
Er komt steeds meer kritiek op de dominante positie van de neoklassieke theorie in het universitaire economie onderwijs. Ook een groep studenten pleit voor meer pluriformiteit. Gastauteur en hoogleraar Openbare Financiën Harrie Verbon houdt evenwel een pleidooi voor handhaving van de neoklassieke theorie.
Vlak voor de zomer publiceerde FTM.nl een pleidooi voor meer pluriformiteit in de academische economieopleidingen, geschreven door economiestudenten uit Maastricht. Het curriculum wordt al decennia gedomineerd door de neoklassieke economie; andere scholen worden verwaarloosd. De neoklassieke economie leidt, volgens de studenten, tot een wereldvreemde kijk op de economie, door de aanname 'van alwetende, perfect rationele individuen'.
Monopolie
Het nieuwe studiejaar is alweer begonnen en in ieder geval in Tilburg heeft de neoklassieke economie nog steeds een monopolie in het economieonderwijs. Hoewel, lees het standaard leerboek in de macro-economie van Gregory Mankiw en je komt in bijna de helft van het boek de klassieken tegen, met hun onwankelbare geloof in de werking van de markt. Maar er is zeker heel veel neoklassiek in het onderwijsprogramma. Heb je wat aan de neoklassieke theorie? Minder dan sommigen denken. Je kunt er niet mee voorspellen, zoals de grote econoom John Maynard Keynes 75 jaar geleden al onze eigen Jan Tinbergen (1903-1994; vader van het CPB; Nobelprijs voor de economie in 1969) tevergeefs probeerde duidelijk te maken. Het economische beleid heeft ook weinig aan de neoklassieke economie en eigenlijk om dezelfde reden: je hebt niks aan de voorspellingen.Vertrouwen
Desondanks is er in Nederland een groot vertrouwen in beleidstoepassingen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het gezag dat het CPB heeft. Dat gaat zelfs zo ver dat politieke partijen aan het CPB vragen hun politieke programma’s ‘door te rekenen’. Het CPB berekent met behulp van een model wat de effecten van de beleidsvoorstellen zijn op de werkgelegenheid, de overheidsfinanciën, de inflatie, enzovoorts. Deze doorrekeningen hebben grote invloed op verkiezingscampagnes en misschien zelfs wel op de verkiezingsuitslag, maar het is onmogelijk om de voorspelde effecten van de beleidsvoorstellen later te vergelijken met de feitelijke effecten.Met de neoklassieke economie kun je alle kanten opHoewel de (neoklassieke) economische kennis niet geschikt is voor voorspellingen en je er ook geen beleid mee kunt voeren, moeten we de prominente positie van de neoklassieke economie in het academisch economisch onderwijs toch handhaven. Een neoklassieke ‘theorie’ is niets meer dan een logische redenering, gebaseerd op een aantal uitgangspunten, die tot een bepaalde conclusie leidt. Dat wil niet zeggen dat op basis van de theorie een ééndimensionale beschrijving van de werkelijkheid volgt. Met de neoklassieke economie kun je alle kanten op.
Pensioenen
Neem als voorbeeld de onderbouwing van het overheidspensioen, zoals de AOW. In 1958 publiceerde Paul Samuelson (1915-2009, Nobelprijs voor de economie in 1970) een artikel waarin hij met een neoklassiek model aantoonde dat een AOW een logisch voortvloeisel is van het ontbreken van een markt voor ruil tussen generaties. De jongeren zouden een deel van hun huidige inkomen willen ruilen voor toekomstig inkomen, maar de generatie waar ze mee kunnen ruilen, is er nog niet. De overheid kan die ruil dwingend opleggen door middel van een overheidspensioen. Een andere Nobelprijswinnaar in de economie en verdediger van de vrije markt, Milton Friedman (1912-2006, Nobelprijs 1976), was fel tegen overheidspensioenen. Als mensen willen kunnen ze zich verzekeren tegen ouderdom en daar is de overheid helemaal niet bij nodig.Mensen kunnen zich verzekeren tegen ouderdom en daar is de overheid helemaal niet bij nodigTwee briljante neoklassieke economen, twee tegengestelde wereldbeelden, maar beiden beriepen ze zich op een zelfde soort redenering om tot een tegengestelde beleidsaanbeveling te komen (handhaaf de AOW, respectievelijk schaf de AOW af).
