgevoerd op basis van RIVM-cijfers die hij vanuit het Mesdagfonds ernstig in twijfel trekt. ‘Wij gaan in januari zelf los met het verrichten van metingen en doen er daarnaast alles aan om meer openheid te verkrijgen over hoe het RIVM tot de huidige cijfers komt. Op basis van onze eerste metingen en onderzoek ben ik ervan overtuigd dat de impact van de landbouw veel geringer is dan nu wordt gesteld. Over één tot drie jaar weten we meer, maar dan is alles al volop in werking en het leed reeds geschied. Dit maatregenpakket is echt waardeloos voor de veehouderij in Nederland. En dat vanuit een kabinet waar VVD en CDA deel van uitmaken."
https://veeteelt.nl/nieuws/jan-cees-vogelaar-stikstofadvies-ramp-voor-de-sector
Annemiek van Moorst 10
Jan Cees VogelaarHeeft u kinderen? Die zullen u hierom haten, over tien jaar wanneer het voor iedereen ook voor u duidelijk is.
MaartenH 10
Annemiek van MoorstAnnemiek van Moorst 10
MaartenHHet zijn vrouwenhaters ook nog blijkt uit degelijk, Zweeds onderzoek
"The Misogyny of Climate Deniers Why do right-wing men hate Greta Thunberg and Alexandria Ocasio-Cortez so much? Researchers have some troubling answers to that question."
https://newrepublic.com/article/154879/misogyny-climate-deniers?fbclid=IwAR08suspxvaLi5rUjogB5SHILq5lLrPqWKoO9diFCMNNuL3FWxLALCL_Kd0
MaartenH 10
Annemiek van Moorstedit: jij breidt je reactie nog uit terwijl ik bovenstaande schrijf, met "het zijn ook vrouwenhaters...". Wat een onzin. Omdat er een aantal commentatoren zich laatdunkend en negatief uitlaten over Greta Thunberg, zijn 'het' niet allemaal vrouwenhaters. Dat is een 'onzindelijke' manier van discussie voeren. Waarbij 'het' niet slaat op de commentatoren, maar op iedereen die het op klimaat gebied niet met jou eens is.
p.s. ik vraag me ook af hoe jij beoordeelt dat het om 'degelijk onderzoek' gaat. Het lijkt mij te gaan om een mening van mensen met een wetenschappelijke achtergrond, die door moet gaan voor wetenschap, dus met het bekende wetenschappelijke sausje. Wat mij betreft is het een totaal oncontroleerbaar en onverifieerbaar verhaal, een modieuze mening verpakt als wetenschap.
p.s. 2 Voor het geval het niet duidelijk is, ik ben geen klimaatontkenner. Ik ga er vanuit dat de mens het klimaat beïnvloed en dat we daar actie op moeten ondernemen. Tegelijkertijd denk ik dat de materie te ingewikkeld is voor een simpel geloof en het verketteren van andersdenkenden. Waar meneer Vogelaar voor staat, ben ik het pertinent mee oneens. Maar ook hij is een mens dat met enig respect behandeld mag worden. Of respect voor de menselijkheid. Zonder respect voor de menselijkheid zet je jezelf buiten het speelveld. Dat denk ik tenminste.
Elmar Otter 5
MaartenHWat is hier onfatsoenlijk aan?
@Annemiek: ga zo door, een volkomen terechte opmerking!
MaartenH 10
Elmar OtterLaten we beginnen met wat Annemiek echt zei en waarop mijn reactie gericht was, zoals je heel duidelijk hierboven kunt lezen.
"Heeft u kinderen? Die zullen u hierom haten, over tien jaar wanneer het voor iedereen ook voor u duidelijk is."
Jij interpreteert dat als:
"Ze zegt simpel dat de Merchants of Doubt door van alles en nog wat te ontkennen in het eigen voordeel door hun kinderen nagekeken zullen worden .... dan zal dit omslaan in haat tegen het gedrag van deze (groot)ouders"
Daarmee bega je om te beginnen een soort van variant op de stropop. Je zet eerst een interpretatie neer die niet klopt en vervolgens val je mij aan door te vragen wat er onfatsoenlijk is aan jouw geïnterpreteerde weergave.
Waar het om gaat is dat Annemiek het persoonlijk maakt. Het gaat niet om kinderen in het algemeen die ouders gaan haten, maar om de kinderen van Jan Cees Vogelaar (als die überhaupt kinderen heeft, dat is mij niet bekend). Dat vind ik een stap te ver, een grote stap.
