VVD partijvoorzitter Henry Keizer verlaat het partijkantoor; mei 2017.

Over de schimmige deal die voormalig VVD-voorzitter Henry Keizer (1960-2019) miljonair maakte. Lees meer

Voormalig VVD-partijvoorzitter Henry Keizer werd in 2012 voor een schijntje mede-eigenaar van een florerend miljoenenbedrijf. Met drie partners nam hij de aandelen over van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie, waaraan hij zelf als ‘gecommitteerd adviseur’ verbonden was. Ook andere VVD-prominenten, onder wie Loek Hermans, speelden een bedenkelijke rol bij deze transactie, waarmee de vereniging en haar leden voor tientallen miljoenen euro werden benadeeld.

Het spitwerk van FTM leidde tot Keizers vertrek als partijvoorzitter. In mei 2018 deed de FIOD onder leiding van het OM invallen bij de Facultatieve en vier betrokkenen. Bij Keizer persoonlijk werd voor 20 miljoen beslag gelegd. 

Keizer overleed op 5 oktober 2019. Hij werd 58 jaar. Met ingang van 7 oktober draagt dit dossier daarom niet langer zijn naam meer, maar heet het ‘De Facultatieve’.

44 artikelen

VVD partijvoorzitter Henry Keizer verlaat het partijkantoor; mei 2017. © ANP / Bart Maat

Henry Keizer is niet meer

Voormalig VVD-voorzitter Henry Keizer overleed zaterdagavond onverwachts na een kort ziekbed. Follow the Money bracht Keizer in de lente van 2017 na diepgravend onderzoek in opspraak. Keizer en zijn zakenpartners namen in 2012 voor een extreem laag bedrag het miljoenenbedrijf de Facultatieve Groep over van de gelijknamige Koninklijke crematievereniging. Keizer had daarbij meerdere petten op en werd door de transactie op slag multimiljonair.

Henry Keizer is niet meer. Twee dagen voor zijn overlijden op zaterdagavond 5 oktober, werd Keizer in het ziekenhuis opgenomen. Bronnen dichtbij de familie vertellen dat zijn opname verband hield met een infectie. ‘De schok is erg groot,’ zegt woordvoerder Charles Huijskens.

De VVD liet zondag op haar website en op Twitter weten ‘met grote verslagenheid kennis te hebben genomen van het plotselinge overlijden van onze oud-voorzitter Henry Keizer’. VVD-voorzitter Christianne van der Wal: ‘Henry heeft als voorzitter van de VVD veel voor de partij betekend. Hij heeft de partij moderner gemaakt en een grote stap verder gebracht.’ Premier Mark Rutte zegt een goede vriend te hebben verloren. ‘Wij zullen hem herinneren als een energieke man die altijd voor iedereen een vriendelijk woord had. Waar je ontzettend mee kon lachen en die altijd klaar stond voor advies of hulp.’

De partij kon in 2017 zelfs geen volledig CV van haar voorzitter produceren

Henry Keizer (4 november 1960) werd in 2014 onbezoldigd voorzitter van de VVD, op dat moment de grootste politieke partij van Nederland. Onder zijn voorzitterschap werd de VVD met strakke hand gereorganiseerd, waardoor volgens verschillende VVD’ers het democratische gehalte binnen de partij te lijden kreeg. Premier Mark Rutte was in het bijzonder van Keizer gecharmeerd en rekende hem tot zijn kleine groep van vertrouwelingen. Vrienden, kennissen, zakenrelaties en partijgenoten omschrijven Keizer veelal als ‘charmant’, ‘aimabel’, ‘daadkrachtig’ en als iemand met een goed gevoel voor humor en de nodige zelfspot.

Over de achtergrond van de VVD-partijvoorzitter was voor april 2017 maar weinig bekend. Binnen de VVD-gelederen was gedetailleerde kennis over het zakelijke verleden van de partijvoorzitter zelfs verwaarloosbaar te noemen, zo bleek uit onderzoek van Follow the Money. De partij kon in 2017 zelfs geen volledig CV van haar voorzitter produceren. Volgens de oud-VVD-wethouder in Den Haag Frits Huffnagel deed hij ‘iets in de crematie-business, dat lijkt me een groeimarkt.’

Via doktershulpdienst en limousinetaxi’s naar de Facultatieve

De feiten rond het eerdere zakelijke leven van Keizer kwamen via FTM naar buiten. Keizers vader richtte begin jaren zeventig in Amsterdam de Centrale Doktersdienst op, een service voor patiënten die buiten kantoortijden een arts nodig hadden. Het bedrijf was innovatief en introduceerde als eerste de mobilofoon bij de Amsterdamse huisartsen. Toen zijn vader ernstig ziek werd, nam Keizer op 17-jarige leeftijd de leiding van het bedrijf op zich.

Keizer en  zijn zus Truus besloten in 1980 de activiteiten te staken. Het dienstenpakket van het familiebedrijf werd opgesplitst, uitgebreid en in een andere vennootschap voortgezet: de Centrale Autodienst en de Centrale Servicedienst (samen: CAD/CSD). CSD leverde naast een telefooncentrale voor artsen ook een telefonische boodschappendienst, een bejaardenalarm en een mobilofoonservice. Met CAD begaf Keizer zich voor het eerst in de wereld van het luxe personenvervoer. In de jaren tachtig kreeg hij interesse in het vervoer van overledenen.