Discussie
De theorie is een raamwerk voor discussie. Als je de aannames goed kiest, kun je je punt maken (we hebben de AOW nodig, Samuelson, of niet, Friedman). De neoklassieke theorie (maar dé theorie bestaat dus eigenlijk niet; iedereen kan zijn eigen theorie opstellen) is dus een grote gereedschapskist waar ieder uit kan halen wat hij wil en waar iedereen ook willekeurig welk bouwwerk mee kan bouwen. Met, maar desgewenst zonder, superrationele individuen: van klassieke laissez-faire constructies, via neoliberale tot neoMarxistische constructies.De neoklassieke theorie is een grote gereedschapskist waar ieder uit kan halen wat hij wilLaten we als voorbeeld het werk van de befaamde econoom Thomas Piketty nemen. Zoals bekend gaat zijn monumentale boek Capital over het aandeel van kapitaal in het nationaal inkomen ten opzichte van het aandeel van arbeid. De overstijgende conclusie van zijn boek is dat het kapitaalaandeel in de 21e eeuw in de richting gaat van het aandeel dat kapitaal had in de 18e en begin 19e eeuw toen een feodale landinrichting (rijke landeigenaren en arme boeren) nog de overheersende productiemethode was.
Piketty
Piketty is een van de meest productieve economen in de economische topbladen waar hij zich, met anderen, van het geijkte neoklassieke instrumentarium bedient. In het voorwoord van zijn boek zegt hij dat hij deze manier van economiebeoefening steriel vond en meer aan ‘echte’ problemen wilde werken. Zo zegt hij op blz. 32 (mijn vertaling): 'De economische wetenschap is nog niet over zijn jeugdpassie voor wiskunde en puur theoretische modellen met vaak een hoge graad van ideologische speculatie heen gegroeid. Dit is ten koste gegaan van historisch onderzoek en van mogelijke samenwerking met andere sociale wetenschappen'. De Maastrichtse studenten zullen ongetwijfeld smullen van dit citaat. Piketty’s boek gaat ongetwijfeld over echte problemen en maakt zeer uitgebreid gebruik van historische bronnen, zelfs van Engelse en Franse 18e en 19e eeuwse romans om een idee te krijgen over het jaarinkomen dat de toenmalige hogere klassen dachten nodig te hebben om een ‘comfortabel en elegant’ leven te kunnen leiden.De conclusies van Piketty leunen sterk op het gebruik van het neoklassiek instrumentariumDesondanks leunen de conclusies van Piketty heel sterk op het gebruik van het neoklassiek instrumentarium. Met name baseert hij zich bij zijn berekeningen op de neo-klassieke groeitheorie zoals die door Robert Solow in 1956 voor het eerst werd geformuleerd. Zo gebruikt hij in zijn boek geregeld de ‘stelling’ dat in een economie waar kapitaal efficiënt wordt aangewend het rendement op kapitaal hoger moet zijn dan de groeivoet van de economie. Deze stelling kan men alleen met het gebruik van de neoklassieke groeitheorie afleiden. Het is, met andere woorden, tamelijk ondenkbaar dat Piketty zijn dramatische resultaten betreffende inkomensverdeling tussen arbeid en kapitaal had kunnen bereiken als hij geen weet van de neoklassieke theorie zou hebben gehad. Of, met nog andere woorden, Capital had niet geschreven kunnen worden door een Marxistische econoom die de neoklassieke groeitheorie verwerpt. Het beste bewijs voor het dominante belang van de neo-klassieke economie in hedendaagse discussies wordt dus geleverd door een econoom die beweert niet meer in theoretische modellen van de neo-klassieke economie te geloven. Professor Harrie Verbon is hoogleraar Openbare financiën aan de Universiteit van Tilburg
64 Bijdragen
Yogibeer
Yogibeer
YogibeerGeluksdoctorandus
"Hoewel de (neoklassieke) economische kennis niet geschikt is voor voorspellingen en je er ook geen beleid mee kunt voeren", zegt Harry Verbon hier, "moeten we de prominente positie van de neoklassieke economie in het academisch economisch onderwijs toch handhaven." Maar de enige conclusie die het betoog kan staven is dat toekomstige economen óók de neoklassieke theorie moeten leren.
