Het reddingsplan van de Europese Unie gaat waarschijnlijk een eind maken aan het belastingparadijs Cyprus. Maar waarom nu pas en niet in 2004?
Toen Cyprus in 2004 toetrad tot de Europese Unie wist zij al wat voor vlees ze in de kuip had. In vrijwel elk onderzoek naar belastingparadijzen werd Cyprus genoemd. Maar met het nieuwe reddingsplan van de EU lijkt er een einde te komen aan jaren van belastingparadijzerij. Ironisch, want diezelfde Europese Unie stimuleerde de groei van Cyprus als offshore tax haven.
Waarom Cyprus?
In de media ging het de afgelopen weken vooral over Russische belastingontwijking (of erger nog ontduiking). Inderdaad ruim 28 procent van alle buitenlandse investeringen in Rusland liepen via Cyprus. En naar schatting 20 miljard euro aan depositos in Cypriotische banken waren in handen van Russen. Maar de rol van Cyprus beperkte zich niet slechts tot Rusland.
Door de toetreding tot de EU in 2004 kon Cyprus gebruik maken van EU richtlijnen die haar een veel aantrekkelijkere fiscaal vluchtoord maakten. Rente- en royaltybetalingen en winstuitkeringen aan zusterbedrijven zijn binnen de EU door de zogenaamde moeder- dochterrichtlijn en de rente- en royaltyrichtlijn namelijk vrijgesteld van bronbelasting.
In het verleden kon het zo zijn dat als bijvoorbeeld een Spaans bedrijf winst uitkeert aan een Frans bedrijf dezelfde winst in zowel Spanje als Frankrijk wordt belast. Of dat rentebetalingen door een Spaans bedrijf aan een Frans bedrijf in zowel Spanje als Frankrijk belast worden. Door de EU richtlijnen verdwijnt dit soort ‘dubbele belastingheffing’. Alleen aan het eind van de rit worden geldstromen nog belast.
Op zich een prima idee om het Europese investeringsklimaat te verbeteren. Maar ook een recept voor heftige belastingconcurrentie tussen landen. Het eindstation binnen de EU blijkt namelijk verdacht vaak een jurisdictie te zijn waar er lage vennootschapsbelastingtarieven worden betaald. Landen dus als Cyprus (10 procent).
Europese Unie Exit
Maar een lage vennootschapsbelasting is niet het enig voordeel dat Cyprus te bieden heeft. Cyprus is de ideale exit route uit de Europese Unie naar fiscaal nog zonnigere oorden als de Kaaimaneilanden, de Britse Maageneilanden of de Bahamas. Cyprus kent namelijk geen bronbelasting op winstuitkeringen, rentebetalingen en royalties. Wie 10 procent vennootschapsbelasting nog steeds te veel vindt kan via Cyprus naar een echt '0 procent land' verkassen.
Het gemak waarmee dit kon is redelijk uniek binnen de Europese Unie. Veel overheden hebben namelijk regels om te voorkomen dat geldstromen belastingvrij naar belastingparadijzen kunnen vloeien. In Nederland, toch ook bekend als fiscale doorvoerhaven, moet een bedrijf dat direct winst uitkeert aan een vennootschap in de Kaaimaneilanden eerst netjes 15 procent dividendbelasting betalen.
Om geld toch onbelast in belastingparadijzen te krijgen moet men in Nederland creatief zijn. Een aantal jaar geleden was er bijvoorbeeld een fiscale hype rond coöperaties. Deze licht obscure vennootschapsvorm heeft als voordeel dat men geen belasting verschuldigt is op winstuitkeringen aan leden van de coöperatie, zodat men ook in Nederland geld door kon sluizen naar belastingparadijzen. Dit gat werd echter vrij snel gedicht. Coöperaties moeten per januari 2012 in bepaalde gevallen ook dividendbelasting betalen.
Met zulke beleidsonzekerheid is het veel simpeler om gewoon een Cypriotische vennootschap tussen Nederland en de Kaaimaneilanden te schuiven. Juist omdat men ervan uitging dat er in Cyprus geen fiscale loopgravenoorlog hoefde te worden gevoerd was Cyprus de ideale uitgang uit de Europese Unie naar een beter belastingoord.
Exit Belastingparadijs?
Het ziet er slecht uit voor belastingparadijs Cyprus. Kapitaalcontroles en depositobelastingen zijn funest voor een fiscaal paradijs waarin stabiliteit belangrijk is. Bovendien zal Cyprus als onderdeel van het reddingsplan de vennootschapsbelasting moeten verhogen naar 12,5 procent. Daarmee is het niet langer het land met het laagste vennootschapsbelastingtarief in de Europese Unie. Ook ‘de bronbelasting op kapitaalinkomen’ zal verhoogd worden. Hoe dit precies ingevuld gaat worden is nog niet duidelijk, maar dat het opnieuw afbreuk zal doen aan de fiscale aantrekkelijkheid van Cyprus staat buiten kijf.
Het is natuurlijk meer dan terecht dat een einde wordt gemaakt aan het 'piratennest' Cyprus. Maar het was diezelfde Europese Unie die de ontwikkeling van het Cypriotische belastingparadijs een boost gaf door toegang te verschaffen tot de Europese richtlijnen. En ook bij de toetreding tot de EU was al duidelijk waar Cyprus mee bezig was. Het blijft bovendien erg arbitrair. Cyprus zal nu jaren van economische recessie tegemoet gaan. Terwijl Malta, Luxemburg, Nederland en Ierland op hun eigen manier evenzeer meedoen aan de fiscale race naar beneden.
3 Bijdragen
Roger Moore
Wat wel verandert is de aanwezigheid van Russen en hun uitgaven lokaal, dat zal ongetwijfeld een impact hebben.
Pietje
ago;
S; Dear Vladimir, as you know, we have zee elections
coming next zjear!
P; Da?
S; as you know, we still have a little problem in
Cyprus, as we have made zee bondholders of Greek bonds take a little haircut…
P; Da?
S; As zee result, Cyprus banks are technically
insolvent and need to be recapitalized!
P; Da?
S; Ze Germans are getting a little fed up with picking
up ze tab all the time, and we’re afraid zat zey might be doing something
really stupid like voting for anti-euro parties in September next year…
P; Da?
S; Therefore, we’re looking for a scape goat, like ze
stuffed, uh, extremely rich Russian oligarchs, ah bizniz men zat have got hundreds
of billions stashed away in Cyprus..
P; Что? (what?)
S; Don’t zworrie dear Vladimir, we’ll of course let
you take your money ….
First we need a new Cypriot president and a new
euro-president, that we can push around…
P; Da?
S; Cyprus has officially requested for a bail-out, but
we’ll give you 9-10 months to take out your money, but please, leave some money
from Russians that are not in the loop and can be fucked over…
P; Listen Wolfie, as KGB, uh, ex-KGB, we’re supposed
to know all these thingskis!
S; Zat’s why I’m telling you…
We’ll make depositholders make ze little contribution
to the bail-out, something in ze order of
5-7 EUR billion, peanuts really…we’ll threaten ze
Cypriot president with financial annihilation if he’s doesn’t play along…
P; you tink tis will appease German voterskis..
S; Probably, they’re stupid enough, and need some
bloodmoney; otherwise, we’ll repeat this in Malta, or some other godforzaken garlic
country, so don’t put your money there eizer….
P; Where are you going to find zuckers like that?
S; Don’t worry, we have ze elections in Cyprus und ze Netherlands;
anyway, zere’s a zucker born every minute ….
Ah, one last thingie, when this all goes down, you
have to act surprised and indignantly..
P; One thingski, good of
emilski