Vanaf 1987 richtte Keizer zich vanaf de Amsterdamse Weesperzijde meer op het topsegment binnen de taxiwereld: de verhuur van gechauffeerde limousines. Met de activiteiten van het oorspronkelijke familiebedrijf werden geen goede resultaten meer geboekt. Op 14 maart 1991 werd CAD/CSD op ‘een openbare’ terechtzitting ontbonden door de Officier van Justitie, nadat twee jaar eerder de activiteiten al waren gestaakt.

Keizer knoopte banden aan met het Amerikaanse bedrijf Manhattan International Limousine Network en in 1993 vertrok Keizer – zonder zijn eerste vrouw – naar New York, om daar in het luxe-personenvervoer actief te worden. Midden jaren negentig keerde hij terug naar Nederland, waar hij zich opnieuw richtte op het vervoer per limousine. Dit keer spitste de dienstverlening zich toe op het personenvervoer rond uitvaarten. Vanaf 1996 deed hij dat bij Van Stolkenburgh in Den Haag, een dochter van een dochter van het miljoenenbedrijf dat hij in 2012 voor een piepklein bedrag zou overnemen: de BV Beheermaatschappij de Facultatieve. Keizer was er woordvoerder en toonde zijn ontwikkelde gevoel voor humor en public relations. Alles is mogelijk in de luxe-uitvaartbranche, zei hij tegen de Provinciale Zeeuwse Courant: ‘Al zou de overledene opgebaard willen worden in het puntje van de Westertoren.’

De overname van het crematieconcern

In 1997 trad Keizer toe tot het bestuur van de BV Beheermaatschappij de Facultatieve en een jaar later werd hij er de hoogste baas. Het bedrijf was eigendom van de uit 1874 stammende Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie. Die vereniging was ooit opgericht om het cremeren in Nederland mogelijk te maken, en ontwikkelde in de loop der jaren tal van bedrijfsactiviteiten die begin jaren negentig in de BV Beheermaatschappij de Facultatieve werden samengebracht. Het bedrijf deed overnames en ontwikkelde eigen technologie voor verbrandingsovens, waarmee het wereldmarktleider werd.

Henry Keizer werd in 2012 in één klap multimiljonair toen hij samen met zijn drie zakenpartners voor een netto-investering van slechts 30 duizend euro de gehele Beheermaatschappij van de Koninklijke vereniging overnam. Keizer was ten tijde van de transactie ook ‘gecommitteerd adviseur’ van het bestuur van de vereniging. Het bloeiende bedrijf boekte in het jaar van de overname een nettowinst van 2,9 miljoen euro bij een omzet van 106 miljoen.

De transactie, waarbij tienduizenden leden van de Koninklijke vereniging werden benadeeld, vond plaats onder het toeziend oog van prominente VVD’ers

 Het grootste deel van de overnamesom die Keizer c.s. voor het crematiebedrijf aan de vereniging overmaakten, bestond uit een dividend waarop de vereniging al aanspraak maakte. Het bedrijf was volgens de berekeningen van Keizer en zijn zakenpartners minstens 31,5 miljoen euro waard. Bezittingen als de twee prestigieuze kantoorvilla’s in Den Haag en de historische begraafplaatsen Westerveld in Driehuis en Moscowa in Arnhem stonden voor nul euro op de balans.

De transactie, waarbij tienduizenden leden van de Koninklijke vereniging werden benadeeld, vond in 2012 plaats onder het toeziend oog van prominente VVD’ers die zitting hadden in de Raad van Commissarissen van de BV Beheermaatschappij de Facultatieve: Loek Hermans en Anne-Wil Duthler.

Nadat FTM deze feiten op 22 april 2017 onthulde, kwam de toenmalige VVD-voorzitter, die integriteit de speerpunt van zijn beleid had gemaakt, in opspraak. Op 28 april wilde Keizer alles rechtzetten tijdens een persconferentie in het hoofdkantoor van de Facultatieve in Den Haag. Bij die gelegenheid weigerde hij FTM en PowNed de toegang. Ondanks de waarneming van premier Rutte dat na de geruchtmakende persconferentie ‘de feiten op tafel’ lagen en zijn voorzitter ‘integer’ was, bleek dat allerminst het geval. Drie weken later – op 18 mei 2017 – trok Keizer zijn conclusies en trad hij af als voorzitter van de VVD. Keizer kondigde bij die gelegenheid aan dat hij zich ging concentreren op het ‘weerleggen van de stroom van onware beschuldigingen en insinuaties die naar voren zijn gebracht’.

Het OM legde bij Keizer persoonlijk voor twintig miljoen euro beslag

Die weerlegging kwam niet. In plaats daarvan deed het Openbaar Ministerie in mei 2018 invallen bij de Facultatieve en vier woningen van betrokkenen, wegens verdenkingen van oplichting en valsheid in geschrifte. Het OM legde bij Keizer persoonlijk voor twintig miljoen euro beslag.

Keizers woordvoerder Charles Huijskens laat FTM weten ‘op geen enkele manier inhoudelijk’ in te gaan op vragen over de status van de ‘weerlegging’ die de oud-partijvoorzitter nog zou leveren. ‘Henry is overleden in de volle overtuiging dat hij in staat zou zijn alle aantijgingen te ontkrachten en dat de schade aan zijn reputatie zou worden hersteld. Het is verdrietig dat hij die dag niet meer zal meemaken.’