Dat laat nog steeds alle ruimte voor een discussie over het relatieve belang ervan en de waarde in vergelijking met andere, misschien zelfs betere theorieën (met name als het om beleid of voorspellingen gaat).
En zo'n discussie blijft hard nodig. Beste "economiestudenten uit Maastricht" (en andere vernieuwers van het economieonderwijs), ga door en laat je niet door zo'n schijnbaar vernunftig betoog van de wijs brengen!
jefcooper
Geen idee wat Samuelson schreef, zijn boek uit begin zestiger jaren was een goed boek.
Kan me daarin niets herinneren over AOW.
Dat de AOW voorvloeit uit economische overwegingen, Drees sr had er zeker nooit van gehoord.
Wanneer Verbon z'n opleiding kreeg, vast na 1963, toen het economie onderwijs bij ons in het slop begon te raken.
Ik heb Piketty niet gelezen, het boek leek me geen E 50 waard.
Dat de inkomens- en vermogensverdeling steeds schever wordt was me al jaren bekend, je kunt de VS statistieken op dit gebied al een twintig jaar zo van internet halen.
Wat helaas Verbon niet schrijft is hoe de indoctrinatie met de markt als heil universiteiten en media heeft bereikt.
Dat heeft deels te maken met de 'ondernemende universiteit', lees: de universiteit die geld nodig heeft van het bedrijfsleven.
Mijn universiteit van de zestiger jaren draaide nog helemaal op belastinggeld, ik kreeg dus geen marktindoctrinatie.
Nog erger is dat die indoctrinatie met zich meebrengt dat de overheid per definitie als ineffectief wordt afgeschilderd.
Adam Smith schreef al in z'n beroemde Wealth of Nations al dat in loononderhandelingen de werkgever meestal aan het langste eind trekt.
Die indoctrinatie bracht Thomas Palley er dan ook toe de Fed te karakteriseren als 'anti labour', dus tegen diegenen die werken voor hun inkomen.
Vanaf ongeveer 1970 daalde het inkomen van vier vijfde van de Amerikanen.
Het steeg voor één vijfde, maar verreweg het meest voor één kwart daarvan, de top vijf procent.
Zoals Palley schrijft 'zodra de lonen dreigen te stijgen trapt de Fed op de rem'.
Over zoiets hoor ik Verbon niet, hoort hij bij het establishment wat marktaanbiddi
bps
“Zonder discussie, geen vooruitgang.” citaat drs. Harry Geels, econoom.
Discussie moet tot eensgezindheid leiden over hoe economie het beste, optimaal werkt.
Dat is n.m.m. bij ethische optimale vrijheid van gelijke rechten, plichten en kansen voor iedereen, met optimale belastingdruk in Optimal Currency Area’s van submuntunies onder en in een overkoepelende €uro-muntunie.
Dat is de natuurlijke systemische flexibele constructie van een systeem van correlerende subsystemen.
Het geheel is meer dan de som der delen, zolang er delen zijn die het geheel vormen.
Zoals het in de natuur goed evenwichtzoekend werkt, zo kan het ook in cultuur.
Daar kan, na vergelijking en discussie democratisch voor gekozen worden.
TMS vormt een vloeiende overgang naar een continue evenwichtzoekende economische structuur omtrent het algehele menselijke sociale midden waarbij iedereen kan deelnemen in economie en welvaart.
Manuel
Ludovikaa
Het onderscheid tussen economie en wiskunde is nou net dat je bij een studie economie ook "content" leert, en niet alleen redeneer- en bewijstechniek.
jefcooper
LudovikaaEconomie berust inderdaad op een beperkt aantal veronderstellingen.
Redeneren op basis daarvan is helemaal niet zo eenvoudig.
Dat bewijst mijn stelling 'tien economen, elf meningen'.
bps
jefcooperjefcooper
bpsbps
jefcoopernaar zijn/haar perceptie. Wat dat, en dat voordeel is, is onvoorspelbaar.
jefcooper
bpsNils de Graaf
jefcooperjefcooper
Nils de GraafLudovikaa
jefcooperAls je op basis van 10 axioma's 12 meningen kunt vormen bewijst dat vooral dat men te weinig wiskundekennis heeft. Op basis van axioma's en logica kom je niet tot meningen maar tot bewezen of verworpen stellingen.