Vervolgens kun je kijken naar wat Jan Cees Vogelaar feitelijk zei. In mijn woorden samengevat probeert hij het artikel van Herman Lelieveldt onderuit te halen. Wat ik daarvan vind kun je in een reactie van mij lezen. Ik zie in zijn reactie meer een uiting van dom, kortzichtig boereneigenbelang, dan het moedwillig winst willen halen ten koste van 'zijn kinderen'.
Samenvattend, Annemiek pleegt een in mijn ogen grove persoonlijk aanval, waar een 'strijd' op basis van argumenten op zijn plaats was geweest. Het lijkt me ook geen goede manier om mensen voor je standpunt te winnen.
Elmar Otter 5
MaartenHIk spreek jouw aan omdat jij de vrijheid van Annemiek probeert in te korten. Slechts dat, niet op de inhoud, want jij vroeg zelf ook om bewijs.
Ik zie overigens niet in hoe je met klimaatontkenners nog van gedachten wilt wisselen. Dat is volstrekt zinloos. Je kunt het nooit met elkaar eens zijn als je niet een gezamenlijk wereldbeeld of waarheid kunt bouwen. Zie artikel van Dick Pels: https://www.groene.nl/artikel/is-er-leven-na-de-waarheid
Nu weet ik niet of Cees een klimaatontkenner is, want hij gebruikte geen argumentatie waarom dit artikel onjuist zou zijn.
MaartenH 10
Elmar OtterBedreigen moest er nog bijkomen, gelukkig doet ze dat niet. Ik vind het al erg genoeg zo.
'De vrijheid van Annemiek'. Ik laat weten dat ik het zeer oneens ben met wat zij doet. Vrijheid beperken is onzin en melodramatisch.
'Klimaatontkenners' ik hou niet van etiketten. 'Zelfs' Jan Cees Vogelaar is gewoon een mens van vlees en bloed, met een achtergrond, een mening en belangen. Ja ik wil zelfs met die mensen van gedachten wisselen. Met name als het mensen met een boerenachtergrond betreft.
Het gaat mij om de menselijkheid. Etiketten plakken en persoonlijke aanvallen passen daar niet in. Etiketten 'ontmenselijken', geven toestemming om mensen te benaderen als 'de vijand', 'de onmens'. Dat heeft nog nooit goed gewerkt.
Elmar Otter 5
MaartenH"Het is natuurlijk niet nieuw dat de jonge generatie zich afzet tegen de oudere, maar nu staat er wel meer op het spel dan ooit. De protesten gaan niet alleen om een betere, rechtvaardiger wereld, al gaat het ook daarom, maar om de toekomst van de mens op onze planeet. Jonge mensen beginnen het verraad van de oudere generatie te begrijpen, zei Greta Thunberg tegen de regeringsleiders in New York. ‘De ogen van alle toekomstige generaties zijn op u gericht. En als u ervoor kiest ons in de steek te laten, zullen we het u nooit vergeven.’"
Dat is iets anders dan haat, maar in essentie komt het op hetzelfde neer.
Verder is het een handige strategie van jouw om over etiketten te beginnen. Daar sla je het gesprek geheel dood. Of het van Annemiek een persoonlijke aanval is weet ik niet, dat kun je haar zelf vragen. Mij gaat het om de argumenten. En dat is indien de huidige heersers / huidige generatie ervoor kiezen de aarde te verkwanselen ten kosten van de opkomende dan zullen die opkomende dit de huidige niet in dank afnemen.
En nogmaals: ik bedoel niks persoonlijk, ik wil niemand - ook niet jou - persoonlijk aanvallen.
MaartenH 10
Elmar OtterIk ben een late babyboomer, of misschien net geen babyboomer meer. Ik ben m'n hele leven zo groen geweest als maar kan, zonder in het absurde te komen. Redelijke kans dat ik een kleinere footprint heb dan jij. Maar nu heeft 'mijn generatie' het gedaan. Die generatie bestaat uit zeer diverse mensen, maar dat maakt niet uit, deze generatie heeft het gedaan.
Ik denk dat dat pertinente onzin is. Generaties zijn vage begrippen en samengesteld uit de meest uiteenlopende mensen. Ik las ook over een 'jonge ondernemer' van 18 of zo, die in een dikke Audi SUV reed en ondertussen weer failliet is. Het barst waarschijnlijk van de zestigers die zich zorgen maken om hun kleinkinderen en alle milieumaatregelen een warm hart toedragen en/of in praktijk brengen. Een heleboel jongeren die nu de mond vol hebben van klimaat en hoe slecht de boomers zijn, kiezen straks voor een baan met auto van de zaak en vliegvakantie naar weet ik waar. Oh ja, hun huizen zullen ook volstaan met de laatste gadgets, made in China. Het enige waar het generatie verhaal goed voor is, omdat het er bij goedgelovige mensen in lijkt te gaan als zoete koek - die arme kindertjes toch. Als ik de jongeren tussen de 18 en de 30 bij mij in de buurt zie, dan willen ze vooral een auto waarmee ze scoren en zo snel mogelijk de carrièreladder op, om nog meer te scoren.
