Pensioenfondsen hebben een steentje in hun schoen: beleggingen in fossiele energiebedrijven, met Nederlands prominentste energiebedrijf Shell in het bijzonder. Hun aandelen leveren ieder kwartaal een mooi dividend op, maar hoe leg je uit dat je aandelen bezit die onverenigbaar zijn met je eigen ambities om je portefeuille te verduurzamen? Het zijn bovendien aandelen die veel waarde kunnen verliezen vanwege stranded assets. Shell heeft namelijk grote voorraden potentieel bezit dat veel minder waard zou kunnen zijn dan waarvoor het nu in de boeken staat. Volgens de Britse denktank van oud-bankiers Carbon Bubble loopt Shell nu al voor 77 miljard euro risico op olie- en gasvoorraden die in de grond moeten blijven als de internationale gemeenschap de temperatuurstijging als gevolg van klimaatverandering wil beperken tot twee graden, zoals de wereldleiders op de klimaatconferentie in Parijs plechtig hebben beloofd.

Shell loopt nu al voor 77 miljard euro risico op olie- en gasvoorraden die misschien in de grond moeten blijven

Daar komt nog bij dat Shell-aandelen verre van waardevast zijn. De beurskoers van de oliegigant daalde het afgelopen jaar van 30 euro tot (op het  dieptepunt) 17 euro, vanwege de grote afhankelijkheid van de olieprijs. Bovendien zijn aandelen in een fossiel energiebedrijf per definitie niet toekomstbestendig in een wereld die wil overschakelen op duurzame energie.

Resolutie: ‘Shell beslis’

De oplossing voor al deze problemen, vervat in een resolutie, staat nu op de agenda van de Shell-aandeelhoudersvergadering van 24 mei: Shell wordt een duurzaam energiebedrijf door de winsten uit fossiele energie (na betaling van dividend) te investeren in duurzame energie. Alle aandeelhouders stemmen hierover.

De resolutie vraagt Shell niet om van vandaag op morgen te stoppen met het winnen van fossiele brandstoffen, maar wél om vandaag een stip aan de horizon te zetten door vanaf morgen geen olie en gas meer te zoeken of te kopen, maar te investeren in duurzame energie. Met andere woorden: pomp alles op wat je kunt — om de onterecht verguisde uitspraak van Shell-ceo Ben van Beurden aan te halen — maar zoek of koop geen nieuwe voorraden. Zet de vrijgekomen kasstroom in om nieuwe duurzame businessmodellen te vinden in plaats van nog meer olie. Shell mag blij zijn als zijn huidige bewezen voorraden geen stranded assets worden.

Pomp alles op wat je kunt, maar zoek of koop geen nieuwe voorraden

Sommige pensioenfondsen vragen: wat voegt deze resolutie 19 toe aan onze resolutie van vorig jaar? Samengevat luidde die: 'Shell moet de gevolgen van klimaatverandering voor zijn businessmodel gaan rapporteren.'

Het grote verschil is dat de resolutie uit 2015 vroeg om rapportage en dat de 2016-resolutie vraagt om een beslissing. Eigenlijk is die beslissing om te stoppen met het zoeken naar meer olie en gas de enige logische conclusie die rapportage kan opleveren.

Imagine…

Want stel je voor wat Shell zou kunnen zijn: een bedrijf dat de leiding neemt in de overgang naar duurzame energie. Bij het steunen van Shell in het maken van de omslag naar een duurzaam energiebedrijf, maken de pensioenfondsen hun Shell-aandelen ten eerste verenigbaar met hun eigen duurzame ambities, ten tweede minder gevoelig voor risico’s op stranded assets, ten derde stabieler (vanwege de diversificatie die de vele mogelijk businessmodellen voor duurzame energie mogelijk maken) en ten vierde toekomstbestendig.

Het verplaatsen van de investeringen naar duurzame energie heeft geen invloed op Shells vermogen om vandaag dividend uit te keren

En dit alles mét behoud van dividend. Investeringen die Shell vandaag doet in de exploratie van olie of gas, leveren pas over een jaar of vijftien geld op. De 7 miljard dollar die Shell heeft verloren aan zoeken naar olie op de Noordpool had pas in 2030 olie, geld, winst en dividend kunnen opleveren. Het verplaatsen van die investeringen naar duurzame energie heeft daarom geen invloed op Shells vermogen om vandaag dividend uit te keren.

Dinsdag 24 mei wordt duidelijk of de Nederlandse institutionele beleggers, die samen tussen de 20 en 25 procent van de aandelen van Shell in handen hebben, Shell willen helpen om duurzaam te worden door vóór resolutie #19 te stemmen — voor de toekomst van Shell, zijn aandeelhouders en de wereld.