Yogibeer
Ludovikaajefcooper
YogibeerZelfs wordt niet begrepen wat het is.
Yogiebeer
YogibeerYogibeer
YogibeerYogibeer
YogibeerHilterman
LudovikaaLudovikaa
HiltermanHilterman
LudovikaaDaarmee is het onderwerp van de wetenschappelijke studie zelf nog niet een wetenschappelijk fenomeen.
Het manco bij economie is juist het gebrek aan eensluidende resultaten bij het herhalen van proeven. Met tien economen krijg je elf verschillende meningen allemaal gebaseerd op dezelfde gegevens.
jefcooper
HiltermanDe enige proeven die er zijn zijn politieke besluiten.
Zo zag je midden twintiger jaren in Duitsland dat op grote schaal geld maken dat geld waardeloos maakt.
Enkele bestuursambtenaren die op Nieuw Guinea op grote schaal geld in het gebied brachten lieten het leven door de door hen veroorzaakte inflatie, opstanden.
Zo zag je door de invoering van de euro dat wisselkoersen functies hebben.
Zo zie je aan de lege vliegvelden in Spanje dat rente een functie heeft.
Zo zie je aan hoge werkloosheid dat dat de lonen drukt.
Het probleem is te onderscheiden tussen domme en slimme economen.
In de geneeskunde is het niet anders, piskijkers en aurologen hebben nog steeds klandizie.
Helaas ben ik het volledig eens met Varoufakis, 'sinds de 70er jaren is macro economie niet meer gedoceerd'.
Macro economie vergt een hoog abstract denkvermogen.
Dat vermogen is heel lastig aan te tonen.
Aan te tonen dat een timmerman niet kan timmeren is heel wat eenvoudiger.
Hilterman
jefcooperEen economische these is niet te bewijzen omdat de daarvoor gebruikte modellen niet alle variabelen bevatten.
Uit uw anekdotisch commentaar is geen enkel wetenschappelijk bewijs af te leiden voor de stelling dat economie tot de wetenschap gerekend kan worden.
jefcooper
HiltermanM.i. is economie in staat tot voorspellen, daarmee is het een wetenschap, helaas zijn er economen die dat niet kunnen.
Er is geen autoriteit die hen het etiket econoom ontneemt.
Hilterman
jefcooperKijk naar het CPB dat allerlei voorspellingen doet. Het aantal dat later ook uitkomt is te verwaarlozen.
Toch wordt het CPB door de overheid gebruikt voor het bepalen van beleid. Politieke partijen laten de gevolgen van hun verkiezingsprogramma's door het CPB berekenen.
De voorspellende waarde van die doorrekeningen is nihil.
jefcooper
HiltermanWat mij verontrust daarbij is dat een kritisch iemand als Teulings er uit werd gegooid, en een op z'n best zeer middelmatig PvdA mens voorzitter of zo werd bij CPB.
Het Miepje wat Teulings heeft opgevolgd boezemt mij geen enkel vertrouwen in. Daarmee staat de onafhankelijkheid van het CPB bij mij zeer ter discussie.
Dat zeker sinds CPB modellen aangeven dat meer flexibiliteit op de arbeidsmarkt banen gaan opleveren.
Alle statistisch onderzoek toont aan dat dat nog nooit ergens het geval was.
Hilterman
jefcooperBeperk uw reactie liever tot zakelijk commentaar op de huidige directeur van het CPB.
Wie er zit heeft weinig invloed op de voorspellingen, vrijwel geen enkele voorspelling blijkt later enige relatie te hebben met de ontwikkelingen die volgen. Dat was ook onder Koen Teulings het geval.
jefcooper
HiltermanEmancipatie.
Teulings moest weg vanwege zijn kritiek op de euro.
Kan me niet voorstellen dat onder Teulings CPB modellen als uitkomst zouden hebben gehad dat flexibilisering van de arbeidsmarkt banen zou opleveren.
In mijn visie, bevooroordeeld, dat kan, heeft het CPB de relatie flexibilisering banen er onder politieke druk ingebracht.