Etiketten. Jij ziet dat als handige truc van mij, maar misschien moet je je er eens meer in verdiepen. Etiketten slaan inderdaad het gesprek dood. Maar dan bedoel ik het hanteren van etiketten, zoals iemand een klimaatontkenner of wat dan ook noemen. Een etiket maakt in één keer duidelijk waar iemand staat, wat hem bezielt enzovoort (NOT). Lekker makkelijk, daar hoef je dan geen woorden meer aan vuil te maken
Elmar Otter 5
MaartenHIk heb me zeker in etiketten verdiept. Ik denk dat we het juist eens zijn als ik het zo lees. Discussiëren via tekst blijft toch lastig.
MaartenH 10
Elmar OtterFerry de Boer 7
Ik ben wel gecharmeerd van het concept omdat het simpelweg alle tussenhandel uitschakelt. De coöperatie bestaat uit de financiers en dit zijn ook direct de afnemers, namelijk de consument.
Dit is geen oplossing voor de boeren die voor de export produceren. Maar daar mogen er gerust de nodige van verdwijnen als je het mij vraagt. Het idee dat wij op deze postzegel Nederland de wereld moeten voeden is achterhaald als je het mij vraagt.
Annemiek van Moorst 10
Kleine boeren zijn de dupe. Die zijn het ook geheel niet eens met de stakende boeren die betaald worden door de Van Drie Groep. Di alles was een uitznding van Zemba:
"In Nederland eten we nauwelijks kalfsvlees. Per jaar 1,3 kilo per persoon, in vergelijking met 36,5 kilo varkensvlees en 22,1 kilo kip. Toch is Nederland de grootste kalfsvleesproducent van Europa. De wereldmarktleider op het gebied van kalfsvleesproductie is het Nederlandse bedrijf de VanDrie Group, met een jaaromzet van zo'n twee miljard euro. Het overgrote deel van het hier geproduceerde kalfsvlees gaat op export naar Midden- en Zuid-Europa. Daar is ons kalfsvlees een veelgevraagde delicatesse. En ook in China worden nieuwe afzetmarkten aangeboord. Om aan alle vraag te voldoen importeert Nederland jaarlijks zo'n 800.000 kalveren uit het buitenland en de import groeit. Intussen maken deskundigen zich zorgen over de effecten van deze diertransporten. Hoe groot is de kans dat de dieren ziektes meenemen naar Nederland? En wat betekent dit voor het dierenwelzijn? Dit jaar presenteerde minister Schouten van Landbouw haar visie op de veehouderij. Die moet 'waardevol voedsel produceren met zo min mogelijk effecten op natuur, milieu en klimaat. Zembla onderzoekt: Hoe duurzaam is de kalverhouderij?"
https://www.uitzendinggemist.net/aflevering/491695/Zembla.html
Kleinschalige gemengde bedrijven, die de natuur respecteren, zijn de toekomst of zouden dat moeten zijn. Boer Bert doet aan permacultuur en holistisch management. Dat moet iedere boer doen. Lokaal produceren. Lokaal consumeren. En het is ook zoveel mooier allemaal.
Erik Boele - de Zeeuw
"Allemaal leuk en aardig, maar leggen we zo het probleem niet veel te eenzijdig bij de boer neer? Waar halen deze eenpitters – want dat zijn ze vaak – de mens- en denkkracht vandaan om al deze indicatoren mee te nemen in hun bedrijfsvoering, of om een boerderijwinkel te starten, producten op eigen erf te verwerken en een leuke website te bouwen en onderhouden?"
Wij kunnen ons (2 compagnons) volledig vinden in deze uitdaging, voor ons raakt echter het werkelijke boeren op de achtergrond. Om onze keuzes te laten landen in het stedelijke en regionale beleid hebben we weinig tijd meer voor de werkelijke procuctie:
We moeten actie voeren, beleid beïnvloeden, burgers voorlichten over gedragsverandering (ze moeten immers andere keuzes gaan maken), mensen motiveren (koop bij ons en niet bij de grootmachten). En tussendoor ook nog wat koffieprut inzamelen en oesterzwammen kweken. ............ En het liefst ook nog innoveren!!!! ........ iemand enig idee hoe we dat rond moeten breien ?????????????