Ik had lang geleden college van prof Hartogh, voormalig CPB medewerker.
Hij legde wel eens uit hoe het daar ging.
Yogibeer
HiltermanLudovikaa
Hiltermanjefcooper
LudovikaaDat idee had ik al heel lang.
Ewald Engelen, 'De Schaduw Elite', 2014 Amsterdam noemt een recent onderzoek onder afgestudeerde economen wat dat idee helaas bevestigt.
M.i. bevestigt het verhaal hier van prof Verbon dat ook weer.
Zijn verhaal gaat niet over economie onderwijs, maar over indoctrinatie.
Als zelfs professoren in dit vak het vak niet begrijpen zijn we heel ver van huis.
Ludovikaa
jefcooperjefcooper
LudovikaaHBS staatsinrichting, lijkt me.
Maar ik ga het lezen.
Ludovikaa
jefcooperjefcooper
LudovikaaLudovikaa
jefcooperbps
Markt is -en wordt bepaald door- iedereen die kiest. Markt zijn zij die kiezen.
Markt is geen geloof, maar een gegeven wezen van en door gegeven wezens die kiezen.
Kiezen is democratisch. De overeenkomst tussen democratie en markt is vrije keus.
Dat is niet verwonderlijk, want beide betreft dezelfde gegeven wezens die kiezen.
‘Markt’ is al zo oud als sinds organismen een keuze maakten in het voedselaanbod,
Democratie is al zo oud als sinds nomadische collectieven moesten kiezen “welke kant op?”
Het collectief van een democratisch volk kiest politiek “welke kant op?”
Naar ‘links’ of naar ‘rechts’ en weer terug om het midden zwabberend rechtdoor vooruit.
Marktwerking is de corrigerende beweging van uitersten naar een zeker consistent midden.
Collectiviteit is geassocieerd met publiek, ‘links’, Keynesiaans en staatsoverheersing.
Individualiteit is geassocieerd met privaat, ‘rechts’, liberaal en individuele vrijheid.
Beide zijn er wezenlijk, het geheel der delen, de delen, en de som daarvan.
Een collectief is een sociaal complex van individuen. De socios = de samenleving, de groep.
Social Complexity is een nieuwe economische wetenschap die duidelijkheid verschaft en gaat verschaffen.
Een sociale markteconomie is een wezenlijk, geëvolueerd verschijnsel.
Links óf rechts is uit. Het is geen of-of issue maar een én-én issue in de 21e eeuw e.v.,
want een samenleving en een economie bestaat uit een collectief van individuen.
Laten de economische theoretici van links en rechts dat nooit vergeten.
jefcooper
bpsHelaas is de realiteit dat de geldmacht sinds ongeveer 1970 steeds sterker is geworden.
TTIP is de kroon op dat werk, democratie ondergeschikt aan geld.
bps
jefcooperDe overheersing van "de geldmacht" is een onbalans dat vanzelf eens gecorrigeerd wordt. Als ik het goed heb, doen ze dat zelf met QE en 0% rente.
Er lijkt mij geen ontkomen aan. Daar zorgt 'de markt' voor.
Yogibeer
bpsDe "democratische regulering" van de vrije markt is alleen mogelijk door een voldoende sterke overheid. Kiezen enkel middels koopkracht is asociaal voor degenen met minder koopkracht.
bps
YogibeerHet feodaal-libertaire van de 18e en 19e eeuw is er toch ook niet meer?
Die uitwassen zijn extreem en gaan soms tot uitersten, net als de wending met oorlogen of revoluties en doorslag in andere uitersten. Dat is niet te verkiezen.
Te verkiezen is een optimaal vrije markt, van consistente rust en regelmaat.
Maar dat moet iedereen voor zichzelf uitmaken. Ik ben er wel uit.
Yogibeer
bpsbps
YogibeerDie langdurige strijd voor gelijke rechten van arbeiders, vrouwen, etnisch ongelijken, middenklassers, enz. tegen de lang heersende zichzelf verheven aristocratie, is het kerende en zelfregulerende mechanisme, in reactie op een uitwas, ongelijkheid of onbalans.
Nog nooit hield een dictatuur of monopolie stand.
In maximale vrijheid (= zonder regels en ethiek) geldt het recht van de sterkste.
De sterkste ondergaat "de vloek van de winnaar": hij kan alleen maar verliezen.
In optimale vrijheid gelden recht, regels en ethiek gelijk van en voor iedereen.
Als bijv. de sociaal democratie zou gaan overheersen en zich meer rechten toe eigent dan een ander, gaat dat ook eens weer onderuit.
Yogibeer
bpsbps
YogibeerHet rijpingsproces van millennia is nog steeds gaande.
Nog even enkele millennia geduld a.u.b.
bps
bpsAOW is een ‘marktwerking’ te noemen naar het menselijke midden, omdat het een vrije keus was, in vrijheid en gelijkwaardigheid met ieder het zijne.
In “liberty and dignity” dat de vrijheid voor economische circulatie, welvaartspreiding en -groei zo sterk bevorderde voor zowel het collectief, alswel voor de individuen die het collectief vormen.
Zie ook: ‘The Bourgeois Deal’, prof. Deirdre McCloskey, dat mede ten grondslag lag aan de na-oorlogse welvaartspreiding en -groei. Iedereen kon sociaal, gelijkwaardig vrij leven en zaken
doen met iedereen, dankzij geschreven en ongeschreven ethische omgangsregels voor sociaal en economisch verkeer. Dat bood ruimte voor optimale vrijheid en v.v.
Felix van Hoften
Nils de Graaf
Wat dacht u van: op valse gronden stelt men dat er op macroschaal een dalende vraagcurve bestaat - de vraag naar iets daalt bij het stijgen van de prijs. De wiskundige afleiding bleek onjuist. Dat betekent bijvoorbeeld dat we op basis van de theorie helemaal niet kunnen zeggen of loonmatiging altijd tot meer werkgelegenheid leidt. Komt door distributie-effecten van het inkomen vermoed ik. Als ik Keen begrijp dan kan deze dalende vraagcurve ook empirisch niet wordengevonden. Als dit waar is dan ziet u dat Dijsselbloem ineens verwordt tot een neoklassieke fundamentalist en niet gehinderd door enige kennis Griekenland aan het kapot maken is.
Met de aanbodcurve is het nog erger, die zou stijgend moeten zijn: grotere productie leidt tot hogere prijzen. Probleem is dat de curve afhankelijk is van de vraag, dus niet op zichzelf bestaat. Deze curve is daarnaast ook empirisch bij veel moderne producenten, fabrieken, IT, kletskoek: de productiekosten stijgen niet bij grotere productie; dalen eerder.
Daaroverheen komt dan nog eens het probleem dat de neoklassieken niet weten hoe het bankwezen functioneert. Zij denken dat banken intermediairs zijn, en laten ze daarom maar weg uit hun modellen, terwijl banken in werkelijkheid geldscheppende instellingen zijn. Zij creëren geld uit het niets, een zeer fundamenteel verschil en ook de reden waarom de neoklassieken de kredietcrisis van 2007-08 niet zagen aankomen.
Kortom, de neoklassieke theorie is wel aan verbanning toe. Gevaarlijke onzin.
www.youtube.com/watch?v=QursbdbhAJw
Jean
Nils de GraafAnton
Alsof een aanhanger van, zeg, aderlaten constateert dat het niet werkt, om vervolgens tevreden te constateren dat het massaal wordt gebruikt in al onze ziekenhuizen.
Voor een kritische analyse van het neoklassieke paradigma, zie o.a.
https://unlearningeconomics.wordpress.com/2012/01/01/an-faq-for-mainstreamneoclassical-economists/
bps
tussen productie en consumptie door de excessen van geld en schuld.
Van Paul Krugman tot Steve Keen. En van Piketty tot zijn neo-klassieke tegenstanders.
Het heeft niets met economische leerscholen te maken, maar alles met systeem.
Een sociaal complex systeem is ook een systeem en dat kan ook over de kop.
Breng je dat sterk in onbalans, door belemmering (eenheidseuro) of door overmaat (geld&schuld),
of door beide (eurozonecrisis én schuldencrisis), dan heb je een crisis en de poppen aan het dansen.
De BIS is achteraf al tientallen jaren te laat met de Basel vereisten.
Nu moeten centrale banken zelf excessief geld creëren zonder voldoende actuele dekking
en steeds meer dekking zoeken in obligaties die steeds verder in de toekomst liggen.
Zie o.a. de escalatie in Griekenland.
Met als gevolg dat die dekking later niet meer gebruikt kan worden voor geldschepping of financiering dan, omdat het al verbruikt is en het opgespaarde geld daarvan bij de rijken buiten omloop opgehoopt blijft.
Dus aan het geld scheppen komt eens een eind met dan deflatie in de Grootste Depressie,
tenzij het spaargeld van de rijken weer in omloop komt.
Dat kan via fiscale weg en via de gewone weg van uitlenen van die spaardepots in de circulatie.
Als het sociaal complex te weinig leningen verantwoord te dekken kan opnemen in een deflatoire, nog schuldenverzadigde lamme toestand, dan is er te weinig dekking en rendement voor uitlenen en dan móet het fiscaal of moet er een schuldenkwijting plaatsvinden.
Via fiscale weg komt er weinig nieuwe dekking voor geld. Via consumptief uitlenen ook niet.
Voor productief uitlenen is al te weinig consumptie en rendement. Dus dat loopt allemaal dood.
Blijft over een schuldenkwijting van de schuldenberg en daarmee een vernietiging van teveel geld.
Mogelijk komen er nog andere oplossingen als de druk groter wordt. Op de rand van de afgrond ...
Het systeem zuiver
Roland Horvath
bps
De neo-klassiekers mogen daarom in het kielzog van Milton Friedman een samenleving en diens economie niet dicteren om bijv. een ouderdomsverzekering als AOW individueel te verzekeren,
i.p.v. collectief.
Die keuzevrijheid moet er zijn voor een democratische samenleving om dat collectief te verzekeren uit de eigen fiscale collectieve economische opbrengsten, als men daar democratisch zelf vrij voor kiest en verantwoordelijkheid voor neemt.
Anders spreken vrijheidsdenkers als Friedman postuum, en de neoklassiekers nu, zichzelf tegen.
Gerrit Zeilemaker
Desgewenst zonder, superrationele individuen?
Zonder de veronderstelling van superrationele individuen die over alle informatie beschikken en oneindig in de toekomst kunnen schouwen stort het hele neoklassieke bouwwerk in elkaar. Ik krijg de indruk dat de heer Verbon, hoogleraar Openbare financiën, zijn eigen theorie niet geheel doorschouwt.
Een moreel dieptepunt van de economische wetenschap vond ik de oproep van de heer Verbon onlangs in De Volkskrant 'dat EU-lidstaten die financiële hulp van de EU ontvangen, hun democratische autonomie deels moeten opgeven.' En 'Griekenland heeft een dictatuur
nodig om met zichzelf in het reine te komen en geen nieuwe verkiezingen.'
De heer Verbon's neoklassieke economische wetenschap loopt dus uit op vernietiging van de democratie in instelling van een dictatuur!
jefcooper
Gerrit ZeilemakerBijgaand nog zo'n kritiek:
S.N.Eisenstadt is an Israeli sociologist, Foreign Honorary Fellow of the American Academy of Arts and Sciences and Foreign Member of the American Philosophical Society.
He is emeritus professor at the Hebrew University of Jeruzalem.
He wrote many books, I will quote from ‘Fundamentalism, Sectarianism and Revolution’, Cambridge UK 1999.
On page 172 he writes about the American right, and I quote:
‘usually members of fundamentalist or evangelical religions, and radical individualists, including “libertarian” businessmen, speculators and their journalistic and academic apologists in departments of economics, particularly at the University of Chicago. …
What binds the two is their hostility to federal regulatory and taxing power
bps
Die perfect rationele individuen lijken mij dan ten hoogste de alwetenden van het alziend eenoog in het land der blinden.
Rationaliteit kan niet perfect zijn omdat ratio een ruimtelijke grootheid is en voor de mens beperkt, incl. verstandelijke en abstracte ratio’s. Een perfecte grootheid …. Nog nooit van horen spreken.
Daarnaast is er altijd risico en onzekerheid van toekomstige situaties, buiten rationeel bereik. Rationaliteit is niet perfect en niet compleet. Daarmee gaat de neoklassieke school eerst al nat.
Vervolgens wordt geld en schuld niet of nauwelijks in de modellen betrokken en meegerekend als niet van invloed op lange termijn uitkomsten. Een misvatting. De crisis was daarom niet voorzien.
“De neoklassieke theorie … is dus een grote gereedschapskist waar ieder uit kan halen wat hij wil en waar iedereen ook willekeurig welk bouwwerk mee kan bouwen.”
Dat is maakbaar, gemaakt, ideologisch. Elk menselijk maaksel en bouwsel is altijd maar van tijdelijke aard.
Wetenschap is gebaseerd op feiten en experimenten. Dat moet kennis en conclusies leveren die blijven.
Economische wetenschap is niet gebaseerd op gezag van de neoklassieke school, noch op gezag van andere scholen, individuele professoren, de EU of andere "alwetenden".
Daarmee gaat de neoklassieke school vervolgens weer nat.
Economische wetenschap moet gebaseerd zijn op hoe het werkt, en blijft werken !
Niet op hoe het hopelijk werkt per ideologie of ander willekeurig bouwsel of bedenksel.
Neoliberalisme is stellig een neoklassiek geesteskind.
Kennelijk weet nog niemand, of niemand meer, hoe het werkt, ... en blijft werken.
Het wordt tijd dat daar verandering in komt.
Emmef
Omdat iemand een tool gebruikt uit een grotere theorie en daarmee iets aantoont, is daarmee het DOMINANTE BELANG van de hele theorie aangetoond? Het gaat ook nog eens om iets wat ter discussie staat.
"Of, met nog andere woorden, Capital had niet geschreven kunnen worden door een Marxistische econoom die de neoklassieke groeitheorie verwerpt."
Als het waar is wat hij zegt, dan verwerpt hij in principe de Marxistische theorie. Je toont hiermee echter niet aan dat er geen enkele andere theorie is, die tot dezelfde conclusie komt als Capital. Slechte logica.
"De neoklassieke theorie (maar dé theorie bestaat dus eigenlijk niet; iedereen kan zijn eigen theorie opstellen) is dus een grote gereedschapskist waar ieder uit kan halen wat hij wil en waar iedereen ook willekeurig welk bouwwerk mee kan bouwen."
Is dit een betoog VOOR een wetenschap, waar je dus eigenlijk maar wat aanrommelt en waar je het resultaat kan uithalen wat je wil?
In de wiskunde kun je ook een hoop modellen bouwen op basis van allerlei tools. Die modellen kunnen enorm consistent en correct zijn. Ze hoeven echter niets te zeggen over de werkelijkheid. Dat is waarom veel wetenschappen randvoorwaarden aan het gebruik van tools en modellen stellen en falsifieerbare hypothesen eisen wanneer je een model aan de werkelijkheid wil toetsen. Dat heet de wetenschappelijke methode. Zonder zo'n raamwerk is een model gewoon een model en is het idioot om daar belangrijke beslissen op te baseren.
Deze man maakt gebruik van krakkemikkige logica en heeft lak aan de wetenschappelijke methode. Doet hij dat expres of kan hij het echt niet. Het feit dat hij hoogleraar is en dit zegt, geeft - mijns inziens - exact aan wat er mis is met deze wetenschap: het is geen wetenschap.
Dat de politiek
bps
EmmefDie modellen kunnen enorm consistent en correct zijn. Ze hoeven echter niets te
zeggen over de werkelijkheid.”
Dat vind ik heel correct en terecht opgemerkt, Emmef ! En niet op losse gronden.
Het werkt volgens mij ook maar één kant op.
Stelling: "Als iets technisch werkelijk mogelijk is, kun je het met wiskunde berekenen.
Maar niet alles wat in de wiskunde berekend wordt, is technisch werkelijk en mogelijk."
In de wiskunde komen theoretische stellingen en disciplines voor waarvan ik wel eens denk dat het fictie is en geen praktijk.
bps
dan ik in 5 jaar zou kunnen in de neoklassieke fantasiewinkel op universiteiten.
Gewoon door steeds de vraag te stellen: “Waar of niet-waar”. "Werkt dat? En hoelang?"
Boer Breekt Klomp
Aku Soku San
theoprinse